Nước Mỹ thời Donald Trump: Nội các mới, phong cách mới

Việc ông Trump chọn người cho nội các chắc chắn sẽ tác động mạnh tới việc điều hành chính phủ cũng như cách làm chính sách của Mỹ trong tương lai
Theo dõi Baoquocte.vn trên
TIN LIÊN QUAN
nuoc my thoi donald trump noi cac moi phong cach moi Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc điện đàm với Tổng thống đắc cử Hoa Kỳ Donald Trump
nuoc my thoi donald trump noi cac moi phong cach moi Bill Gate muốn ông Trump truyền cảm hứng cho nước Mỹ

Đến cuối giờ chiều ngày 13/12, Tổng thống đắc cử của Mỹ Donald Trump đã chọn được 19 vị trí trong nội các mới của mình. Trong đó, 15 đề cử Bộ trưởng hoặc tương đương như Bộ trưởng Ngoại giao, Quốc phòng, Đại sứ Mỹ tại Liên hợp quốc… phải được sự chấp thuận của Thượng viện Mỹ. Bốn vị trí bao gồm Chánh Văn phòng Nhà Trắng của ông Reince Priebus, Cố vấn An ninh Quốc gia Michael Flynn, Chiến lược gia trưởng Stephen Bannon và Cố vấn Nhà trắng Donald McGann II không cần phải thông qua Thượng viện. Hiện còn 6 chức vụ nội các như Đại diện thương mại Mỹ, Bộ trưởng Nông nghiệp… chưa tìm được người phù hợp. Dự kiến nội các mới chính thức ra mắt công chúng vào ngày 20/1/2017 và đây là nội các rất đặc biệt của Mỹ.

“Doanh nghiệp hóa” chính quyền

Mặc dù, ông Trump chưa chọn được nội các hoàn chỉnh nhưng danh sách sơ bộ cho thấy 4 đặc điểm quan trọng.

nuoc my thoi donald trump noi cac moi phong cach moi
Nguồn: CNN

Đầu tiên, có thể thấy rất nhiều tỷ phú, triệu phú được lựa chọn tham gia nội các mới như đề cử Bộ trưởng Giáo dục, bà Betsy DeVos là chủ tập đoàn mỹ phẩm Amway; đề cử Bộ trưởng Tài chính Steven Mnuchin là triệu phú, đối tác của tập đoàn Goldman Sachs; đề cử Bộ trưởng Thương mại Wilbur Ross cũng là một tỷ phú chuyên về lĩnh vực mua bán doanh nghiệp… Tổng tài sản ước tính của các nhân vật trong nội các mới của Mỹ trị giá khoảng 35 tỷ USD.

Bên cạnh đó, phần lớn các nhân vật được chọn đều là những người có nhiều kinh nghiệm trong kinh doanh hoặc điều hành doanh nghiệp như Amway, Goldman Sachs, Exxon Mobil… Lý do nhiều lãnh đạo doanh nghiệp lớn của Mỹ được lựa chọn vào nội các là vì ông Trump tin rằng, một khi họ đã biết kiếm tiền, biết điều hành doanh nghiệp thì giờ đây họ cũng có thể điều hành chính phủ. Những năm qua, nước Mỹ bị ảnh hưởng rất mạnh bởi cuộc khủng hoảng tài chính, kinh tế 2008-2009. Trong quá trình tranh cử, ông Trump cam kết “đưa nước Mỹ ra khỏi vũng lầy kinh tế”. Do vậy, ông hy vọng các lãnh đạo doanh nghiệp có thể giúp ông hiện thực hóa cam kết tranh cử. Danh sách đề cử sơ bộ cho thấy xu hướng “doanh nghiệp hóa” chính quyền Mỹ đang ngày càng rõ nét.

