Gia đình thời 4.0 đừng quên yêu thương

Tiến sĩ, nhà báo Hồ Bất Khuất đã chia sẻ như vậy với báo TG&VN nhân ngày Gia đình Việt Nam (28/6).
Theo dõi Baoquocte.vn trên
TIN LIÊN QUAN
gia dinh thoi 40 dung quen yeu thuong Tôn vinh Ngày Gia đình, tình yêu và lòng chung thủy 21/6
gia dinh thoi 40 dung quen yeu thuong Bình đẳng giới từ ngay trong mỗi gia đình
gia dinh thoi 40 dung quen yeu thuong
Tiến sĩ, nhà báo Hồ Bất Khuất.

Trong thời đại cách mạng 4.0, theo ông, việc lưu giữ và phát triển những giá trị truyền thống tốt đẹp trong gia đình quan trọng ra sao?

Gia đình đã tồn tại trước cách mạng 4.0 hàng ngàn năm và sẽ tồn tại, phát triển trong và sau cách mạng 4.0. Những giá trị truyền thống tốt đẹp ấy giúp cho gia đình điều chỉnh các mối quan hệ sao cho mỗi người cảm thấy thoải mái trong điều kiện mới (thoải mái chính là điều con người cần có để cảm thấy mình hạnh phúc).

Vấn đề đặt ra là lưu giữ và phát huy những truyền thống tốt đẹp của gia đình như thế nào? Sự gắn kết của các thành viên trong gia đình dựa vào quan hệ huyết thống và tình yêu thương mà mọi người dành cho nhau. Trong bất kỳ điều kiện xã hội nào, sự nhận thức của con người về giá trị của tình yêu thương, sự tôn trọng, quan tâm, giúp đỡ lẫn nhau, che chở cho nhau là quan trọng nhất.

Qua các thời kỳ phát triển, cấu trúc và quan hệ trong gia đình Việt Nam đã có ít nhiều thay đổi. Vậy theo ông làm sao để duy trì được nền tảng của gia đình?

Đúng là cấu trúc và quan hệ trong gia đình hiện nay đã thay đổi nhiều so với cách đây chưa lâu, khoảng trên 30 năm trước. Loại hình gia đình 4 thế hệ còn lại rất ít, loại 3 thế hệ còn nhiều hơn nhưng vẫn trên đà giảm. Chỉ có loại gia đình 2 thế hệ (được gọi là “gia đình hạt nhân”, chỉ có bố mẹ và con) là ngày càng gia tăng về số lượng. Như vậy, nền tảng gia đình (thông qua gia đình hạt nhân) không bao giờ bị phá vỡ.

Vấn đề đặt ra là, làm thế nào để những vẻ đẹp của gia đình 4 thế hệ, 3 thế hệ vẫn được gìn giữ. Giải pháp quan trọng là “sống gần chứ không sống cùng”, nghĩa là các thế hệ sống gần nhau chứ không cùng nhau. Trước kia, những người ra thành phố lập nghiệp, thành đạt thường đưa bố mẹ ra ở cùng, dễ rạn nứt tình cảm. Nay, họ cũng đưa bố mẹ ra nhưng không ở cùng mà sống gần bên cạnh. Điều này giúp ông bà, cháu chắt gần gũi nhau, có thể chăm sóc nhau nên hầu như không nảy sinh mâu thuẫn.

gia dinh thoi 40 dung quen yeu thuong
Thời công nghệ lên ngôi, khoảng cách giữa các thành viên trong gia đình càng xa hơn, nhiều giá trị gia đình bị phá vỡ. (Nguồn: Internet)

Thời công nghệ lên ngôi, khoảng cách giữa các thành viên trong gia đình càng xa hơn, nhiều giá trị gia đình bị phá vỡ. Có cách gì để giáo dục văn hóa gia đình đến từng cá nhân, từng gia đình, từ đó tác động tích cực đến văn hóa cộng đồng hay không, thưa ông?

