| TIN LIÊN QUAN | |
 | Thượng viện Nga phê chuẩn FTA giữa EAEU với Việt Nam |
| Đón FTA: Kẻ nôn nóng, người lơ mơ |
Mang theo kỳ vọng cải thiện mạnh mẽ về thương mại hàng hóa, dịch vụ, Hiệp định thương mại tự do (FTA) giữa Kazakhstan – Việt Nam – Liên minh kinh tế Á Âu là một giải pháp góp phần thúc đẩy hợp tác kinh tế Việt Nam – Kazakhstan vốn đang trong giai đoạn không ổn định, còn khiêm tốn về kết quả và chưa xứng tầm với nền tảng quan hệ tốt đẹp giữa hai nước.
Cần giải pháp đột phá
Theo Thứ trưởng Bộ Công Thương Hoàng Quốc Vượng, giai đoạn từ trước đây cho tới 2014, hợp tác song phương trong lĩnh vực kinh tế thương mại đạt nhiều kết quả tích cực. Kim ngạch xuất nhập khẩu giữa Việt Nam và Kazakhstan năm 2013 đạt 159 triệu USD, tăng 185% so với năm 2012. Đến năm 2014, tổng kim ngạch thương mại giữa hai nước đạt 229 triệu USD, tăng 44% so với năm 2013 và tăng 5,2 lần so với 2010.
Tuy nhiên, đến năm 2015, thương mại hai chiều giữa Việt Nam và Kazakhstan có dấu hiệu suy giảm, chỉ đạt 162,1 triệu USD, giảm gần 30% so với năm 2014. Trong đó xuất khẩu từ Việt Nam đạt 153 triệu USD (giảm gần 30%) và nhập khẩu đạt 9,1 triệu USD (giảm hơn 13%).
Ông Vượng cũng dẫn số liệu từ Bộ Công Thương cho thấy, trong 3 tháng đầu năm 2016, kim ngạch xuất khẩu giữa hai nước đạt 41,7 triệu đô la Mỹ. Trong đó, Việt Nam xuất khẩu gần 37 triệu USD và nhập khẩu 4,7 triệu USD. Dù không so sánh tăng hay giảm song ông cho biết, tốc độ tăng trưởng thương mại giữa hai nước không ổn định, thương mại song phương còn chiếm tỷ trọng nhỏ trong tổng kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam (chỉ chiếm 0,07% trong tổng kim ngạch xuất nhập khẩu 300 tỷ USD) và Kazakhstan (bằng 0,2% của 120 tỷ USD). Diện mặt hàng mua bán giữa hai nước còn hẹp. Kết quả hợp tác trong lĩnh vực kinh tế đạt được còn khiêm tốn.
 |
| Toàn cảnh Diễn đàn doanh nghiệp về "Hợp tác về vận tải: Kazakhstan - Việt Nam - Liên minh Kinh tế Á - Âu" ngày 16/5. (Ảnh: Hạ Nhi) |
Các mặt hàng xuất khẩu chính của Việt Nam sang Kazakhstan gồm điện thoại và linh kiện, máy vi tính và linh kiện, hàng nông sản (gạo, hạt điều, hạt tiêu), hàng thủy sản, máy móc phụ tùng và sắt thép các loại. Việt Nam nhập khẩu từ Kazakhstan các sản phẩm kim loại, quặng và khoáng sản.
Hợp tác trong lĩnh vực kinh tế khá khiêm tốn chưa đáp ứng được mong muốn của cả Việt Nam và Kazakhstan. Đặc biệt, khi kết quả đó được đặt trong bối cảnh mối quan hệ truyền thống tốt đẹp và những nền tảng pháp lý thuận lợi được thiết lập trong thời gian qua. Vì vậy, theo ông Vượng, để thúc đẩy quan hệ kinh tế - thương mại giữa hai nước, rất cần những ý tưởng và giải pháp đột phá trong thời gian tới.
Làm gì để đón đầu FTA
Thứ trưởng Vượng gợi ý một trong những giải pháp để thúc đẩy hợp tác giữa Việt Nam và Kazakhstan là tận dụng tốt FTA đã được ký kết giữa Việt Nam và Liên minh Kinh tế Á - Âu (gồm các nước Armenia, Belarus, Kazakhstan, Kyrgyzstan và Nga) vào năm ngoái. Dự kiến, khi Hiệp định chính thức có hiệu lực vào quý 2 năm nay, tình hình hợp tác giữa Việt Nam và Kazakhstan trong lĩnh vực thương mại, hàng hóa và dịch vụ sẽ cải thiện mạnh mẽ.
Ông Vượng nhấn mạnh, xét về phương diện hợp tác kinh tế thương mại FTA Việt Nam – Liên minh kinh tế Á – Âu sẽ đem lại cho doanh nghiệp các lợi ích theo ngành cụ thể.
Trước hết, nhờ cắt giảm/xóa bỏ hàng rào thuế quan, kim ngạch xuất khẩu giữa Việt Nam và Liên minh Kinh tế Á - Âu ước tính sẽ tăng 10-15%. Do tính bổ trợ trong danh mục hàng hóa xuất nhập khẩu của hai bên, Hiệp định sẽ giúp cải thiện cơ cấu hàng hóa xuất nhập khẩu, đa dạng hóa thị trường nhập khẩu để tránh việc phụ thuộc quá nhiều vào một vài nước đối với một số chủng loại nguyên vật liệu, thiết bị, máy móc. Hơn nữa, việc mở cửa thị trường được thực hiện theo lộ trình 5-10 năm đối với nhiều mặt hàng nhạy cảm, giúp doanh nghiệp trong nước có thời gian để chuẩn bị và tham gia một cách hiệu quả.
