Điện Elysee không bỏ rượu, Tehran không ăn trưa. |
Trong khuôn khổ lễ đón Tổng thống Rouhani từ ngày 16-17/11, Tổng thống Pháp Francois Hollande dự kiến sẽ cùng dùng bữa trưa với người đồng cấp Iran tại điện Elysee. Giới phân tích ngoại giao cho rằng đây là cơ hội hiếm có để hai nhà lãnh đạo bàn bạc, trao đổi thân mật những vấn đề cấp bách giữa hai quốc gia vốn không mấy thân thiện này.
Tuy nhiên, cơ hội quý báu đã bị hủy vào phút chót do vài ly rượu vang. Trong khi Tổng thống Rouhani yêu cầu một thực đơn Halal (Halal food - thực đơn của đạo Hồi) cấm tất cả đồ uống có cồn thì người Pháp cho rằng điều này đi ngược với truyền thống của Pháp rằng, rượu vang là bắt buộc trong tất cả bữa ăn đón tiếp khách quốc tế.
Văn phòng Tổng thống Pháp sau đó buộc phải hủy bữa trưa và đề xuất thay thế bằng bữa sáng, theo truyền thống có thể không cần rượu vang. Tuy nhiên phía Iran đã thẳng thừng từ chối. Đáng ngạc nhiên hơn, đây không phải là lần đầu tiên người Pháp làm như vậy. Hồi năm 2009, bữa trưa giữa Tổng thống Pháp Nicolas Sarkozy và Thủ tướng Iraq Nouri al-Maliki đã bị hủy bỏ vào phút cuối bởi vẫn còn rượu trên bàn tiệc.
Đây không phải là lần đầu tiên quan chức Iran gặp phải sự cố đối với điều luật trong kinh Koran này. Năm 2005, Chủ tịch Quốc hội Bỉ Herman De Croo quyết định hoãn buổi ăn trưa vì ông cho rằng thế còn hơn là không được dùng rượu trong khi dùng bữa với Chủ tịch Quốc hội Iran Gholam Ali Hadad Adel.
Tuy nhiên không phải quốc gia phương Tây nào cũng giữ những nguyên tắc truyền thống văn hóa của mình, đơn cử như người Italy. Chuyến thăm đến Italy trước khi đến Pháp của Tổng thống Rouhani diễn ra rất suôn sẻ khi Thủ tướng Italy Matteo Renzi sẵn sàng loại bỏ rượu ra khỏi thực đơn, đồng thời cho che hết các tượng khỏa thân đáng tự hào từ thời Phục Hưng của mình tại bảo tàng Capitoline (Rome) nơi ông Rouhani có mặt cho dù chưa nhận được lời yêu cầu.
Cử chỉ thiện chí này của nhà lãnh đạo Italy đã khiến ông Rouhani cảm kích. Đáp lại thịnh tình này, trong chuyến công du của ông Rouhani với đoàn doanh nghiệp Iran tới Italy hồi tháng 1/2016, Iran đã ký với Italy các hợp đồng lớn có trị giá khoảng 17 tỷ USD.
Lễ tân ngoại giao là sự vận dụng tổng hợp những nguyên tắc phù hợp truyền thống và tập quán lịch thiệp quốc tế cũng như đặc điểm văn hóa, tôn giáo của các dân tộc. Tuy nhiên, chính những sự cố ngoại giao do sự khác biệt về mặt nghi lễ giữa các nền văn hóa, tôn giáo khác nhau đòi hỏi sự vận dụng các nguyên tắc lễ tân ngoại giao linh hoạt hơn, phù hợp hơn với điều kiện thực tế.