Nguyễn Thụy Anh - Đại sứ qua những vần thơ dịch

Chia sẻ về giải thưởng “Ngôn từ - sợi chỉ gắn kết” nhận được ngày 16/2 vừa qua, dịch giả Nguyễn Thụy Anh nói: khi làm việc, không ai nghĩ đến giải thưởng. 
Theo dõi Baoquocte.vn trên
TIN LIÊN QUAN
nguyen thuy anh dai su qua nhung van tho dich Nữ dịch giả Việt Nam nhận giải thưởng văn học dịch Nga
nguyen thuy anh dai su qua nhung van tho dich Ngày lễ 1/6 dành cho ai?
nguyen thuy anh dai su qua nhung van tho dich
Tiến sĩ Giáo dục học Nguyễn Thụy Anh. (Ảnh nhân vật cung cấp)

Tác phẩm Olga Bertgoltz của tôi được Nguyễn Thụy Anh dịch ra tiếng Việt đã mang về cho chị Giải thưởng “Ngôn từ - Sợi chỉ gắn kết”. Đây là giải thưởng nhằm tôn vinh lao động của người dịch. Giải do Hội Nhà văn Nga và Quỹ “Con đường sống” trao tặng hàng năm (từ 2015).

“Giải thưởng chỉ đến khi say mê”

Với Thụy Anh, giải thưởng cuối cùng vẫn chỉ là cơ duyên dành cho một vài người. Chị cũng cho rằng, giải thưởng chỉ đến khi ta say mê, nỗ lực mà không nghĩ tới nó. “Tôi biết ơn nhà văn Albert Likhanov đã đề cử cuốn sách Olga Berggoltz của tôi vào Giải. Việc ông quan tâm đến một người dịch, một cuốn sách bé nhỏ khiến tôi tin rằng, lao động của các dịch giả khác cũng sẽ được chú ý tới”, Thụy Anh cho biết.

Vì thế, Giải thưởng có giá trị khích lệ, tạo động lực cho người dịch tiếp tục sứ mệnh của mình. Đó là giới thiệu với bạn đọc hiện đại vẻ đẹp của văn hóa, của nền văn học Nga và Xô-viết.

Theo nhà văn Igor Smolkin - Chủ tịch Hội đồng xét giải, nhà thơ Thụy Anh là một trong những “đại sứ” văn hoá giữa hai nước Việt Nam và Nga. Trước nhận định này, Thụy Anh coi đó là một lời nhắc nhở phải có trách nhiệm và chuyên nghiệp hơn trong công việc dịch thuật nếu thực sự đã "dấn thân” - điều mà trước đây bản thân chị chưa hoàn toàn ý thức được rõ nét.

Nói đến từ “đại sứ”, Thụy Anh nhớ đến chuyến đi trại hè ở Vladivostok dịp mùa Hè vừa qua. Ở đó, chị gặp những bạn trẻ mặc chiếc áo ghi dòng chữ “Đại sứ tiếng Nga”. Họ năng nổ, xông xáo, hết sức nhiệt tình với việc dạy tiếng Nga cho cả những người nước ngoài hoàn toàn không có khái niệm gì về tiếng Nga - một nhiệm vụ tưởng chừng bất khả thi diễn ra trong vài tuần.

Nhưng sự nhiệt tình của họ thực sự lôi cuốn, khiến người ta yêu hơn ngôn ngữ, con người đất nước này. Thụy Anh cũng nghĩ, con đường “ngoại giao nhân dân” như thế chính là góp phần kết nối các dân tộc, giá trị của các nền văn hóa một cách bền vững nhất. Chị cũng muốn trở thành một đại sứ kết nối như vậy, dùng hiểu biết và tình yêu hướng tới một miền đất để làm lay động mọi người.

nguyen thuy anh dai su qua nhung van tho dich
Dịch giả Nguyễn Thụy Anh. (Nguồn: TTXVN)

“Có lẽ, không ít người cũng nghĩ giống tôi, đặc biệt là với nước Nga, nơi chúng tôi được nhận nhiều kiến thức, cảm xúc suốt một thời tuổi trẻ. Nghĩa là, bất kỳ ai cũng có thể trở thành “đại sứ”, chỉ cần yêu nhiệt thành và lao động, làm việc không vì một giải thưởng nào”, dịch giả Thụy Anh quan niệm.

