Có hiệu lực thi hành từ 1/1/2016, Luật Nghĩa vụ quân sự 2015 có nhiều điểm mới, trong đó sửa đổi, bổ sung một số quy định về đăng ký, quản lý công dân trong độ tuổi thực hiện nghĩa vụ quân sự nhằm đơn giản hoá về thủ tục hành chính, tạo thuận lợi cho công dân thực hiện nghĩa vụ quân sự.
 |
Bổ sung trường hợp công nhận hoàn thành nghĩa vụ quân sự
Để bảo đảm bình đẳng về địa vị pháp lý đối với công dân đã, đang thực hiện nghĩa vụ trong một số lĩnh vực khác như nghĩa vụ tham gia Công an nhân dân, nghĩa vụ tham gia dân quân tự vệ... Luật Nghĩa vụ quân sự 2015 đã bổ sung quy định: Công dân phục vụ trong lực lượng Cảnh sát biển và thực hiện nghĩa vụ tham gia Công an nhân dân được coi là thực hiện nghĩa vụ quân sự tại ngũ.
Công dân tham gia dân quân tự vệ nòng cốt đã hoàn thành nghĩa vụ tham gia dân quân tự vệ, trong đó có ít nhất 12 tháng làm nhiệm vụ dân quân tự vệ thường trực; hoàn thành nhiệm vụ tham gia Công an xã liên tục từ đủ 36 tháng trở lên; cán bộ, công chức, viên chức, sinh viên tốt nghiệp đại học trở lên, đã được đào tạo và phong quân hàm sĩ quan dự bị; thanh niên đã tốt nghiệp đại học, cao đẳng, trung cấp tình nguyện phục vụ tại đoàn kinh tế-quốc phòng từ đủ 24 tháng trở lên theo Đề án do Thủ tướng Chính phủ quyết định; công dân phục vụ trên tàu kiểm ngư đủ 24 tháng trở lên thì được công nhận hoàn thành nghĩa vụ quân sự tại ngũ trong thời bình.
Luật Nghĩa vụ quân sự 2015 đã bổ sung và quy định cụ thể hơn về nguyên tắc đăng ký nghĩa vụ quân sự và quản lý công dân trong độ tuổi thực hiện nghĩa vụ quân sự, quy định cụ thể việc đăng ký nghĩa vụ quân sự bổ sung, khi thay đổi nơi cư trú, nơi làm việc, học tập, tạm vắng, đăng ký miễn gọi nhập ngũ trong thời chiến, đăng ký phục vụ trong ngạch dự bị và đưa ra khỏi danh sách đăng ký nghĩa vụ quân sự.
Việc bổ sung, sửa đổi các quy định về đăng ký, quản lý công dân trong độ tuổi thực hiện nghĩa vụ quân sự nhằm đơn giản hoá về thủ tục hành chính để tạo điều kiện thuận lợi cho công dân thực hiện nghĩa vụ quân sự.
Đồng thời, để luật hóa các quy định của Chính phủ và Bộ Quốc phòng về đăng ký, quản lý công dân trong độ tuổi thực hiện nghĩa vụ quân sự đã thực hiện ổn định và được kiểm nghiệm trong thực tế.
Chính thức tăng tuổi người gọi nhập ngũ
Về độ tuổi gọi nhập ngũ, Luật quy định: Công dân đủ 18 tuổi được gọi nhập ngũ; độ tuổi gọi nhập ngũ từ đủ 18 tuổi đến hết 25 tuổi; công dân đào tạo trình độ cao đẳng, đại học đã được tạm hoãn gọi nhập ngũ thì độ tuổi gọi nhập ngũ đến hết 27 tuổi.
Trước đó, có ý kiến đề nghị giữ nguyên độ tuổi gọi nhập ngũ như Luật hiện hành vì cho rằng, sinh viên học đại học y lâu nhất thì sau khi ra trường đa số chưa tới 25 tuổi; những vướng mắc trong việc gọi sinh viên tốt nghiệp đào tạo đại học nhập ngũ không phải do hạn chế về độ tuổi mà do tổ chức thực hiện.
Bên cạnh đó, cũng có ý kiến đề nghị thống nhất quy định độ tuổi công dân gọi nhập ngũ từ đủ 18 tuổi đến hết 27 tuổi, tạo điều kiện cho mọi công dân được tạm hoãn đều có thể nhập ngũ.
Tuy nhiên, việc quy định độ tuổi gọi nhập ngũ của công dân phải bảo đảm mọi người đều bình đẳng trước pháp luật về thực hiện nghĩa vụ quân sự theo quy định của Hiến pháp, đồng thời khắc phục những hạn chế, bất cập theo quy định hiện hành, theo đó chỉ quy định kéo dài độ tuổi gọi nhập ngũ đến hết 27 tuổi đối với công dân đào tạo trình độ cao đẳng và đại học đã được tạm hoãn gọi nhập ngũ trong thời bình là giải pháp tạo điều kiện cho sinh viên vừa thực hiện quyền, nghĩa vụ học tập, vừa thực hiện quyền, nghĩa vụ bảo vệ Tổ quốc nhằm nâng cao chất lượng thanh niên gọi nhập ngũ và tham gia các nghĩa vụ khác trong xây dựng tiềm lực quốc phòng và xây dựng lực lượng vũ trang, góp phần bảo đảm công bằng xã hội.
Bên cạnh đó, đối tượng tham gia nghĩa vụ quân sự sẽ được Nhà nước bảo đảm chế độ bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế theo quy định của Luật Bảo hiểm xã hội, Luật Bảo hiểm y tế; được tạm hoãn trả và không tính lãi suất khoản vay từ ngân hàng chính sách xã hội mà trước khi nhập ngũ là thành viên hộ nghèo, học sinh, sinh viên theo quy định của pháp luật; được ưu tiên trong tuyển sinh quân sự…
Con đẻ, con nuôi hợp pháp của hạ sĩ quan, binh sĩ tại ngũ được miễn, giảm học phí khi học tại cơ sở giáo dục phổ thông công lập và ngoài công lập theo quy định của pháp luật về chế độ miễn, giảm học phí.
Đối với hạ sĩ quan, binh sĩ khi xuất ngũ được: Cấp tiền tàu xe, phụ cấp đi đường, trợ cấp xuất ngũ; trước khi nhập ngũ đang học tập hoặc có giấy gọi vào học tập tại các trường thuộc cơ sở giáo dục nghề nghiệp, cơ sở giáo dục đại học thì được bảo lưu kết quả, được tiếp nhận vào học ở các trường đó; được trợ cấp tạo việc làm; trước khi nhập ngũ đang làm việc tại cơ quan nhà nước, tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội thì khi xuất ngũ cơ quan, tổ chức đó phải có trách nhiệm tiếp nhận lại, bố trí việc làm và bảo đảm thu nhập không thấp hơn trước khi nhập ngũ…