Trong nội các mới của Trump, dự báo ảnh hưởng của giới tướng lĩnh và quân đội Mỹ, nhất là trong lĩnh vực an ninh, quân sự và đối ngoại sẽ gia tăng. Nhiều nhân vật được lựa chọn đề cử đều từng là các tư lệnh chiến trường hoặc từng làm trong lĩnh vực tình báo quân đội, ví dụ như Bộ trưởng Quốc phòng James Mattis - nguyên là tư lệnh trên chiến trường Iraq, Bộ trưởng An ninh nội địa John Kelly - từng là tư lệnh trên chiến trường Afghanistan, Cố vấn an ninh quốc gia Michael Flynn và Giám đốc CIA Mike Pompeo đều từng có thời gian làm công tác tình báo…

Rất ít chính trị gia được lựa chọn vào nội các của Trump vì hiện nay ở Mỹ đang có tình trạng người dân không tin vào giới chính trị gia. Sở dĩ ông Trump giành thắng lợi trong cuộc bầu cử vừa qua có một lý do quan trọng là đa phần người dân Mỹ, đặc biệt là những người da trắng bất mãn với các chính sách của ông Obama, muốn thay đổi. Họ không muốn một chính khách lão luyện như bà Hillary Clinton lên cầm quyền. Họ chọn ông Trump với tư cách là người “ngoại đạo” về chính trị để tìm kiếm sự thay đổi. Vì vậy, một trong những lý do ông Trump không lựa chọn các chính trị gia chuyên nghiệp là để đáp ứng kỳ vọng của cử tri.

Ẩn số Ngoại trưởng mới

Trong số các vị trí trong nội các, đề cử Bộ trưởng Ngoại giao Mỹ đã chính thức được công bố với một gương mặt rất mới là ông Rex Tillerson, Giám đốc điều hành, Chủ tịch Tập đoàn Exxon Mobil. Trên tài khoản Twitter, ông Donald Trump gọi ông Rex Tillerson là một “người chơi, một tay mặc cả đẳng cấp thế giới”.

Ông Tillerson chưa từng có kinh nghiệm tham gia chính quyền, và cũng không có kinh nghiệm về ngoại giao. Việc lựa chọn ông Tillerson vào vị trí Ngoại trưởng Mỹ đã gặp phải phản ứng không thuận của nhiều nghị sỹ trong Quốc hội Mỹ như John McCain, Marco Rubio… Họ lo ngại ông Tillerson có quan hệ quá gần gũi và thân thiết với nước Nga và cá nhân Tổng thống Vladimir Putin.

Ông Tillerson có một số điểm rất gần gũi với ông Trump. Tương tự như ông Trump, Tillerson là người đã từng đi đàm phán, mặc cả rất nhiều dự án dầu lửa ở nhiều nơi trên thế giới. Ông Tillerson muốn cải thiện quan hệ với Nga và không ủng hộ lệnh cấm vận kinh tế đối với nước Nga, vì lệnh này đã làm tập đoàn Exxon Mobil thiệt hại hàng tỷ USD. Ông Tillerson ủng hộ việc đánh thuế đối với vấn đề phát thải khí carbon, nhưng cũng đồng thời ủng hộ việc tiếp tục sử dụng năng lượng hóa thạch tương tự như ông Trump.

Tuy nhiên, ông Tillerson khác biệt với ông Trump ở chỗ ông ủng hộ các hiệp định thương mại tự do. Điều này cũng dễ hiểu vì tập đoàn Exxon Mobil có dự án ở rất nhiều nơi trên thế giới. Ông Tillerson từng là Chủ tịch Hiệp hội hướng đạo sinh Mỹ giai đoạn 2010 - 2012 và ông đã thuyết phục được Hiệp hội cho phép người đồng tính nam tham gia Hiệp hội.

Nếu được phê chuẩn, từ đầu năm tới, ông Tillerson sẽ phải gánh vác những trọng trách rất lớn, rất khác so với công việc mà ông làm trong hơn 40 năm qua. Dù được đề cử chính thức, nhưng vị trí Ngoại trưởng mới của Mỹ vẫn còn là một ẩn số rất lớn đối với phần còn lại của thế giới.