Chị cũng cho rằng, trong số bạn bè của mình có rất nhiều “đại sứ” như thế. Đó là dịch giả Quỳnh Hương, Tạ Phương, Nguyễn Thị Kim Hiền, Ngô Tự Lập, Phan Việt Hùng, Điệp Anh, Vũ Mạnh Cường, Hồ Bình Minh, Hà Việt Anh...

Mỗi “đại sứ” có một kênh “ngoại giao nhân dân” và tầm ảnh hưởng riêng tới cộng đồng. Cá nhân Thụy Anh, ngoài việc dịch sách, chị quan tâm nhiều đến trẻ em. Với công việc ở CLB Đọc sách cùng con của mình, Thụy Anh đều đặn đưa tác phẩm văn học Nga vào chương trình đọc cùng các bạn nhỏ. Cách đây không lâu, ở CLB cũng khai mạc lớp học tiếng Nga và văn hóa Nga. Người đăng ký khá đông, phần lớn là những người trẻ và sinh hoạt hàng tuần, tổ chức trò chuyện về đất nước và văn hóa Nga.

Vẫn rưng rưng khi nghĩ về nước Nga

Olga Berggoltz của tôi không chỉ là một tập thơ mà còn cho thấy chân dung, tiểu sử qua những chặng đường số phận của Olga Bertgoltz. Vừa là người dịch, Nguyễn Thụy Anh vừa như một người đồng hành cùng Olga qua tiếng Việt.

Thụy Anh chia sẻ, Olga Berggoltz có số phận khắc nghiệt đằng sau gương mặt hiền hậu, tình cảm, rất nữ tính của mình. Số phận và chiến tranh đã tước khỏi tay bà hạnh phúc bình thường của một người phụ nữ. Đó là cái chết của hai người chồng - một người trong tù, một người trong vòng phong tỏa của phát xít Đức; đó là cái chết của 3 đứa con…

Thụy Anh gặp gỡ Olga từ khi còn là sinh viên, cho đến khi đọc những ghi chép, nhật ký của bà, rung động vì những sự thật góc cạnh trong đó. Chị cảm nhận nỗi đau quá lớn bà phải chịu đựng và suốt đời phải vượt qua chúng để tồn tại và dùng thơ mình giúp người khác tồn tại. Nhưng cũng phải đến gần chục năm sau, khi Thụy Anh đã làm vợ, làm mẹ, là người viết, chị mới thấu hiểu nỗi niềm của một người-đàn-bà-viết Olga.

Giá trị của những vần thơ Olga không nằm trong mảng thơ tình yêu dù ngòi bút của bà có chất trữ tình rất lớn. Nhưng nhà thơ trữ tình trong bà đã hy sinh để nhường chỗ cho nhà thơ công dân - đồng hành cùng dân tộc và thời đại. Nỗi đau riêng khiến thơ công dân của Olga không phải là lời kêu gọi to tát, có thể nhanh chóng mất đi giá trị khi lịch sử đã lùi lại. Thực sự đây là những lời hiệu triệu đầy day dứt, ám ảnh. Chính điều đó khiến giờ đây, người ta vẫn đọc và nhắc đến bà, thậm chí qua thơ bà để hiểu cảm xúc của cả một thời đại.

Qua tác phẩm, cái “hồn” Nga ẩn sâu được Thụy Anh gom góp từ những năm tháng gắn bó với đất nước này. Nói về sợi chỉ gắn kết với đất nước Nga, Thụy Anh cho biết, có lẽ đó là tình yêu. Đôi khi nó chỉ là cảm xúc rưng rưng khi bắt gặp hình ảnh rừng bạch dương duyên dáng và gắng gỏi. Chỉ vậy thôi nhưng với chị, những thân cây vươn thẳng ấy như đang gửi bao thông điệp riêng tư đến với thế giới và con người.

