3 nút thắt, 2 chiến lược

Kết quả của năm đầu tiên xuất hiện trên vũ đài kinh tế thế giới với một tư cách và tư thế mới cho thấy Việt Nam đã ghi được dấu ấn thực sự - bằng nhiều hoạt động tích cực, tạo nên sự sôi động hiếm thấy, với hàng loạt kỷ lục được lập, trong đó có cả kỷ lục tích cực lẫn kỷ lục mang tính cảnh báo. Báo TG&VN xin giới thiệu lại bài viết của PGS TS Trần Đình Thiên - Phó Viện trưởng Viện kinh tế VN đăng trên Báo Diễn đàn doanh nghiệp.
Theo dõi Baoquocte.vn trên
Khu Công nghiệp Sóng Thần, Bình Dương.

Trong 10 năm trở lại đây, 2007 là năm Việt Nam đạt được đỉnh cao mới. Thành công này cũng hứa hẹn cho những đỉnh cao khác trong tương lai. Hội nhập đã đưa VN vươn ra thế giới nhiều hơn và hội nhập cũng kéo thế giới đến với Việt Nam nhiều hơn.


Tuy nhiên, ở chiều ngược lại, chúng ta lại thấy 2007 cũng ghi kỷ lục về sự cảnh báo. Ví dụ như lạm phát. Trong 10 năm trở lại đây, mức lạm phát năm nay là cao kỷ lục. Hoặc khoảng cách giữa vốn đầu tư nước ngoài cam kết và thực hiện cũng đạt kỷ lục. Chưa năm nào vốn đầu tư nước ngoài, bao gồm vốn FDI, vốn ODA, vốn gián tiếp, kiều hối chảy vào Việt Nam nhiều như vậy. Song vốn thực hiện, tuy không thấp hơn so với các năm trước nhưng so với tổng vốn đăng ký vào Việt Nam trong năm nay lại chiếm tỷ lệ rất thấp.


Giải quyết nút thắt tăng trưởng


Thứ nhất, kết cấu hạ tầng yếu kém. Nút thắt tăng trưởng đã thể hiện ra rất rõ bằng sự hạn chế và yếu kém của hệ thống giao thông, cảng biển, cung ứng điện và hạ tầng đô thị... Tuy những yếu kém này đang hiện ra là những yếu tố khách quan, song rõ ràng đó là sản phẩm của một quá trình lâu dài chúng ta giải quyết chưa thực sự hợp lý các vấn đề đặt ra ở tầm chiến lược.


Những tồn tại trên, dựa trên kinh nghiệm quốc tế và bằng sự phân tích các điều kiện và xu hướng cụ thể của nước ta, đáng lẽ chúng ta tính được trước, lường thấy trước để có biện pháp xử lý kịp thời, hữu hiệu. Song, ngay trong năm đầu tiên gia nhập WTO, thực tế lại hiện ra khác hẳn: đối với những cái đã được lường trước và cảnh báo từ rất sớm thì những cải thiện thực tế lại thấp xa mức cần có. Bằng chứng ở trong số giải ngân vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách thấp xa mức kế hoạch. Nhìn rộng ra, có thể nói do công tác dự báo còn yếu nên những phản ứng chính sách còn bị động, mang tính tình thế, cục bộ hơn là có bài bản, hệ thống, trên nền tảng một chiến lược hội nhập tổng thể được thiết kế cẩn thận và hợp lý. Đây là điều cần được đặc biệt lưu ý trong thời gian tới. Cơ chế giải ngân phải quyết liệt để những ách tắc về hạ tầng, những nút thắt về tăng trưởng được giải tỏa không chậm trễ. Nếu không là bỏ lỡ thời cơ.


