| BrexiTIN LIÊN QUAN | |
 | Cuộc chia tay nhiều cay đắng |
| Những tác động trái chiều từ sự mất giá của Bảng Anh |
 |
| Ảnh minh họa. (Nguồn: AFP) |
Chỉ trong một đêm, Thị trường Chứng khoán London đã chứng kiến một sự mất mát nặng nề về kinh tế, giá trị đồng bảng Anh giảm kỷ lục trong 30 năm qua. Những thiệt hại đối với nước Anh là rất lớn, song những gì châu Phi bị mất đi có thể còn lớn hơn.
Cắt giảm đóng góp tài chính
Trong chiến dịch vận động Anh rời EU, Công sứ Anh tại châu Phi James Duddridge khẳng định rằng Anh sẽ có thể xây dựng quan hệ vững chắc hơn với châu Phi nếu không bị cản trở bởi sự thiếu hiệu quả trong chính sách thương mại và viện trợ của EU. Có lẽ, nếu được bắt đầu từ con số 0, ông Duddridge có thể sẽ giúp Anh xây dựng một chính sách đối với châu Phi hợp lý hơn những gì đang có hiện nay.
Tuy nhiên, những gì mà ông phải gánh vác hiện nay là trách nhiệm xây dựng một chính sách mới từ “đống đổ nát” hậu Brexit, tách Anh khỏi vô số các sáng kiến hòa bình và phát triển do EU dẫn đầu và tái đàm phán hàng chục thỏa thuận thương mại với châu Phi. Dù sẽ hoàn tất trong giai đoạn ông Duddridge còn đương nhiệm hay kéo dài tới tận thời của người kế nhiệm ông, “Brexit” cũng sẽ khiến nước Anh đánh mất phần lớn ảnh hưởng hiện có đối với lục địa này.
Đóng góp của Anh đối với Quỹ Phát triển châu Âu (EDF), nguồn cung cấp viện trợ phát triển chính của EU cho châu Phi, là hơn 14% - đứng thứ 3 sau Pháp và Đức. Nếu nguồn tiền đó được chuyển vào ngân sách viện trợ song phương của Cơ quan Phát triển Quốc tế Anh, tổ chức này có lẽ sẽ có nhiều nguồn tài chính hơn để đầu tư cho các dự án xóa đói giảm nghèo ở châu Phi.
Tuy nhiên, không chỉ có các sáng kiến của EU phải hứng chịu hậu quả của Brexit. Cơn địa chấn tài chính làm rung chuyển nước Anh sau cuộc trưng cầu ý dân ngày 23/6 cũng khiến các nền kinh tế tại “Lục địa Đen”, nhất là Nam Phi chao đảo, bởi nhiều doanh nghiệp lớn của châu Phi đã niêm yết trên Sàn Chứng khoán London. Anh là một trong những đối tác thương mại lớn nhất của châu Phi, điều đó có nghĩa là một cuộc suy thoái của Anh có thể có tác động lâu dài đến lục địa này. EU có Thỏa thuận Ưu đãi Thương mại (PTA) với tất cả các quốc gia châu Phi trừ Libya và Nam Sudan. Hệ quả của Brexit là Anh sẽ phải tái đàm phán tất cả các PTA trên.
Tuy nhiên, việc thiết lập các thỏa thuận thương mại mới với 52 nước châu Phi sẽ mất nhiều thời gian và sẽ nằm ở cuối danh sách ưu tiên của Chính phủ Anh trong những năm tới do còn có nhiều vấn đề quan trọng hơn phải lo. Trong khi đó, việc thiếu vắng tiếng nói của Anh, quốc gia phản đối mạnh mẽ các điều khoản bảo hộ, trong các cuộc đàm phán thương mại của EU có thể khiến chính sách thương mại của khối này đứng trước nguy cơ không còn được các nước châu Phi ủng hộ nữa.