Có rất nhiều cách để mọi người hiểu rằng, văn hóa gia đình vô cùng quan trọng trong thời đại công nghệ phát triển như vũ bão. Tuy nhiên, cơ sở để các cách đó thành công là sự tự nhận thức của mỗi người. Trước hết, những người trưởng thành phải hiểu rằng, tránh lạm dụng công nghệ trong sinh hoạt đời thường. Ví dụ, khi các thành viên trong gia đình ngồi với nhau xung quanh bàn ăn thì không dùng điện thoại di động nữa.

Tiếp theo, phải làm cho mọi người hiểu rằng, nhìn thấy nhau trên mạng, nghe tiếng nhau qua điện thoại không thể thay thế được những cuộc gặp trực tiếp, nhìn vào mắt nhau và nói những lời yêu thương.

Thứ ba, dù hàng ngày chúng ta vẫn biết tình hình sức khỏe, công việc của nhau thông qua điện thoại nhưng việc duy trì bữa cơm tối có tất cả các thành viên gia đình là rất đáng quý. Ở đây ăn gì, uống gì không quan trọng, mà là nhìn thấy gương mặt, nụ cười, ánh mắt, âm thanh vui tươi trong giọng nói mới có ý nghĩa lớn.

Đây mới là sự quan tâm tới nhau đích thực chứ không phải hình thức, màu mè. Từ cách giao tiếp nồng ấm trong một gia đình, chúng ta nhân rộng ra cả cầu thang, tầng (đối với những người sống ở chung cư), cả khu tập thể, khu phố… Còn ở nông thôn, sự kết nối với nhau đã “ăn” vào máu người dân rồi.

Chung quy lại, cái gốc của văn hóa gia đình là sự yêu thương và chăm sóc lẫn nhau, muốn cho nhau được vui vẻ, hạnh phúc.

Dùng cái “gốc” này để nhân rộng ra cộng đồng, chắc chắn chúng ta sẽ có được những tác động tích cực.

Hiện nay, phần lớn các gia đình tiếp nhận và khát khao cuộc sống văn minh, bình đẳng. Họ học hỏi và lĩnh hội những nét tiến bộ của các quốc gia khác. Tuy nhiên để tương thích với mỗi gia đình ở Việt Nam không phải dễ dàng gì?

Đúng vậy, dân tộc nào cũng có truyền thống và bản sắc văn hóa riêng của mình. Chính vì vậy, khi lĩnh hội (không phải tiếp nhận) những cái hay, cái đẹp trong truyền thống của các dân tộc khác, chúng ta phải tỉnh táo xem xét những gì phù hợp, những gì không.

Việc này thường diễn ra trong cả một quá trình dài nên những gì không phù hợp thường bị đào thải. Tuy nhiên, nếu có định hướng trước thì người ta tránh được sai lầm, ít bị trả giá. Ở nhiều nước trên thế giới, cha mẹ chỉ có trách nhiệm đối với con cái trước 18 tuổi. Sau 18 tuổi, con cái phải tự lo liệu mọi thứ, từ công ăn việc làm đến chỗ ở. Trong trường hợp con cái cứ “ở lỳ” trong nhà bố mẹ, họ có thể bị kiện ra tòa. Nhưng những điều như thế thực sự khó được chấp nhận ở Việt Nam.

Ở một góc cạnh khác, dù có nhiều ngày tôn vinh phụ nữ nhưng quan trọng là chúng ta đã thực sự trao quyền cho phái đẹp một cách thực chất hay mới chỉ đang là hình thức, thưa ông?

Một trong những điều khá đáng buồn là chúng ta rất chuộng hình thức. Điều này “xâm nhập” vào cả việc tôn vinh phụ nữ. Thực tế chỉ ra rằng, chúng ta nói rất hay về bình đẳng giới, ca ngợi phụ nữ không kém gì đàn ông trong việc học hành, quản lý, lãnh đạo nhưng lại không trao cho họ thực quyền.

Cứ nhìn vào tỷ lệ phụ nữ làm lãnh đạo sẽ thấy ngay thôi, họ thường chỉ chiếm ¼. Thử kể ra có bao nhiêu phụ nữ là bí thư, chủ tịch tỉnh trong 63 tỉnh thành của ta? Không quá 1/5!

