Chủ động tìm lối ra cho nông nghiệp Việt

Để có thể làm chủ được cả đầu vào và đầu ra trong nông nghiệp, Việt Nam cần chủ động vùng nguyên liệu, đồng thời phát triển ngành công nghiệp và dịch vụ phụ trợ.
Theo dõi Baoquocte.vn trên
TIN LIÊN QUAN
chu dong loi ra cho nong nghiep viet Công nghệ cao, kỹ thuật mới là chìa khóa cho nông sản Việt
chu dong loi ra cho nong nghiep viet Australia hỗ trợ Việt Nam thúc đẩy bình đẳng giới trong nông nghiệp

Theo nhận định của các chuyên gia kinh tế, nông nghiệp là một trong những lĩnh vực Việt Nam có khả năng làm chủ cả đầu vào và đầu ra. Điều quan trọng là làm cách nào hạn chế xuất khẩu thô mà thay vào đó chú trọng tới sản phẩm đã qua chế biến.

Ngành công nghiệp từng​ vang bóng

Những thế hệ đi trước đều không khỏi nuối tiếc khi có ai đó nhắc đến những cái tên, nhà máy, xí nghiệp vang bóng một thời như: Nhà máy dệt Nam Định, Nhà máy cơ khí Hà Nội, Nhà máy đường Hòa Bình.

chu dong loi ra cho nong nghiep viet
Chế biến dứa tươi xuất khẩu. (Nguồn: VCCI)

Sự tiếc nuối này là bởi những tên gọi thân quen trên từng gắn bó thời gian dài cùng đất nước vượt khó trong thời kỳ đầu xây dựng lại nước nhà. Theo đó, đây cũng là nhà máy gắn liền với sự phát triển của nền nông nghiệp Việt Nam, ngành công nghiệp hỗ trợ.

Một thời, Dệt Nam Định được xếp vào diện nhà máy lớn nhất Đông Dương. Còn Nhà máy đường Hòa Bình được coi là cơ sở sản xuất, phân phối chính thức các sản phẩm đường trong khu vực Tây Bắc. Nhà máy cơ khí Hà Nội làm nòng cốt cho ngành chế tạo máy công cụ cung cấp cho toàn bộ ngành công nghiệp trong nền kinh tế. Lịch sử chứng minh, nông nghiệp – công nghiệp phụ trợ lúc bấy giờ như hai sợi dây gắn kết không thể tách rời. Nếu thiếu một trong hai sợi dây đó, nông nghiệp Việt Nam khó đủ lực cạnh tranh với nước ngoài.

Mất dần sức cạnh tranh

Thực tế cho thấy, khi ngành công nghiệp phụ trợ của Việt Nam đi xuống thì nền nông nghiệp theo đó cũng mất dần sự cạnh tranh với các nước trong khu vực. Sự phụ thuộc vào nguồn nguyên liệu nước ngoài cùng với việc chỉ xuất thô khiến giá trị xuất khẩu của sản phẩm nông nghiệp của Việt Nam đạt mức thấp.

Báo cáo Phát triển Việt Nam 2016 do Ngân hàng Thế giới (WB) công bố mới đây cho thấy, một thời gian dài tốc độ tăng trưởng nông nghiệp Việt Nam ấn tượng so với các nước trong khu vực. Giai đoạn 2000–2012, giá trị gia tăng nông nghiệp Việt Nam tăng trung bình 3,75%/năm, cao hơn hầu hết các nước châu Á khác, trừ Trung Quốc, Mông Cổ và Campuchia.

chu dong loi ra cho nong nghiep viet
Một hội thi trái cây ngon tại Thành phố Hồ Chí Minh. (Nguồn: VBN)

