Phép thử quan hệ Mỹ - Trung thời Donald Trump

Việc Trung Quốc thu giữ thiết bị lặn của Mỹ là động thái hết sức bất ngờ, song nó sẽ không trở thành “giọt nước tràn ly” trong quan hệ hai nước.
Theo dõi Baoquocte.vn trên
TIN LIÊN QUAN
phep thu quan he my trung thoi donald trump Tổng thống đắc cử Mỹ chọn người phát ngôn Nhà Trắng
phep thu quan he my trung thoi donald trump Ông Trump chọn bà Kellyanne Conway làm cố vấn Tổng thống

Ngày 15/12, trong vùng biển quốc tế cách vịnh Subic (Philippines) 160 km về phía Tây Bắc, hải quân Trung Quốc đã thu giữ thiết bị lặn không người lái (UUV) của tàu nghiên cứu khảo sát hải dương của Mỹ USNS Bowditch.

Vụ việc khiến Mỹ phản ứng gay gắt. Theo Reuters, Mỹ xem hành động chưa từng có tiền lệ này của Trung Quốc là hành vi nghiêm trọng vì Trung Quốc đã thu giữ tài sản của quân đội Mỹ. Thậm chí, Tổng thống đắc cử Donald Trump còn cáo buộc trên mạng Twitter rằng Trung Quốc đã “ăn cắp” UUV của hải quân Mỹ. Chủ tịch Ủy ban Quân vụ Thượng viện Mỹ John McCain lên án hành động của Trung Quốc là “vi phạm trắng trợn tự do trên biển” và “sự khiêu khích này trùng hợp với mô thức hành xử ngày càng gây bất ổn của Trung Quốc”.

phep thu quan he my trung thoi donald trump
Nguồn: Lombardi Newsletter

Trong khi đó, hôm 17/12, phát ngôn viên Bộ Quốc phòng Trung Quốc Dương Vũ Quân nói nước này đã hành động “chuyên nghiệp và có trách nhiệm” để “ngăn thiết bị này gây nguy hiểm cho tàu thuyền và người đi lại trên biển”. Theo phía Trung Quốc, đây là thiết bị "không xác định", có khả năng “gây nguy hiểm cho các tàu”.

Sau “các cuộc trao đổi hữu nghị”, ngày 20/12, Bộ Quốc phòng Trung Quốc đã trả lại UUV cho Mỹ. Tuy nhiên, vụ việc không dừng lại ở đó. Bởi  Tổng thống đắc cử Donald Trump  đã viết trên mạng xã hội Twitter rằng: “Chúng ta nên nói với Trung Quốc là chúng ta không muốn lấy lại thiết bị họ đã đánh cắp. Cứ để họ giữ nó”.

Biện pháp "nắn gân"?

Tới nay, vẫn còn nhiều đồn đoán động cơ phía Trung Quốc khi có hành động thu giữ tàu lặn UUV của Mỹ. Một số chuyên gia cho rằng, động thái thu giữ UUV là phép thử một số tuyên bố cứng rắn mà Mỹ nêu ra cách đây không lâu.

Chủ nhiệm chương trình nghiên cứu quốc phòng tại Trung tâm Lợi ích Mỹ, ông Harry Kazianis, cho rằng đây là hành động đáp trả của Trung Quốc sau cuộc điện đàm “lịch sử” giữa ông Donald Trump và nhà lãnh đạo Đài Loan (Trung Quốc) Thái Anh Văn cũng như các bình luận gây sóng gió của ông Donald Trump về chính sách "một Trung Quốc". Cuộc điện đàm hôm 2/12 giữa ông Donald Trump và bà Thái Anh Văn là cuộc đối thoại trực tiếp đầu tiên giữa hai nhà lãnh đạo Mỹ và Đài Loan (Trung Quốc) kể từ năm 1979.

Trong khi đó, ông Ngô Sĩ Tồn - Chủ tịch Viện Nghiên cứu Biển Đông (trụ sở tại đảo Hải Nam – Trung Quốc), nói: “Trung Quốc muốn phát đi tín hiệu rằng nếu anh thăm dò dưới nước và có khả năng đe dọa an ninh quốc gia, chúng tôi sẽ có biện pháp đối phó”. Về phần mình, giáo sư quan hệ quốc tế Vương Nghĩa Khôi thuộc Đại học Nhân dân (Trung Quốc) lại nhận định “việc tạm giữ UUV cho thấy sức mạnh quân đội Trung Quốc" và "vụ việc gửi tín hiệu cho thấy quân đội Trung Quốc có khả năng ngăn chặn sự can thiệp quân sự của Mỹ".

