Những đứa trẻ IS

Cuộc sống của những đứa trẻ sinh ra ở Nhà nước Hồi gio (IS) tự xưng sẽ ra sao?
Theo dõi Baoquocte.vn trên
TIN LIÊN QUAN
nhung dua tre is 5 năm sau khi Mỹ rút quân khỏi Iraq: Thách thức an ninh vẫn còn
nhung dua tre is 70 năm vững vàng giữa dòng chảy thời đại

Tình trạng trẻ “vô quốc tịch”

Thử tưởng tượng rằng bạn được sinh ra trong một đế chế (caliphate) IS tự xưng. Cha của bạn có thể đã là một trong hàng ngàn chiến binh thánh chiến đến từ Iraq hay Syria hoặc là một thường dân bị buộc phải sống dưới sự cai trị IS. Ông đã gặp và kết hôn với mẹ của bạn, một người phụ nữ có lẽ đã bị bắt ở Raqqa hoặc Mosul. Bằng chứng duy nhất về việc kết hôn của cha mẹ bạn và thậm chí là giấy khai sinh của bạn, nếu có, là các tài liệu do IS ban hành. Trong bối cảnh hiện nay, khi IS đang mất dân kiểm soát tại nhiều khu vực nơi bạn từng sinh sống, bạn đang rơi vào cảnh ngộ không có bất kỳ giấy tờ chính thức nào công nhận. Tình huống phức tạp hơn là cha của bạn có thể đã thiệt mạng, bị giam giữ hoặc được triển khai tại một số khu vực bí mật.

Kể từ khi các nước phương Tây và đồng minh mở chiến dịch tấn công các cứ địa chính của IS, ngày càng có nhiều trẻ em rơi vào tình trạng trên hoặc sắp phải đối mặt với nó. Giống như hầu hết các vấn đề khác gắn liền với những khu vực thuộc sự kiểm soát của IS, rất khó để xác định và làm rõ lý lịch cho những đứa trẻ sinh ra ở IS.

nhung dua tre is
Nhiều trẻ em sinh ra ở IS rơi vào tình trạng “vô quốc tịch”.

Quilliam Foundation, tổ chức nghiên cứu về chủ nghĩa cực đoan của Anh, hồi tháng Ba đã phát hành báo cáo dẫn lời một quan chức tình báo cho biết hiện có 31.000 phụ nữ mang thai sống dưới sự cai trị của IS. Trong khi đó, ông Ghazwan Hassan al-Jibouri, phóng viên Iraq, đã viết hồi tháng Năm rằng khoảng 300 trẻ em có cha là thành viên IS và không có quốc tịch nên không thể ghi danh vào các trường học tại Iraq. Theo nghiên cứu được tham chiếu bởi Bộ Nội vụ Iraq, khoảng 1/3 phụ nữ trong độ tuổi kết hôn sống trong các khu vực kiểm soát của IS đã cưới thành viên của tổ chức cực đoan này và nhiều người trong số này không phải người Iraq.

Nếu không có một nỗ lực nào được triển khai để giải quyết tình hình này, nhiều trẻ em không quốc tịch sống ở các quốc gia vốn đã mong manh và bị phân mảnh như Iraq, Syria và Libya, sẽ xuất hiện.

Việc lưu trữ tài liệu chứng nhận hôn nhân và sinh đẻ luôn là một thách thức trong thời kỳ xung đột. Thiếu những giấy tờ quan trọng này có thể khiến mọi hoạt động hàng ngày của các cá nhân như đăng ký nhập học hoặc di chuyển là gần như bất khả thi. Tệ hơn nữa, việc thiếu giấy khai sinh có thể làm cho những đứa trẻ rất khó khăn để chứng minh quốc tịch và chúng có thể sẽ mãi mãi không có quốc tịch. Hệ quả của việc nhiều trẻ em sinh ra trong các cuộc xung đột gần đây tại Syria và Iraq thiếu các giấy tờ cần thiết, là tình trạng trẻ em “vô quốc tịch” đang ngày một phổ biến.