Tuy nhiên, thực tế, ngành nông nghiệp đang bộc lộ những hạn chế. Đó là sản xuất lúa hiện khá manh mún và có sự khác biệt rõ giữa tự cung tự cấp và sản xuất lúa hàng hóa. Kể từ năm 2000, vùng Đồng bằng Sông Cửu Long đã chiếm 2/3 tăng trưởng sản lượng lúa toàn quốc, tập trung tại 20 huyện “vựa lúa”. Ngành chăn nuôi tuy đã bắt đầu xuất hiện các dấu hiệu theo hướng tập trung hàng hóa nhưng vẫn mô hình nhỏ lẻ vẫn chiếm phần lớn. Quá trình tập trung hóa tương tự cũng diễn ra trong ngành thủy sản nhất là sản xuất cá tra. Ngành này cũng đang chịu nhiều hệ lụy do ảnh hưởng của thời tiết, môi trường và tác động khác.

Đánh giá của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn trong 9 tháng năm 2016 cho thấy rõ điều này. Đó là đầu năm xảy ra rét buốt bất thường, nắng hạn sớm và gay gắt, xâm nhập mặn, mưa bão gây nhiều bất lợi cho hoạt động sản xuất nông nghiệp cả 3 miền. Bên cạnh đó, giá vật tư phục vụ sản xuất nông, lâm nghiệp và thủy sản không ổn định có xu hướng tăng nên nhìn chung kết quả sản xuất nông nghiệp đạt thấp. Theo ước tính của Tổng cục Thống kê, giá trị sản xuất nông lâm nghiệp và thủy sản 9 tháng năm 2016 theo giá so sánh năm 2010 ước tính đạt 594.000 tỷ đồng, tăng 0,7% so với cùng kỳ năm trước, là mức tăng thấp nhất trong 6 năm trở lại đây.

Thời điểm để thay đổi

Theo các chuyên gia kinh tế, đây là thời điểm Việt Nam phải tạo được bước chuyển mới trong nền nông nghiệp, không thể cứ làm theo cách cũ. Chuyên gia kinh tế Nguyễn Chi Lan cho rằng, nền nông nghiệp Việt Nam đã vượt ra khỏi ngưỡng nghèo và cần bắt đầu tính tới con đường công nghiệp hóa và hiện đại hóa. Cụ thể, để hiện thực hóa mục tiêu tăng giá trị, giảm đầu vào cho ngành nông nghiệp, phải xác định được vai trò, nhiệm vụ của doanh nghiệp trong phát triển ngành nông nghiệp.

Theo bà Lan, điểm nghẽn trong phát triển nông nghiệp Việt Nam chính là đất đai còn manh mún, chưa tạo điều kiện trong cơ giới hóa nông nghiệp. Bên cạnh đó, đầu tư cho nông nghiệp thời gian qua vẫn còn ở mức khiêm tốn, quá ít so với đầu tư của các nguồn lực khác. Đầu tư của các doanh nghiệp FDI vào lĩnh vực nông nghiệp còn hạn chế.

chu dong loi ra cho nong nghiep viet
Rau chất lượng cao trồng tại Khu Nông nghiệp cao TP. HCM (Nguồn: TNO)

Báo cáo của WB chỉ rõ, một số quy định hiện nay như hạn chế đất trồng cây hàng năm dưới 3ha (hiện Luật Đất đai mới cho phép sử dụng một số ngoại lệ), hoặc chính sách dành đất canh tác tốt nhất để trồng lúa đang hạn chế tiềm năng thương mại của đất trong việc thu hút đầu tư từ các doanh nghiệp địa phương và các nhà đầu tư khác.

