Những sự kiện này được đánh giá là có ảnh hưởng trực tiếp đến cộng đồng, xã hội và sự phát triển của ngành môi trường trong nước.
1. Bắt được ếch xanh quý trên dãy Trường Sơn
Sáng ngày 17/2, ông Phạm Bình, trú tại thôn Lâm Trung, xã Sơn Lâm, huyện Hương Sơn, tỉnh Hà Tĩnh, đã bắt được 1 con ếch xanh quý hiếm ở khu rừng xứ Sắn Đường, nằm trong dãy Trường Sơn.
| Ếch xanh quý được phát hiện trên dãy Trường Sơn. (Nguồn: Tin Môi trường) |
Theo tài liệu khoa học, ếch xanh có tên khoa học là Rhacophorus maximus, trước đây chỉ ghi nhận ở Nepal, Ấn Độ, Trung Quốc và Thái Lan.
Đến năm 2008, các nhà khoa học Việt Nam ghi nhận sự có mặt của loài này ở vùng núi Yên Tử.
Loài ếch này cũng dựa vào màu da để tự vệ trước kẻ săn mồi. Các lớp tế bào sắc tố trên lớp da ếch có thể thay đổi màu, từ xanh lá tươi sang nâu sẫm. Khả năng này giúp ếch ẩn mình trong môi trường vốn nhiều kẻ thù như vùng rừng núi nằm trong dãy Trường Sơn vốn có thảm thực vật, hệ sinh thái khá phong phú, đa dạng.
2. “Tâm thư” gửi đến Thủ tướng xin giữ rừng Sơn Trà - Đà Nẵng
Ngày 21/3, Hiệp hội Du lịch TP. Đà Nẵng đã có văn bản gửi Thủ tướng Chính phủ và các Bộ, ngành đề nghị xem xét lại quy hoạch tổng thế phát triển khu du lịch quốc gia Sơn Trà.
Trong văn bản, Hiệp hội Du lịch nhấn mạnh, cần phải giữ nguyên hiện trạng ở bán đảo Sơn Trà và không xây thêm các cơ sở lưu trú.
Đã có hơn 10.000 người ký tên đồng tình với kiến nghị của Hiệp hội Du lịch TP. Đà Nẵng gửi Thủ tướng xem xét điều chỉnh lại quy hoạch tổng thể Sơn Trà theo hướng “không đánh đổi môi trường lấy kinh tế, gây ảnh hưởng cuộc sống bình yên của người dân” và giải cứu Sơn Trà khỏi tình trạng bê tông hóa.
Ngày 6/12, Thanh tra Chính phủ đã công bố quyết định thanh tra toàn diện việc chấp hành các quy định của pháp luật về quản lý và sử dụng đất đai, bảo vệ và phát triển rừng, bảo vệ môi trường, xây dựng đối với các dự án đầu tư xây dựng trên bán đảo Sơn Trà.
3. TP. Hồ Chí Minh chờ kết luận của Thanh tra Chính phủ về bãi rác Đa Phước
Dự án khu liên hợp xử lý chất thải rắn Đa Phước của Công ty xử lý chất thải Việt Nam (VWS) nằm tại xã Đa Phước (huyện Bình Chánh) có diện tích 128ha, tổng vốn đầu tư hơn 107 triệu USD. Giai đoạn 1 của dự án (tổng vốn hơn 32 triệu USD) được đưa vào hoạt động từ tháng 11/2007.
Trong quá trình hoạt động, bãi rác Đa Phước đã gây ra mùi hôi thối cho cả khu Nam Sài Gòn trong thời gian dài. Người dân đã khiếu nại "cầu cứu" UBND TP. Hồ Chí Minh có biện pháp can thiệp để trả lại môi trường sống trong lành.
Vụ việc được Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc chỉ đạo UBND thành phố làm rõ.
Ngay sau đó, Thanh tra Chính phủ đã công bố quyết định thanh tra dự án Khu liên hợp xử lý chất thải Đa Phước. Nội dung thanh tra không chỉ vấn đề gây ô nhiễm môi trường mà còn kiểm tra việc giá xử lý rác cao làm thiệt hại ngân sách... và hàng loạt nội dung khác.
4 . Dự án nhấn chìm 1 triệu mét khối bùn xuống biển Bình Thuận gây ồn ào dư luận
Ngày 23/6, Bộ Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) đã cấp Giấy phép số 1517/GP-BTNMT cho phép Công ty TNHH Điện lực Vĩnh Tân 1 được nhấn chìm vật liệu nạo vét từ vũng quay tàu, khu nước trước bến chuyên dùng phục vụ nhà máy nhiệt điện Vĩnh Tân 1.
Theo đó, vật, chất được phép nhấn chìm có khối lượng là 918.533m3, bao gồm 20% là bùn, 80% là cát, vỏ sò, sạn sỏi, cát kết phong hóa, cát pha, sét, đá phong hóa thu được từ hoạt động nạo vét vũng quay tàu và khu nước trước bến chuyên dùng phục vụ Nhà máy nhiệt điện Vĩnh Tân 1.
Thông tin trên đã khiến dư luận phản ánh mạnh mẽ. Ngày 24/7, Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng đã chỉ đạo xem xét đánh giá toàn diện tác động môi trường, các giải pháp bảo vệ môi trường trong việc nhấn chìm vật chất nạo vét từ vũng quay tàu, khu nước trước bến cảng chuyên dùng của nhiệt điện Vĩnh Tân 1.
Ngày 9/8, Bộ trưởng Bộ TN&MT Trần Hồng Hà, Chủ tịch UBND tỉnh Bình Thuận Nguyễn Ngọc Hai cùng lãnh đạo các cơ quan liên quan có văn bản thỏa thuận, thống nhất không nhấn chìm 1 triệu m3 bùn cát nạo vét của Công ty THHH Điện lực Vĩnh Tân 1 xuống vùng biển Tuy Phong, Bình Thuận.
5. Người Việt Nam đầu tiên được vinh danh Anh hùng đa dạng sinh học ASEAN Ngày 16/8, Liên hiệp các Hội Khoa học Kỹ thuật Việt Nam tổ chức Lễ chào mừng GS.TSKH. Đặng Huy Huỳnh, Chủ tịch Hội đồng Cây Di sản, Phó Chủ tịch Hội Bảo vệ Thiên nhiên và Môi trường Việt Nam được vinh danh Anh hùng đa dạng sinh học ASEAN.
| GS.TSKH. Đặng Huy Huỳnh, Chủ tịch Hội đồng Cây Di sản, Phó Chủ tịch Hội Bảo vệ Thiên nhiên và Môi trường Việt Nam được vinh danh Anh hùng đa dạng sinh học ASEAN. (Nguồn: Tin Môi trường) |
Ông là người Việt Nam đầu tiên và là một trong số 10 nhân vật điển hình của các nước trong khu vực được nhận danh hiệu cao quý này đúng vào dịp kỷ niệm 50 năm thành lập ASEAN.
GS.TSKH. Đặng Huy Huỳnh có uy tín và khả năng truyền cảm hứng tới cộng đồng trong công tác bảo tồn và phát triển đa dạng sinh học. Ông được công nhận là một trong những nhà khoa học hàng đầu của Việt Nam và đã được trao tặng nhiều huân, huy chương và bằng khen, giải thưởng các loại.
6. Kỷ luật 4 nguyên lãnh đạo vi phạm liên quan vụ Formosa
Ngày 16/8, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc ký một loạt quyết định kỷ luật cán bộ.
Cụ thể, tại Quyết định 1199/QĐ-TTg, Thủ tướng quyết định thi hành kỷ luật bằng hình thức cảnh cáo đối với ông Nguyễn Minh Quang - nguyên Bộ trưởng Bộ TN&MT nhiệm kỳ 2011 - 2016.
Tại Quyết định 1201/QĐ-TTg, Quyết định 1202/QĐ-TTg, Thủ tướng quyết định thi hành kỷ luật bằng hình thức xóa tư cách nguyên thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường giai đoạn 2011 - 2015 đối với các ông Nguyễn Thái Lai và Bùi Cách Tuyến.
Tại Quyết định 1200/QĐ-TTg, Thủ tướng quyết định thi hành kỷ luật bằng hình thức xóa tư cách nguyên Phó chủ tịch UBND tỉnh Hà Tĩnh nhiệm kỳ 2005 - 2010 và nguyên Chủ tịch UBND tỉnh Hà Tĩnh nhiệm kỳ 2010 - 2015 đối với ông Võ Kim Cự.
Các quyết định kỷ luật này là do những vi phạm liên quan đến dự án Formosa Hà Tĩnh gây ra sự cố môi trường rất nghiêm trọng tại 4 tỉnh miền Trung năm 2016.
7 . Bộ trưởng TN&MT trực tiếp thị sát, đồng ý cho Lee & Man hoạt động
Sáng ngày 19/10, Bộ trưởng Bộ TN&MT Trần Hồng Hà cùng các nhà khoa học, lãnh đạo nhiều địa phương đến kiểm tra quá trình vận hành xử lý nước thảy của Nhà máy Lee & Man Hậu Giang. Qua đó Bộ trưởng Hà đồng ý cho phép Nhà máy Lee & Man hoạt động chính thức sau một tuần.