Vấn đề nan giải

Theo các nhà hoạt động xã hội ở Raqqa và Mosul, IS đã thiết lập một hệ thống đăng ký kết hôn và khai sinh, nhưng tổ chức này không có thẩm quyền để xác nhận nên các tài liệu này là vô giá trị. Thực tế là, việc IS cắt đứt liên lạc giữa các vùng lãnh thổ thuộc quyền kiểm soát của mình với phần còn lại của thế giới đã làm cho hầu như không một ai sống dưới sự cai trị của IS có thể ghi danh cho đứa con mới sinh của họ với các quan chức chính phủ ở Iraq hoặc Syria. Sự vắng mặt của các tổ chức cứu trợ của Liên hợp quốc (LHQ) và quốc tế trong các hoạt động của IS cũng có nghĩa là khi xung đột lắng xuống, sẽ không có LHQ hay một tổ chức độc lập nào có thể ban hành những tài liệu thiết yếu cho một đứa trẻ, chẳng hạn như chứng chỉ do Cao ủy LHQ về người tị nạn (UNHCR) cấp hoặc sổ tiêm chủng.

Các nhà chức trách Iraq cũng đang loay hoay tìm cách xử lý vấn đề này. Mặc dù thủ đô Baghdad không công bố một chính sách chính thức nhưng các nhân viên cứu trợ quốc tế cho biết rằng hiện các gia đình Iraq sau khi thoát khỏi Mosul và Hawija có thể làm giấy khai sinh cho con họ với chính quyền Iraq, miễn là gia đình đó chưa từng đăng ký khai sinh với IS. Tuy nhiên, quy định đăng ký khai sinh hiện tại đều yêu cầu xác nhận của cả cha và mẹ, nếu một hoặc cả hai cha mẹ đều đã chết, mất tích hoặc ở nước ngoài thì sẽ rất khó khăn cho người thân trong việc đăng ký khai sinh cho những đứa trẻ này. Ông Yezidi đã chia sẻ với Tổ chức giám sát Nhân quyền (HRW) rằng ông không thể đăng ký khai sinh với chính quyền địa phương Iraq cho hai đứa cháu của mình từng bị IS bắt cóc vì cha mẹ chúng hiện vẫn bị IS giam cầm trong khi việc đăng kí khai sinh bắt buộc phải có chứng minh thư của cha mẹ.

Mặc dù chính quyền Iraq hoàn toàn có thể mở cửa nhập tịch cho những đứa trẻ sinh ra ở Iraq nhưng khó có thể chứng minh rằng cha mẹ chúng không phải là  thành viên IS hay người nước ngoài. Ngay cả trước khi IS xuất hiện, Iraq đã phải đối mặt với vấn đề trẻ em không quốc tịch kể từ năm 2004-2009 khi các chiến binh nổi dậy và al Qaeda đổ xô đến Iraq để chống Mỹ và các nước phương Tây.

Theo số liệu thống kê của Ủy ban Quốc hội Iraq về Nhân quyền năm 2013, có hơn 520 trường hợp trẻ em không quốc tịch đã được sinh ra. Tuy nhiên, con số thực thậm chí còn cao hơn vì theo các tổ chức nhân quyền ước tính cùng thời điểm đó, nhiều gia đình đã che giấu sự tồn tại của những đứa trẻ vì lý do an ninh và sợ bị kỳ thị xã hội. Trong bốn năm qua, số người nước ngoài ở Iraq và Syria ngày càng tăng kéo theo đó là cả số trẻ vô quốc tịch.

Theo các quan chức châu Âu, các đại sứ quán của họ đang mở rộng chế độ xác nhận giấy tờ cho những trẻ em sinh ra và thoát khỏi IS nếu có thể chứng minh được huyết thống với cha hoặc mẹ mình. Tuy nhiên, tình hình sẽ phức tạp hơn đối với trẻ em có mẹ là người các nước như Syria hay Libya vì luật pháp những nước này từ lâu đã không cho phép phụ nữ quyền truyền quốc tịch cho con cái của họ hoặc cho phép họ với điều kiện cực kỳ hạn chế. Trong trường hợp như vậy, quốc tịch thường được truyền từ người cha. Vì vậy, con của những binh sĩ nước ngoài kết hôn với phụ nữ địa phương sẽ chỉ được hưởng các quyền công dân theo cha mình, mặc dù nhiều người trong số này có thể thiệt mạng, bị giam giữ hoặc lẩn trốn.

