Quan hệ Trung Quốc - Nga: Lợi ích không chia đều

Hàng chục thỏa thuận hợp tác với trị giá lên tới 3,5 tỷ USD đã được ký trong chuyến thăm hai ngày của Thủ tướng Nga Vladimir Putin tới Bắc Kinh (12-13/10). Điều này đã minh chứng cho sự nồng ấm trong quan hệ giữa Trung Quốc và Nga. Tuy nhiên, theo nhiều nhà phân tích, mối quan hệ này vẫn tiềm ẩn nhiều yếu tố “mất cân bằng".
Theo dõi Baoquocte.vn trên
Hàng chục thỏa thuận hợp tác với trị giá lên tới 3,5 tỷ USD đã được ký trong chuyến thăm hai ngày của Thủ tướng Nga Vladimir Putin tới Bắc Kinh (12-13/10). Điều này đã minh chứng cho sự nồng ấm trong quan hệ giữa Trung Quốc và Nga. Tuy nhiên, theo nhiều nhà phân tích, mối quan hệ này vẫn tiềm ẩn nhiều yếu tố “mất cân bằng".

Cùng có lợi

 

Chuyến thăm của ông Putin không nằm ngoài mục tiêu cải thiện thêm quan hệ ngoại giao trong bối cảnh thời gian qua có nhiều dấu hiệu nồng ấm trong quan hệ hai nước. Quan hệ giữa Nga - Trung Quốc trong những năm đầu thế kỷ 21 đã hoàn toàn thay đổi. Đã qua rồi cái thời Mátxcơva với nền công nghiệp cao và vũ khí tối tân xem Trung Quốc là một đồng minh chậm tiến. Trung Quốc đã trở thành cường quốc kinh tế thứ ba thế giới trong khi kinh tế Nga ở trong tình trạng suy yếu với lạm phát, thất nghiệp và  dân số giảm. Thông điệp của giới lãnh đạo Nga nhân kỷ niệm 60 năm thành lập nước CHND Trung Hoa cũng đã gián tiếp thừa nhận thế vượt trội của Trung Quốc khi Tổng thống Nga D.Medvedev ca ngợi "sự thành công của Trung Quốc trên con đường cải cách và hiện đại hóa" đưa nước này trở thành một quốc gia "có ảnh hưởng lớn đóng góp vào sự ổn định trên thế giới".

 

Lợi ích của hai bên đã "gặp nhau" khi Nga đang cần Trung Quốc tài trợ để phát triển thêm khu vực năng lượng của họ và muốn bán thêm dầu và khí đốt cho Trung Quốc để bù đắp nhu cầu năng lượng sút giảm của châu Âu. Trong khi đó, Trung Quốc cũng muốn đa dạng hóa các nguồn nhiên liệu cho nền kinh tế phát triển nhanh của họ bằng cách nhập cảng dầu và khí đốt của Nga. Đầu năm nay, hai bên đã ký một thỏa thuận xây dựng ống dẫn dầu từ vùng Siberia đến Trung Quốc, một khi hoàn thành sẽ cung ứng cho Bắc Kinh mỗi năm 15 triệu tấn dầu trong vòng 10 năm. Đổi lại, Trung Quốc sẽ cấp một số tiền tín dụng khổng lồ 25 tỷ USD cho các công ty Nga. Trong 6 năm qua, trao đổi thương mại tăng từ 10 tỷ USD lên 50 tỷ USD/năm, phần lớn là nhờ dầu khí Nga bán cho Trung Quốc.

 

Năng lượng không phải lĩnh vực thành công duy nhất của Trung Quốc trong quan hệ với Nga. Theo đánh giá của Mỹ, Nga cung cấp cho Trung Quốc 95% vũ khí hạng nặng bao gồm cả tàu ngầm lớp Kilo và tàu khu trục lớp Sovremenny. Cho đến nay, các quan chức Nga không xem việc Trung Quốc trang bị hải quân là mối đe dọa trực tiếp, mà chỉ thấy mối nguy hiểm tiềm tàng từ Nhật Bản và Mỹ.

 

Quan hệ hai nước càng phát triển hơn sau khi tháng 6/2005, cả hai phê chuẩn hiệp ước giải quyết xung đột dọc đường biên giới chung hơn 4.000km. Hoạt động kinh doanh và du lịch xuyên biên giới từ đó rất phát đạt.