Chính sách đối ngoại khó đoán

Trong vòng 40 năm qua, ông Donald Trump chủ yếu làm kinh doanh và tham gia lĩnh vực truyền hình thực tế. Do vậy, việc lựa chọn người cho nội các của mình đã phản ánh khá rõ kinh nghiệm, lịch sử và tư duy của ông. Điều này chắc chắn sẽ tác động mạnh tới phong cách điều hành Chính phủ Mỹ, và cách làm chính sách của Mỹ thời gian tới sẽ rất khác so với phong cách của ông Obama và đảng Dân chủ hiện nay. Ông Trump thích trả lời phỏng vấn truyền hình, thường là phỏng vấn trực tiếp và không có chuẩn bị trước. Ông cũng thường xuyên lên tài khoản Twitter để phát biểu quan điểm chính trị của mình.

Về tính cách, ông Trump là người thích mặc cả và thỏa thuận. Ông Trump đã cùng với Tony Schwartz viết cuốn sách “The Art of Deal” (Nghệ thuật mặc cả) năm 1987. Ngày 11/12 vừa qua, trong cuộc trả lời phỏng vấn hãng Fox News, ông Trump tỏ ý muốn đem chính sách “một Trung Quốc” ra để mặc cả với Bắc Kinh về một số vấn đề như thương mại hay tiền tệ… Cách ông Trump đáp trả bà Clinton cũng cho thấy ông là người phản kháng mạnh mẽ với các thách thức.

Về chính sách, đến thời điểm hiện nay, việc dự đoán chính sách đối ngoại Mỹ dưới thời Donald Trump rất khó bởi nhà tỷ phú chưa từng có kinh nghiệm trong chính quyền và lĩnh vực đối ngoại. Ông Trump sẽ phải dựa rất nhiều vào bộ máy cố vấn. Dù vậy, có thể thấy 4 điểm quan trọng như sau:

Một là, để làm cho nước Mỹ “vĩ đại trở lại”, ông Trump sẽ tăng chi tiêu quốc phòng và nâng cao vai trò của quân đội, đẩy mạnh triển khai các lực lượng tiền tiêu, đặc biệt là hải quân và không quân ở nhiều nơi, trong đó tập trung chủ yếu vào khu vực châu Á – Thái Bình Dương.

Hai là, trong thế giới toàn cầu hóa ngày nay, nước Mỹ sẽ không thể quay trở lại chủ nghĩa biệt lập hoàn toàn như trước đây. Nhưng nước Mỹ dưới thời Donald Trump sẽ gia tăng các biện pháp bảo hộ mậu dịch, có thể rút khỏi Hiệp định đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP), kêu gọi đầu tư vào Mỹ, kêu gọi các doanh nghiệp Mỹ ở bên ngoài về nước, đồng thời sẽ gia tăng các biện pháp kiểm soát biên giới, kiểm soát nhập cư… Điều này sẽ tác động mạnh tới nhiều đối tác ở khu vực và trên thế giới, trong đó có Việt Nam.

Ba là, đối với châu Á – Thái Bình Dương, bên cạnh việc gia tăng sự hiện diện quân sự, một số vấn đề khác đáng chú ý bao gồm việc Mỹ tiếp tục củng cố quan hệ với các đồng minh chủ chốt như Nhật Bản, Hàn Quốc, Australia…, nhưng cách chơi sẽ khác trước. Rất có thể Mỹ sẽ không còn coi trọng ASEAN như trước.

Bốn là, quan hệ Mỹ - Trung có thể sẽ căng thẳng hơn, cọ xát nhiều hơn, nhất là trong lĩnh vực kinh tế - thương mại, do ông Trump chủ trương tăng thuế đối với hàng hóa Trung Quốc nhập khẩu vào Mỹ, tăng cường các biện pháp bảo hộ sở hữu trí tuệ, cứng rắn hơn trong chính sách tiền tệ đối với Trung Quốc… Tuy nhiên, hai nước có sự phụ thuộc lẫn nhau rất lớn về kinh tế và khó có thể đi tới chiến tranh. Không loại trừ hai bên có sự mặc cả hoặc đổi chác về lợi ích.

