TIN LIÊN QUAN | |
Nước Anh và “nỗi ám ảnh” EU | |
Brexit có thể hủy hoại nền văn minh chính trị phương Tây |
Khủng hoảng nợ công, cuộc chiến bảo vệ đồng Euro, làn sóng người tị nạn, các vụ tấn công khủng bố liên tiếp vốn đã khiến EU tổn thương nặng nề, nay lại đến lượt nước Anh tiến hành trưng cầu ý dân ra khỏi liên minh này.
Nắm thời cơ chính xác
Anh là nền kinh tế lớn thứ hai của EU, Ủy viên thường trực Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc, là quốc gia rất có sức ảnh hưởng nên việc Anh tiến hành trưng cầu ý dân ra khỏi EU chẳng khác gì tiếng sét ngang tai đối với châu Âu.
Về lịch sử, Anh có truyền thống “sống ở châu Âu nhưng tư tưởng không nằm ở châu Âu”. Anh cũng tỏ ra không tích cực khi gia nhập liên minh này. Và, dù đã gia nhập EU nhưng Anh luôn tìm cách đảm bảo tính độc lập của mình: không tham gia Khu vực đồng tiền chung châu Âu (Eurozone) và Hiệp ước Schengen.
Cuộc khủng hoảng kinh tế ở Mỹ năm 2008 đã phát triển thành cuộc khủng hoảng nợ ở châu Âu, khiến địa vị của đồng Euro cũng chịu tác động mạnh. Khi đó, nước Anh cảm nhận được một cách sâu sắc rằng, rủi ro của việc bị liên quan lớn hơn lợi ích thu được. Để đối phó với cuộc khủng hoảng, EU đã nỗ lực đẩy nhanh tiến trình nhất thể hóa, tìm cách thiết lập chính sách tài chính thống nhất, thậm chí cũng muốn nhất thể hóa hơn nữa về chính trị. Đây là điều mà nước Anh luôn kịch liệt phản đối.
Thêm vào đó, từ khi các nước Đông Âu gia nhập EU đến nay, một lượng lớn người di cư đã đổ về Anh theo nguyên tắc tự do di chuyển. Mặc dù người di cư cũng có sự đóng góp nhưng theo quan điểm của người Anh, những người này đã cướp mất công việc của họ, có nhiều người vì cuộc sống khó khăn còn giành giật cả phúc lợi đã ngày càng trở nên thắt chặt.
Trong tình hình này, nước Anh đã xuất hiện một trào lưu hoài nghi châu Âu. Ông David Cameron là một trong những Thủ tướng trẻ nhất trong lịch sử nước Anh, một mặt cảm nhận được sâu sắc lòng dân trong cuộc khủng hoảng kinh tế, mặt khác cũng phản đối phương hướng phát triển mới của EU.
Thủ tướng Anh David Cameron. (Nguồn: Express UK) |
Vì vậy, xuất phát từ lợi ích quốc gia, ông Cameron đã hành động một cách quyết đoán: lấy ý dân làm quân bài và nhân lúc EU cực kỳ khó khăn, đề xuất “phương án cải cách” phiên bản của Anh. Sự thông minh của Cameron là ở chỗ ông hiểu rõ EU với quá nhiều biến cố căn bản không chịu được tác động và cái giá của việc Anh ra khỏi EU, chỉ có thể lựa chọn thỏa hiệp và nhượng bộ. Có thể nói, Cameron đã nắm thời cơ vô cùng chính xác, bởi nếu Anh trưng cầu ý dân ra khỏi EU vào thời kỳ đầu cuộc khủng hoảng thì chắc chắn sẽ gặp nhiều khó khăn.
Diễn biến của tình hình quả nhiên được tiến hành theo đúng kịch bản của Cameron. EU đành phải đáp ứng yêu cầu của Anh, đặc biệt là việc giảm bớt và chấm dứt trợ cấp cho người nhập cư. Sau khi giành thắng lợi, hiện nay ông Cameron lại bắt đầu tiến hành nửa cuối của kịch bản, muốn dùng chiến thắng của cuộc trưng cầu ý dân để giải quyết triệt để những vấn đề đã gây ảnh hưởng cho nước Anh trong nhiều năm qua.