Thứ hai, là ổn định vĩ mô. Đầu tư là để đạt mức tăng trưởng cao. Nhưng gắn chặt với đầu tư, làm điều kiện để đầu tư hiệu quả là nền kinh tế giữ được ổn định vĩ mô. Nếu chúng ta có một hệ thống thể chế và giải pháp để đảm bảo ổn định vĩ mô tốt thì nền kinh tế có cơ sở để đạt được tăng trưởng cao và bền vững. Năm 2007, chúng ta đạt tốc độ tăng trưởng GDP cao nhưng lạm phát cũng cao. Nguyên nhân căn bản hơn cả là năng lực, cách ứng xử chính sách đối với lạm phát trong môi trường hội nhập mới mẻ đó của chúng ta còn nhiều lúng túng, bị động và thiếu bài bản. Có thể nói, thêm một lần, chúng ta phát hiện ra khoảng cách đích thực giữa yêu cầu và năng lực chống lạm phát của chúng ta. Đây là một phát hiện có ý nghĩa của năm đầu gia nhập WTO.


Việc Việt Nam cần làm là đầu tư nhiều cho việc tăng cường năng lực thể chế, ổn định vĩ mô để đạt được cơ chế phản ứng tự nhiên trước những biến động vĩ mô. Phải coi nhiệm vụ này là ưu tiên hàng đầu trong những năm trước mắt. Nó đáng được ưu tiên hơn cả mục tiêu tốc độ tăng trưởng cao. Nếu xử lý tốt vấn đề ổn định thì chúng ta sẽ đạt được tăng trưởng cao bền vững. Còn nếu dốc sức cho tốc độ tăng trưởng theo kiểu "ăn xổi", "đánh cờ nước một" thì dù có đạt được tốc độ tăng trưởng GDP 9-10%, thậm chí 11-12%/năm, hiệu quả tăng trưởng khó cao, cơ sở tăng trưởng bền vững bị hủy hoại.


Thứ ba, là năng lực quản trị phát triển trong môi trường hội nhập. Khi hội nhập, Việt Nam đứng trước những điều kiện và nhiệm vụ mới cần tăng cường năng lực quản trị phát triển. Do đó, phải đặt vấn đề cải cách hành chính kết hợp với chiến lược xây dựng năng lực quản trị phát triển cho bộ máy, tức là từ vai trò định hướng sang tạo điều kiện và cưỡng chế thực thi.


Định hướng chiến lược phát triển


Ngoài ba nút thắt lớn nêu trên, còn hai vấn đề chiến lược khác, cũng đã được đặt ra về mặt nguyên tắc nhưng chưa được thực thi đúng như kỳ vọng. Đó là vấn đề phát triển DN Việt Nam và vấn đề phát triển nguồn nhân lực.


Chương trình phát triển DN Việt Nam, bao gồm cả DN nhà nước và DN tư nhân đã được nêu tại Đại hội Đảng lần thứ X. Mục tiêu của chương trình là tạo động lực mạnh, thúc đẩy sự phát triển nhanh của DN Việt Nam, kéo các DN Việt Nam vào quỹ đạo hội nhập quốc tế một cách hiệu quả. Nhưng chương trình này chỉ có thể thực thi khi chúng ta xây dựng được một lộ trình hành động phù hợp, theo một định hướng xuyên suốt là xây dựng và phát triển trục kết nối và liên kết phát triển của các DN Việt Nam với các DN có vốn đầu tư nước ngoài.


Tiếp theo là vấn đề nguồn nhân lực. Ngoài sự yếu kém của nguồn lực vật chất (kết cấu hạ tầng, máy móc thiết bị) thì yếu tố con người - nguồn nhân lực chất lượng cao của Việt Nam còn quá thiếu và yếu. Muốn giải quyết tốt vấn đề này, Việt Nam cần thiết kế một chương trình thích hợp để bù đắp những thiếu hụt của thị trường lao động. Cần có một chương trình hành động, trong đó, Nhà nước cùng với DN cùng tham gia giải quyết vấn đề này, đưa ra những cơ chế thông thoáng, huy động mọi thành phần tham gia đào tạo nguồn nhân lực, coi cung ứng nguồn nhân lực như cung ứng đầu vào cho sản xuất ngay từ bây giờ để tận dụng cơ hội ngay trong những năm tới.