Mất vai trò lãnh đạo chính trị tại châu Phi
Bên cạnh những đóng góp về tài chính, Anh còn có ảnh hưởng lớn đến chính sách đối ngoại của EU với châu Phi. Nói một cách đơn giản, việc chi phối các chính sách đối với châu Phi của EU được chia làm ba: 1/3 do Anh, 1/3 do Pháp và 1/3 do các nước còn lại quyết định. Trong hai năm tới – hoặc tính từ thời điểm Brexit khởi động – những người đóng thuế ở Anh sẽ tiếp tục phải giúp Anh hoàn thành nghĩa vụ đã cam kết đối với EDF, song người châu Âu sẽ không còn lắng nghe hay tôn trọng quan điểm của giới ngoại giao và giới chức Anh về cách sử dụng số tiền này.
Lấy một ví dụ, việc Anh để mất quyền lãnh đạo hiện nay ở Somalia, nơi London là nhân tố chính thúc đẩy chiến lược quốc tế nhằm ổn định quốc gia này, sẽ để lại một khoảng trống nguy hiểm. EU là nhà tài trợ duy nhất và lớn nhất cho Somalia, với khoảng 80 triệu Euro mỗi năm, và một nửa trong số này được phân bổ cho các quỹ viện trợ nhân đạo.
Bên cạnh đó, EU cũng dẫn đầu hàng loạt chiến dịch an ninh quan trọng tại châu Phi, bao gồm các hoạt động phòng chống cướp biển và huấn luyện lực lượng đảm bảo an ninh nội địa và an ninh hàng hải ở châu Phi. Và Anh có ảnh hưởng lớn trong việc xây dựng chính sách của EU đối với Somalia.
Điều này có thể kể đến nỗ lực của Anh trong việc đảm bảo EU chi trả hầu hết các chi phí hoạt động của Phái bộ Gìn giữ Hòa bình của Liên minh châu Phi (AMISOM) ở Somalia, một lực lượng đa quốc gia bảo vệ Chính phủ Somalia trước nhóm phiến quân cực đoan al-Shabab.
Cho tới nay, 90% chi phí hoạt động của AMISOM được thanh toán thông qua Quỹ Hòa bình châu Phi (APF), một cơ chế tài chính được thiết lập để hỗ trợ các chiến dịch xây dựng hòa bình và nâng cao năng lực hoạt động ở châu Phi. Tuy nhiên, từ trước khi Anh tự đánh mất sức ảnh hưởng của mình đối với APF bằng lá phiếu rời EU, nhiều thành viên liên minh cũng đã tạo không ít áp lực yêu cầu tái phân bổ nguồn tiền cho nhiều quỹ khác.
Pháp đã rất nỗ lực tìm cách kêu gọi EU san sẻ nguồn tiền của APF cho các hoạt động gìn giữ hòa bình khác của Liên minh châu Phi (AU), chẳng hạn như cho phái bộ của AU tại Mali. Trước sức ép của Pháp, EU đã giảm hạn ngạch hỗ trợ tài chính cho AMISOM. Việc Anh sẽ không đóng góp cho quỹ này nữa – và, quan trọng hơn, việc thiếu vắng Anh trong EU với tư cách là nhân tố định hướng các chính sách liên quan đến Somalia đang đặt câu hỏi lớn về khả năng tồn tại của AMISOM và chiến lược của châu Âu tại quốc gia này.
Câu hỏi tương tự cũng được đặt ra đối với hàng loạt các sáng kiến an ninh và chính trị mà EU tiến hành ở châu Phi, mà nhiều sáng kiến trong đó có sự tiên phong và định hướng của Anh. Việc Anh cắt giảm đóng góp tài chính trong những năm tới, cũng như để mất vai trò lãnh đạo chính trị tại châu Phi sẽ làm xói mòn các sáng kiến và có thể khiến làn sóng di cư tới Anh nhiều hơn.
 | Brexit và kinh tế Ấn Độ Ngay sau khi có kết quả cuộc trưng cầu dân ý về việc Anh tiếp tục ở lại EU hay không, thị trường tài chính ... |
 | Từ Brexit hiện tại hướng tới một châu Á tương lai Việc nước Anh rời khỏi EU (Brexit) đặt ra câu hỏi cho kế hoạch phát triển trong tương lai của châu Á, cũng như ASEAN ... |
 | Brexit không ảnh hưởng tới tiến trình đàm phán TTIP Điều đó được khẳng định qua chuyến đi của Ủy viên Thương mại của Liên minh châu Âu (EU) Cecilia Malmstrom tới Washington vào hôm ... |