Chuyên gia nghiên cứu về Mỹ Ashley Townshend tại Đại học Sydney (Australia) cho rằng vụ thu giữ thiết bị lặn là "một trong những hành động bất ngờ nhất mà hải quân Trung Quốc từng thực hiện, thể hiện sự đối đầu với hải quân Mỹ trong suốt thời gian dài". Ông Townshend cũng cho rằng vụ việc này là “bài kiểm tra nghiêm túc cho quan hệ Mỹ - Trung”, đặc biệt trong bối cảnh chỉ còn vài tuần nữa, ông Donald Trump sẽ chính thức nhậm chức Tổng thống Mỹ. 

Theo chuyên gia Harry Kazianis, Trung Quốc có thể thử thách chính quyền Donald Trump quyết liệt sau khi ông chính thức nhậm chức vào tháng 1/2017 như họ từng làm với các chính quyền Mỹ trước đây. Ông cho hay, “Tổng thống George W. Bush bị Trung Quốc thử thách chỉ 77 ngày sau khi nhậm chức năm 2001, khi một chiến đấu cơ Trung Quốc đâm vào máy bay trinh sát của Mỹ. Tổng thống Obama bị Trung Quốc thử thách 44 ngày sau khi nhậm chức, khi các tàu Trung Quốc bao vây một tàu hải quân Mỹ. Nhiều khả năng ông Donald Trump sẽ phải đối mặt với những điều tương tự”.

Lợi ích xoa dịu bất đồng

Trong thời gian qua, Tổng thống đắc cử Donald Trump liên tục có những động thái cứng rắn với Trung Quốc, khiến quan hệ hai nước trở nên căng thẳng.

Việc ông Donald Trump liên tục phát đi những thông điệp chỉ trích Trung Quốc “phá giá đồng tiền”, “áp thuế cao” lên hàng xuất khẩu Mỹ và “xây dựng tổ hợp quân sự lớn” trên Biển Đông trên mạng xã hội Twitter và các cuộc phỏng vấn với giới truyền thông đã làm xói mòn lòng tin trong quan hệ Mỹ - Trung. Đặc biệt, việc ông Donald Trump đe dọa bỏ nguyên tắc "một Trung Quốc" để đòi Bắc Kinh có những nhượng bộ quan trọng trong các vấn đề cần đàm phán giữa hai nước đã làm quan hệ song phương xấu đáng kể. Quan hệ Mỹ - Trung Quốc dưới thời Donald Trump được bắt đầu trong sự cảnh giác cao độ.

Trung Quốc để ngỏ khả năng xảy ra chiến tranh thương mại với Mỹ do những chính sách của Tổng thống đắc cử Donald Trump. Tại cuộc họp báo tổ chức hôm 18/12, Thứ trưởng Tài chính Trung Quốc Chu Quang Diệu không loại trừ các kịch bản tiêu cực. “Thời hạn (của các cuộc chiến tranh thương mại) có thể sẽ không kéo dài quá một năm. Trong trường hợp xảy ra chiến tranh thương mại, Trung Quốc sẽ áp dụng các biện pháp trả đũa có thể làm giảm số lượng việc làm ở Mỹ”, ông Chu nói.

Tuy nhiên, giới quan sát cho rằng, dù có nhiều bất đồng, hai nước khó có khả năng “trở mặt” thành thù địch do phụ thuộc chặt chẽ nhau về kinh tế. Mỹ và Trung Quốc là hai nền kinh tế lớn nhất thế giới với kim ngạch song phương lên đến 560 tỷ USD. Trung Quốc là nước cung cấp hàng hóa lớn nhất cho Mỹ. Mỹ là bạn hàng lớn nhất, chiếm gần 20% xuất khẩu của Trung Quốc. Trung Quốc chiếm 9% hàng hóa xuất khẩu của Mỹ. Ngoài ra, Trung Quốc đang nắm giữ gần 7% nợ công của Mỹ, tương đương khoảng 3.000 tỷ USD. Đặc biệt, năm 2015 là năm đầu tiên đầu tư của Trung Quốc vào Mỹ đã vượt đầu tư của Mỹ vào Trung Quốc.

Theo Fortune, trước những chỉ trích của ông D. Trump đối với Trung Quốc, tỷ phú Vương Lâm Kiện, chủ tịch Tập đoàn Đại Liên (Wanda) đã nhắn gửi ông D. Trump rằng: "Tôi đã đầu tư 10 tỷ USD và tạo ra 20.000 việc làm tại Mỹ. Số người này có thể mất việc nếu có chuyện không hay xảy ra”.