Nhìn lại những thành công và tồn tại trong năm qua, chúng ta có thể thấy xu thế và triển vọng năm 2008 là sáng sủa. Tất nhiên, vẫn còn những thăng trầm khó khăn, giống như những đường zik zak trên con đường đi lên. Tuy vậy, cuối năm 2007, Chính phủ đã đặt quyết tâm rất cao, cùng với một chương trình hành động quyết liệt. Cộng với khí thế phát triển của DN trong nước và niềm tin của giới đầu tư quốc tế, chúng ta có thể hi vọng và tin tưởng vào khả năng cất cánh chắc chắn của nền kinh tế trong năm tới.


 

Nền kinh tế bước vào hội nhập, bên cạnh thành tích tăng trưởng - vốn kết quả phấn đấu của nhiều năm trở lại đây, thì những dấu hiệu cảnh báo lại nói lên những vấn đề khác thuộc về tương lai. Chúng hé mở tầm nhìn cho tương lai dài hạn của kinh tế Việt Nam là sẽ phải đương đầu với những cản trở, thách thức lớn.

 

Năm 2008, câu chuyện cải cách hành chính chắc sẽ được thực hiện triệt để hơn. Song cải cách hành chính chưa phải là tất cả. Năng lực chính phủ còn nhiều vấn đề khác như cơ chế, bộ máy, con người...

 

 

Xem nhiều

Đọc thêm

Thêm 9 quốc gia được Trung Quốc miễn thị thực trong nỗ lực thúc đẩy du lịch và ngoại giao

Thêm 9 quốc gia được Trung Quốc miễn thị thực trong nỗ lực thúc đẩy du lịch và ngoại giao

Công dân Hàn Quốc và Slovakia đã được thêm vào danh sách những người không cần thị thực để đến thăm trong tối đa 15 ngày
Giá tiêu hôm nay 3/11/2024: Thị trường giảm, nguy cơ mất mùa do thời tiết không thuận, nhiều đại lý, doanh nghiệp nhỏ trữ hàng chờ giá

Giá tiêu hôm nay 3/11/2024: Thị trường giảm, nguy cơ mất mùa do thời tiết không thuận, nhiều đại lý, doanh nghiệp nhỏ trữ hàng chờ giá

Giá tiêu hôm nay 3/11/2024 tại thị trường trong nước tiếp tục giảm ở một số địa phương trọng điểm, giao dịch từ 140.000 – 141.200 đồng/kg.
Giá vàng hôm nay 3/11/2024: Giá vàng rung lắc giữa sóng bầu cử Mỹ, lời khuyên cho nhà đầu tư thông minh, vàng nhẫn ‘dấn’ thêm một bước

Giá vàng hôm nay 3/11/2024: Giá vàng rung lắc giữa sóng bầu cử Mỹ, lời khuyên cho nhà đầu tư thông minh, vàng nhẫn ‘dấn’ thêm một bước

Giá vàng hôm nay 3/11/2024, giá vàng chao đảo trước một cuộc bầu cử Mỹ nhiều biến số. Thị trường trong nước biến động cùng chiều thế giới.
Cùng hòa mình vào văn hóa các dân tộc Việt Nam tháng 11 này

Cùng hòa mình vào văn hóa các dân tộc Việt Nam tháng 11 này

Tháng 11, Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam (Đồng Mô, Sơn Tây, Hà Nội) sẽ tổ chức các hoạt động với chủ đề “Về miền ...
Tổng Bí thư Tô Lâm tiếp Chủ tịch Quốc hội Cuba Esteban Lazo Hernández

Tổng Bí thư Tô Lâm tiếp Chủ tịch Quốc hội Cuba Esteban Lazo Hernández

Chiều 2/11, Tổng Bí thư Tô Lâm đã tiếp đồng chí Esteban Lazo Hernández, Ủy viên Bộ Chính trị Đảng Cộng sản Cuba, Chủ tịch Hội đồng Nhà nước, Chủ ...
Ninh Thuận đưa vào hoạt động tiểu dự án 2.253 tỷ đồng vì môi trường bền vững

