Hàng hóa tại một cảng phía nam Malaysia. (Nguồn: Reuters) |
Lượng hàng hóa xuất đi từ Singapore, Malaysia, Thái Lan và Indonesia - vốn chiếm hơn 90% kim ngạch xuất khẩu của cả khối, đã giảm 13% năm 2015. Đây là lần đầu tiên kim ngạch xuất khẩu của những nước trên giảm trong vòng 6 năm qua.
Sự sụt giảm được cho là do nhu cầu nội địa của nhiều nước suy giảm và những trụ cột tăng trưởng của khu vực cũng đang lung lay. Cụ thể, giá dầu thô và các nguyên liệu tự nhiên khác giảm. Hơn nữa, nền kinh tế Trung Quốc xuống dốc, đồng Nhân dân tệ mất giá cũng khiến lượng hàng hóa xuất khẩu của một số nước ASEAN giảm. Trung Quốc vốn là đối tác thương mại hàng đầu của Singapore, Malaysia, Thái Lan, Indonesia và Việt Nam.
Tổng kim ngạch xuất khẩu của Malaysia, nước xuất khẩu lớn thứ hai trong số 10 nước ASEAN, giảm mạnh nhất do nước này phụ thuộc quá lớn vào các nguồn tài nguyên như dầu thô, khí đốt và dầu cọ, vốn chiếm hơn 20% kim ngạch xuất khẩu. Năm 2015, tổng kim ngạch xuất khẩu của Malaysia giảm 22% xuống còn 181,7 tỷ USD.
Xuất khẩu của Indonesia giảm 15% xuống còn 150,2 USD. Nguyên nhân là do giá dầu và giá than thấp. Ngoài ra, một nguyên nhân nữa là giá cao su thiên nhiên giảm 20%.
Việt Nam là ngoại lệ duy nhất trong các nước ASEAN với tổng kim ngạch xuất khẩu tăng 8% năm 2015 đạt 162,1 USD, mức tăng năm thứ 6 liên tiếp. Lượng tăng này là do tập đoàn Samsung của Hàn Quốc xây dựng nhà máy điện thoại thông minh lớn nhất thế giới tại Việt Nam cùng với việc giá trị xuất khẩu của các thiết bị điện và điện tử tăng lên đáng kể. Là thành viên của Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP), kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam dự kiến sẽ tăng hơn nữa khi hiệp định có hiệu lực.
Các quốc gia Đông Nam Á có xu hướng lạc quan về triển vọng xuất khẩu trong năm 2016. Xuất khẩu Thái Lan dự kiến tăng 5%. Tuy nhiên, triển vọng này không mấy sáng sủa khi Trung Quốc công bố nhập khẩu giảm 20% vào tháng 1/2016.