 

“Không tương xứng"

 

Dù mặn nồng như vậy nhưng nhiều nhà phân tích cho rằng mối quan hệ Nga - Trung không có sự bình đẳng. Xét về bề ngoài, có vẻ như Trung Quốc đang nắm giữ nhiều ưu thế hơn. 

 

Nga và Trung Quốc vẫn nói về việc là đối tác chiến lược, nhưng không bên nào thực sự nằm trong trọng tâm chú ý của bên kia. Đối tác không thể thiếu được của Trung Quốc là Mỹ, và của Nga là châu Âu, cụ thể là Đức. Năm 2007, trao đổi thương mại Nga - Trung đạt 48 tỷ USD, tăng từ 5,7 tỷ USD năm 1999, biến Trung Quốc thành đối tác thương mại lớn thứ hai của Nga sau EU. Nhưng hiện trao đổi thương mại Nga - EU vượt 250 tỷ USD - phần lớn là giữa Nga và Đức, và trao đổi thương mại Trung Quốc - Mỹ vượt 400 tỷ USD.

 

Một biểu hiện khác là tại Tổ chức Hợp tác Thượng Hải (SCO). Lâu nay, Trung Quốc vẫn liên tục phản đối việc Mátxcơva vận động xây dựng SCO thành một liên minh bán quân sự đối trọng với NATO. Còn SCO thì không công khai ủng hộ cuộc chiến của Nga tại Gruzia tháng 8/2008 trong khi Trung Quốc dường như không muốn quan tâm tới tranh chấp ở Kapkaz. Đồng thời, với nỗ lực tận dụng đầu tư, thương mại trong khối SCO, Trung Quốc đã xâm nhập được vào Trung Á, một khu vực Nga vốn coi là "sân sau" của mình. Các công ty Trung Quốc liên tục đầu tư vào lĩnh vực khai khoáng, năng lượng và các ngành công nghiệp khác ở Trung Á.

 

Sự khôn khéo của Trung Quốc nằm trong tổng thể của học thuyết "trỗi dậy hòa bình" dường như đã làm không ít chính trị gia đối lập của Nga khó chịu. Họ cho rằng Chính phủ Nga đang cho Trung Quốc quá nhiều ưu đãi. Thế nhưng sự thực thì những lo ngại đó có vẻ chỉ chạm đến bề ngoài của mối quan hệ này. Không thể phủ nhận sự lấn lướt của Trung Quốc trong lĩnh vực "sức mạnh mềm" trước Nga song bất kỳ ai cũng hoàn toàn đồng ý rằng "sức mạnh cứng" của Nga vẫn vượt trội hơn nước láng giềng khổng lồ. Và trong vòng vài chục năm tới thì "sức mạnh cứng" vẫn sẽ giữ vai trò quyết định những tranh chấp không thể giải quyết được bằng những con đường phi bạo lực. Còn về lĩnh vực kinh tế, có thể Nga đang chịu thiệt nhưng lâu dài rõ ràng họ đã đa dạng hóa được nguồn khách hàng đối với mặt hàng chủ lực là dầu khí và vũ khí. Bởi với một giá bán rẻ và cạnh tranh hơn thì sau Trung Quốc, các công ty của Nga sẽ có thêm nhiều bạn hàng lớn để giảm bớt phụ thuộc vào châu Âu trong lĩnh vực thương mại.

 

Cả Nga và Trung Quốc đều theo đuổi những lợi ích riêng rẽ nhưng những quan tâm chung sẽ kéo họ đi đến sự hợp tác. Và điều đó quan trọng hơn nhiều so với những chỉ trích, ái ngại về sự thua thiệt của bên này hay bên kia.