Ninh Thuận đưa vào hoạt động tiểu dự án 2.253 tỷ đồng vì môi trường bền vững

Ninh Thuận chính thức khánh thành dự án “Môi trường bền vững các thành phố duyên hải - Tiểu dự án tại thành phố Phan Rang - Tháp Chàm".
Giá vàng hôm nay 3/11/2024: Giá vàng rung lắc giữa sóng bầu cử Mỹ, lời khuyên cho nhà đầu tư thông minh, vàng nhẫn ‘dấn’ thêm một bước

Giá vàng hôm nay 3/11/2024: Giá vàng rung lắc giữa sóng bầu cử Mỹ, lời khuyên cho nhà đầu tư thông minh, vàng nhẫn ‘dấn’ thêm một bước

Giá vàng hôm nay 3/11/2024, giá vàng chao đảo trước một cuộc bầu cử Mỹ nhiều biến số. Thị trường trong nước biến động cùng chiều thế giới.
Khám phá bí mật đằng sau Hello Kitty: Từ biểu tượng đến siêu sao toàn cầu

Khám phá bí mật đằng sau Hello Kitty: Từ biểu tượng đến siêu sao toàn cầu

Nhân vật Hello Kitty, do công ty Nhật Bản Sanrio sở hữu, đã trở thành một biểu tượng văn hóa toàn cầu. Kể từ khi ra đời đã tạo ra tổng doanh thu ước tính ...
‘Cổ tích’ về các quỹ đầu tư Trung Đông

‘Cổ tích’ về các quỹ đầu tư Trung Đông

Các khoản đầu tư tỷ USD đang dần thay thế dầu mỏ, tạo dựng 'quyền lực mới' cho các nền kinh tế Trung Đông.
Thực hiện đúng cam kết trong OPEC+, Iraq xác nhận làm điều này

Thực hiện đúng cam kết trong OPEC+, Iraq xác nhận làm điều này

Nền kinh tế Iraq phụ thuộc rất nhiều vào xuất khẩu dầu thô, chiếm khoảng 90% nguồn thu của nước này.
Căng thẳng Mỹ-Trung Quốc: Một công ty tại New York bị trừng phạt, Washington siết giao dịch mua bất động sản của nước ngoài gần căn cứ quân sự

Căng thẳng Mỹ-Trung Quốc: Một công ty tại New York bị trừng phạt, Washington siết giao dịch mua bất động sản của nước ngoài gần căn cứ quân sự

Mỹ áp dụng mức phạt 500.000 USD đối với công ty GlobalFoundries có trụ sở ở New York do đã vận chuyển chip tới một công ty ở Trung Quốc.
Giá vàng hôm nay 2/11/2024: Giá vàng đang được điều chỉnh mạnh - cơ hội mua vào ngay lúc này, 'diễn biến lạ' ở thị trường trong nước?

Giá vàng hôm nay 2/11/2024: Giá vàng đang được điều chỉnh mạnh - cơ hội mua vào ngay lúc này, 'diễn biến lạ' ở thị trường trong nước?

Giá vàng hôm nay 2/11/2024: Giá vàng đang được điều chỉnh - cơ hội mua vào ngay lúc này, 'diễn biến lạ' ở thị trường trong nước?
Giá tiêu hôm nay 3/11/2024: Thị trường giảm, nguy cơ mất mùa do thời tiết không thuận, nhiều đại lý, doanh nghiệp nhỏ trữ hàng chờ giá

Giá tiêu hôm nay 3/11/2024: Thị trường giảm, nguy cơ mất mùa do thời tiết không thuận, nhiều đại lý, doanh nghiệp nhỏ trữ hàng chờ giá

Giá tiêu hôm nay 3/11/2024 tại thị trường trong nước tiếp tục giảm ở một số địa phương trọng điểm, giao dịch từ 140.000 – 141.200 đồng/kg.
Ninh Thuận đưa vào hoạt động tiểu dự án 2.253 tỷ đồng vì môi trường bền vững