Một nhà báo đã kể với HRW về trường hợp của 10 đứa trẻ là con của các tay súng IS. Phần lớn trong số này là người Tunisia, được cứu thoát khỏi một cơ sở giam giữ tại Tripoli (Libya). Các nhà chức trách địa phương Libya nói với ông rằng họ muốn đưa những đứa trẻ này về quê hương Tunisia nhưng các nhà chức trách Tunisia đã không tiếp nhận vì không có hồ sơ của các em. Bởi vậy, 10 đứa trẻ này vẫn bị mắc kẹt trong trại giam, trong khi những người thân Tunisia đang tìm cách nhập tịch Tunisia cho chúng để chúng có thể trở về với vòng tay gia đình tại Tunisia.

Dập tắt nguy cơ cực đoan

Tình trạng trẻ em vô quốc tịch kéo theo nhiều hệ lụy, bao gồm việc phân biệt đối xử, tiếp cận với giáo dục, nhà ở, chăm sóc sức khỏe và việc làm... Điều này cũng làm trầm trọng thêm những rào cản với xã hội mà những cá nhân dễ bị tổn thương phải đối mặt. Một báo cáo năm 2015 của UNHCR cho biết rằng trẻ em không quốc tịch thường cảm thấy bị phân biệt đối xử, thất vọng và tuyệt vọng. Và sự kết hợp nguy hiểm của những cảm xúc này có thể đặt nền móng cho tư tưởng cực đoan trong tương lai.

Rõ ràng, thảm họa hiện hữu này đòi hỏi chính quyền địa phương phải hành động nhanh chóng. Syria và Libya nên sửa đổi luật quốc tịch hoặc ban hành các biện pháp mới để cho phép phụ nữ có thể cấp quốc tịch cho con. Cũng như Iraq, các nước này cần phải đưa ra những thủ tục cấp phát giấy tờ tùy thân cho các trường hợp trẻ em sinh ra ở khu vực mà IS kiểm soát.

Đối với trường hợp có một hoặc cả hai cha mẹ là người nước ngoài, các quốc gia sẽ cần phải hợp tác với nhau để tạo thuận lợi cho việc xác định huyết thống, bảo đảm quyền công dân và giúp những đứa trẻ này hồi hương. Để làm được việc này, giống như giải quyết nhiều vấn đề khác liên quan đến IS, chắc chắn sẽ mất nhiều thời gian, nhưng những đứa trẻ vô tội không đáng bị trả giá cho sự lựa chọn sai lầm của cha mẹ chúng.

nhung dua tre is Trái tim Nga trong lòng nước Pháp

Nhà thờ Chính thống Giáo Nga được khánh thành cạnh tháp Eiffel ở thủ đô Paris có thể coi là biểu tượng đồng thuận hiếm ...

nhung dua tre is HLV Kiatisuk: Thái Lan quyết phục thù Indonesia

Đó là phát biểu của huấn luyện viên (HLV) đội tuyển Thái Lan Kiatisuk sau trận đấu với Indonesia.

nhung dua tre is Tương lai bấp bênh của đảng cầm quyền tại New Zealand

Việc Thủ tướng John Key bất ngờ từ chức đã làm thay đổi chính trường New Zealand.

Trang Trần (theo Foreign Affairs)

Đọc thêm

Hoa anh đào nở rộ kỷ lục tại Washington (Mỹ)

Hoa anh đào nở rộ kỷ lục tại Washington (Mỹ)

Thời tiết ấm áp đặc biệt vào tháng 3 năm nay khiến hoa anh đào ở thủ đô Washington, Mỹ nở rộ vào hôm 17/3 vừa qua.
Cách chặn trang web tự mở trên điện thoại Android siêu đơn giản

Cách chặn trang web tự mở trên điện thoại Android siêu đơn giản

Biết cách chặn trang web tự mở trên điện thoại Android không chỉ giúp bảo vệ dữ liệu cá nhân mà còn giúp tối ưu hóa trải nghiệm duyệt web. ...
Hướng dẫn cách lấy lại mật khẩu Zalo chỉ với vài bước đơn giản

Hướng dẫn cách lấy lại mật khẩu Zalo chỉ với vài bước đơn giản

Bạn cần đăng nhập lại tài khoản Zalo nhưng vô tình bị quên mật khẩu. Hãy theo dõi ngay bài viết dưới đây để biết cách lấy lại mật khẩu ...
Cách reset gợi ý Siri bị ẩn trên iPhone siêu đơn giản

Cách reset gợi ý Siri bị ẩn trên iPhone siêu đơn giản

Siri là cái tên quen thuộc đối với người dùng iPhone, đây là trợ lý ảo thông minh của Apple có khả năng thực hiện các yêu cầu dựa trên ...
Lịch cúp điện Bạc Liêu hôm nay ngày 20/3/2024

