 |
| Anh Asmelash Zeferu bên chiếc máy bay tự thiết kế. |
Từ giấc mơ thời thơ bé
Theo đuổi niềm đam mê với những chuyến bay từ nhỏ nhưng vận may luôn từ chối Asmelash Zeferu. Năm 2000, anh đăng ký học tại chi nhánh Dire Dawa của Học viện Hàng không Ethiopian Airlines nhưng bị trượt do thiếu chiều cao. "Họ nói tôi thấp hơn 1 cm so với chiều cao tối thiểu theo quy định. Nhiều người cho rằng thất bại đầu tiên sẽ khiến tôi bỏ cuộc. Nhưng trái lại, đây lại là bước ngoặt lớn", Zeferu kể lại.
Không thể trở thành phi công thực thụ, Zeferu đã quyết định tự chế tạo máy bay của riêng mình từ những linh kiện và nguyên vật liệu cũ bỏ đi. Giai đoạn đầu tiên trong hành trình hiện thực hóa tình yêu này kéo dài mười năm với các bài học về hàng không và quy trình sản xuất máy bay qua YouTube. Cuối cùng, Zeferu lựa chọn cho mình một mẫu máy bay từng được các phi công của Mỹ sử dụng vào những năm 1920 và 1930.
Bắt tay vào chế tạo, anh lùng sục khắp chợ đầu mối Merkato ở Addis Ababa, khu chợ lớn nhất châu Phi để mua những bộ phận máy bay với giá rẻ. Thậm chí, anh còn đến các xưởng sửa chữa để xin nguyên vật liệu bị bỏ đi. Sau khi thu thập đủ các thành phần cơ bản, Zeferu triển khai lắp đặt. Phần thân máy bay được anh làm bằng gỗ và được gắn vào giữa hai trục bánh xe của một chiếc xe máy Suzuki cũ. Bộ phận cánh dài 8,5m được làm bằng gỗ nhập khẩu của Australia trong khi phần cánh quạt được chế tạo từ gỗ ép với sức nặng khoảng 6,8 kg, giúp chịu được sức mạnh của động cơ 1.285 phân khối.
Thiết kế này ban đầu yêu cầu động cơ Ford nhưng Zeferu lại không thể mua với giá rẻ tại Ethiopia. Nhanh trí, anh chuyển sang sử dụng loại bốn xi lanh, 40 mã lực từ một chiếc Volkswagen Beetle với chi phí chỉ khoảng 380 USD để thay thế.
Sau gần mười năm tìm hiểu và hai năm lắp ráp, Zeferu đã chế tạo thành công chiếc máy bay hạng nhẹ gồm hai chỗ ngồi. Zeferu gọi chiếc máy bay là K-570A, theo tên của mẹ anh và số ngày đã bỏ ra để hoàn thành. "Tôi đã trải qua rất nhiều lần thử nghiệm, chấp nhận sai sót để tạo ra sản phẩm cuối cùng. Giờ đây, tôi đã tiến gần hơn tới giấc mơ ngày thơ bé", Zeferu chia sẻ.
Những người tiên phong
Trước Zeferu, nhiều nhà sáng chế nghiệp dư ở châu Phi cũng đã từng thử sức trong lĩnh vực này. Gabriel Nderitu, một kỹ sư công nghệ thông tin người Kenya, từng nghiên cứu cách lắp ráp máy bay trên mạng và thử cất cánh 13 lần nhưng chưa thành công. Sinh viên người Nigeria Mubarak Muhammed Abdullahi chế tạo trực thăng năm 2007 với một số bộ phận cũ từ chiếc Boeing 747. Cậu may mắn hơn khi chiếc trực thăng lên cao 2,1 m so với mặt đất và sau đó giành một suất học bổng về bảo dưỡng máy bay tại Anh.
Trong lần thử nghiệm trên đường băng vào tháng Sáu vừa qua, những nỗ lực của Zeferu đã chưa được đền đáp khi cánh quạt làm từ gỗ ép bị vỡ vụn do lực ma sát quá lớn và hệ thống xả khói gặp lỗi. Tuy nhiên, thiết kế của Zeferu lại gây ấn tượng mạnh với Chủ tịch Hiệp hội Máy bay Thử nghiệm Hà Lan (NVAV) Rene Bubberman.
"Dự án của anh ấy xứng đáng được mọi người tôn trọng bởi lẽ nó mang hơi thở tinh thần của những người tiên phong chế tạo máy bay. Sự nhiệt thành của Zeferu sẽ truyền cảm hứng cho thế hệ trẻ. Tôi thích những người dũng cảm, liều lĩnh như Zeferu", ông Bubberman ca ngợi.
Dù thử nghiệm thất bại nhưng Zeferu cho biết, anh sẽ không bỏ cuộc và mong muốn sẽ trở thành người đầu tiên trong lịch sử hàng không châu Phi chế tạo thành công một chiếc máy bay. "Tôi muốn xuất hiện trên phương tiện truyền thông quốc tế và quảng bá cho châu Phi trong lĩnh vực khoa học và công nghệ. Tôi muốn làm một điều gì đó cho quốc gia mình", anh khẳng định.
Băng Giang (theo CNN)