Lợi ích chung và riêng
Ông Cameron một mặt công khai tỏ rõ lập trường ủng hộ ở lại EU, mặt khác thẳng thắn nói cho dân chúng biết cái giá của việc ra khỏi liên minh. Đồng Bảng Anh sẽ mất giá mạnh, Hiệp định thương mại tự do giữa Mỹ và EU sẽ gạt Anh ra ngoài, cũng như quan hệ Mỹ - Anh chắc chắn sẽ bị ảnh hưởng.
Điều quan trọng hơn là ngành tài chính nổi tiếng thế giới của Anh sẽ chịu tác động lớn nhất. Hiện nay, trung tâm tài chính London thực hiện tới 74% giao dịch ngoại hối của EU, 40% giao dịch đồng Euro trên toàn cầu, 84% quỹ đầu cơ và một nửa bảo hiểm tiền gửi của EU. Ngoài ra còn có 240 trụ sở chính của các tập đoàn tài chính toàn cầu đặt ở London, trong đó 80% tập đoàn ủng hộ ở lại EU. Thậm chí có tập đoàn tài chính tuyên bố nếu Anh ra khỏi EU thì họ sẽ chuyển trụ sở tới Paris.
Dù vậy, ông Cameron rất tự tin vì các phương tiện truyền thông vốn luôn lên án và giám sát chính phủ đã đứng về phía ông vào lúc này. Đây chắc chắn là sự thể hiện bản chất của phương tiện truyền thông phương Tây. Rõ ràng là các cơ quan truyền thông đều nằm trong tay chính phủ và tư bản, nếu tư bản muốn ở lại EU, các phương tiện truyền thông mà họ kiểm soát sẽ không dám nói không.
Ảnh minh họa. (Nguồn: home.bt.com) |
Rốt cuộc, Anh trưng cầu ý dân ra khỏi EU một cách ồn ào như vậy là xuất phát từ điều gì? Câu trả lời rất đơn giản: Vì lợi ích quốc gia cũng như lợi ích cá nhân của ông Cameron. Mặc dù nhiều người cho rằng, việc Anh tiến hành trưng cầu ý dân ra khỏi EU sẽ kết thúc bằng nỗi hoang mang, nhưng cũng không thể loại trừ khả năng có kết quả bất ngờ.
Đây cũng là lý do vì sao các nước lớn phương Tây rất ít khi tiến hành trưng cầu ý dân. Mỹ chưa từng tiến hành trưng cầu ý dân, Pháp từng nhiều lần tiến hành trưng cầu ý dân dưới thời kỳ Charles De Gaul nắm quyền để nâng cao uy tín cho vị Tổng thống này, song cuối cùng vẫn thất bại nặng nề. Ngay cả một số nước nhỏ cũng muốn trưng cầu dân ý để được coi là dân chủ, cuối cùng đã phải hủy bỏ do sự phản đối mạnh mẽ của các nước lớn xung quanh. Ví dụ, đêm trước Hội nghị thượng đỉnh các nền kinh tế phát triển và mới nổi (G20) ở Pháp năm 2011, Hy Lạp đột nhiên muốn tổ chức trưng cầu ý dân về gói giải cứu của EU, kết quả đành phải từ bỏ dưới sức ép của bên ngoài.
Nhiều chuyên gia cho rằng, ông Cameron với những toan tính của mình vẫn sẽ giành chiến thắng ở màn cuối của vở kịch. Thuyết EU tan rã rất khó xảy ra. Thách thức thực sự của EU nằm ở chỗ trong lịch sử nhân loại chưa từng tồn tại một thể chế liên bang lâu đến như vậy. Việc nước Anh đang nắm bắt cơ hội lịch sử này là phúc hay họa của EU thì chỉ có thể để lịch sử kiểm nghiệm.
Anh có thể bị “tê liệt” 7 năm nếu ủng hộ Brexit Nước này có thể mất 2 năm đàm phán và 5 năm để các thành viên EU thông qua kết quả. |
Brexit có quyết định số phận của Scotland? Theo AP, cuộc trưng cầu dân ý ngày 23/6 về việc Anh ở lại hay rời Liên minh châu Âu (EU) có thể thay đổi ... |
Brexit - Nỗi bất an không của riêng ai Tỷ lệ ủng hộ nước Anh ở lại Liên minh châu âu (EU) đang tăng vọt, nên khả năng Brexit không nhiều. Tuy nhiên, những ... |