| Đoàn người tuần hành ở thành phố Mexico vào năm 2022 để đòi công lý cho 43 sinh viên mất tích bí ẩn tại thành phố Iguala, bang Guerrero vào năm 2014. (Nguồn: Getty Images) |
Ngày 25/7, Nhóm chuyên gia độc lập liên ngành (GIEI) – tổ chức được chính phủ Mexico thành lập để chuyên điều tra vụ việc trên cho biết, ngay khi tình huống diễn ra, lực lượng quân đội, hải quân, cảnh sát và các cơ quan tình báo Mexico thực chất đã xác định được địa điểm các sinh viên theo đơn vị từng phút.
Phát biểu tại cuộc họp báo công bố báo cáo, đại diện của GIEI Carlos Beristain nhấn mạnh, ngay sau khi sự việc xảy ra, tất cả các lực lượng này đã thông đồng nhằm giấu nhẹm sự việc và dẫn tới sự biến mất của nhóm sinh viên.
Đêm 26/9/2014, tại địa phận thành phố Iguala, bang duyên hải miền Nam Guerrero, 43 sinh viên trường Cao đẳng Sư phạm Nông nghiệp Ayotzinapa đã bị một nhóm người có vũ trang tấn công khi đang di chuyển trên xe bus. Nạn nhân được cho là đã bị thủ tiêu tại một địa điểm khác.
Theo kết quả điều tra ban đầu tại thời điểm đó, vì hiểu lầm rằng nhóm sinh viên có liên quan tới băng đảng ma túy đối thủ, nên một nhóm cảnh sát tham nhũng đã móc nối với băng đảng ma túy để thủ tiêu 43 sinh viên.
Trong khi đó, các tài liệu lưu trữ liên quan đến quá trình điều tra sự việc đều bị lỗi và không thể truy xuất được thông tin cần thiết, chứng tỏ của một số thành viên của các cơ quan an ninh Mexico đã thông đồng trên quy mô lớn để cố tình che dấu sự việc.
Không chỉ vậy, vài giờ sau khi nhóm sinh viên mất tích, trung tâm giám sát an ninh của chính phủ đã ghi nhận ít nhất 500 cuộc gọi về sự việc. Điều này cho thấy một số bộ phận của lực lượng hải quân và quân đội đã thực hiện các hoạt động chung nhưng không báo cáo lên cấp trên, cũng như thao túng thông tin liên quan đến vụ việc.
Hiện nay, cơ quan pháp y nước này mới xác định phần thi thể còn lại của 3 người trong tổng số 43 nạn nhân. Hiện GIEI vẫn chưa xác định được động cơ thực sự đứng sau sự việc.
Sau khi Tổng thống Andres Manuel Lopez Obrador nhậm chức vào năm 2018, ông đã thành lập một "Ủy ban sự thật" để điều tra vụ việc cũng như tiếp tục duy trì hoạt động GIEI – Ủy ban Nhân quyền Liên Mỹ (IACHR) thành lập vào năm 2014.