“Cho dù nhiều năm qua đi nhưng tôi luôn có trong mình cái rưng rưng như thế khi nghĩ về nước Nga. Đó chính là sợi chỉ gắn kết có vẻ mong manh nhưng lại bền vững nhất giữa con người với một miền đất”, chị bộc bạch.

Là người sống và học tập tại nước Nga gần 20 năm, cho đến giờ, mọi cảm xúc ấy đối với nước Nga trong Nguyễn Thụy Anh vẫn nguyên vẹn, tươi mới, thứ tình cảm không bị lay chuyển bởi mọi biến động. Có lẽ, nó được lấy từ mạch nguồn các giá trị tinh thần Nga, thiên nhiên Nga, róc rách chảy dưới tầng vỉa văn hoá sâu xa hơn…

nguyen thuy anh dai su qua nhung van tho dich Người “xuất ngoại” cho thơ

Có thể không nhiều người biết đến Mai Văn Phấn. Nhưng khi đã tìm hiểu và đi sâu vào thế giới thơ của ông, người ...

nguyen thuy anh dai su qua nhung van tho dich Lòng tin bị "đánh cắp" sau chiếc camera ở trường mầm non?

Thời gian gần đây, sự việc cô giáo bạo hành trẻ liên tục xảy ra, lan truyền, bị lên án trên mạng xã hội và ...

nguyen thuy anh dai su qua nhung van tho dich TS Giáo dục: Trẻ cần được “sống” và “học” song song!

Những đứa trẻ luôn được "ưu tiên” học mà không tham gia bất kỳ công việc nào của gia đình sẽ dễ trở nên hoang ...

Yến Nguyệt

Bài viết cùng chủ đề

Ngoại giao văn hóa

Đọc thêm

Chu Thanh Huyền xinh đẹp ngọt ngào bên Quang Hải trong bộ ảnh trước đám cưới

Chu Thanh Huyền xinh đẹp ngọt ngào bên Quang Hải trong bộ ảnh trước đám cưới

Chu Thanh Huyền, vợ cầu thủ Quang Hải, thay nhiều mẫu váy cưới, trong đó có các mẫu đầm tinh xảo của NTK Trà Linh trong ảnh pre-wedding.
Vừa phóng tên lửa đạn đạo, Triều Tiên lại tung vũ khí 'siêu mạnh duy nhất trên thế giới'

Vừa phóng tên lửa đạn đạo, Triều Tiên lại tung vũ khí 'siêu mạnh duy nhất trên thế giới'

Chủ tịch Triều Tiên Kim Jong-un đã chỉ đạo cuộc huấn luyện sử dụng pháo phản lực phóng loạt cỡ nòng 600 mm.
Chạy đua vũ khí hạt nhân, Mỹ đánh cược vào tên lửa đạn đạo xuyên lục địa Sentinel?

Chạy đua vũ khí hạt nhân, Mỹ đánh cược vào tên lửa đạn đạo xuyên lục địa Sentinel?

Những rắc rối trong chương trình tên lửa đạn đạo xuyên lục địa Sentinel đang khiến cho Mỹ khó tiếp cận mục tiêu răn đe hạt nhân của mình.
Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 19/3: Euro, Bảng Anh 'ngược chiều' USD, thị trường tự do đã hạ nhiệt

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 19/3: Euro, Bảng Anh 'ngược chiều' USD, thị trường tự do đã hạ nhiệt

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 19/3 ghi nhận đồng USD tăng trước một loạt cuộc họp của các ngân hàng trung ương trong tuần này.
Ngày quốc tế hạnh phúc: Hạnh phúc của người dân đến từ đâu?

Ngày quốc tế hạnh phúc: Hạnh phúc của người dân đến từ đâu?

