Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương

Sự ra đời của AUKUS như vụ nổ của một quả bom chính trị an ninh thế giới. Một liên minh quân sự mới ra đời? Mục tiêu nhắm tới của bộ ba mới này là gì? Báo Thế giới & Việt Nam phân tích.

Nếu gia nhập CPTPP, Trung Quốc sẽ là nền kinh tế lớn nhất khối. Đây cũng sẽ là bước tiến quan trọng khác để Bắc Kinh gia tăng tầm ảnh hưởng kinh tế sau khi ký kết Hiệp định Đối tác Kinh tế Toàn diện Khu vực (RCEP) hồi năm ngoái. Trong khi Mỹ đang bị đánh giá ngày càng rời xa vị trí vốn có của mình.

Trang The Economist vừa đăng bài phân tích về tác động của việc Mỹ và Anh hỗ trợ Australia phát triển tàu ngầm hạt nhân.

Ngày 17/9, Bộ Ngoại giao Trung Quốc tuyên bố, việc nước này xin gia nhập Hiệp định Đối tác toàn diện và tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP) hoàn toàn không liên quan đến một liên minh an ninh Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương được thành lập gần đây.

Sau khi Mỹ-Anh-Australia công bố hiệp định AUKUS, phát biểu tại cuộc họp báo, Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken khẳng định Mỹ sẽ không để Australia đơn độc trước các biện pháp trừng phạt thương mại của Trung Quốc.

Liên minh châu Âu (EU) không được thông báo trước về thỏa thuận đối tác an ninh mới giữa Mỹ, Anh và Australia ở Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương, làm dấy lên lo ngại rằng châu Âu đang bị Washington “gạt ra ngoài lề”.

Điều gì khiến thỏa thuận 'bộ ba' Mỹ-Anh-Australia tách mình khỏi nhiều cơ chế khác tại Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương? Báo Thế giới & Việt Nam bình luận.

Ngày 16/9, Pháp bày tỏ sự giận dữ vì quyết định bất ngờ của Australia khi hủy bỏ một hợp đồng tàu ngầm khổng lồ, thay vào đó ưu tiên các tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân của Mỹ, đồng thời gọi động thái này là một sự vi phạm lòng tin.

Ngày 16/9, Bộ trưởng Quốc phòng Anh Ben Wallace tuyên bố, thỏa thuận đối tác an ninh 3 bên Mỹ-Anh-Australia (AUKUS) không báo hiệu về một cuộc Chiến tranh Lạnh giữa phương Tây với Trung Quốc.

Ngày 16/9, Thủ tướng Australia Scott Morrison xác nhận, nước này sẽ không tiếp tục thỏa thuận tàu ngầm trị giá 36,5 tỷ USD với Pháp, thay vào đó Canberra sẽ đóng các tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân sử dụng công nghệ của Mỹ và Anh.

Ngày 15/9, Mỹ, Anh và Australia thông báo sẽ thiết lập mối quan hệ đối tác an ninh ba bên, có tên gọi là AUKUS, ở Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương.

Dự thảo tài liệu chiến lược Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương công bố bởi Nikkei Asia cho thấy, Liên minh châu Âu (EU) đang xây dựng quan hệ thương mại chặt chẽ hơn với các đối tác châu Á quan trọng, đồng thời củng cố sự tham gia vào các thể chế an ninh trong khu vực.

Ngày 14/9, Chánh Văn phòng Nội các và Ngoại trưởng Nhật Bản xác nhận, Thủ tướng nước này Suga Yoshihide sẽ tham dự Hội nghị thượng đỉnh nhóm Bộ tứ (gồm Mỹ, Nhật Bản, Ấn Độ và Australia), dự kiến diễn ra vào 24/9 tới tại Nhà Trắng.

Ngày 13/9, theo một quan chức cấp cao của Mỹ, Tổng thống nước này Joe Biden sẽ chủ trì Hội nghị thượng đỉnh trực tiếp đầu tiên của các nhà lãnh đạo Bộ tứ, gồm Australia, Ấn Độ, Nhật Bản và Mỹ vào ngày 24/9 tại Nhà Trắng.

TS. Chee Leong Lee* có bài viết trên tờ Modern Diplomacy về ba điểm mới trong lập trường của nhóm G7 đối với Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương.