Hoạ sĩ của người âm

Ở làng Hoà Bình, xã Yên Nghĩa, Hà Tây có một người được dân làng gọi với cái tên trìu mến: Hoạ sỹ của người âm. Ông không vẽ tranh mà chỉ là người chuyên trang trí huyệt mộ. Người "hoạ sĩ" ấy là nông dân Văn Viết Chẫu.
Theo dõi Baoquocte.vn trên

Như hoạ sỹ chuyên nghiệp


Tôi gặp ông lần đầu tiên vào một buổi chiều xuân giá rét, bên miệng huyệt của một người vừa mất. Giữa cánh đồng mênh mang, trong cái rét buốt của những cơn gió Đông bắc, ông ngồi đó, một mình, bên miệng huyệt, tay run run đưa từng nét bút chậm chạp.

Công việc của ông chỉ bắt đầu khi những trai làng làm xong phần việc hậu sự. Nếu nói đó là công việc của một người hoạ sỹ cũng chẳng sai, vì đôi tay ông đưa những nét khéo léo, điêu luyện chẳng kém mấy ông hoạ sỹ chuyên nghiệp. Và chỉ khi có một mình, ông mới có thể chú tâm vào công việc, như một người nghệ sỹ thực thụ cần một khoảng không yên tĩnh cho việc sáng tác vậy.

 

Bậc tam cấp ngôi mộ được gọt cẩn thận, quét dọn sạch sẽ. Ông dùng bẹ chuối non chẻ nhỏ như thanh tre, đóng xuống từng mép của bậc. Bậc cuối cùng là nơi được trang trí cẩn thận nhất. Ông chỉ dùng 4 màu: trắng, vàng, xanh, đỏ. Bốn góc bậc là bốn hình triện dài được vẽ bằng màu trắng. Phía đặt đầu quan tài là chữ Thọ, phía cuối là chữ Phúc. Bốn góc sát miệng huyệt vẽ bốn con bướm hoặc bốn con dơi.

 

Kỳ công nhất và cũng đẹp mắt nhất là hai con rồng dọc theo hai bên miệng huyệt. Người hoạ sỹ phải mất cả tiếng đồng hồ mới vẽ được một con rồng. Nét vẽ chỗ thanh, chỗ đậm, khi liền mạch, khi đứt quãng. Khó nhất là khi vẽ đầu rồng. Phải lựa thật khéo, đưa từng nét bút nhỏ, to, lúc điềm đạm, khi phóng khoáng...Hai mắt rồng được vẽ bằng màu xanh đậm. Khi hoà vào nền đất, nó tạo thành một màu xanh đen bóng...

 

Mỗi một huyệt được ông trang trí một cách khác nhau, tuỳ thuộc vào yêu cầu của gia chủ.

Ông bảo, huyệt mộ của người bên lương và người theo đạo được trang trí khác nhau. Với người theo đạo Thiên Chúa thì thay bằng vẽ rồng, phượng, ông trang trí hai bên là hai cây thánh giá, lọ hoa và vài cây nến.

 

Bột dùng để vẽ là loại bột màu mà mấy ông hoạ sỹ chuyên nghiệp vẫn dùng. Bởi trên nền đất, không phải vẽ bằng gì cũng được. Nếu vẽ bằng sơn, nét vẽ ướt át, sơn chảy loang lổ, màu cũng bị thâm hơn màu thật rất nhiều. Còn nếu dùng ve, bột ve thấm xuống đất, màu trở thành nhợt nhạt. Ông bảo phải dùng bột màu pha với rượu (bắt buộc có rượu thì bột mới tan) thì màu không bị bay. Khi rượu bay hơi, bột màu vẫn keo dính trên mặt đất chứ không bị hút xuống phía dưới. Màu vì thế mà cũng tươi và thật hơn. Theo ông màu ấy làm vơi đi phần nào sự chia cắt âm -dương.

 

"Khéo tay là để giúp người"

 

Sinh năm 1951, nay ông đã gần bước vào tuổi lục tuần. Bàn tay trang trí cho bao nhiêu ngôi mộ, chính ông cũng không nhớ nổi. Chỉ mang máng rằng cái lần đầu tiên ông làm công việc này là khi ông khoảng 20, 21 tuổi gì đó. Khi ấy, ông không vẽ trên nền đất như bây giờ mà chỉ vẽ trên giấy, cắt ra rồi đem dán ở huyệt mộ. Lâu dần, ông cũng học cách vẽ trực tiếp bên miệng huyệt để khung cảnh và màu sắc sinh động hơn.

 

Ngày trước, khi ông Chẫu chưa "vào nghề", trong làng cũng có vài người làm công việc này. Nhưng họ chỉ có thể vẽ được vài bông hoa đơn giản. Đến tay ông, ông thêm hoa, thêm bướm, thêm dơi… Một lần, nhìn đôi mành treo bên bàn thờ có hình hai con rồng, ông tự hỏi: "Tại sao mình không vẽ rồng nhỉ?". Nghĩ sao làm vậy, lần sau, ông đem chiếc mành ra bên miệng huyệt, cứ nhìn vào đó mà vẽ theo. Ngay lần đầu tiên ông đã thành công không ngờ.

 

Rồi với bản tính chịu khó tìm tòi, sáng tạo, ông lại muốn vẽ những thứ khác khó hơn, vẽ được rồng rồi ông lại học cách vẽ phượng...

 

Ông cười, bảo rằng trời cho ông khéo tay như thế là để giúp mọi người, chứ ông có được học qua trường lớp nào, chỉ là tự mày mò, bắt chước. "Người ta nói ai có hoa tay thường vẽ đẹp. Nhưng tôi tuyệt không có một hoa tay nào!", vừa nói ông vừa xoè bàn tay thô ráp của mình ra trước mặt.

 

Rồi ông "khoe": "Trí nhớ của tôi rất tốt. Tôi đi nhiều nơi, gặp nhiều hình đẹp, cố nhớ rồi về nhà tập vẽ. Nếu không có trí nhớ tốt thì làm sao vẽ theo được?".

 

Dân làng còn kể mãi chuyện ông Chẫu một đêm có thể đọc xong một cuốn truyện hàng mấy trăm trang. Sáng hôm sau ông có thể kể chính xác các  tình tiết câu chuyện cho bà con nghe. Ông vẽ rồng, vẽ phượng lần đầu còn phải nhìn mẫu còn từ lần thứ hai trở đi là cứ nhắm mắt vào vẽ vẫn đâu ra đấy.  Vì vậy, tất cả những hình ông nhìn thấy trên đường, gặp trong cuộc sống ông đều có thể nhớ được và vẽ lại bằng chính đôi tay thô mộc hàng ngày vẫn cầm cày cầm cuốc.

 

Gọi công việc của ông là "nghề" thì không đúng. Bởi, bao năm nay ông đều làm không công dù nhiều lúc phải bỏ việc của nhà mình để làm công việc lo hậu sự cho bà con làng xóm. Trong làng nhà nào có tang đều nhờ ông trang trí giúp với mong muốn làm cho người quá cố một "ngôi nhà" tươm tất. Với bất kỳ gia đình nào ông cũng tỷ mỉ kẻ vẽ làm cái công việc làm đẹp ấy không chút nề hà dù trời nắng hay mưa, oi bức hay giá rét!

 

Theo VTCNews

 

Đọc thêm

XSMB 30/3, trực tiếp kết quả xổ số miền Bắc hôm nay thứ Bảy ngày 30/3/2024. dự đoán XSMB 30/3/2024

XSMB 30/3, trực tiếp kết quả xổ số miền Bắc hôm nay thứ Bảy ngày 30/3/2024. dự đoán XSMB 30/3/2024

XSMB 30/3 - Trực tiếp kết quả xổ số miền Bắc 30/3/2024. xổ số hôm nay 30/3. dự đoán xổ số miền Bắc thứ 7. kết quả xổ số ngày ...
XSMT 30/3, trực tiếp kết quả xổ số miền Trung hôm nay thứ Bảy ngày 30/3/2024. SXMT 30/3/2024

XSMT 30/3, trực tiếp kết quả xổ số miền Trung hôm nay thứ Bảy ngày 30/3/2024. SXMT 30/3/2024

XSMT 30/3 - Kết quả xổ số ngày 30 tháng 3. SXMT 30/3. trực tiếp kết quả xổ số miền Trung 30/3/2024. xổ số hôm nay 30/3. xổ số miền ...
XSMN 30/3, trực tiếp kết quả xổ số miền Nam hôm nay thứ Bảy 30/3/2024. xổ số hôm nay 30/3

XSMN 30/3, trực tiếp kết quả xổ số miền Nam hôm nay thứ Bảy 30/3/2024. xổ số hôm nay 30/3

XSMN 30/3 - kết quả xổ số ngày 30 tháng 3. trực tiếp xổ số miền Nam 30/3/2024. xổ số miền Nam thứ 7. xo so mien nam. SXMN 30/3/2024. ...
Liệu Ukraine có thuyết phục được Ấn Độ trong quan hệ với Nga?

Liệu Ukraine có thuyết phục được Ấn Độ trong quan hệ với Nga?

Bộ trưởng Ngoại giao Ukraine Dmitry Kuleba đến thăm New Delhi trong bối cảnh Ukraine nỗ lực giành lấy sự ủng hộ của Ấn Độ.
Bạn có thể bị trầm cảm trong công việc nếu xuất hiện những thói quen sau

Bạn có thể bị trầm cảm trong công việc nếu xuất hiện những thói quen sau

Tờ HuffPost đã tham khảo các nhà trị liệu để tổng kết ra 5 thói quen làm việc thường được ngụy trang là dấu hiệu của trầm cảm. Xin giới ...
Hoa hậu Thanh Hằng duyên dáng trong áo dài 4 tà của NTK Tiến Trần