 

Kim Đình

Đọc thêm

XSMB 29/3, trực tiếp kết quả xổ số miền Bắc hôm nay thứ 6 ngày 29/3/2024. dự đoán XSMB 29/3/2024

XSMB 29/3, trực tiếp kết quả xổ số miền Bắc hôm nay thứ 6 ngày 29/3/2024. dự đoán XSMB 29/3/2024

XSMB 29/3 - Trực tiếp xổ số miền Bắc 29/3/2024. xổ số hôm nay 29/3. kết quả xổ số miền Bắc hôm nay. dự đoán xổ số miền Bắc thứ ...
XSMT 29/3, trực tiếp kết quả xổ số miền Trung hôm nay thứ Sáu ngày 29/3/2024. SXMT 29/3/2024

XSMT 29/3, trực tiếp kết quả xổ số miền Trung hôm nay thứ Sáu ngày 29/3/2024. SXMT 29/3/2024

XSMT 29/3 - xổ số hôm nay 29/3. trực tiếp xổ số miền Trung 29/3/2024. kết quả xổ số miền Trung hôm nay. xổ số miền Trung thứ 6. SXMT ...
XSMN 29/3, trực tiếp kết quả xổ số miền Nam hôm nay thứ Sáu 29/3/2024. xổ số hôm nay 29/3

XSMN 29/3, trực tiếp kết quả xổ số miền Nam hôm nay thứ Sáu 29/3/2024. xổ số hôm nay 29/3

XSMN 29/3 - kết quả xổ số ngày 29 tháng 3. trực tiếp kết quả xổ số miền Nam 29/3/2024. xổ số hôm nay 29/3. xo so mien nam. SXMN ...
Dự sự kiện, Hoa hậu Đặng Thu Thảo tinh tế kết hợp đầm lụa và trang sức kim cương

Dự sự kiện, Hoa hậu Đặng Thu Thảo tinh tế kết hợp đầm lụa và trang sức kim cương

Hoa hậu Việt Nam 2012 Đặng Thu Thảo tôn dáng vẻ sang trọng với bộ trang phục màu kem, dùng trang sức xa xỉ làm điểm nhấn.
Nhịp cầu cho doanh nghiệp Việt tham gia sâu vào chuỗi giá trị toàn cầu

Nhịp cầu cho doanh nghiệp Việt tham gia sâu vào chuỗi giá trị toàn cầu

Diễn đàn Nhịp cầu phát triển giúp các địa phương và doanh nghiệp Việt Nam hội nhập và tham gia sâu vào chuỗi giá trị toàn cầu.
Hà Nội công bố 3 môn thi vào lớp 10 công lập

Hà Nội công bố 3 môn thi vào lớp 10 công lập

Chiều nay (28/3), UBND TP Hà Nội tổ chức họp báo thông tin về tình hình kinh tế - xã hội Quý I năm 2024, công bố 3 môn thi ...
Vụ tấn công khủng bố ở Moscow: Nga xác nhận đã được Mỹ cảnh báo, Đức nói chẳng biết thông tin nào trước

Vụ tấn công khủng bố ở Moscow: Nga xác nhận đã được Mỹ cảnh báo, Đức nói chẳng biết thông tin nào trước

Đức cho rằng, Mỹ có thể có manh mối về vụ tấn công khủng bố cướp đi sinh mạng của hơn 140 ở ngoại ô thủ đô Moscow của Nga tối 22/3.
Pháp khẳng định thành ý với Brazil về tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân

Pháp khẳng định thành ý với Brazil về tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân

Pháp mong muốn chia sẻ kiến thức kỹ thuật với Brazil trong khi vẫn tôn trọng mọi cam kết không phổ biến vũ khí hạt nhân.
Ukraine hạ 26 UAV một đêm, Nga tuyên bố đanh thép về F-16, thế mạnh của Ấn Độ giữa xung đột Moscow-Kiev

Ukraine hạ 26 UAV một đêm, Nga tuyên bố đanh thép về F-16, thế mạnh của Ấn Độ giữa xung đột Moscow-Kiev

Nga cho rằng, nếu phương Tây cung cấp cho Ukraine máy bay tiêm kích F-16, điều đó cũng sẽ không làm thay đổi tình hình trên chiến trường.
Hàn Quốc cảnh giác động thái mới của Triều Tiên, thảo luận cùng Mỹ-Nhật Bản tìm cách hợp tác an ninh

Hàn Quốc cảnh giác động thái mới của Triều Tiên, thảo luận cùng Mỹ-Nhật Bản tìm cách hợp tác an ninh