Do vậy, có thể nói, việc chúng ta tôn vinh phụ nữ vẫn nặng về hình thức. Tôi nghĩ, muốn có thực chất, chúng ta còn phải đấu tranh nhiều thông qua tuyên truyền giáo dục và giám sát trên thực tế.

Xin cảm ơn TS!

*TS. Hồ Bất Khuất, công tác tại Tạp chí Gia đình và Trẻ em, Giảng viên khoa Báo chí, Đại học Vinh

gia dinh thoi 40 dung quen yeu thuong Phát huy các giá trị văn hoá dân tộc qua Ngày hội Gia đình Việt Nam 2018

Tối 22/6, tại Hà Nội, Lễ khai mạc Ngày hội Gia đình Việt Nam 2018 đã diễn ra tại Trung tâm Triển lãm Văn hóa ...

gia dinh thoi 40 dung quen yeu thuong Tôn vinh giá trị nhân văn về gia đình

Nhân Tháng hành động quốc gia về phòng, chống bạo lực gia đình năm 2017 và Ngày Gia đình Việt Nam 28/6, Bộ Văn hóa, ...

gia dinh thoi 40 dung quen yeu thuong “Có một nơi để về, đó là Nhà”

Là tên chương trình nghệ thuật hưởng ứng Ngày Gia đình Việt Nam (28/6) diễn ra tối 26/6 tại Đại học Văn hóa Hà Nội.

Phi Khanh (thực hiện)

Đọc thêm

Vụ tấn công khủng bố ở Moscow: Nga xác nhận đã được Mỹ cảnh báo, Đức nói chẳng biết thông tin nào trước

Vụ tấn công khủng bố ở Moscow: Nga xác nhận đã được Mỹ cảnh báo, Đức nói chẳng biết thông tin nào trước

Đức cho rằng, Mỹ có thể có manh mối về vụ tấn công khủng bố cướp đi sinh mạng của hơn 140 ở ngoại ô thủ đô Moscow của Nga ...
Dự báo thời tiết ngày mai (29/3): Bắc Bộ đêm và sáng mưa rào, giông, cục bộ mưa to đến rất to; Tây Nguyên, Nam Bộ có nơi nắng nóng

Dự báo thời tiết ngày mai (29/3): Bắc Bộ đêm và sáng mưa rào, giông, cục bộ mưa to đến rất to; Tây Nguyên, Nam Bộ có nơi nắng nóng

Thông tin dự báo thời tiết các khu vực ngày mai (29/3) từ Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia.
Những lễ hội độc đáo ở Thổ Nhĩ Kỳ không thể bỏ lỡ trong năm 2024

Những lễ hội độc đáo ở Thổ Nhĩ Kỳ không thể bỏ lỡ trong năm 2024

Thổ Nhĩ Kỳ là một quốc gia có nền lịch sử lâu đời và nền văn hóa chứa đựng nhiều điều thú vị, đặc biệt là những lễ hội đặc ...
Lịch cúp điện Lâm Đồng hôm nay ngày 29/3/2024

Lịch cúp điện Lâm Đồng hôm nay ngày 29/3/2024

Thông tin lịch cúp điện tại Lâm Đồng theo từng khu vực được cập nhật mới nhất từ Điện lực miền Nam ngày 29/3/2024.
Nguyễn Thùy Linh thắng nhanh vòng đầu tiên giải Spainish Masters 2024

Nguyễn Thùy Linh thắng nhanh vòng đầu tiên giải Spainish Masters 2024

Tay vợt nữ số 1 Việt Nam Nguyễn Thùy Linh giành chiến thắng trước Tiffany Ho chỉ sau 25 phút tại vòng đầu tiên giải Spainish Masters 2024.
Israel phát hiện đèn dầu cổ quý hiếm 1.600 năm tuổi được các binh lính La Mã sử ​​dụng

Israel phát hiện đèn dầu cổ quý hiếm 1.600 năm tuổi được các binh lính La Mã sử ​​dụng

Israel tìm thấy một chiếc đèn dầu cổ quý hiếm được các binh lính La Mã sử dụng cách đây khoảng 1.600 năm tại sa mạc Negev, miền Nam nước ...
Kế hoạch tuyển sinh vào lớp 10 của Trường THPT Chuyên Khoa học Tự nhiên