Hoa hậu Thanh Hằng duyên dáng trong áo dài 4 tà của NTK Tiến Trần

Với vẻ đẹp nữ tính, cổ điển, Hoa hậu Thanh Hằng khoe trọn thân hình mềm mại qua bộ áo dài voan 2 lớp, rũ mềm theo vóc dáng.
Ngoại trưởng Ấn Độ thăm Đông Nam Á: Cụ thể hóa tầm nhìn chiến lược

Ngoại trưởng Ấn Độ thăm Đông Nam Á: Cụ thể hóa tầm nhìn chiến lược

Chuyến công du Đông Nam Á của ông Jaishankar không chỉ thúc đẩy quan hệ với từng nước, mà còn góp phần nâng cao ảnh hưởng của Ấn Độ trong khu vực.
Công du New Zealand và Australia, Ngoại trưởng Trung Quốc tạo đà cải thiện quan hệ?

Công du New Zealand và Australia, Ngoại trưởng Trung Quốc tạo đà cải thiện quan hệ?

Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị đang thực hiện chuyến công du đến New Zealand và Australia để đẩy nhanh tốc độ cải thiện quan hệ giữa hai bên.
Bước chạy đà ấn tượng

Bước chạy đà ấn tượng

Với Thông điệp liên bang mạnh mẽ, đường như đương kim Tổng thống Joe Biden đã có bước chạy đà ấn tượng cho màn tái đấu giữa hai 'người quen cũ'.
Bầu cử Tổng thống Mỹ: Màn song đấu tái hiện

Bầu cử Tổng thống Mỹ: Màn song đấu tái hiện

Từ nay đến khi cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ diễn ra vào tháng 11 tới, nhiều bất ngờ sẽ còn xảy ra...
Chỗ dựa tinh thần của Tổng thống Palestine

Chỗ dựa tinh thần của Tổng thống Palestine

Việc Tổng thống Palestine lựa chọn đến thăm Thổ Nhĩ Kỳ trong thời điểm hiện nay có thể coi là quyết định khôn khéo.
Xung đột Nga-Ukaine, động thái mới và dự báo cục diện, kết cục

Xung đột Nga-Ukaine, động thái mới và dự báo cục diện, kết cục

Cuộc xung đột ở Ukraine bước sang năm thứ ba khó đoán định.
Thiếu hụt đạn dược trong xung đột với Nga, Ukraine tăng cường sản xuất vũ khí 'cây nhà lá vườn'

Thiếu hụt đạn dược trong xung đột với Nga, Ukraine tăng cường sản xuất vũ khí 'cây nhà lá vườn'

Trong bối cảnh xung đột Nga-Ukraine vẫn tiếp diễn, Kiev đang nỗ lực tự sản xuất vũ khí với sự hỗ trợ của phương Tây để đáp ứng nhu cầu.
Điều gì đang xảy ra với quan hệ Mỹ-Israel?

Điều gì đang xảy ra với quan hệ Mỹ-Israel?

Việc Mỹ bỏ phiếu trắng với nghị quyết kêu gọi ngừng bắn ở Gaza của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc liệu có thể làm chuyển hướng quan hệ với Israel?
Nhật Bản cho phép xuất khẩu máy bay chiến đấu tối tân: 3 điều cần biết

Nhật Bản cho phép xuất khẩu máy bay chiến đấu tối tân: 3 điều cần biết

Kế hoạch theo Chương trình Không quân Chiến đấu Toàn cầu (GCAP) của Nhật Bản, Anh và Italy báo hiệu sự thay đổi then chốt trong chiến lược an ninh khu vực.
Ngoại trưởng Ấn Độ thăm Đông Nam Á: Dấu ấn Hành động hướng Đông, khẳng định giá trị chung với ASEAN

Ngoại trưởng Ấn Độ thăm Đông Nam Á: Dấu ấn Hành động hướng Đông, khẳng định giá trị chung với ASEAN

Ngoại trưởng Ấn Độ tìm cách tối đa hóa hoạt động ngoại giao để đưa mối quan hệ của Ấn Độ với các đối tác Đông Nam Á lên một tầm cao mới.
Vụ tấn công khủng bố ở Moscow: 'Điểm mù' của Cơ quan an ninh Nga hay thuyết âm mưu đánh lạc hướng?

Vụ tấn công khủng bố ở Moscow: 'Điểm mù' của Cơ quan an ninh Nga hay thuyết âm mưu đánh lạc hướng?

Khi chính lực lượng IS đã nhận là chủ mưu cuộc khủng bố, Nga vẫn chưa thể vội vàng tin bởi nếu vội tin rất có thể Moscow đã dính bẫy.
Chuyên gia EU: Châu Âu thức tỉnh sau 'giấc ngủ Đông', cục diện xung đột Nga-Ukraine sắp có bước chuyển?

Chuyên gia EU: Châu Âu thức tỉnh sau 'giấc ngủ Đông', cục diện xung đột Nga-Ukraine sắp có bước chuyển?

EU đồng lòng hỗ trợ Ukraine 'bằng mọi giá' vì hòa bình trong bối cảnh Nga đang dành nhiều lợi thế trong cuộc xung đột.
Phiên bản di động