TIN LIÊN QUAN | |
Mỹ dọa cắt viện trợ những quốc gia bỏ phiếu phản đối tại Liên hợp quốc | |
Thủ tướng Israel tiếp đặc phái viên của Tổng thống Mỹ |
Sau 20 năm, đây là lần đầu tiên chính quyền Mỹ công bố Chiến lược An ninh Quốc gia Mỹ (NSS) ngay trong năm thứ nhất của nhiệm kì Tổng thống. Hơn nữa, thay vì ủy thác nhiệm vụ này cho Cố vấn An ninh Quốc gia, ông Trump đã đích thân có bài phát biểu mở màn cho NSS, nhằm làm rõ hơn những mục tiêu chiến lược của Washington.
Một phương châm, bốn trụ cột
Theo NSS, tình hình thế giới thời gian qua liên tục diễn biến khó lường, từ một số quốc gia đơn phương phát triển vũ khí hạt nhân tới sự trỗi dậy của chủ nghĩa khủng bố đe dọa an ninh toàn cầu. Trong nước, người Mỹ phải đối mặt với tình trạng tội phạm xuyên biên giới có chiều hướng gia tăng và thâm hụt thương mại làm suy yếu nền kinh tế quốc gia.
Tổng thống Mỹ Donald Trump phát biểu công bố NSS ngày 18/12. (Nguồn: AP) |
Để đối mặt với những thách thức trong nước và khôi phục vị thế dẫn dắt trên trường quốc tế, Washington cần đặt lợi ích quốc gia lên hàng đầu. “Nước Mỹ trên hết”, phương châm xuyên suốt bản NSS dài 68 trang và diễn văn của ông Trump, sẽ tiếp tục là kim chỉ nam của chính sách an ninh – đối ngoại của Mỹ thời gian tới.
Bên cạnh đó, NSS 2017 được xây dựng trên bốn “trụ cột”: bảo vệ an ninh nội địa, người Mỹ và lối sống Mỹ; thúc đẩy thịnh vượng của người Mỹ; duy trì hòa bình thông qua sức mạnh; và tăng cường ảnh hưởng của Mỹ.
Cụ thể, chính quyền coi an ninh kinh tế là một phần không thể tách rời của an ninh quốc gia. Washington nhiều khả năng sẽ mạnh tay xử lý bất bình đẳng và thâm hụt thương mại trong quan hệ giao thương với các nước khác.
Một điểm nhấn khác trong NSS lần này là việc bản báo cáo chỉ đích danh Trung Quốc và Nga là “cường quốc đối thủ thách thức sức mạnh, tầm ảnh hưởng, lợi ích của Mỹ, đồng thời làm xói mòn an ninh và sự thịnh vượng của Mỹ”. Theo đó, NSS đã đề cập những vấn đề tồn tại trong quan hệ thương mại Mỹ - Trung, đồng thời kêu gọi tìm kiếm giải pháp cho tình trạng an ninh bất ổn tại khu vực Ukraine và Georgia do Nga kiểm soát.
NSS cũng không quên nhắc tới các “mối đe dọa hàng đầu” của Mỹ như chương trình vũ khí hạt nhân của Bình Nhưỡng và sự trỗi dậy của chủ nghĩa khủng bố. Để đối phó với thực trạng này, Washington sẽ tăng cường các hoạt động quân sự chống lại tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng và hệ tư tưởng cực đoan của chúng, đồng thời siết chặt an ninh biên giới và các quy định về nhập cư.
Tuy nhiên, chống biến đổi khí hậu, vốn từng được coi là một trong những ưu tiên hàng đầu của Washington thời gian qua, đã bị gạt ra khỏi bức tranh an ninh – đối ngoại Mỹ. NSS chỉ đề cập về “tầm quan trọng của việc quản lý môi trường” mà không đi sâu vào chi tiết hay nhấn mạnh nội dung này. Đây có thể coi là một bước lùi đáng tiếc của chính quyền Tổng thống Trump trong việc đối phó với thách thức an ninh phi truyền thống này.
Người khen kẻ chê
Giới chuyên gia đánh giá NSS đã vạch ra định hướng tương đối rõ ràng cho chính sách an ninh – đối ngoại của Mỹ trong thời gian mới. Khác với nhiều lời đồn đoán, bản báo cáo dưới thời Tổng thống Trump không quá khác biệt so với những năm trước.
Giáo sư Peter Feaver của Đại học Duke (Mỹ) đánh giá cao việc NSS đặt ưu tiên về an ninh kinh tế lên hàng đầu, là nền tảng sức mạnh để Mỹ duy trì vị thế dẫn dắt của mình trên trường quốc tế. Bản báo cáo cũng cụ thể hóa và giải thích phần nào phương châm “Nước Mỹ trên hết”. Theo đó, lợi ích quốc gia của Mỹ được đặt lên hàng đầu không đồng nghĩa với việc Washington xem nhẹ các đồng minh truyền thống và rời bỏ các tổ chức quốc tế. Ông cũng đánh giá cao cách NSS sử dụng ngôn từ, khi những đoạn văn đề cập đến các vấn đề nóng như thâm hụt thương mại, người nhập cư hay nhân quyền không gay gắt nhưng vẫn đầy tính thuyết phục.
Bên cạnh đó, không ít chuyên gia cho rằng bài phát biểu của Tổng thống Mỹ và NSS được soạn thảo mang hai màu sắc khác nhau. Tờ New York Times cho rằng thay vì giải thích về bản chất các mối đe dọa trong NSS, ông Trump lại “xoáy” vào những vấn đề trong chiến dịch tranh cử như xây bức tường dọc biên giới với Mexico, cũng như ca ngợi những thành tựu mà ông đã đạt được trong việc kích thích thị trường, giảm tỷ lệ thất nghiệp và thuế. Điều này không chỉ làm các Cố vấn An ninh Quốc gia Mỹ đau đầu, mà còn khiến các nước khác cảm thấy bối rối khi cố gắng hiểu rõ những tín hiệu đầy mâu thuẫn từ ông chủ Nhà Trắng.
Có thể nói, bản NSS và bài phát biểu của ông Trump đã hé lộ phần nào chính sách an ninh – đối ngoại của Mỹ trong thời gian tới. Tuy nhiên, cách Washington triển khai cụ thể phương châm “Nước Mỹ trên hết” ra sao, xây dựng bốn trụ cột và theo đuổi các mục tiêu chiến lược như thế nào, vẫn là câu hỏi đối với giới chuyên gia và cộng đồng quốc tế quan tâm.
Lãnh đạo Mỹ và Anh điện đàm về các vấn đề nóng của quốc tế Ngày 19/12, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã có cuộc điện đàm với Thủ tướng Anh Theresa May, thảo luận về triển vọng quan hệ ... |
Những sắc thái biểu cảm của Tổng thống Mỹ Trump năm 2017 Dù là một trong những nhà lãnh đạo quyền lực nhất thế giới, Tổng thống Mỹ Donald Trump vẫn rất thoải mái thể hiện những ... |
Hạ viện Mỹ thông qua dự luật cải cách thuế của đảng Cộng hòa Ngày 19/12, Hạ viện Mỹ đã thông qua dự luật cải cách thuế trị giá 1,5 nghìn tỷ USD, đưa Tổng thống Donald Trump tiến gần ... |