Dự án nhà máy giấy của Công ty TNHH Giấy Lee & Man Việt Nam (thuộc Tập đoàn Lee & Man Paper Hồng Kong) được xây dựng trong cụm công nghiệp tập trung ở tỉnh Hậu Giang (nằm cạnh sông Hậu) và có tổng mức đầu tư 1,2 tỷ USD.
8. Công trình “Bảo tồn đa dạng sinh học dãy Trường Sơn” giành giải Nhất trong lĩnh vực Môi trường giải Nhân tài Đất Việt 2017
Tối 16/11, TS. Nguyễn Ngọc Sinh, Chủ tịch Hội Bảo vệ Thiên nhiên và Môi trường Việt Nam, cùng các cộng sự được vinh danh tại lễ trao giải Nhân tài Đất Việt 2017.
| TS. Nguyễn Ngọc Sinh, Chủ tịch Hội Bảo vệ Thiên nhiên và Môi trường Việt Nam, cùng các cộng sự được vinh danh tại lễ trao giải Nhân tài Đất Việt 2017. (Nguồn: Tin Môi trường) |
Đây là lần đầu tiên giải thưởng Nhân tài Đất Việt có đề tài được trao giải Nhất trong lĩnh vực môi trường.
Công trình là cuốn sách dày hơn 300 trang do TS.Nguyễn Ngọc Sinh làm chủ biên, tổng hợp các công trình nghiên cứu khoa học về Bảo tồn đa dạng sinh học dãy Trường Sơn của các chuyên gia Hội Bảo vệ Thiên nhiên & Môi trường Việt Nam.
9. Quy định ghi tên thành viên gia đình trong sổ đỏ của Bộ TN&MT khiến người dân lo ngại
Tại cuộc họp báo chiều ngày 1/12, Bộ trưởng Bộ TN&MT Trần Hồng Hà cho hay, do quy định ghi tên thành viên gia đình vào sổ đỏ (Khoản 5 Điều 6 Thông tư 33) còn có cách hiểu khác nhau nên Bộ đã quyết định chưa thực hiện quy định trên vào ngày 5/12 như dự kiến.
Cũng trong ngày 1/12, trả lời thắc mắc của cử tri TP. Hồ Chí Minh xung quanh Thông tư 33, Chủ tịch nước Trần Đại Quang cho biết, ông đã chỉ đạo Bộ TN&MT phải có hướng dẫn thêm về việc thực hiện. “Ai sở hữu đất đó thì ghi tên, chứ ghi tên cả gia đình vào làm gì?”, Chủ tịch nước nêu vấn đề.
Cuối tháng 9, Bộ TN&MT ban hành Thông tư 33/2017 đề cập việc sửa đổi bổ sung một số quy định về luật đất đai, trong đó quy định từ ngày 5/12 “ghi tên tất cả thành viên trong hộ gia đình có chung quyền sử dụng đất vào sổ đỏ”, thay vì chỉ ghi một người đại diện như hiện hành.
Trước những ý kiến trái chiều, Bộ TN&MT cho biết, thông tư 33/2017 có lỗi diễn đạt gây khó hiểu cho người dân. Câu chữ trong thông tư mang tính kỹ thuật, người trong ngành đọc sẽ hiểu nhanh, song người dân thì khó hiểu, Bộ sẽ rút kinh nghiệm.
10. 385 người chết, 60.000 tỷ đồng mất trắng do thiên tai năm 2017
Số liệu tổng hợp của Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống thiên tai (Bộ Nông nghiệp & Phát triển Nông thôn), năm 2017, thiên tai đã làm 385 người chết và mất tích, 654 người bị thương; 8.126 nhà bị đổ, sập, trôi; 561.696 nhà bị ngập, hư hại, tốc mái... Tổng thiệt hại về kinh tế khoảng 59.300 tỷ đồng.
Trong 10 năm gần đây, mỗi năm thiên tai làm trên 300 người chết và mất tích, thiệt hại kinh tế trung bình khoảng trên 17.000 tỷ đồng (tương đương 876 triệu USD) và có xu thế ngày càng gia tăng, năm 2013 là 28.000 tỷ đồng, năm 2016 là 40.000 tỷ đồng
Đặc biệt, năm 2017, thiên tai đã làm 385 người chết và mất tích, 654 người bị thương, tổng thiệt hại về kinh tế khoảng 59.300 tỷ đồng.