Đề cập dưới góc độ khác, đại diện Viện Nghiên cứu Quản lý kinh tế Trung ương cho rằng, thời gian qua, Việt Nam mới phát triển nông nghiệp một cách thuần túy hay nói cách khác là thuần nông. Trong khi đó, chưa phát triển khu vực dịch vụ cho nông nghiệp nên điều kiện phát triển cho nông nghiệp chất lượng cao khó trở thành hiện thực. Vì vậy, trong quá trình chuyển đổi tới đây, Việt Nam nên phát triển một số ngành công nghiệp, dịch vụ phụ trợ đi kèm để tạo ra sản phẩm hàng hóa mang giá trị cao như công nghiệp bao bì, công nghiệp cơ khí, công nghiệp bảo hộ, công nghiệp phân bón thân thiện môi trường…

Ngoài ra, để ngành nông nghiệp thực sự thay đổi, nhà nước nên tăng khả năng kiến tạo, phục vụ trong lĩnh vực này. Cụ thể, Nhà nước ở đây có 4 cấp: Chính phủ, huyện, tỉnh, xã thì cần quan tâm nâng cao năng lực cấp làm việc trực tiếp với nông dân ở đây là cấp xã. Bởi đây sẽ là cầu nối chính sách tới thực tiễn cũng như gần nhất trong phổ biến kỹ thuật sản xuất. Vai trò của Hiệp hội, tổ chức kinh tế tập thể trong nông nghiệp cũng cần được nâng cao để hỗ trợ thiết thực hơn nữa cho nông dân.

Chú trọng nhân tố con người

Nói về tương lai của ngành nông nghiệp, nhiều chuyên gia kinh tế cho rằng, công nghiệp chế biến cần được chú trọng thời gian tới. Bởi việc xuất thô sản phẩm của Việt Nam khiến giá trị hàng hóa nông nghiệp ngày càng giảm và Việt Nam chỉ là địa chỉ sản xuất thô phục vụ các nước.

Vì vậy, lao động trong nông nghiệp là yếu tố quan trọng để quyết định thành công của hướng đi này. Theo đó, Việt Nam nên tính tới việc đào tạo lao động thông qua hình thức gửi thực tập sinh tới doanh nghiệp để được tham gia vào xây dựng chuỗi giá trị nông nghiệp cao. Ngoài ra, cũng cần tính tới việc đào tạo theo nhu cầu việc làm của ngành nghề và địa phương.

chu dong loi ra cho nong nghiep viet
Mô hình trồng dưa vàng kim hoàng hậu ứng dụng công nghệ cao ở Thọ Xuân, Thanh Hóa. (Nguồn: Báo Thanh Hóa)

Ông Nguyễn Xuân Định, đại diện Hội Nông dân Việt Nam cho biết, đào tạo cho nông dân là chủ thể của quá trình đổi mới nền nông nghiệp. Theo đó, người nông dân được tham gia góp ý vào quá trình xây dựng chính sách đồng thời được kiểm tra, giám sát việc thực hiện, đưa chủ trương đó vào cuộc sống.

Đóng góp ý kiến cho sự chuyển đổi ngành nông nghiệp, Tổng cục trưởng Tổng cục Thống kê Nguyễn Bích Lâm nhận định tái cơ cấu toàn bộ nền kinh tế, đặc biệt là tái cơ cấu ngành nông nghiệp được xét đến là một trong ba nhóm động lực quan trọng để thúc đẩy phát triển kinh tế. Trong bối cảnh thiên tai, ô nhiễm môi trường và xâm nhập mặn thời gian qua diễn ra rất nghiêm trọng thì tái cơ cấu khu vực này sẽ là điều kiện cần để tăng trưởng xuất khẩu, tạo động lực phát triển nền kinh tế.

chu dong loi ra cho nong nghiep viet Mô hình hợp tác giáo dục khoa học nông nghiệp Việt Nam - Bỉ đưa lại nhiều lợi ích

Chương trình hợp tác giáo dục khoa học nông nghiệp Việt Nam - Bỉ đă giúp đào tạo nguồn nhân lực khoa học về lĩnh ...

chu dong loi ra cho nong nghiep viet Thúc đẩy hợp tác nông nghiệp Việt Nam - Philippines

Đại sứ Trương Triều Dương hoan nghênh Philippines cử đoàn công tác sang Việt Nam học hỏi kinh nghiệm trong lĩnh vực nông nghiệp, thủy ...

chu dong loi ra cho nong nghiep viet New Zealand muốn khai thác tiềm năng nông nghiệp Việt Nam

Các chuyên gia ngành nông nghiệp và an toàn thực phẩm từ các viện nghiên cứu khoa học hàng đầu của New Zealand sẽ tới ...

