Armenia và Thổ Nhĩ Kỳ từ lâu đã có mâu thuẫn. Với lịch sử xung đột bi thảm, hai quốc gia láng giềng này không thiết lập quan hệ ngoại giao và duy trì đường biên giới đóng. Tuy nhiên, lịch sử đã thay đổi nhờ những doanh nhân.
 |
| Đại hội Doanh nghiệp Toàn cầu – nơi chính phủ và doanh nghiệp chia sẻ những giải pháp phát triển bền vững. (Nguồn: GEP) |
Chung một mục tiêu
Tháng 11/2014, một nhóm người Thổ Nhĩ Kỳ đã sang Armenia tham gia sự kiện Startup Weekend dành cho doanh nhân bày tỏ các ý tưởng sáng tạo tới các chuyên gia và nhà đầu tư quốc tế. Bỏ qua những mâu thuẫn chính trị, tại đây, các thanh niên Armenia và Thổ Nhĩ Kỳ cùng nhau làm việc để xây dựng những dự án kinh doanh mới. Một nhà khởi nghiệp trẻ người Thổ Nhĩ Kỳ chia sẻ: “Chúng tôi không bận tâm việc ai là người Armenia hay Thổ Nhĩ Kỳ. Chúng tôi chỉ tập trung để trở thành doanh nhân giỏi nhất”.
Đây chính cũng là điều mà những nhà bảo trợ chương trình, giới ngoại giao Mỹ và Liên minh châu ÂU (EU), mong chờ bấy lâu. Trong nhiều thập kỷ qua, Washington và Brussels nỗ lực để mang Armenia và Thổ Nhĩ Kỳ vào bàn đối thoại. Họ đã tìm ra một phương cách mới: những doanh nhân đam mê khởi nghiệp là chất xúc tác.
Giờ đây, giới khởi nghiệp trở thành “điểm chung” giúp các Chính phủ đồng thuận hoặc ít lý do để phản đối hơn, qua đó tạo điều kiện phát triển quan hệ hai nước. Trong một nền kinh tế quốc tế năng động và hội nhập mạnh mẽ, công cụ “ngoại giao khởi nghiệp” đang dần được hình thành và vận dụng hiệu quả.
| “Như những nhà ngoại giao, doanh nhân là những người có tầm nhìn xa trông rộng, có khả năng biến mọi kế hoạch thành hiện thực”, ông Steven Koltai (Người sáng lập GEP) nhận định trong cuốn sách “Hòa bình thông qua doanh nhân” của mình. |
Xu hướng phát triển mới
Cho dù ở châu Phi, châu Á, châu Mỹ Latinh hay Trung Đông thì hoạt động khởi nghiệp đều đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao năng lực cá nhân và tính kết nối cộng đồng. Nó không chỉ kích thích các hoạt động kinh tế sáng tạo mà còn nâng cao sự năng động của những nhóm người đam mê khởi nghiệp trong xã hội. Đặc biệt là ở Trung Đông, khu vực có hơn 30% dân số (tổng số 100 triệu dân) trong độ tuổi từ 15 - 29. Với lớp người trẻ đông đảo và tỉ lệ thất nghiệp cao, tinh thần khởi nghiệp và nhân rộng tinh thần ấy không chỉ là một lựa chọn mà còn là một chiến lược cấp thiết của mỗi quốc gia.
Nhận thấy tầm quan trọng của giới khởi nghiệp, năm 2009, một cựu quan chức Bộ Ngoại giao Mỹ đã thành lập Chương trình Doanh nghiệp toàn cầu (GEP). Trong tháng 3/2016, GEP cùng các tổ chức Ewwin Marion Kauffman Foundation, ANDI, đã đồng tổ chức Đại hội Doanh nghiệp toàn cầu tại Colombia để tập hợp các doanh nhân, nhà đầu tư, nhà nghiên cứu và hoạch định chính sách từ hơn 160 quốc gia. Tại đây, các đại biểu đã chia sẻ kinh nghiệm làm việc để thúc đẩy hoạt động khởi nghiệp cũng như xây dựng môi trường khởi nghiệp toàn cầu.
Bên cạnh đó, các nguyên thủ thế giới cũng bày tỏ sự thích thú với giới khởi nghiệp và luôn mong muốn xây dựng một môi trường thu hút các nhà khởi nghiệp đến quốc gia mình. Đơn cử như Tổng thống Indonesia Joko Widodo, Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi hay Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình chưa bao giờ che giấu tham vọng xây dựng một Thung lũng Silicon ở nước mình như mô hình thành công mà Mỹ đang sở hữu.
Đến nay, các quốc gia đang ngày càng chú trọng phát triển những chương trình, hỗ trợ mô hình khởi nghiệp. Từ Lahore tới Lagos, Mexico đến Mumbai, các Chính phủ đều đang tìm cách khai thác tiềm năng ngoại giao từ những doanh nhân trẻ.
Rõ ràng, cộng đồng doanh nghiệp, đặc biệt là các giải pháp khởi nghiệp sáng tạo, đang góp một phần không nhỏ vào sự thịnh vượng chung của nhân loại, đặc biệt là giúp đề ra các giải pháp bền vững nhằm giải quyết các nguy cơ an ninh quốc tế hiện hành như dịch bệnh, biến đổi khí hậu, di dân toàn cầu hay chiến tranh.
