 |
| Toàn cảnh buổi Tọa đàm. |
Trong phát biểu dẫn đề , Trợ lý Bộ trưởng Ngoại giao, Vụ trưởng Vụ Tổ chức Cán bộ Nguyễn Quốc Dũng nhấn mạnh, việc chủ động, tích cực tham gia đàm phán Hiệp định đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) và các Hiệp định thương mại tự do (FTA) “thế hệ mới” là một bước ngoặt lớn, đưa tiến trình hội nhập kinh tế quốc tế của Việt Nam chuyển sang giai đoạn mới. Việt Nam đang đứng trước nhiều i vận hội mới, song cũng không ít thách thức. Vì vậy, mỗi cán bộ ngoại giao cần nhận thức đầy đủ về chủ trương tham gia TPP và các FTA “thế hệ mới” của đất nước để đề xuất các giải pháp hội nhập kinh tế quốc tế hiệu quả.
Cần sự năng động của cán bộ ngoại giao
Theo Đại sứ Nguyễn Nguyệt Nga, từ sau cuộc khủng hoảng kinh tế - tài chính toàn cầu, kinh tế thế giới đang chuyển dịch căn bản với đặc điểm nổi bật là sang kinh tế mạng, kinh tế ảo, chuỗi, dịch vụ, công nghệ số… ngày càng phát triển mạnh mẽ. Tương quan sức mạnh kinh tế giữa các trung tâm cũng thay đổi, đặc biệt là việc Trung Quốc vươn mạnh trở thành nền kinh tế lớn thứ hai thế giới từ năm 2010.
Xu hướng đa trung tâm, đa tầng nấc đang ngày càng khẳng định, nổi bật là các FTA “thế hệ mới” phát triển nhanh, mạnh mẽ và ngày càng sâu rộng hơn, tạo nên bước ngoặt trong liên kết kinh tế ở hầu khắp các khu vực, gắn kết với phát triển bền vững và đối phó với các thách thức toàn cầu. .
Châu Á - Thái Bình Dương tiếp tục khẳng định vai trò là động lực của tăng trưởng kinh tế toàn cầu, với hàng loạt các cơ chế hợp tác, liên kết đang định hình. Có thể kể đến Cộng đồng ASEAN, Khuôn khổ đối tác kinh tế toàn diện khu vực (RCEP), Hiệp định TPP, FTA giữa ba nước Đông Bắc Á, gồm Trung Quốc - Hàn Quốc - Nhật Bản... Những chuyển dịch căn bản đó khiến hội nhập kinh tế quốc tế của nước ta hoàn toàn khác trước. Theo đó, trọng tâm hội nhập kinh tế quốc tế của Việt Nam từ nay tới năm 2020 là hoàn tất hình thành Cộng đồng ASEAN, các cam kết trong khuôn khổ Khu vực thương mại tự do ASEAN (AFTA) và các FTA giữa ASEAN với 6 đối tác, , Tầm nhìn ASEAN sau 2015; Hoàn tất đàm phán và đẩy nhanh quá trình ký kết, phê chuẩn các FTA then chốt; Nỗ lực hoàn tất các cam kết trong khuôn khổ WTO và các cam kết quốc tế khác Nỗ lực tạo đột phá trong vận động các đối tác, nhất là các đối tác lớn, sớm công nhận quy chế thị trường của Việt Nam trước thời hạn 2018...
Với triển vọng hoàn tất đàm phán và triển khai 15 hiệp định FTA đến năm 2020, Việt Nam sẽ tạo dựng được một mạng lưới FTA với 58 đối tác, đóng góp gần 90% GDP toàn cầu và hơn 80% thương mại thế giới. . Sau khi chỉ ra những vấn đề lớn đặt ra đối với nước ta trong triển khai hội nhập kinh tế quốc tế thời gian tới, Đại sứ Nguyễn Nguyệt Nga nhấn mạnh, thúc đẩy và thực thi hiệu quả các FTA “thế hệ mới” là một trong những trọng tâm của ngành Ngoại giao và đối với nhiệm vụ ngoại giao kinh tế giai đoạn mới. Bộ Ngoại giao cần tiếp tục đóng vai trò mở đường, đẩy mạnh triển khai vận động chính trị, ngoại giao tạo thuận lợi cho việc ký kết và sớm đưa các FTA đi vào thực thi, đồng thời đẩy mạnh quá trình chuẩn bị trong nước, nâng cao năng lực thực thi của Việt Nam để đón bắt các cơ hội mà hội nhập kinh tế quốc tế mang lại…
Đại sứ cho rằng, để thực hiện được mục tiêu này, các cán bộ ngoại giao cần năng động và sáng tạo hơn nữa trong nỗ lực thúc đẩy và làm sâu sắc quan hệ song phương và nâng tầm tham gia, đóng góp tại các diễn đàn đa phương. Các cán bộ ngoại giao cũng cần có tư duy, cách tiếp cận mới tinh thần dấn thân, dám nghĩ, dám làm để tạo những đột phá mới trong triển khai chủ trương đa phương hóa, đa dạng hóa quan hệ đối ngoại và hội nhập quốc tế toàn diện, góp phần nâng cao vị thế của Việt Nam ở khu vực và trên thế giới .
Thuận lợi và khó khăn khi tham gia TPP
Là người trực tiếp chỉ đạo, đàm phán Hiệp định thương mại song phương Việt Nam – Hoa Kỳ (BTA) và giai đoạn Việt Nam gia nhập WTO và hiện là Cố vấn Cao cấp Đoàn đàm phán Chính phủ về kinh tế và thương mại quốc tế, những phân tích chuyên sâu và chia sẻ kinh nghiệm của nguyên Bộ trưởng Bộ Thương mại Trương Đình Tuyển đã thu hút sự quan tâm đặc biệt của các cán bộngoại giao tham dự Tọa đàm.
Đánh giá tổng quan về sự phát triển của thương mại quốc tế, quá trình toàn cầu hóa và hội nhập kinh tế quốc tế cũng như các FTA mà Việt Nam đã ký kết và đang đàm phán, ông Trương Đình Tuyển cho rằng “chiếc áo WTO” đã chật do lực lượng sản xuất phát mạnh, trong khi Vòng đàm phán Doha chưa thành công, các nước ngày càng đứng trước nhu cầu cao hơn về tự do hóa thương mại. Ông khẳng định việc Việt Nam chủ động, tích cực tham gia các FTA “thế hệ mới” là quyết định đúng đắn, kịp thời và mang tầm chiến lược, thúc đẩy cải cách, chuyển đổi mô hình tăng trưởng và hoàn thiện thể chế pháp lý, hứa hẹn mang lại cho Việt Nam những vận hội lớn nếu chúng ta có sự chuẩn bị kỹ lưỡng . Ở chiều ngược lại, cơ hội sẽ biến thành thách thức ngày càng lớn hơn, nếu chúng ta chậm đổi mới tư duy, nhận thức.
Cũng theo nguyên Bộ trưởng Bộ Thương mại Trương Đình Tuyển, thách thức lớn đặt ra đối với Việt Nam trong thực thi TPP cũng như các FTA “thế hệ mới” là đẩy nhanh quá trình hoàn thiện hệ thống pháp luật, nâng cao năng lực cho cán bộ, công chức, doanh nhân và cả đội ngũ luật sư để tranh tụng trong các vụ khiếu kiện. Cùng với đó, các chính sách xã hội cũng cần được điều chỉnh cho phù hợp hơn …
Chia sẻ những đánh giá của Đại sứ Nguyễn Nguyệt Nga về vai trò của Bộ Ngoại giao trong tình hình mới, ông Trương Đình Tuyển cho rằng, ngành đối ngoại cần tiếp tục khẳng định vai trò “người dẫn đường”, phối hợp chặt chẽ hơn nữa với các Bộ Công Thương, Kế hoạch và Đầu tư và các Bộ, ngành hữu quan tạo cầu nối giữa doanh nghiệp Việt Nam với thị trường các đối tác ở khu vực và thế giới , quảng bá hình ảnh Việt Nam năng động, sáng tạo và nhiều tiềm năng hợp tác
Gia Phú