Ninh Thuận đưa vào hoạt động tiểu dự án 2.253 tỷ đồng vì môi trường bền vững

Ninh Thuận chính thức khánh thành dự án “Môi trường bền vững các thành phố duyên hải - Tiểu dự án tại thành phố Phan Rang - Tháp Chàm".
Giải đua Vỏ Lãi 2024: Sự kiện thể thao đặc sắc của đồng bào Khmer

Giải đua Vỏ Lãi 2024: Sự kiện thể thao đặc sắc của đồng bào Khmer

Giải đua Vỏ Lãi mở rộng của đồng bào Khmer khai mạc tại sông Trà Quýt, thị trấn Châu Thành, huyện Châu Thành, tỉnh Sóc Trăng thu hút 1.000 vận động viên.
Giá cà phê hôm nay 2/11/2024: Giá cà phê trong nước giảm mạnh, mất 14.000 đồng trong một tháng, thành tích chưa từng có của ngành cà phê Việt

Giá cà phê hôm nay 2/11/2024: Giá cà phê trong nước giảm mạnh, mất 14.000 đồng trong một tháng, thành tích chưa từng có của ngành cà phê Việt

Giá cà phê hôm nay 2/11/2024: Giá cà phê trong nước giảm mạnh, mất 14.000 đồng trong một tháng, thành tích chưa từng có của ngành cà phê Việt.
Giá xăng dầu hôm nay 2/11: Tăng nhẹ trước thông tin Iran có khả năng tấn công trả đũa Israel

Giá xăng dầu hôm nay 2/11: Tăng nhẹ trước thông tin Iran có khả năng tấn công trả đũa Israel

Giá xăng dầu hôm nay 2/11, giá dầu tăng nhẹ do có thông tin Iran đang chuẩn bị tấn công trả đũa Israel từ phía Iraq trong những ngày tới.
Giá heo hơi hôm nay 2/11: Tăng, giảm trái chiều tại 2 miền Nam, Bắc; nhập khẩu thịt và phụ phẩm động vật dùng làm thực phẩm tăng nhẹ

Giá heo hơi hôm nay 2/11: Tăng, giảm trái chiều tại 2 miền Nam, Bắc; nhập khẩu thịt và phụ phẩm động vật dùng làm thực phẩm tăng nhẹ

Giá heo hơi hôm nay điều chỉnh tăng, giảm trái chiều tại thị trường miền Bắc và miền Nam, giao dịch trong khoảng 58.000 - 64.000 đồng/kg.
Bất động sản mới nhất: Chung cư từ cũ đến mới liên tục tăng giá, thiết lập mặt bằng mới, TPHCM quy định về diện tích tối thiểu được tách thửa

Bất động sản mới nhất: Chung cư từ cũ đến mới liên tục tăng giá, thiết lập mặt bằng mới, TPHCM quy định về diện tích tối thiểu được tách thửa

Giá chung cư tăng mạnh, cục bộ lên tới 40% theo quý, thủ tục chuyển đất trồng hoa màu sang đất thổ cư… là những tin bất động sản (BĐS) mới nhất.
Bất động sản mới nhất: Đất nền Vành đai 4 ‘nổi sóng’, Hà Nội đề xuất giá thuê nhà ở xã hội, nguyên tắc đóng góp khi xây lại chung cư

Bất động sản mới nhất: Đất nền Vành đai 4 ‘nổi sóng’, Hà Nội đề xuất giá thuê nhà ở xã hội, nguyên tắc đóng góp khi xây lại chung cư

Đất nền Vành đai 4 hút nhà đầu tư, nguyên tắc đóng góp khi xây lại nhà chung cư… là những tin bất động sản mới nhất.
Bất động sản mới nhất: Giá chung cư Hà Nội liên tục leo đỉnh, không còn căn hộ vừa túi tiền, ngăn ‘cò đất’ thổi giá ở TPHCM

Bất động sản mới nhất: Giá chung cư Hà Nội liên tục leo đỉnh, không còn căn hộ vừa túi tiền, ngăn ‘cò đất’ thổi giá ở TPHCM