PV.

Đọc thêm

Thiếu hụt đạn dược trong xung đột với Nga, Ukraine tăng cường sản xuất vũ khí 'cây nhà lá vườn'

Thiếu hụt đạn dược trong xung đột với Nga, Ukraine tăng cường sản xuất vũ khí 'cây nhà lá vườn'

Trong bối cảnh xung đột Nga-Ukraine vẫn tiếp diễn, Kiev đang nỗ lực tự sản xuất vũ khí với sự hỗ trợ của phương Tây để đáp ứng nhu cầu.
Bài tarot hôm nay 30/3/2024: Trong tháng 4 này, bạn có điều gì đáng chú ý?

Bài tarot hôm nay 30/3/2024: Trong tháng 4 này, bạn có điều gì đáng chú ý?

Hãy chọn một lá bài tarot dưới đây theo trực giác để khám phá xem trong tháng 4 này, bạn có điều gì đáng chú ý nhé!
Người lao động trong thời gian thử việc cần nắm rõ những quy định gì?

Người lao động trong thời gian thử việc cần nắm rõ những quy định gì?

Sắp tới tôi sẽ đi làm ở công ty với vai trò thử việc, cho tôi hỏi tôi cần phải lưu ý những điều Luật nào trước khi đi làm? ...
Lễ Tết Thanh minh 2024 là ngày nào? Nguồn gốc và ý nghĩa của lễ Tết Thanh minh

Lễ Tết Thanh minh 2024 là ngày nào? Nguồn gốc và ý nghĩa của lễ Tết Thanh minh

Tết Thanh minh là một sự kiện tâm linh quan trọng của người Việt, thể hiện đạo lý 'uống nước nhớ nguồn', bày tỏ lòng thành kính với tổ tiên.
Phong phú hoạt động tại Liên hoan Chiến sĩ nhỏ Điện Biên toàn quốc lần thứ V

Phong phú hoạt động tại Liên hoan Chiến sĩ nhỏ Điện Biên toàn quốc lần thứ V

Baoquocte.vn. Liên hoan Chiến sĩ nhỏ Điện Biên toàn quốc lần thứ V diễn ra từ ngày 24-26/4 với sự tham dự của khoảng 200 đại biểu tiêu biểu từ 63 ...
Chuyển nhượng cầu thủ: Lý do Real Madrid lùi ngày ra mắt Kylian Mbappe

Chuyển nhượng cầu thủ: Lý do Real Madrid lùi ngày ra mắt Kylian Mbappe

Real Madrid được cho phải hoãn kế hoạch ra mắt Kylian Mbappe trước VCK EURO 2024, thay vào đó có thể phải đợi đến tháng 8.
Bất chấp xung đột Nga-Ukraine, chiến sự Israel-Hamas hay Houthi tấn công tàu ở Biển Đỏ, báo Anh vẫn khẳng định giá dầu năm 2024 ổn định, vì sao?

Bất chấp xung đột Nga-Ukraine, chiến sự Israel-Hamas hay Houthi tấn công tàu ở Biển Đỏ, báo Anh vẫn khẳng định giá dầu năm 2024 ổn định, vì sao?

Tờ Economist (Anh) mới đây đã chỉ ra 3 nguyên nhân có thể giá dầu tiếp tục ổn định trong năm 2024.
Giá vàng hôm nay 29/3/2024: Giá vàng 'miệt mài' đi lên, cán mốc quan trọng, thế giới sẽ tăng đến mức nào?