Triều Tiên dường như đang chuẩn bị cho vụ phóng vệ tinh do thám tiếp theo, mặc dù không có dấu hiệu cho thấy vụ phóng sắp xảy ra.
Mỹ tính 'đục thủng' túi tiền ở nước ngoài dành cho vũ khí Triều Tiên, Moscow-Bình Nhưỡng hợp tác đối phó thách thức

Mỹ tính 'đục thủng' túi tiền ở nước ngoài dành cho vũ khí Triều Tiên, Moscow-Bình Nhưỡng hợp tác đối phó thách thức

Mỹ đã công bố các biện pháp trừng phạt đối với 6 cá nhân và hai tổ chức với cáo buộc chuyển tiền cho các chương trình vũ khí của Triều Tiên.
Đã từng thân thiết, Niger nay vội gây sức ép muốn Mỹ rút quân, Nga có thế chân?

Đã từng thân thiết, Niger nay vội gây sức ép muốn Mỹ rút quân, Nga có thế chân?

Chính phủ Niger cho hay, Mỹ sẽ sớm đệ trình đề xuất rút binh lính của họ khỏi quốc gia Tây Phi này.
Ngoại trưởng Mỹ thăm Hàn Quốc: Thông điệp nồng ấm

Ngoại trưởng Mỹ thăm Hàn Quốc: Thông điệp nồng ấm

Sự hiện diện của Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken tại Seoul lần này cũng cho thấy quan hệ đồng minh tiếp tục gắn kết chặt chẽ giữa Mỹ và Hàn Quốc.
Phía sau kỳ vọng của Thái Lan ở EU

Phía sau kỳ vọng của Thái Lan ở EU

Thông điệp mà Thủ tướng Thái Lan Srettha Thavisin muốn chuyển tới châu Âu, đặc biệt là Pháp và Đức là 'Thái Lan đã mở cửa kinh doanh trở lại'.
Tăng gắn kết, tìm đồng thuận

Tăng gắn kết, tìm đồng thuận

Chuyến thăm Mỹ của Tổng thống Ba Lan Andrzej Duda cùng Thủ tướng Donald Tusk có thể coi là nỗ lực nâng tầm gắn kết mối quan hệ đồng minh với Mỹ.
Bầu cử Tổng thống Mỹ: Định hình cuộc đua ‘song mã’

Bầu cử Tổng thống Mỹ: Định hình cuộc đua ‘song mã’

Sau ngày Siêu thứ Ba, việc lựa chọn ứng viên Tổng thống của đảng Dân chủ và Cộng hòa gần như đã an bài.
Tổng thống Pháp thăm CH Czech: Nỗ lực tìm kiếm đồng minh

Tổng thống Pháp thăm CH Czech: Nỗ lực tìm kiếm đồng minh

Tổng thống Pháp đến CH Czech không chỉ đáp lễ mà còn là nỗ lực thể hiện vai trò dẫn dắt của nước Pháp và tìm kiếm sự ủng hộ của đồng minh.
Điều gì ẩn sau tuyên bố gửi quân đến Ukraine của ông Macron?

Điều gì ẩn sau tuyên bố gửi quân đến Ukraine của ông Macron?

Thượng đỉnh các nhà lãnh đạo châu Âu về Ukraine mới đây tại Paris với những lời kêu gọi tiếp tục hỗ trợ Ukraine nhưng đã không đưa ra được biện pháp cụ thể nào.
Vụ tấn công đẫm máu ở Nga: Lý do Moscow 'lọt' tầm ngắm của IS

Vụ tấn công đẫm máu ở Nga: Lý do Moscow 'lọt' tầm ngắm của IS

Vụ tấn công đẫm máu ở Nga ngày 22/3 do tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng thực hiện cho thấy sự thay đổi mục tiêu của tổ chức khủng bố này.
Diễn đàn châu Á Bác Ngao: Tiếng nói của kinh tế châu Á

Diễn đàn châu Á Bác Ngao: Tiếng nói của kinh tế châu Á

Diễn đàn châu Á Bác Ngao được đánh giá là kênh hiệu quả để trao đổi ý kiến về các vấn đề kinh tế đáng quan tâm nhất trong suốt hai thập kỷ qua.
Chạy đua vũ khí hạt nhân, Mỹ đánh cược vào tên lửa đạn đạo xuyên lục địa Sentinel?