nuoc my thoi donald trump noi cac moi phong cach moi Nhà Trắng cảnh báo ông Donald Trump không đảo ngược quan hệ với Cuba

Ngày 13/12, Nhà Trắng cho biết sẽ là "rất tổn hại" đối với cả người dân Cuba lẫn vị thế của Mỹ tại Mỹ Latinh ...

nuoc my thoi donald trump noi cac moi phong cach moi Nhiều khả năng FED sẽ nâng mức lãi suất USD lên 0,25%

Có tới 97% khả năng FED sẽ nâng mức lãi suất lên 0,25% vào cuối phiên họp chính sách 2 ngày vào ngày 14/12 tới.

nuoc my thoi donald trump noi cac moi phong cach moi Nhà Trắng tái khẳng định ủng hộ chính sách "Một Trung Quốc"

Tuyên bố được Nhà trắng đưa ra ngày 12/12, ngay sau khi Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump bày tỏ hoài nghi về chính ...

TS. Trần Việt Thái (Học viện Ngoại giao)

Đọc thêm

Cách tắt quảng cáo sim trên iPhone nhanh chóng, hiệu quả

Cách tắt quảng cáo sim trên iPhone nhanh chóng, hiệu quả

Trong quá trình sử dụng iPhone, việc nhận các thông báo quảng cáo sim khiến bạn cảm thấy phiền và khó chịu. Trong bài viết này sẽ mách bạn cách ...
Thông tin đội tuyển U23 Việt Nam trước VCK U23 châu Á 2024

Thông tin đội tuyển U23 Việt Nam trước VCK U23 châu Á 2024

Sau khi nhận nhiệm vụ ở U23 Việt Nam, HLV Hoàng Anh Tuấn sẽ cùng các học trò bước vào thử thách ở VCK U23 châu Á 2024 diễn ra ...
NSND Thu Hà 'trẻ mãi không già'

NSND Thu Hà 'trẻ mãi không già'

Không chỉ gây ấn tượng bởi lối diễn đỉnh cao trong phim Trạm cứu hộ trái tim, NSND Thu Hà còn ghi điểm bởi nhan sắc điểm 10.
Tay vợt cầu lông số 1 Việt Nam Nguyễn Thùy Linh chắc suất dự Olympic Paris 2024

Tay vợt cầu lông số 1 Việt Nam Nguyễn Thùy Linh chắc suất dự Olympic Paris 2024

Dù thất bại ở vòng 1/8 giải Tây Ban Nha Masters 2024, tay vợt nữ số 1 Việt Nam Nguyễn Thùy Linh vẫn cầm chắc vé dự Olympic Paris 2024.
Ngoại trưởng Ấn Độ thăm Đông Nam Á: Cụ thể hóa tầm nhìn chiến lược

Ngoại trưởng Ấn Độ thăm Đông Nam Á: Cụ thể hóa tầm nhìn chiến lược

Chuyến công du Đông Nam Á của ông Jaishankar không chỉ thúc đẩy quan hệ với từng nước, mà còn góp phần nâng cao ảnh hưởng của Ấn Độ trong ...
Israel-Hezbollah leo thang nghiêm trọng nhất gần 20 năm qua, Mỹ tuyên bố phản đối một cuộc chiến

Israel-Hezbollah leo thang nghiêm trọng nhất gần 20 năm qua, Mỹ tuyên bố phản đối một cuộc chiến

Nhà Trắng kêu gọi Israel và Lebanon đặt ưu tiên hàng đầu đối với việc khôi phục ổn định sau các cuộc trả đũa nhau giữa Israel và Hezbollah.
Israel-Hezbollah leo thang nghiêm trọng nhất gần 20 năm qua, Mỹ tuyên bố phản đối một cuộc chiến

Israel-Hezbollah leo thang nghiêm trọng nhất gần 20 năm qua, Mỹ tuyên bố phản đối một cuộc chiến