Thứ hai, Hiệp định trên sẽ tác động tích cực với lĩnh vực thương mại, dịch vụ và đầu tư. Thông qua FTA này, Việt Nam sẽ tăng khả năng thu hút đầu tư trong lĩnh vực phí Liên minh có thế mạnh như khai thác và chế biến khoáng sản, sản xuất năng lượng, chế tạo máy, hóa chất... Đồng thời, các doanh nghiệp Việt Nam có thêm nhiều cơ hội để mở rộng đầu tư sang các nước thành viên của Liên minh trong lĩnh vực công nghiệp nhẹ, công nghiệp chế biến, dầu khí...
Ngoài những cơ hội mà FTA này mang lại, thách thức với doanh nghiệp cũng không ít. Vì vậy, các doanh nghiệp cần nhanh chóng nghiên cứu kỹ các quy định của Hiệp định liên quan đến quy tắc xuất xứ (vận tải trực tiếp, danh mục loai trừ hóa đơn thương mại từ các nước, vùng lãnh thổ có chế độ ưu đãi đặc biệt...) và phòng vệ thương mại trong Hiệp định FTA. Các doanh nghiệp Việt Nam cần quan hệ chặt chẽ với các ngân hàng Việt Nam để giải quyết những vấn đề trong khâu thanh toán song phương. Thêm nữa, thị trường các nước liên minh có quy định khá cao về vệ sinh an toàn thực phẩm. Vì vậy, để khai thác thành công thị trường các nước liên minh nói chung và Kazakhstan nói riêng, các doanh nghiệp cần nghiên cứu kỹ về quy định này, nâng cao chất lượng sản phẩm để tăng tính cạnh tranh.
Cuối cùng, theo ông, khoảng cách địa lý cũng là một trở ngại đáng kể và các doanh nghiệp Việt Nam cần khảo sát kỹ lưỡng các tuyến đường, phương tiện vận tải và kho tàng bến bãi để đảm bảo chi phí cạnh tranh thấp nhất.
Tăng cường hợp tác về giao thông vận tải
Diễn đàn “Hợp tác về vận tải: Kazakhstan – Việt Nam – Liên minh Á - Âu” diễn ra tại Hà Nội, hôm 16/5, là một trong những bước đi mới, nhằm hướng các nước thành viên tới các hành động thích ứng với những biến đổi trong hợp tác, đồng thời đón đầu những cơ hội và thách thức khi thời gian FTA có hiệu lực đang cận kề.
Theo đại diện Đại sứ quán Cộng hòa Kazakhstan tại Việt Nam, hợp tác về vận tải trong khuôn khổ hiệp định là một trong những vấn đề quan trọng để phát triển hợp tác về kinh tế thương mại giữa Liên minh Kinh tế Á - Âu và Việt Nam. Do vậy, diễn đàn được tổ chức nhằm giới thiệu các khả năng và cơ hội hợp tác về vận tải giữa các nước thành viên.
Hiện tại, Việt Nam và Kazakhstan đang nỗ lực để tạo ra một nền tảng pháp lý, hạ tầng thuận lợi, nhằm phục vụ, hỗ trợ quan hệ hợp tác hiệu quả của doanh nghiệp hai nước, thiết lập một tuyến đường vận tải kết nối các thị trường trong khu vực ASEAN với thị trường các nước trong Liên minh để tận dụng mọi khả năng hợp tác.
 |
| Ông Phan Quốc Anh, Phó Tổng giám đốc Tổng công ty Đường sắt Việt Nam trao đổi với phóng viên bên lề Diễn đàn. (Ảnh: Hạ Nhi) |
Tại diễn đàn, ông Phan Quốc Anh, Phó Tổng Giám đốc Tổng công ty Đường sắt Việt Nam, cho biết, tham gia vào Liên minh kinh tế Á - Âu là cơ hội lớn cho việc phát triển vận tải bằng đường sắt quốc tế giữa Việt Nam và các nước. Ông đề xuất những biện pháp như phát triển và thu hút thêm hàng hóa vận chuyển bằng container trong vận chuyển đường sắt quốc tế giữa Việt Nam - Kazakhstan cũng như từ Kazakhstan đến các nước trong khu vực Trung Á và châu Âu; thúc đẩy mở rộng hợp tác giữa các công ty cung cấp dịch vụ vận tải, đầu tư đường sắt từ Việt Nam đến Kazakhstan, đẩy mạnh khai thác các sản phẩm chuyên chở container quốc tế, áp dụng công nghệ mới trong vận tải đường sắt và chú trọng vào đào tạo nhân lực vận hành. Đây cũng là những gì mà ngành Đường sắt Việt Nam đang hướng đến trong bối cảnh hội nhập hiện nay, ông Phan Quốc Anh khẳng định.
 | Kazakhstan quảng bá EXPO 2017 tại Việt Nam Chiều 30/7, tại trụ sở Bộ Ngoại giao, Thứ trưởng Bùi Thanh Sơn đã tiếp Thứ trưởng Ngoại giao Kazakhstan Rapil Zhoshybaye nhân dịp ông ... |
 | Doanh nghiệp Việt Nam cần lường trước thách thức khi thâm nhập thị trường EEU Nhân dịp chào mừng lễ ký Hiệp định Thương mại tự do giữa Việt Nam và Liên minh Kinh tế Á – Âu (EEU), ngày ... |
 | Cơ hội cho doanh nghiệp Việt Nam bước vào thị trường EEU Trước Lễ ký Hiệp định Thương mại tự do (FTA) giữa Việt Nam và Liên minh Kinh tế Á – Âu (EEU) diễn ra ngày ... |