Chạy đua vũ khí hạt nhân, Mỹ đánh cược vào tên lửa đạn đạo xuyên lục địa Sentinel?

Những rắc rối trong chương trình tên lửa đạn đạo xuyên lục địa Sentinel đang khiến cho Mỹ khó tiếp cận mục tiêu răn đe hạt nhân của mình.
Bất ổn ở Haiti: Nguồn cơn và nguy cơ

Bất ổn ở Haiti: Nguồn cơn và nguy cơ

Bất ổn chính trị, tranh giành quyền lực giữa các băng đảng cùng các vụ đảo chính và nghèo đói là những gì mà người dân Haiti tiếp tục phải đối mặt...
70 năm ngày mở màn Chiến dịch Điện Biên Phủ lịch sử

70 năm ngày mở màn Chiến dịch Điện Biên Phủ lịch sử

Baoquocte.vn. Ngày 13/3/1954 là ngày mở màn Chiến dịch Điện Biên Phủ lịch sử - nguồn cổ vũ lớn lao cho toàn thể nhân dân ta trong sự nghiệp xây dựng, bảo vệ Tổ quốc.
Tháng Ramadan linh thiêng

Tháng Ramadan linh thiêng

Tháng Ramadan là tháng thứ Chín trong lịch Hồi giáo, được xem là tháng linh thiêng nhất trong năm đối với người Hồi giáo trên toàn thế giới.
Điều gì đang xảy ra với quan hệ Mỹ-Israel?

Điều gì đang xảy ra với quan hệ Mỹ-Israel?

Việc Mỹ bỏ phiếu trắng với nghị quyết kêu gọi ngừng bắn ở Gaza của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc liệu có thể làm chuyển hướng quan hệ với Israel?
Nhật Bản cho phép xuất khẩu máy bay chiến đấu tối tân: 3 điều cần biết

Nhật Bản cho phép xuất khẩu máy bay chiến đấu tối tân: 3 điều cần biết

Kế hoạch theo Chương trình Không quân Chiến đấu Toàn cầu (GCAP) của Nhật Bản, Anh và Italy báo hiệu sự thay đổi then chốt trong chiến lược an ninh khu vực.
Ngoại trưởng Ấn Độ thăm Đông Nam Á: Dấu ấn Hành động hướng Đông, khẳng định giá trị chung với ASEAN

Ngoại trưởng Ấn Độ thăm Đông Nam Á: Dấu ấn Hành động hướng Đông, khẳng định giá trị chung với ASEAN

Ngoại trưởng Ấn Độ tìm cách tối đa hóa hoạt động ngoại giao để đưa mối quan hệ của Ấn Độ với các đối tác Đông Nam Á lên một tầm cao mới.
Vụ tấn công khủng bố ở Moscow: 'Điểm mù' của Cơ quan an ninh Nga hay thuyết âm mưu đánh lạc hướng?

Vụ tấn công khủng bố ở Moscow: 'Điểm mù' của Cơ quan an ninh Nga hay thuyết âm mưu đánh lạc hướng?

Khi chính lực lượng IS đã nhận là chủ mưu cuộc khủng bố, Nga vẫn chưa thể vội vàng tin bởi nếu vội tin rất có thể Moscow đã dính bẫy.
Chuyên gia EU: Châu Âu thức tỉnh sau 'giấc ngủ Đông', cục diện xung đột Nga-Ukraine sắp có bước chuyển?

Chuyên gia EU: Châu Âu thức tỉnh sau 'giấc ngủ Đông', cục diện xung đột Nga-Ukraine sắp có bước chuyển?

EU đồng lòng hỗ trợ Ukraine 'bằng mọi giá' vì hòa bình trong bối cảnh Nga đang dành nhiều lợi thế trong cuộc xung đột.
Mỹ sắp tổ chức thượng đỉnh ba bên, sẽ có thêm một thế 'kiềng ba chân' trong quan hệ quốc tế?

Mỹ sắp tổ chức thượng đỉnh ba bên, sẽ có thêm một thế 'kiềng ba chân' trong quan hệ quốc tế?

Hội nghị thượng đỉnh ba bên giữa Nhật Bản, Mỹ và Philippines sẽ lần đầu tiên được tổ chức tại Mỹ vào giữa tháng 4 này.
Phiên bản di động