20 ngày trên Hòn đảo anh hùng

Những người bạn Cuba thân tình

Cuối năm 2014, nhà báo Phương Hà có dịp tới Cuba để làm một chương trình về nghệ thuật quân sự Việt Nam. Trong thời gian thực hiện chương trình, chị đã có dịp được tiếp xúc với rất nhiều người bạn Cuba từng gắn bó với mảnh đất hình chữ S. Trong số đó, một số người đã từng gặp và có những kỷ niệm sâu sắc với Chủ tịch Hồ Chí Minh.

“Qua các cuộc gặp gỡ, tôi thấy rất bất ngờ khi hình ảnh Chủ tịch Hồ Chí Minh in đậm trong lòng người dân Cuba, sánh ngang với Anh hùng dân tộc Jose Marti (1853-1895). Với những cảm xúc ấy, tôi đã quyết định thực hiện bộ phim tài liệu Hồ Chí Minh – Tên Người là bài ca chiến thắng”, nhà báo Phương Hà chia sẻ.

Quả thật, phải đến khi theo dõi bộ phim tài liệu này, người ta mới được mục sở thị tình cảm của các thế hệ người dân ở Hòn đảo anh hùng dành cho Việt Nam, dành cho Chủ tịch Hồ Chí Minh. Ngay từ những cảnh quay đầu tiên, người xem đã ấn tượng bởi những bức ảnh, bức tượng Bác Hồ được bày trang trọng tại nhà ông Mauro Gracia - Đại sứ Cuba đầu tiên tại Việt Nam, người đã gặp Chủ tịch Hồ Chí Minh hơn 20 lần.

Với Hồ Chí Minh – Tên Người là bài ca chiến thắng, khán giả Việt Nam cũng lần đầu tiên được xem những hình ảnh từ bộ phim tài liệu của cố đạo diễn Santiago Alvarez. Vị đạo diễn người Cuba đã rất táo bạo khi sử dụng nhạc rock trong đoạn phim về lễ tang của Bác Hồ. Bà Lazara Herrera - vợ của ông chia sẻ: “Nhạc rock cho chúng ta thêm sức mạnh trong lễ tang Chủ tịch Hồ Chí Minh. Quả thực, điệu nhạc ấy đã khiến cho người xem bị lôi cuốn. Nhạc rock, hình ảnh Chủ tịch Fidel và các nhà lãnh đạo khác đến viếng Hồ Chủ tịch là một sự kết hợp tuyệt vời”.

Phần cuối của bộ phim là giới thiệu của kiến trúc sư Joel Dia về Tượng đài Bác Hồ - công trình do ông thiết kế năm 2003. Tuy nhiên, ấn tượng hơn cả với người xem là hình ảnh các em học sinh Cuba quàng khăn đỏ và múa hát dưới chân Tượng đài. Đây là ý tưởng của các cán bộ văn hóa thuộc Đại sứ quán Việt Nam tại Cuba. Với tính cách sôi nổi, thích ca hát của người Cuba, Chi hội Hữu nghị Cuba – Việt Nam và các em học sinh của trường Huberto de Blanca Oryega đã ra sức tập luyện những bài hát về Bác Hồ. Buổi biểu diễn đã được tổ chức thành công và tạo nên điểm nhấn rõ nét cho bộ phim.

Những trải nghiệm chân thực

Bước chân trên các con đường tại Thủ đô La Habana, nhà báo Phương Hà cảm nhận rằng, lệnh cấm vận của Mỹ trong hơn 50 năm qua dường như không mấy ảnh hưởng đến mảnh đất này. La Habana gây ấn tượng với chị bởi sự cổ kính của các công trình kiến trúc, sự bình yên, những người dân luôn lạc quan và tràn đầy sức sống... Chính những cảm nhận đặc biệt ấy đã khiến chị quyết định thực hiện thêm một bộ phim tài liệu có sự trải nghiệm của chính mình về thành phố này: Sức sống La Habana.

Để đem đến cho khán giả những hình ảnh chân thực nhất về cuộc sống tại đây, chị đã dành rất nhiều giờ để lang thang trên các đường phố cùng một nhà báo Cuba tìm hiểu về các công trình kiến trúc nổi tiếng như đường Malecon, Tòa án chống Đế quốc, Bức tường cờ, đại lộ Prado... Nữ nhà báo này còn vào các khu chợ hoa quả để tham khảo giá cả và tới dùng cơm cùng một gia đình trung lưu người Cuba. Gia đình này có hai cô con gái tên là Liên và Linh. Chị Phương Hà cho biết, việc các gia đình đặt những cái tên Việt Nam cho con là điều không phải quá hiếm tại Cuba.

Trong quá trình thực hiện Sức sống La Habana, nữ nhà báo của kênh VTV4 đã có một chuyến tham quan đường phố trên taxi cổ - loại phương tiện phổ biến tại thành phố này. Đó là dạng taxi đi chung, tài xế liên tục bắt khách trong suốt hành trình. Đồng hành với chị là ba bà mẹ Cuba và những đứa con của họ.

Đến cuối chặng, người lái xe taxi đã từ chối lấy tiền họ vì quãng đường đi không quá dài. “Hành động của anh tài xế chính là biểu hiện cho sự nồng ấm trong mối quan hệ giữa con người với con người nơi đây. Mỗi khi nói về chuyến đi, tôi luôn muốn kể lại câu chuyện ấy. Đó chính là ấn tượng sâu sắc của tôi những về con người Cuba tốt bụng, nồng nhiệt”, nhà báo Phương Hà chia sẻ.

Hoàng Quân