Dư thừa căn hộ cao cấp, thiếu nhà ở vừa túi tiền đa số người dân, thủ tục mua bán căn hộ chung cư năm 2024… là những tin bất động sản (BĐS) mới nhất.
Bất động sản mới nhất: Giá chung cư Hà Nội ‘nhảy múa’, khảo sát những dự án điển hình; hoàn tất thương vụ sang tay ‘siêu’ dự án ở TPHCM

Bất động sản mới nhất: Giá chung cư Hà Nội ‘nhảy múa’, khảo sát những dự án điển hình; hoàn tất thương vụ sang tay ‘siêu’ dự án ở TPHCM

Giá chung cư Hà Nội chỉ tăng không giảm, hoàn tất thoái vốn khỏi pháp nhân chủ đầu tư 'siêu' dự án… là những tin bất động sản (BĐS) mới nhất.
Bất động sản mới nhất: Giá nhà cao phi thực tế, đề xuất biện pháp chặn đầu cơ, chung cư dẫn dắt thị trường, thời điểm ấn nút tăng tốc

Bất động sản mới nhất: Giá nhà cao phi thực tế, đề xuất biện pháp chặn đầu cơ, chung cư dẫn dắt thị trường, thời điểm ấn nút tăng tốc

Đề xuất biện pháp hạn chế đầu cơ, mua đi bán lại để kiếm lời, kịch bản thị trường quý IV/2024… là những tin bất động sản (BĐS) mới nhất.
Công ty cổ phần Tư vấn & Xây dựng VINHOUSES dẫn đầu thị trường về thiết kế và xây dựng nhà hiện đại

Công ty cổ phần Tư vấn & Xây dựng VINHOUSES dẫn đầu thị trường về thiết kế và xây dựng nhà hiện đại

Công ty cổ phần Tư vấn & Xây dựng VINHOUSES đã khẳng định vị thế là đơn vị dẫn đầu thị trường về thiết kế và xây dựng nhà ở, thiết lập các tiêu chuẩn ...
Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 1/11: BOJ thể hiện quan điểm 'diều hâu', USD chịu áp lực so với Yen

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 1/11: BOJ thể hiện quan điểm 'diều hâu', USD chịu áp lực so với Yen

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 1/11 ghi nhận USD giảm so với Yen Nhật.
Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 31/10: Thông tin từ Anh gây hỗn loạn thị trường

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 31/10: Thông tin từ Anh gây hỗn loạn thị trường

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 31/10 ghi nhận USD đã giảm giá so với các loại tiền tệ chính khác.
Agribank tham dự Hội nghị Sibos 2024 do Hiệp hội viễn thông tài chính liên ngân hàng toàn cầu (SWIFT) tổ chức tại Trung Quốc

Agribank tham dự Hội nghị Sibos 2024 do Hiệp hội viễn thông tài chính liên ngân hàng toàn cầu (SWIFT) tổ chức tại Trung Quốc

Từ ngày 21-24/10/2024 tại Bắc Kinh, Trung Quốc, đoàn công tác của Agribank do Phó Tổng giám đốc Đoàn Ngọc Lưu làm trưởng đoàn đã tham dự Hội nghị Sibos (SWIFT International Banking Operations Seminar) ...
Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 30/10: USD đã tăng 3,6%, trong nước không có biến động mới

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 30/10: USD đã tăng 3,6%, trong nước không có biến động mới

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 30/10 ghi nhận đồng USD đạt mức cao nhất trong 3 tháng so với đồng Yen.
Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 29/10: Yen Nhật biến động mạnh nhất, USD vững vàng

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 29/10: Yen Nhật biến động mạnh nhất, USD vững vàng

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 29/10 ghi nhận đồng USD đã ổn định, đồng Yen Nhật chạm mức thấp nhất trong 3 tháng.
Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 28/10: USD vững xu hướng tăng

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 28/10: USD vững xu hướng tăng

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 28/10 ghi nhận thị trường kỳ vọng đà tăng của đồng USD sẽ tiếp tục trong vài tuần tới.
Phiên bản di động