Lịch cúp điện Bạc Liêu hôm nay ngày 20/3/2024

Thông tin lịch cúp điện tại Bạc Liêu theo từng khu vực được cập nhật mới nhất từ Điện lực miền Nam ngày 20/3/2024.
Trực tiếp kết quả xổ số miền Nam - XSMN 19/3 - SXMN 19/3/2024 - kết quả xổ số hôm nay 19/3

Trực tiếp kết quả xổ số miền Nam - XSMN 19/3 - SXMN 19/3/2024 - kết quả xổ số hôm nay 19/3

XSMN 19/3 - Trực tiếp kết quả xổ số miền Nam hôm nay 19/3/2023. kết quả xổ số ngày 19 tháng 3. xổ số hôm nay 19/3. SXMN 19/3. XSMN ...
Xung đột Nga-Ukraine: Ông Zelensky thúc giục Quốc hội Mỹ mở 'hầu bao', Thổ Nhĩ Kỳ không vui vì EU

Xung đột Nga-Ukraine: Ông Zelensky thúc giục Quốc hội Mỹ mở 'hầu bao', Thổ Nhĩ Kỳ không vui vì EU

Tổng thống Ukraine hối thúc Quốc hội Mỹ về việc viện trợ quân sự cho Kiev, cho rằng điều này rất quan trong trong xung đột của nước này với Nga.
Ngoại trưởng Mỹ đến Philippines

Ngoại trưởng Mỹ đến Philippines

Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken đã tới thủ đô Manila của Philippines và sẽ có cuộc gặp ba bên với những người đồng cấp nước chủ nhà và Nhật Bản.
Khủng hoảng Haiti: Washington nói tình huống nhân đạo 'thảm khốc nhất', cả nghìn người Mỹ tìm cách tháo chạy

Khủng hoảng Haiti: Washington nói tình huống nhân đạo 'thảm khốc nhất', cả nghìn người Mỹ tìm cách tháo chạy

Khoảng 1.000 công dân Mỹ yêu cầu Bộ Ngoại giao nước này hỗ trợ để rời Haiti, trong bối cảnh khủng hoảng nghiêm trọng tại quốc gia Mỹ Latinh.
Vừa phóng tên lửa đạn đạo, Triều Tiên lại tung vũ khí 'siêu mạnh duy nhất trên thế giới'

Vừa phóng tên lửa đạn đạo, Triều Tiên lại tung vũ khí 'siêu mạnh duy nhất trên thế giới'

Chủ tịch Triều Tiên Kim Jong-un đã chỉ đạo cuộc huấn luyện sử dụng pháo phản lực phóng loạt cỡ nòng 600 mm.
Xung đột ở Dải Gaza: Israel tiêu diệt nhân vật Hamas quan trọng, Tổng thống Biden hành động, các bên nối lại đàm phán

Xung đột ở Dải Gaza: Israel tiêu diệt nhân vật Hamas quan trọng, Tổng thống Biden hành động, các bên nối lại đàm phán

Tổng thống Mỹ và Thủ tướng Israel có cuộc điện đàm song phương đầu tiên sau hơn 1 tháng, trong bối cảnh căng thẳng liên quan xung đột ở Dải Gaza.
Mỹ muốn đàm phán với Nga và Trung Quốc, không cần điều kiện tiên quyết, Moscow nói gì?

Mỹ muốn đàm phán với Nga và Trung Quốc, không cần điều kiện tiên quyết, Moscow nói gì?

Đại sứ Mỹ tại Liên hợp quốc cho biết, nước này đã đề xuất với Nga và Trung Quốc khởi động đàm phán về kiểm soát vũ khí.
Phía sau kỳ vọng của Thái Lan ở EU

Phía sau kỳ vọng của Thái Lan ở EU

Thông điệp mà Thủ tướng Thái Lan Srettha Thavisin muốn chuyển tới châu Âu, đặc biệt là Pháp và Đức là 'Thái Lan đã mở cửa kinh doanh trở lại'.
Tăng gắn kết, tìm đồng thuận

Tăng gắn kết, tìm đồng thuận

Chuyến thăm Mỹ của Tổng thống Ba Lan Andrzej Duda cùng Thủ tướng Donald Tusk có thể coi là nỗ lực nâng tầm gắn kết mối quan hệ đồng minh với Mỹ.
Bầu cử Tổng thống Mỹ: Định hình cuộc đua ‘song mã’