Giá vàng hôm nay 29/3/2024: Giá vàng 'miệt mài' đi lên, cán mốc quan trọng, thế giới sẽ tăng đến mức nào?

Giá vàng hôm nay 29/3/2024 tại thị trường thế giới và trong nước đều giữ nhịp đi lên, cán mốc quan trọng.
Châu Âu đang có rất nhiều tiền mặt, vì đâu khoảng cách với Mỹ vẫn xa?

Châu Âu đang có rất nhiều tiền mặt, vì đâu khoảng cách với Mỹ vẫn xa?

Tiền tư nhân, đầu tư vào chứng khoán địa phương tại châu Âu liệu có thể giúp thu hẹp khoảng cách tăng trưởng, năng suất với Mỹ và Trung Quốc?
Lạm phát Australia ổn định trong hai tháng đầu năm

Lạm phát Australia ổn định trong hai tháng đầu năm

Dữ liệu từ Cục Thống kê Australia (ABS) công bố ngày 26/3 cho thấy chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tháng 2 chỉ tăng 3,4% so với cùng kỳ năm 2023, tương tự mức tăng ...
Kinh tế thế giới nổi bật (22-28/3): EU nỗ lực thoát dầu khí Nga, chứng khoán Mỹ cao kỷ lục, Trung Quốc dần phục hồi bất chấp ‘cơn gió ngược’

Kinh tế thế giới nổi bật (22-28/3): EU nỗ lực thoát dầu khí Nga, chứng khoán Mỹ cao kỷ lục, Trung Quốc dần phục hồi bất chấp ‘cơn gió ngược’

Châu Âu tiếp tục hành trình giảm phụ thuộc vào dầu khí của Nga, chứng khoán Mỹ đạt mức cao kỷ lục… là những tin kinh tế thế giới nổi bật.
Nền kinh tế ở 'ngã ba đường', Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình nói gì với lãnh đạo doanh nghiệp Mỹ?

Nền kinh tế ở 'ngã ba đường', Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình nói gì với lãnh đạo doanh nghiệp Mỹ?

Ngày 27/3, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã có cuộc gặp lãnh đạo các doanh nghiệp và học giả Mỹ.
Bất động sản mới nhất: Thị trường đặc biệt nhạy cảm với thông tin quy hoạch, các phân khúc hút vốn ngoại, chuyển mục đích sử dụng đất nhiều dự án

Bất động sản mới nhất: Thị trường đặc biệt nhạy cảm với thông tin quy hoạch, các phân khúc hút vốn ngoại, chuyển mục đích sử dụng đất nhiều dự án

Tránh rủi ro khi đầu tư 'đón sóng' quy hoạch hạ tầng, các phân khúc địa ốc thu hút nguồn vốn ngoại… là những tin bất động sản (BĐS) mới nhất.
Bất động sản mới nhất: Giải mã hiện tượng giá chung cư Hà Nội tăng vù vù, cơn sốt ‘món khoái khẩu’ đất nền đang trở nên khác biệt

Bất động sản mới nhất: Giải mã hiện tượng giá chung cư Hà Nội tăng vù vù, cơn sốt ‘món khoái khẩu’ đất nền đang trở nên khác biệt

Giá chung cư Hà Nội liên tục tăng, đất nền vẫn được săn đón, Vinhomes rộng cửa đầu tư dự án tại Long An… là những tin bất động sản (BĐS) mới nhất
Bất động sản mới nhất: Chung tay phá ‘cục máu đông’, nhà giá rẻ đang ‘tuyệt chủng’, giá đất ven Hà Nội tăng theo dự án vành đai 4

Bất động sản mới nhất: Chung tay phá ‘cục máu đông’, nhà giá rẻ đang ‘tuyệt chủng’, giá đất ven Hà Nội tăng theo dự án vành đai 4