Toan tính của ông Donald Trump

Bên cạnh đó, mặc dù “mạnh mồm” và “lớn tiếng” trước truyền thông song việc ông Donald Trump chọn Terry Branstad, một nhà ngoại giao kỳ cựu, giữ chức đại sứ Mỹ tại Trung Quốc cho thấy những tính toán khôn ngoan của ông chủ Nhà Trắng tương lai. Ông Branstad đã gặp Chủ tịch Tập Cận Bình năm 1985 khi lãnh đạo Trung Quốc có chuyến thăm Mỹ đầu tiên. Ông Branstad cũng đã nhiều lần tới Trung Quốc và hiểu sâu sắc về quốc gia châu Á này.

Ngoài ra, quan hệ Mỹ - Trung hiện cũng là mối quan hệ có ý nghĩa chiến lược nhất trên thế giới. Cựu Phó Cố vấn An ninh quốc gia Mỹ Stephen Yates cho rằng, “ở thời điểm hiện tại”, không có lý do gì để “Mỹ đưa ra những thay đổi lớn trong chính sách đối ngoại”. Trong khi đó, cố vấn về châu Á của cựu Tổng thống George W. Bush, ông Mike Green, không cho rằng ông Donald Trump sẽ có ý định tiến xa hơn trong vấn đề “một Trung Quốc” vì ông Donald Trump có thể chỉ muốn chứng tỏ ông sẽ không để Bắc Kinh “chỉ đạo” mình trong những vấn đề như Đài Loan.

Nhìn lại quá trình phát triển quan hệ song phương giữa Mỹ và Trung Quốc, có thể thấy, từ năm 1972 tới nay, dù có những mâu thuẫn và thăng trầm, quan hệ Mỹ - Trung vẫn luôn phát triển do những lợi ích đan xen khó tách rời của hai nước.

phep thu quan he my trung thoi donald trump Ông Trump và chuyến đi “Cảm ơn nước Mỹ”

Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump vừa kết thúc chuyến đi "cảm ơn" kéo dài 3 tuần ở các bang tranh chấp mang tính ...

phep thu quan he my trung thoi donald trump AFP bình chọn Donald Trump là nhân vật của năm 2016

Hãng thông tấn Pháp AFP đã xếp Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump đứng đầu danh sách nhân vật có ảnh hưởng nhất thế ...

phep thu quan he my trung thoi donald trump 5 chính sách ngoại giao nhiều rủi ro của ông Trump

Đó là nội dung mà cây bút bình luận quốc tế chủ chốt của tờ Finacial Times Gideon Rachman đề cập trong bài viết đăng ...

Mai Lan

Đọc thêm

Giá tiêu hôm nay 29/3/2024, nối dài chuỗi đi ngang, sản lượng thu hoạch có thể thấp hơn dự kiến, thị trường tiếp tục tăng?

Giá tiêu hôm nay 29/3/2024, nối dài chuỗi đi ngang, sản lượng thu hoạch có thể thấp hơn dự kiến, thị trường tiếp tục tăng?

Giá tiêu hôm nay 29/3/2024 tại thị trường trong nước ổn định ở một số địa phương trọng điểm, giao dịch từ 92.500 – 96.000 đồng/kg.
Giá vàng hôm nay 29/3/2024: Giá vàng 'miệt mài' đi lên, cán mốc quan trọng, thế giới sẽ tăng đến mức nào?

Giá vàng hôm nay 29/3/2024: Giá vàng 'miệt mài' đi lên, cán mốc quan trọng, thế giới sẽ tăng đến mức nào?

Giá vàng hôm nay 29/3/2024 tại thị trường thế giới và trong nước đều giữ nhịp đi lên, cán mốc quan trọng.
Phát triển sâu rộng đối ngoại nhân dân, cánh tay nối dài giúp Hà Nội vươn tầm thế giới

Phát triển sâu rộng đối ngoại nhân dân, cánh tay nối dài giúp Hà Nội vươn tầm thế giới

Liên hiệp Hà Nội đã và đang tích cực thúc đẩy, đưa hoạt động đối ngoại nhân dân trở thành mạng lưới.
Đại sứ Bùi Văn Nghị tham dự Lễ hội Đỏ lần thứ 2 tại thành phố Salvador, Brazil

Đại sứ Bùi Văn Nghị tham dự Lễ hội Đỏ lần thứ 2 tại thành phố Salvador, Brazil

Việt Nam là một trong bảy nước được mời phát biểu trong Diễn đàn quốc tế về hoà bình, đoàn kết quốc tế và bảo vệ nhân dân Palestine.
Các doanh nghiệp Nhật Bản mong muốn tiếp tục mở rộng kinh doanh tại Việt Nam