Bầu cử Tổng thống Mỹ: Định hình cuộc đua ‘song mã’

Sau ngày Siêu thứ Ba, việc lựa chọn ứng viên Tổng thống của đảng Dân chủ và Cộng hòa gần như đã an bài.
Tổng thống Pháp thăm CH Czech: Nỗ lực tìm kiếm đồng minh

Tổng thống Pháp thăm CH Czech: Nỗ lực tìm kiếm đồng minh

Tổng thống Pháp đến CH Czech không chỉ đáp lễ mà còn là nỗ lực thể hiện vai trò dẫn dắt của nước Pháp và tìm kiếm sự ủng hộ của đồng minh.
Điều gì ẩn sau tuyên bố gửi quân đến Ukraine của ông Macron?

Điều gì ẩn sau tuyên bố gửi quân đến Ukraine của ông Macron?

Thượng đỉnh các nhà lãnh đạo châu Âu về Ukraine mới đây tại Paris với những lời kêu gọi tiếp tục hỗ trợ Ukraine nhưng đã không đưa ra được biện pháp cụ thể nào.
Hoàn thiện cấu trúc an ninh của NATO: ‘Hành trình Odyssey’ đã kết thúc!

Hoàn thiện cấu trúc an ninh của NATO: ‘Hành trình Odyssey’ đã kết thúc!

Khác với Phần Lan, hành trình trở thành thành viên NATO của Thụy Điển gập ghềnh, khó lường và kéo dài hơn rất nhiều.
Xung đột Israel - Hamas: Mỹ 'than ngắn thở dài' vì một điều, thứ mang đến bàn đàm phán vẫn chỉ là lòng thù hận

Xung đột Israel - Hamas: Mỹ 'than ngắn thở dài' vì một điều, thứ mang đến bàn đàm phán vẫn chỉ là lòng thù hận

Trước khủng hoảng nhân đạo đáng báo động, quốc tế vẫn đang trông chờ vào các cuộc đàm phán giữa Israel và Hamas về một lệnh ngừng bắn.
'Trái ngọt' trong quan hệ Iran - Saudi Arabia: Đốm lửa nhỏ có thể thắp sáng cả Trung Đông?

'Trái ngọt' trong quan hệ Iran - Saudi Arabia: Đốm lửa nhỏ có thể thắp sáng cả Trung Đông?

'Trái ngọt' của quan hệ Iran với Saudi Arabia sau một năm nối lại quan hệ ngoại giao khơi dậy niềm lạc quan giữa một Trung Đông đầy bất ổn.
Ngoại giao tình báo trỗi dậy trong thời đại an ninh toàn cầu bị thách thức

Ngoại giao tình báo trỗi dậy trong thời đại an ninh toàn cầu bị thách thức

Chính sách ngoại giao tình báo của Ấn Độ phù hợp với chiến lược xây dựng liên minh khu vực và toàn cầu hiện nay của nước này.
Bầu cử Mỹ: Siêu thứ Ba gay cấn, cuộc đua vào Nhà Trắng đang định hình rõ nét

Bầu cử Mỹ: Siêu thứ Ba gay cấn, cuộc đua vào Nhà Trắng đang định hình rõ nét

Chiến dịch tranh cử tại Mỹ đang trở nên gay cấn vào Siêu thứ Ba với hy vọng là ngày 'bội thu' của các ứng cử viên.
Đằng sau việc Thủ tướng Palestine từ chức: Động thái mang tính 'trình diễn'?

Đằng sau việc Thủ tướng Palestine từ chức: Động thái mang tính 'trình diễn'?

Thủ tướng chính quyền Palestine đệ đơn từ chức hôm 26/2 nhằm tạo điều kiện đạt đồng thuận về các thỏa thuận liên quan đến việc quản lý Gaza thời hậu xung đột.
50 năm quan hệ ASEAN-Australia: Từ những 'trái ngọt' nhớ về câu nói nổi tiếng của Thủ tướng Gough Whitlam

50 năm quan hệ ASEAN-Australia: Từ những 'trái ngọt' nhớ về câu nói nổi tiếng của Thủ tướng Gough Whitlam

Mối quan hệ đối tác vững chắc giữa Australia và ASEAN sẽ góp phần thúc đẩy ổn định, hòa bình tại khu vực cũng như trên thế giới.
Phiên bản di động