Mỗi người sẽ có các tiêu chuẩn khác nhau về hạnh phúc. Tiêu chuẩn này dựa trên sự thoải mái, hài lòng của người đó với chính tiêu chí của ...
Bất động sản mới nhất: Chung tay phá ‘cục máu đông’, nhà giá rẻ đang ‘tuyệt chủng’, giá đất ven Hà Nội tăng theo dự án vành đai 4

Bất động sản mới nhất: Chung tay phá ‘cục máu đông’, nhà giá rẻ đang ‘tuyệt chủng’, giá đất ven Hà Nội tăng theo dự án vành đai 4

Nỗ lực lấy lại niềm tin vào thị trường; nguồn cung khan hiếm, giá nhà tăng cao… là những tin bất động sản (BĐS) mới nhất.
Độc đáo lễ hội làng So diễn ra tại ngôi đình đẹp nhất xứ Đoài

Độc đáo lễ hội làng So diễn ra tại ngôi đình đẹp nhất xứ Đoài

Lễ hội truyền thống đình làng So khai hội với nhiều hoạt động tế rước truyền thống nhằm tri ân công đức của ba vị Thành hoàng làng đã có công giúp vua Đinh dẹp ...
Campuchia khởi động chiến dịch thúc đẩy du lịch lớn trong năm

Campuchia khởi động chiến dịch thúc đẩy du lịch lớn trong năm

Vương quốc Campuchia đã chính thức khởi động chiến dịch 'Du lịch Siem Reap 2024' (Visit Siem Reap 2024) tại tỉnh Tây Bắc nước này.
Khơi dậy những tiềm năng du lịch còn tiềm ẩn của Điện Biên

Khơi dậy những tiềm năng du lịch còn tiềm ẩn của Điện Biên

Baoquocte.vn. Nếu Điện Biên xác định du lịch là ngành kinh tế mũi nhọn thì điều quan trọng nhất là phải phát hiện, khơi dậy những tiềm năng còn tiềm ẩn.
24 giờ đầy bất ngờ thú vị ở Wellington

24 giờ đầy bất ngờ thú vị ở Wellington

Wellington còn được gọi là 'Windy Wellington', bởi nơi đây được mệnh danh là 'thành phố lộng gió' nhất thế giới.
Hội thi Dê - Nét đẹp văn hoá đầu Xuân ở Tuyên Quang

Hội thi Dê - Nét đẹp văn hoá đầu Xuân ở Tuyên Quang

Ngày 16/3 diễn ra tổ chức Hội thi Dê đẹp-Dê khỏe lần thứ II năm 2024 tại xã Thiện Kế, huyện Sơn Dương, tỉnh Tuyên Quang.
Âm hưởng hào hùng của chiến thắng Điện Biên phủ và kết tinh của thiên nhiên hùng vĩ

Âm hưởng hào hùng của chiến thắng Điện Biên phủ và kết tinh của thiên nhiên hùng vĩ

Baoquocte.vn. Năm Du lịch quốc gia-Điện Biên được xây dựng trên âm hưởng hào hùng của Chiến thắng Điện Biên Phủ cùng sự kết tinh của thiên nhiên hùng vĩ.
Điệu nhảy truyền thống ardah - di sản văn hoá phi vật thể của khu vực vùng Vịnh

Điệu nhảy truyền thống ardah - di sản văn hoá phi vật thể của khu vực vùng Vịnh

Mang những nét đặc trưng của nền văn hoá các quốc gia khu vực vùng Vịnh, điệu nhảy truyền thống ardah thời gian gần đây được giới thiệu trở lại với công chúng.
Nét độc đáo và giá trị văn hóa Mỹ [Kỳ 1]

Nét độc đáo và giá trị văn hóa Mỹ [Kỳ 1]

Người Mỹ tỏ ra xuất sắc trong những lĩnh vực văn hóa cổ truyền, họ đóng góp vào các nền văn minh khác, làm cho nó sống động thêm.
Nhà văn nổi tiếng Bernard Werber lần đầu có cuộc giao lưu với độc giả Việt Nam

