Hạn hán ảnh hưởng không nhỏ đến cuộc sống người dân Indonesia (Nguồn: Pangea Today). |
El Nino diễn ra theo chu kỳ, khi vùng biển phía Tây của khu vực Nam Mỹ nóng lên bất thường. Ngày nay, các nhà khoa học đã chứng minh hiện tượng thời tiết này có ảnh hưởng trên phạm vi toàn cầu.
Nhiều người vẫn không thể quên hiện tượng El Nino vào năm 1997–1998, khi mà tình trạng khô hạn xảy ra tại phần lớn các quốc gia ở Đông bán cầu. Tại thời điểm đó, các nước chịu ảnh hưởng khô hạn nghiêm trọng do El Nino gây ra có thể kể đến như Indonesia, Philippines, Thái Lan…
Giai đoạn 1997-1998, Indonesia phải nhập khẩu 5,8 triệu tấn gạo do tình trạng thiếu lương thực trên diện rộng, gây ra bởi hạn hán và mất mùa. Khô hạn cũng là nguyên nhân của vụ hỏa hoạn thiêu rụi toàn bộ diện tích rừng rộng 5 triệu héc-ta ở nước này.
Thiên tai không hoàn toàn do tự nhiên gây ra mà con người cũng góp phần tạo ra nó hoặc khiến nó trở nên trầm trọng hơn. Việc chặt phá rừng nguyên sinh bừa bãi khiến cho đất bị xói mòn chính là một trong những nguyên nhân dẫn đến những diễn biến thiên tai ngày càng trở nên khó lường.
Đây là vấn đề quan ngại đối với khu vực Đông Nam Á, bởi từ năm 1998, nạn phá rừng tăng đáng kể ở các tỉnh Borneo, Sumatra đặc biệt là tỉnh Riau của Indonesia, làm cho nhiều vùng đất bị suy thoái. Do vậy, nếu xảy ra hiện tượng El Nino cực đoan thì tình trạng cháy rừng sẽ còn tồi tệ hơn năm 1998.
May mắn là, hiệu ứng El Nino năm nay không giống với năm 1997-1998, bởi các hệ thống cảnh báo thời tiết đã được cải thiện tốt hơn, cho phép Indonesia có thời gian chuẩn bị. Không chỉ vậy, hiệu ứng El Nino lần trước diễn ra cùng lúc với cuộc khủng hoảng tài chính châu Á khiến tình hình càng trở nên tồi tệ. Khi đó, với nguồn lực hạn chế, Chính phủ Indonesia khó có thể ngăn ngừa các đám cháy đang lan rộng trên khắp quần đảo.
Hơn nữa, các nước ASEAN cũng đang thúc đẩy các nguyên tắc chung liên quan đến môi trường, chẳng hạn như Thỏa thuận về ô nhiễm khói bụi xuyên biên giới, được Indonesia phê chuẩn năm 2014.
Hiện tại, các quốc gia châu Á đang chuẩn bị Bản đóng góp quốc gia tự nguyện (INDCs), trước thềm Hội nghị biến đổi khí hậu của Liên hợp quốc diễn ra tại Paris (Pháp) cuối năm nay. Là một trong những nước thải khí carbon và chặt phá rừng nhiều nhất thế giới, Indonesia sẽ đóng vai trò chủ chốt trong các cuộc thảo luận về khí hậu.
Trần Ngọc (theo The Diplomat)