Các doanh nghiệp Nhật Bản mong muốn tiếp tục mở rộng kinh doanh tại Việt Nam

Thủ tướng Phạm Minh Chính khẳng định, Việt Nam luôn coi trọng quan hệ với Nhật Bản cũng như hoạt động của các nhà đầu tư Nhật Bản tại Việt ...
Hợp tác tài nguyên nước trong khuôn khổ Lan Thương - Mekong thể hiện sự đoàn kết khu vực

Hợp tác tài nguyên nước trong khuôn khổ Lan Thương - Mekong thể hiện sự đoàn kết khu vực

Sáu nước dọc sông Lan Thương - Mekong cùng giải quyết thách thức tài nguyên nước, thúc đẩy phát triển kinh tế khu vực và phúc lợi người dân.
Hợp tác tài nguyên nước trong khuôn khổ Lan Thương - Mekong thể hiện sự đoàn kết khu vực

Hợp tác tài nguyên nước trong khuôn khổ Lan Thương - Mekong thể hiện sự đoàn kết khu vực

Sáu nước dọc sông Lan Thương - Mekong cùng giải quyết thách thức tài nguyên nước, thúc đẩy phát triển kinh tế khu vực và phúc lợi người dân.
Tin thế giới 28/3: Mỹ rút quân khỏi Niger, Nga gia tăng tấn công Ukraine, Australia hủy vụ kiện Trung Quốc

Tin thế giới 28/3: Mỹ rút quân khỏi Niger, Nga gia tăng tấn công Ukraine, Australia hủy vụ kiện Trung Quốc

Iran bị trừng phạt vì cấp tên lửa cho Nga, Philippines cứng rắn với Trung Quốc, Cố vấn cảnh báo lực lượng Ukraine bị 'đình trệ', Trung Quốc-Nga-Iran tập trận
Vụ tấn công khủng bố ở Moscow: Nga xác nhận đã được Mỹ cảnh báo, Đức nói chẳng biết thông tin nào trước

Vụ tấn công khủng bố ở Moscow: Nga xác nhận đã được Mỹ cảnh báo, Đức nói chẳng biết thông tin nào trước

Đức cho rằng, Mỹ có thể có manh mối về vụ tấn công khủng bố cướp đi sinh mạng của hơn 140 ở ngoại ô thủ đô Moscow của Nga tối 22/3.
Pháp khẳng định thành ý với Brazil về tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân

Pháp khẳng định thành ý với Brazil về tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân

Pháp mong muốn chia sẻ kiến thức kỹ thuật với Brazil trong khi vẫn tôn trọng mọi cam kết không phổ biến vũ khí hạt nhân.
Ukraine hạ 26 UAV một đêm, Nga tuyên bố đanh thép về F-16, thế mạnh của Ấn Độ giữa xung đột Moscow-Kiev

Ukraine hạ 26 UAV một đêm, Nga tuyên bố đanh thép về F-16, thế mạnh của Ấn Độ giữa xung đột Moscow-Kiev

Nga cho rằng, nếu phương Tây cung cấp cho Ukraine máy bay tiêm kích F-16, điều đó cũng sẽ không làm thay đổi tình hình trên chiến trường.
Hàn Quốc cảnh giác động thái mới của Triều Tiên, thảo luận cùng Mỹ-Nhật Bản tìm cách hợp tác an ninh

Hàn Quốc cảnh giác động thái mới của Triều Tiên, thảo luận cùng Mỹ-Nhật Bản tìm cách hợp tác an ninh

Triều Tiên dường như đang chuẩn bị cho vụ phóng vệ tinh do thám tiếp theo, mặc dù không có dấu hiệu cho thấy vụ phóng sắp xảy ra.
Nghi phạm khủng bố đến từ Tajikistan: Tiếng chuông cảnh tỉnh cho Nga và thế giới

Nghi phạm khủng bố đến từ Tajikistan: Tiếng chuông cảnh tỉnh cho Nga và thế giới

Việc 4 nghi phạm vụ tấn công nhà hát ở Nga hôm 22/3 đều mang quốc tịch Tajikistan khiến sự chú ý đổ dồn về quốc gia Trung Á này.
Vụ tấn công đẫm máu ở Nga: Lý do Moscow 'lọt' tầm ngắm của IS

Vụ tấn công đẫm máu ở Nga: Lý do Moscow 'lọt' tầm ngắm của IS

Vụ tấn công đẫm máu ở Nga ngày 22/3 do tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng thực hiện cho thấy sự thay đổi mục tiêu của tổ chức khủng bố này.
Diễn đàn châu Á Bác Ngao: Tiếng nói của kinh tế châu Á

Diễn đàn châu Á Bác Ngao: Tiếng nói của kinh tế châu Á

Diễn đàn châu Á Bác Ngao được đánh giá là kênh hiệu quả để trao đổi ý kiến về các vấn đề kinh tế đáng quan tâm nhất trong suốt hai thập kỷ qua.
Chạy đua vũ khí hạt nhân, Mỹ đánh cược vào tên lửa đạn đạo xuyên lục địa Sentinel?