Nhà văn nổi tiếng Bernard Werber lần đầu có cuộc giao lưu với độc giả Việt Nam

Bernard Werber - một trong những nhà văn Pháp đương đại nổi tiếng nhất, đã chia sẻ nhiều câu chuyện thú vị xung quanh các tác phẩm của mình.
Lễ Thánh Patrick: Ngày lễ ‘màu xanh’ độc đáo của người Ireland

Lễ Thánh Patrick: Ngày lễ ‘màu xanh’ độc đáo của người Ireland

Được tổ chức hàng năm vào ngày 17/3, Lễ Thánh Patrick sẽ nhuộm đất nước Ireland bằng một màu xanh lá từ đèn, mũ, bia…
Tủ sách bồi dưỡng tình yêu biển bảo quê hương cho các em nhỏ

Tủ sách bồi dưỡng tình yêu biển bảo quê hương cho các em nhỏ

Trong tháng Ba này, hướng về biển đảo Việt Nam, Nhà xuất bản Kim Đồng tái bản những ấn phẩm đặc sắc nhất trong Tủ sách Biển đảo Việt Nam dành cho các em nhỏ.
Cuốn sách kết nối hai nền văn hóa Việt Nam-Pháp

Cuốn sách kết nối hai nền văn hóa Việt Nam-Pháp

Nhà xuất bản Kim Đồng phối hợp cùng Viện Pháp tại Việt Nam tổ chức chương trình giao lưu và ra mắt cuốn sách 'Sống' của tác giả Hải Anh.
Họa sĩ Phan Ngọc Khuê trao tặng bộ tranh truyện Hàng Trống hàng trăm năm tuổi cho Bảo tàng Phụ nữ Việt Nam

Họa sĩ Phan Ngọc Khuê trao tặng bộ tranh truyện Hàng Trống hàng trăm năm tuổi cho Bảo tàng Phụ nữ Việt Nam

Chiều 18/3, Bảo tàng Phụ nữ Việt Nam và họa sĩ Phan Ngọc Khuê phối hợp tổ chức khai mạc triển lãm 'Tranh truyện Hàng Trống'.
Tận hưởng những giai điệu tuổi thơ trong Đêm nhạc Ghibli

Tận hưởng những giai điệu tuổi thơ trong Đêm nhạc Ghibli

Vừa qua, Đêm nhạc Ghibli - chương trình số 24 trong chuỗi hòa nhạc sân vườn đã được tổ chức tại Trung tâm Giao lưu văn hóa Nhật Bản.
Đặc sắc Liên hoan Nghệ thuật Xòe Thái tại Điện Biên

Đặc sắc Liên hoan Nghệ thuật Xòe Thái tại Điện Biên

Baoquocte.vn. Tại sân vận động tỉnh Điện Biên đã diễn ra Liên hoan Nghệ thuật Xòe Thái, thu hút hàng nghìn diễn viên tham gia và khán giả đến xem, cổ vũ.
Khánh thành Đền thờ Anh hùng dân tộc Hoàng Hoa Thám và nghĩa quân Yên Thế

Khánh thành Đền thờ Anh hùng dân tộc Hoàng Hoa Thám và nghĩa quân Yên Thế

Huyện Yên Thế, tỉnh Bắc Giang long trọng tổ chức lễ khánh thành công trình Đền thờ Anh hùng dân tộc Hoàng Hoa Thám và nghĩa quân Yên Thế.
Cơ hội trải nghiệm văn hóa của người Hồi giáo ở Việt Nam trong thánh lễ Ramadan

Cơ hội trải nghiệm văn hóa của người Hồi giáo ở Việt Nam trong thánh lễ Ramadan

Cộng đồng người Hồi giáo ở Việt Nam và trên khắp thế giới đã bước vào thánh lễ Ramadan.
Khám phá mới hình tượng rồng trong mỹ học phương Đông

Khám phá mới hình tượng rồng trong mỹ học phương Đông

Những câu chuyện và gợi ý mới mẻ đã được các diễn giả chia sẻ tại tọa đàm 'Hình tượng rồng trong mỹ học phương Đông' vừa tổ chức ở Bảo tàng Hà Nội.
Phiên bản di động