Nhà Trắng kêu gọi Israel và Lebanon đặt ưu tiên hàng đầu đối với việc khôi phục ổn định sau các cuộc trả đũa nhau giữa Israel và Hezbollah.
Vụ tấn công khủng bố ở Moscow: Nga tuyên bố tình tiết mới chứng tỏ Ukraine dính líu, Mỹ lập tức lên tiếng

Vụ tấn công khủng bố ở Moscow: Nga tuyên bố tình tiết mới chứng tỏ Ukraine dính líu, Mỹ lập tức lên tiếng

Nga đã bắt giữ một đối tượng bị cáo buộc hỗ trợ tài chính cho những kẻ tấn công khủng bố nhà hát ở ngoại ô Moscow hôm 22/3.
Palestine có Nội các mới

Palestine có Nội các mới

Nội các mới của Palestine sẽ bao gồm 23 bộ trưởng, trong đó có 3 phụ nữ và 6 người ở Dải Gaza.
Điểm tin thế giới sáng 29/3: Quốc hội Malta bổ nhiệm Tổng thống mới, Australia hủy vụ kiện Trung Quốc tại WTO, Ngoại trưởng Latvia từ chức

Điểm tin thế giới sáng 29/3: Quốc hội Malta bổ nhiệm Tổng thống mới, Australia hủy vụ kiện Trung Quốc tại WTO, Ngoại trưởng Latvia từ chức

Báo Thế giới & Việt Nam điểm một số tin tức thế giới đáng chú ý sáng nay, 29/3.
Hợp tác tài nguyên nước trong khuôn khổ Lan Thương - Mekong thể hiện sự đoàn kết khu vực

Hợp tác tài nguyên nước trong khuôn khổ Lan Thương - Mekong thể hiện sự đoàn kết khu vực

Sáu nước dọc sông Lan Thương - Mekong cùng giải quyết thách thức tài nguyên nước, thúc đẩy phát triển kinh tế khu vực và phúc lợi người dân.
Tin thế giới 28/3: Mỹ rút quân khỏi Niger, Nga gia tăng tấn công Ukraine, Australia hủy vụ kiện Trung Quốc

Tin thế giới 28/3: Mỹ rút quân khỏi Niger, Nga gia tăng tấn công Ukraine, Australia hủy vụ kiện Trung Quốc

Iran bị trừng phạt vì cấp tên lửa cho Nga, Philippines cứng rắn với Trung Quốc, Cố vấn cảnh báo lực lượng Ukraine bị 'đình trệ', Trung Quốc-Nga-Iran tập trận
Nghi phạm khủng bố đến từ Tajikistan: Tiếng chuông cảnh tỉnh cho Nga và thế giới

Nghi phạm khủng bố đến từ Tajikistan: Tiếng chuông cảnh tỉnh cho Nga và thế giới

Việc 4 nghi phạm vụ tấn công nhà hát ở Nga hôm 22/3 đều mang quốc tịch Tajikistan khiến sự chú ý đổ dồn về quốc gia Trung Á này.
Vụ tấn công đẫm máu ở Nga: Lý do Moscow 'lọt' tầm ngắm của IS

Vụ tấn công đẫm máu ở Nga: Lý do Moscow 'lọt' tầm ngắm của IS

Vụ tấn công đẫm máu ở Nga ngày 22/3 do tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng thực hiện cho thấy sự thay đổi mục tiêu của tổ chức khủng bố này.
Diễn đàn châu Á Bác Ngao: Tiếng nói của kinh tế châu Á

Diễn đàn châu Á Bác Ngao: Tiếng nói của kinh tế châu Á

Diễn đàn châu Á Bác Ngao được đánh giá là kênh hiệu quả để trao đổi ý kiến về các vấn đề kinh tế đáng quan tâm nhất trong suốt hai thập kỷ qua.
Chạy đua vũ khí hạt nhân, Mỹ đánh cược vào tên lửa đạn đạo xuyên lục địa Sentinel?