Nỗ lực lấy lại niềm tin vào thị trường; nguồn cung khan hiếm, giá nhà tăng cao… là những tin bất động sản (BĐS) mới nhất.
Bất động sản mới nhất: Đề xuất điều kiện để Việt kiều sở hữu nhà ở trong nước, TPHCM thu hồi đất 31 dự án, mức phạt khi chậm sang tên sổ đỏ

Bất động sản mới nhất: Đề xuất điều kiện để Việt kiều sở hữu nhà ở trong nước, TPHCM thu hồi đất 31 dự án, mức phạt khi chậm sang tên sổ đỏ

Bộ Xây dựng đề xuất điều kiện để Việt kiều sở hữu nhà trong nước, TPCM thu hồi đất 31 dự án trong năm 2024… là những tin bất động sản (BĐS) mới nhất.
Bất động sản mới nhất: Chính phủ yêu cầu giải quyết việc ‘thổi giá’, giải mã hiện tượng giá chung cư tăng vù vù, chuyên gia hiến kế

Bất động sản mới nhất: Chính phủ yêu cầu giải quyết việc ‘thổi giá’, giải mã hiện tượng giá chung cư tăng vù vù, chuyên gia hiến kế

Yêu cầu khắc phục nghịch lý thừa nhà cao cấp, giá nhà trung bình ở Việt Nam cao gấp gần 24 lần thu nhập… là những tin bất động sản (BĐS) mới nhất.
Hồ sơ miễn thuế đối với trường hợp thừa kế bất động sản

Hồ sơ miễn thuế đối với trường hợp thừa kế bất động sản

Xin cho tôi hỏi hồ sơ miễn thuế đối với trường hợp thừa kế bất động sản gồm những gì? - Độc giả Thanh Huyền
Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 29/3: Đồng USD leo dốc trước dữ liệu lạm phát quan trọng của Mỹ; Yen Nhật giảm mạnh

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 29/3: Đồng USD leo dốc trước dữ liệu lạm phát quan trọng của Mỹ; Yen Nhật giảm mạnh

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 29/3 ghi nhận đồng USD tăng giá trước khi dữ liệu lạm phát quan trọng của Mỹ được công bố.
Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 28/3: Yen Nhật 'long đong', USD trên đà tăng trưởng vững chắc

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 28/3: Yen Nhật 'long đong', USD trên đà tăng trưởng vững chắc

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 28/3 ghi nhận đồng USD đang trên đà tăng trưởng hằng quý vững chắc.
Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 27/3: Đồng USD tăng nhẹ, Yen Nhật đón tin không vui

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 27/3: Đồng USD tăng nhẹ, Yen Nhật đón tin không vui

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 27/3 ghi nhận USD tăng nhẹ khi các nhà giao dịch chờ đợi các dữ liệu mới về chính sách tiền tệ của Fed.
Từ ngày 1/7/2024, chuyển khoản trên 10 triệu phải xác thực bằng khuôn mặt vân tay

Từ ngày 1/7/2024, chuyển khoản trên 10 triệu phải xác thực bằng khuôn mặt vân tay

Tôi đọc được thông tin tới đây nếu chuyển khoản trên 10 triệu thì phải xác thực bằng khuôn mặt, vân tay. Vậy thông tin này có đúng không? – Độc giả Hà Phương
Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 26/3: Đồng Yen trượt dốc, giới chức Nhật Bản bàn về khả năng can thiệp chính thức

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 26/3: Đồng Yen trượt dốc, giới chức Nhật Bản bàn về khả năng can thiệp chính thức

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 26/3 ghi nhận đồng USD quay đầu giảm, trong khi đó, Yen Nhật cũng không giữ được mức tăng lâu dài.
Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 25/3: USD tăng cao kéo Euro lao dốc, trong nước liên trục đi lên

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 25/3: USD tăng cao kéo Euro lao dốc, trong nước liên trục đi lên

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 25/3 ghi nhận đồng USD tăng cao, phục hồi toàn bộ khoản lỗ và kéo đồng Euro xuống thấp hơn.
Phiên bản di động