Kế hoạch tuyển sinh vào lớp 10 của Trường THPT Chuyên Khoa học Tự nhiên

Trường ĐH Khoa học Tự nhiên, ĐH Quốc gia Hà Nội vừa thông báo tuyển sinh lớp 10 Trường THPT Chuyên Khoa học Tự nhiên năm 2024.
Khai trương trường mầm non quốc tế La Petite Ecole Hà Nội

Khai trương trường mầm non quốc tế La Petite Ecole Hà Nội

La Petite Ecole Hà Nội là trường mầm non quốc tế Pháp với phương châm giảng dạy tập trung vào chất lượng. Có lớp 9 học sinh nhưng có tới 8 quốc tịch.
Lễ xuất quân Tuyên truyền lưu động ‘Về với Điện Biên’: Khơi dậy, phát huy truyền thống yêu nước

Lễ xuất quân Tuyên truyền lưu động ‘Về với Điện Biên’: Khơi dậy, phát huy truyền thống yêu nước

Baoquocte.vn. Hoạt động nhằm khơi dậy và phát huy truyền thống yêu nước, ý chí quyết thắng của Chiến dịch Điện Biên Phủ trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Điểm danh các trường y, dược tuyển sinh bằng học bạ

Điểm danh các trường y, dược tuyển sinh bằng học bạ

Trong năm 2024, nhiều trường đại học có đào tạo khối ngành sức khỏe tiếp tục tuyển sinh bằng học bạ, áp dụng ở một số ngành.
Chuyên gia giáo dục: Nếu không đổi mới theo hướng số hóa, các trường đại học dễ 'thua ngay trên sân nhà'

Chuyên gia giáo dục: Nếu không đổi mới theo hướng số hóa, các trường đại học dễ 'thua ngay trên sân nhà'

Trong thời đại công nghệ, các trường đại học nếu không đổi mới về vận hành, về dạy và học theo hướng số hóa thì rất khó để theo kịp thế giới…
Bất ngờ với tỉ lệ giảng viên trình độ giáo sư, tiến sĩ phía Bắc

Bất ngờ với tỉ lệ giảng viên trình độ giáo sư, tiến sĩ phía Bắc

Miền Bắc có số giảng viên có trình độ giáo sư, phó giáo sư, tiến sĩ, thạc sĩ cao hơn miền Nam rất nhiều.
Lý do thế hệ thuốc trị ung thư tiếp theo sẽ được sản xuất ngoài Trái đất

Lý do thế hệ thuốc trị ung thư tiếp theo sẽ được sản xuất ngoài Trái đất

Về mặt lý thuyết, các loại thuốc trị liệu miễn dịch có thể tiêm được có thể được tạo ra, nhưng trọng lực ngăn cản chúng kết tinh một cách chính xác. Một công ty ...
Bất ngờ những thực phẩm không nên ăn cùng với trứng

Bất ngờ những thực phẩm không nên ăn cùng với trứng

Là thực phẩm đơn giản và được yêu thích nhất trên toàn thế giới, nhưng trứng lại được cảnh báo không nên ăn cùng những thực phẩm này.
7 cách giúp phát triển sức khoẻ tinh thần

7 cách giúp phát triển sức khoẻ tinh thần

Xã hội ngày càng có sự thừa nhận về tầm quan trọng của sức khoẻ tinh thần, những vấn đề cảm xúc, tâm lý đã thực sự được quan tâm.
Tác động của thực phẩm dát vàng đối với sức khoẻ?

Tác động của thực phẩm dát vàng đối với sức khoẻ?

Việc thưởng thức món ăn dát vàng lộng lẫy hay đồ uống lấp lánh những vảy vàng xa xỉ liệu tác động như thế nào với sức khoẻ?
Tại sao nên tiêm phòng vaccine ngừa cúm mùa?

Tại sao nên tiêm phòng vaccine ngừa cúm mùa?