Chạy đua vũ khí hạt nhân, Mỹ đánh cược vào tên lửa đạn đạo xuyên lục địa Sentinel?

Những rắc rối trong chương trình tên lửa đạn đạo xuyên lục địa Sentinel đang khiến cho Mỹ khó tiếp cận mục tiêu răn đe hạt nhân của mình.
Bất ổn ở Haiti: Nguồn cơn và nguy cơ

Bất ổn ở Haiti: Nguồn cơn và nguy cơ

Bất ổn chính trị, tranh giành quyền lực giữa các băng đảng cùng các vụ đảo chính và nghèo đói là những gì mà người dân Haiti tiếp tục phải đối mặt...
70 năm ngày mở màn Chiến dịch Điện Biên Phủ lịch sử

70 năm ngày mở màn Chiến dịch Điện Biên Phủ lịch sử

Baoquocte.vn. Ngày 13/3/1954 là ngày mở màn Chiến dịch Điện Biên Phủ lịch sử - nguồn cổ vũ lớn lao cho toàn thể nhân dân ta trong sự nghiệp xây dựng, bảo vệ Tổ quốc.
Điều gì đang xảy ra với quan hệ Mỹ-Israel?

Điều gì đang xảy ra với quan hệ Mỹ-Israel?

Việc Mỹ bỏ phiếu trắng với nghị quyết kêu gọi ngừng bắn ở Gaza của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc liệu có thể làm chuyển hướng quan hệ với Israel?
Nhật Bản cho phép xuất khẩu máy bay chiến đấu tối tân: 3 điều cần biết

Nhật Bản cho phép xuất khẩu máy bay chiến đấu tối tân: 3 điều cần biết

Kế hoạch theo Chương trình Không quân Chiến đấu Toàn cầu (GCAP) của Nhật Bản, Anh và Italy báo hiệu sự thay đổi then chốt trong chiến lược an ninh khu vực.
Ngoại trưởng Ấn Độ thăm Đông Nam Á: Dấu ấn Hành động hướng Đông, khẳng định giá trị chung với ASEAN

Ngoại trưởng Ấn Độ thăm Đông Nam Á: Dấu ấn Hành động hướng Đông, khẳng định giá trị chung với ASEAN

Ngoại trưởng Ấn Độ tìm cách tối đa hóa hoạt động ngoại giao để đưa mối quan hệ của Ấn Độ với các đối tác Đông Nam Á lên một tầm cao mới.
Vụ tấn công khủng bố ở Moscow: 'Điểm mù' của Cơ quan an ninh Nga hay thuyết âm mưu đánh lạc hướng?

Vụ tấn công khủng bố ở Moscow: 'Điểm mù' của Cơ quan an ninh Nga hay thuyết âm mưu đánh lạc hướng?

Khi chính lực lượng IS đã nhận là chủ mưu cuộc khủng bố, Nga vẫn chưa thể vội vàng tin bởi nếu vội tin rất có thể Moscow đã dính bẫy.
Chuyên gia EU: Châu Âu thức tỉnh sau 'giấc ngủ Đông', cục diện xung đột Nga-Ukraine sắp có bước chuyển?

Chuyên gia EU: Châu Âu thức tỉnh sau 'giấc ngủ Đông', cục diện xung đột Nga-Ukraine sắp có bước chuyển?

EU đồng lòng hỗ trợ Ukraine 'bằng mọi giá' vì hòa bình trong bối cảnh Nga đang dành nhiều lợi thế trong cuộc xung đột.
Mỹ sắp tổ chức thượng đỉnh ba bên, sẽ có thêm một thế 'kiềng ba chân' trong quan hệ quốc tế?

Mỹ sắp tổ chức thượng đỉnh ba bên, sẽ có thêm một thế 'kiềng ba chân' trong quan hệ quốc tế?

Hội nghị thượng đỉnh ba bên giữa Nhật Bản, Mỹ và Philippines sẽ lần đầu tiên được tổ chức tại Mỹ vào giữa tháng 4 này.
Phiên bản di động