 |
| Thụy Sĩ có thể là quốc gia đầu tiên trả lương cho người không làm việc. (Nguồn: Ginasander) |
Vào tháng Sáu năm nay, Thụy Sĩ sẽ là nước đầu tiên trên thế giới bỏ phiếu về việc Chính phủ sẽ cấp mức lương cơ bản là 2.500 Franc Thụy Sĩ (khoảng 2.416 USD)/tháng cho bất kể người dân làm việc hay không. Đề xuất trả lương không cần làm việc này còn kèm theo đề nghị cung cấp cho mỗi trẻ em 625 Franc Thụy Sĩ (604 USD)/tháng. Nếu được thông qua, Thụy Sĩ cũng sẽ trở thành quốc gia đầu tiên trên thế giới trả kiểu lương đặc biệt này cho người dân.
Ý tưởng cung cấp cho người dân một mức thu nhập cơ bản hàng tháng là 2.500 Franc Thụy Sĩ do một nhóm học giả nghiên cứu và đề xuất. Dựa trên nghiên cứu về mối quan hệ ràng buộc giữa việc làm và thu nhập, giúp mọi người đều được đảm bảo có nguồn thu bất kể họ có việc làm hay thất nghiệp. Nhóm nghiên cứu khẳng định, ngay cả khi được nhận được khoản tiền này, người dân Thụy Sĩ vẫn sẽ muốn làm việc.
Đề xuất trên còn dựa trên kết quả cuộc điều tra hơn 1.000 người do Viện nghiên cứu Demoscope thực hiện, cho thấy, phần lớn người dân Thụy Sĩ vẫn sẽ tiếp tục làm việc, hoặc vẫn sẽ tìm kiếm việc làm ngay cả khi được đảm bảo một nguồn thu nhập cơ bản hàng tháng. Khảo sát cũng cho thấy chỉ 2% người dân Thụy Sĩ có thể sẽ ngừng làm việc, trong khi 8% cho biết sẽ cân nhắc việc này tùy vào hoàn cảnh thực tế. Một phần ba số người được hỏi cho rằng những người khác sẽ ngừng làm việc nếu chính sách được thông qua.
Nếu được thông qua, kế hoạch trả lương vô điều kiện sẽ tiêu tốn của Chính phủ Thụy Sĩ khoảng 208 tỉ Franc Thụy Sĩ (khoảng 201 tỉ USD) mỗi năm. Trong đó, 150 tỉ Francs lấy từ ngân sách và 55 tỉ Francs khác được trích từ quỹ bảo hiểm xã hội và khoản chi tiêu hỗ trợ xã hội.
Ý tưởng này đã không nhận được sự quan tâm tích cực từ giới chính trị gia, nhưng Chính phủ liên bang Thụy Sĩ vẫn chấp nhận sẽ tiến hành bỏ phiếu lấy ý kiến vào tháng 6/2016.
Tuy nhiên, có tới 56% số người được hỏi cho rằng, đề xuất này khó có thể áp dụng trong thực tế. Nhưng nếu chính sách này trở thành hiện thực, thì cũng không có gì lạ ở Thụy Sĩ, bởi mới đây, tại một số vùng người dân đã nhận được yêu cầu hết sức kỳ quặc là nên nộp thuế càng muộn càng tốt. Thậm chí, giới chức khuyến khích người dân nộp thuế muộn nhất có thể.
Đây chính là một tác dụng phụ của chính sách lãi suất âm được các ngân hàng Thụy Sĩ áp dụng nhằm kích thích tăng trưởng kinh tế. Vì là lãi suất âm, nên nếu thời hạn nắm giữ tiền mặt càng lâu thì chi phí nắm giữ càng lớn. Chẳng hạn, theo tính toán của chính quyền bang Zug – một bang giàu có của Thụy Sĩ, nếu người dân chậm nộp thuế, sẽ giúp bang này tiết kiệm tới 2,5 triệu Franc/năm.