Chạy đua vũ khí hạt nhân, Mỹ đánh cược vào tên lửa đạn đạo xuyên lục địa Sentinel?

Những rắc rối trong chương trình tên lửa đạn đạo xuyên lục địa Sentinel đang khiến cho Mỹ khó tiếp cận mục tiêu răn đe hạt nhân của mình.
Bất ổn ở Haiti: Nguồn cơn và nguy cơ

Bất ổn ở Haiti: Nguồn cơn và nguy cơ

Bất ổn chính trị, tranh giành quyền lực giữa các băng đảng cùng các vụ đảo chính và nghèo đói là những gì mà người dân Haiti tiếp tục phải đối mặt...
70 năm ngày mở màn Chiến dịch Điện Biên Phủ lịch sử

70 năm ngày mở màn Chiến dịch Điện Biên Phủ lịch sử

Baoquocte.vn. Ngày 13/3/1954 là ngày mở màn Chiến dịch Điện Biên Phủ lịch sử - nguồn cổ vũ lớn lao cho toàn thể nhân dân ta trong sự nghiệp xây dựng, bảo vệ Tổ quốc.
Điều gì đang xảy ra với quan hệ Mỹ-Israel?

Điều gì đang xảy ra với quan hệ Mỹ-Israel?

Việc Mỹ bỏ phiếu trắng với nghị quyết kêu gọi ngừng bắn ở Gaza của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc liệu có thể làm chuyển hướng quan hệ với Israel?
Nhật Bản cho phép xuất khẩu máy bay chiến đấu tối tân: 3 điều cần biết

Nhật Bản cho phép xuất khẩu máy bay chiến đấu tối tân: 3 điều cần biết

Kế hoạch theo Chương trình Không quân Chiến đấu Toàn cầu (GCAP) của Nhật Bản, Anh và Italy báo hiệu sự thay đổi then chốt trong chiến lược an ninh khu vực.
Ngoại trưởng Ấn Độ thăm Đông Nam Á: Dấu ấn Hành động hướng Đông, khẳng định giá trị chung với ASEAN

Ngoại trưởng Ấn Độ thăm Đông Nam Á: Dấu ấn Hành động hướng Đông, khẳng định giá trị chung với ASEAN

Ngoại trưởng Ấn Độ tìm cách tối đa hóa hoạt động ngoại giao để đưa mối quan hệ của Ấn Độ với các đối tác Đông Nam Á lên một tầm cao mới.
Vụ tấn công khủng bố ở Moscow: 'Điểm mù' của Cơ quan an ninh Nga hay thuyết âm mưu đánh lạc hướng?

Vụ tấn công khủng bố ở Moscow: 'Điểm mù' của Cơ quan an ninh Nga hay thuyết âm mưu đánh lạc hướng?

Khi chính lực lượng IS đã nhận là chủ mưu cuộc khủng bố, Nga vẫn chưa thể vội vàng tin bởi nếu vội tin rất có thể Moscow đã dính bẫy.
Chuyên gia EU: Châu Âu thức tỉnh sau 'giấc ngủ Đông', cục diện xung đột Nga-Ukraine sắp có bước chuyển?

Chuyên gia EU: Châu Âu thức tỉnh sau 'giấc ngủ Đông', cục diện xung đột Nga-Ukraine sắp có bước chuyển?

EU đồng lòng hỗ trợ Ukraine 'bằng mọi giá' vì hòa bình trong bối cảnh Nga đang dành nhiều lợi thế trong cuộc xung đột.
Mỹ sắp tổ chức thượng đỉnh ba bên, sẽ có thêm một thế 'kiềng ba chân' trong quan hệ quốc tế?

Mỹ sắp tổ chức thượng đỉnh ba bên, sẽ có thêm một thế 'kiềng ba chân' trong quan hệ quốc tế?

Hội nghị thượng đỉnh ba bên giữa Nhật Bản, Mỹ và Philippines sẽ lần đầu tiên được tổ chức tại Mỹ vào giữa tháng 4 này.
Phiên bản di động