Cúm là một bệnh truyền nhiễm về đường hô hấp do virus. Các biến chứng của cúm có thể dẫn đến nhập viện và đôi khi thậm chí tử vong.
Chuyên gia y tế cảnh báo nhiều người trẻ bị nhồi máu cơ tim, đột quỵ do sử dụng thuốc lá điện tử

Chuyên gia y tế cảnh báo nhiều người trẻ bị nhồi máu cơ tim, đột quỵ do sử dụng thuốc lá điện tử

Các chuyên gia y tế đề nghị cấm thuốc lá điện tử vì có hại cho sức khỏe. Bệnh lý liên quan tới sản phẩm này đang có xu hướng gia tăng.
XSMN 28/3, kết quả xổ số miền Nam hôm nay thứ 5 ngày 28/3/2024. xổ số hôm nay 28/3. xổ số ngày 28 tháng 5

XSMN 28/3, kết quả xổ số miền Nam hôm nay thứ 5 ngày 28/3/2024. xổ số hôm nay 28/3. xổ số ngày 28 tháng 5

XSMN 28/3 - SXMN 28/3. Trực tiếp kết quả xổ số miền Nam hôm nay 28/3/2024. XSMN thứ 5. xổ số hôm nay 28/3. Kết quả xổ số ngày 28 tháng 3.
XSMB 28/3, trực tiếp kết quả xổ số miền Bắc hôm nay thứ 5 ngày 28/3/2024. dự đoán XSMB 28/3/2024

XSMB 28/3, trực tiếp kết quả xổ số miền Bắc hôm nay thứ 5 ngày 28/3/2024. dự đoán XSMB 28/3/2024

XSMB 28/3 - SXMB 28/3. Trực tiếp xổ số miền Bắc 28/3/2024. kết quả xổ số miền Bắc hôm nay. dự đoán xổ số miền Bắc thứ 5. xổ số hôm nay 28/3.
Vietlott 28/3, kết quả xổ số Vietlott Power thứ 5 ngày 28/3/2024. xổ số Power 655 hôm nay

Vietlott 28/3, kết quả xổ số Vietlott Power thứ 5 ngày 28/3/2024. xổ số Power 655 hôm nay

Vietlott 28/3 - Trực tiếp kết quả xổ số Vietlott hôm nay 28/3/2024 nhanh nhất và chính xác nhất từ trường quay. XS Power 655 hom nay. Xo so Vietlott Power 655 hôm nay.
XSMT 28/3, trực tiếp kết quả xổ số miền Trung hôm nay thứ Năm ngày 28/3/2024. SXMT 28/3/2024

XSMT 28/3, trực tiếp kết quả xổ số miền Trung hôm nay thứ Năm ngày 28/3/2024. SXMT 28/3/2024

XSMT 28/3 - trực tiếp kết quả xổ số miền Trung hôm nay 28/3/2024. xổ số hôm nay 28/3/2024. xổ số miền Trung thứ 5. SXMT 28/3. KQXSMT thứ 5
XSMN 27/3, kết quả xổ số miền Nam hôm nay thứ 4 ngày 27/3/2024. xổ số hôm nay 27/3. xổ số ngày 27 tháng 3

XSMN 27/3, kết quả xổ số miền Nam hôm nay thứ 4 ngày 27/3/2024. xổ số hôm nay 27/3. xổ số ngày 27 tháng 3

XSMN 27/3 - Trực tiếp kết quả xổ số miền Nam hôm nay 27/3/2024. xổ số ngày 27 tháng 3. XSMN thứ 4. SXMN 27/3. xổ số hôm nay 27/3. xo so mien nam.
XSMB 27/3, trực tiếp kết quả xổ số miền Bắc hôm nay thứ 4 ngày 27/3/2024. dự đoán XSMB 27/3/2024

XSMB 27/3, trực tiếp kết quả xổ số miền Bắc hôm nay thứ 4 ngày 27/3/2024. dự đoán XSMB 27/3/2024

XSMB 27/3 - trực tiếp xổ số miền Bắc hôm nay 27/3/2024. dự đoán XSMB 27/3/2024. dự đoán xổ số miền Bắc thứ 4. xổ số hôm nay 27/3. SXMB 27/3/2024.
Phiên bản di động