Xin ông giới thiệu đôi nét về cộng đồng người Việt Nam tại Belarus?
Cộng đồng người Việt tại Belarus có khoảng 700 người, chủ yếu là những người sang làm việc theo Hiệp định Hợp tác lao động được ký giữa hai Chính phủ Liên Xô và Việt Nam năm 1981. Sau khi Liên Xô tan rã, vì nhiều lý do khác nhau, chúng tôi vẫn bám trụ lại đất nước này. Một số người Việt Nam kết hôn với người bản địa đều được Nhà nước Belarus cho phép định cư lâu dài.
Ngoài ra, cộng đồng chúng tôi còn có gần 100 sinh viên, nghiên cứu sinh Việt Nam và hơn 100 lao động đang làm việc tại các công ty xây dựng, xưởng in và các quán ăn tại Belarus.
Với hơn 30 năm sống và làm việc tại thành phố Minsk, Belarus, lý do nào khiến ông quyết định gắn bó với đất nước này?
Tôi tốt nghiệp Đại học tại thành phố Voronhet (Liên bang Nga) khóa 1981-1987. Sau đó, tôi về Việt Nam và công tác hơn một năm tại thành phố Vinh. Cuối năm 1988, tôi sang Belarus làm đội phó kiêm phiên dịch cho một đơn vị xây dựng ở ngoại ô Minsk và đưa cả gia đình sang đây sinh sống.
Belarus có khí hậu tuyệt vời và người dân rất thân thiện. Vào thời điểm chưa có Đại sứ quán Việt Nam tại Belarus (trước năm 2003), tôi đã cùng một số anh em thông thạo địa bàn đứng ra đề nghị Bộ Nội vụ nước bạn tạo điều kiện, hỗ trợ làm giấy tờ để người Việt Nam tại Belarus có thể định cư và làm ăn lâu dài. Sau khi Việt Nam mở cơ quan đại diện tại thành phố Minsk, Hội người Việt Nam đã nhận được sự giúp đỡ tận tình của Đại sứ quán nên việc tổ chức, hoạt động ngày càng đi vào nề nếp và quy củ.
Đại sứ Việt Nam tại Belarus Lê Ánh (thứ năm từ phải) và Ban Chấp hành mới của Hội người Việt Nam tại Belarus. |
Kinh tế Belarus đang gặp nhiều khó khăn đã ảnh hưởng như thế nào đến cuộc sống và công việc của bà con kiều bào, thưa ông?
Do khủng hoảng kinh tế, đồng Ruble của Belarus mất giá nên thu nhập của người dân địa phương giảm gần một nửa. Công việc làm ăn của hầu hết người Việt ở đây cũng bị ảnh hưởng ít nhiều. Gần đây, Chính phủ Belarus còn ban hành nhiều điều luật mới nhằm hạn chế người nước ngoài làm việc và ưu tiên công việc cho người dân bản địa. Không chỉ có vậy, người nước ngoài tại quốc gia này phải đóng tới 49% thu nhập vào các quỹ khác nhau nên thu nhập thực tế giảm đáng kể.
Hội người Việt Nam và Đại sứ quán Việt Nam tại Belarus đã tích cực giải thích những thay đổi trong luật pháp của nước sở tại, phân tích tình hình kinh tế khó khăn để bà con hiểu rõ và yên tâm làm việc. Đồng thời, chúng tôi giúp một số thành viên của cộng đồng tìm được những công việc có thu nhập ổn định và cao hơn.
Một trong những định hướng của nhiệm kỳ tới của Ban Chấp hành Hội là tiếp tục hỗ trợ bà con định cư lâu dài. Chỉ khi được định cư lâu dài tại Belarus, bà con mới được hưởng nhiều quyền lợi như: khám chữa bệnh miễn phí, nghỉ thai sản, hưởng trợ cấp cho đến khi con tròn ba tuổi và những người thân đều có quyền định cư và hưởng các chế độ như người bản địa (trừ quyền bầu cử và ứng cử).
Để các bạn trẻ người Việt sinh ra và lớn lên ở Belarus hiểu hơn về cội nguồn, Hội người Việt tại Belarus đã làm được những gì, thưa ông?
Về hoạt động dạy tiếng Việt, trước đây, Hội người Việt Nam tại Belarus đã tổ chức các lớp học cho các em thế hệ thứ hai, thứ ba. Chúng tôi đặt mua giáo trình từ trong nước. Tuy nhiên, do còn thiếu kinh nghiệm nên quá trình giảng dạy chưa được bài bản. Trong nhiệm kỳ mới này, với sự hỗ trợ của Đại sứ quán, chúng tôi sẽ cố gắng mở lại lớp học cho các em.
Ngoài ra, vào dịp Hè hàng năm, Hội đều cử các em học sinh, sinh viên về nước để tham dự trại Hè dành cho học sinh, sinh viên Việt kiều. Với hoạt động này, các bạn trẻ sẽ có dịp được tìm hiểu về phong tục, tập quán và văn hóa truyền thống của Việt Nam. Từ đó, các em sẽ càng gắn bó với nguồn cội cũng như có thêm quyết tâm học tiếng Việt.
Xin ông cho biết phương hướng hoạt động của Ban Chấp hành trong nhiệm kỳ tới?
Trong phương hướng công tác tới đây, Hội sẽ phối hợp chặt chẽ cùng Đại sứ quán Việt Nam tại Belarus tổ chức các đợt quyên góp gửi về Việt Nam và làm từ thiện tại địa bàn để hỗ trợ bà con kiều bào gặp khó khăn trong cuộc sống ở nơi đất khách quê người. Đồng thời, chúng tôi sẽ duy trì tổ chức các giải thi đấu thể thao, đón Tết Trung Thu, Tết Nguyên đán để các em thế hệ thứ hai, thứ ba… có dịp giao lưu và hiểu rõ hơn về đất nước, văn hóa và con người Việt Nam.
Xin cảm ơn ông!