55 năm biết bao ân tình

Lời phát biểu của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tại Lễ kỷ niệm 55 năm thiết lập quan hệ ngoại giao (5/9/1962 - 5/9/2017) và 40 năm ký Hiệp ước Hữu nghị và Hợp tác Việt Nam - Lào (18/7/1977-18/7/2017) đã nói lên đầy đủ ý nghĩa của mối quan hệ đặc biệt giữa hai nước, hai dân tộc anh em.

Hơn nửa thế kỷ đã trôi qua, dù tình hình thế giới có rất nhiều thay đổi, song dưới sự lãnh đạo của hai Đảng, nhân dân Việt Nam và Lào vẫn chung lòng chung sức, kề vai sát cánh trong trong sự nghiệp xây dựng và phát triển của mỗi nước.

Cùng nhau tiến bước

Việt Nam và Lào là hai nước láng giềng gần gũi, núi sông liền một dải, cùng uống chung dòng nước Mekong, cùng tựa lưng vào dãy Trường Sơn hùng vĩ. Nhân dân hai nước vốn có mối quan hệ truyền thống, thủy chung, gắn bó lâu đời. Từ khi có sự ra đời và lãnh đạo của Đảng Cộng sản Đông Dương, sau này là Đảng Cộng sản Việt Nam và Đảng Nhân dân cách mạng Lào, mối quan hệ đó ngày càng mở rộng và phát triển.

Tham dự Lễ kỷ niệm, Ủy viên Bộ Chính trị, Thường trực Ban Bí thư, Phó Chủ tịch nước Lào Phankham Viphavanh nhấn mạnh, cuộc chiến giải phóng và thống nhất đất nước càng quyết liệt bao nhiêu thì chiến sĩ của hai nước càng tương trợ, đồng cam cộng khổ, càng cùng sống cùng chiến đấu có nhau bấy nhiêu. “Hạt gạo cắn đôi, cọng rau bẻ nửa, tại biết bao các chiến trường, chiến sĩ Lào và Việt Nam đã bảo vệ che chở cho nhau, cùng động viên an ủi, rủi ro tính mạng, cùng nhau tiến lên và cùng hy sinh xương máu vì thắng lợi”, Phó Chủ tịch nước Lào Phankham Viphavanh nói.

Sau khi Hiệp định Geneve về Lào được ký kết, Việt Nam và Lào đã nhất trí thiết lập quan hệ ngoại giao vào ngày 5/9/1962, mở ra một chương mới trong sự nghiệp củng cố và phát triển hơn nữa mối quan hệ giữa hai nước. Bước vào thời kỳ mới - thời kỳ hòa bình, xây dựng đất nước, nhận thức sâu sắc về ý nghĩa và mối quan hệ đặc biệt Việt Nam - Lào, ngày 18/7/1977, hai nước đã ký Hiệp ước Hữu nghị và Hợp tác. Bốn mươi năm qua, “Hiệp ước đó đã trở thành cơ sở chính trị, pháp lý quan trọng để không ngừng củng cố và phát triển quan hệ giữa hai nước, phục vụ đắc lực cho sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc của mỗi nước”, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng nói.

Không ngừng “đơm hoa kết trái”

Sau khi ký Hiệp ước, quan hệ hợp tác toàn diện Việt Nam - Lào không ngừng được củng cố, đổi mới và phát triển sâu rộng. Quan hệ giữa hai nước ngày càng đi vào chiều sâu, thiết thực và hiệu quả trên tất cả các lĩnh vực với nhiều hình thức hợp tác phong phú, đa dạng trên các kênh Đảng, Nhà nước và nhân dân; giữa các ngành và các địa phương; cả hợp tác song phương và đa phương.

Về hợp tác quốc phòng - an ninh, hai nước đã ký các văn kiện pháp lý quan trọng là “Nghị định thư về đường biên giới và mốc quốc giới” và “Hiệp định về quy chế quản lý biên giới và cửa khẩu biên giới trên đất liền giữa Chính phủ Việt Nam và Chính phủ Lào”. Việc hoàn thành hệ thống mốc quốc giới đã góp phần hoàn thành chất lượng đường biên giới Việt Nam - Lào cả về pháp lý và thực tiễn.

Về hợp tác kinh tế, với tinh thần đưa quan hệ hợp tác kinh tế hai nước đi vào thực chất hơn nữa, trong chuyến thăm chính thức của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc tới Lào vào tháng Tư vừa qua và tại Kỳ họp lần thứ 39 Ủy ban liên chính phủ, hai nước đã ký kết nhiều văn kiện hợp tác quan trọng như: Thỏa thuận về hợp tác đầu tư quản lý và khai thác cảng Vũng Áng (cầu cảng 1,2,3); Thỏa thuận thành lập công ty liên doanh đầu tư dự án xây dựng đường dây tải điện 500 KV Lào - Việt Nam; Thỏa thuận về đầu tư xây dựng tuyến đường sắt Vietiane - Thà Khẹc - Mụ Giạ - Tân Ấp - Vũng Áng…

Hai bên cũng nhất trí cùng phối hợp triển khai có hiệu quả Hiệp định Thương mại giữa hai Chính phủ ký ngày 3/3/2015 và Hiệp định Thương mại biên giới giữa hai Chính phủ ký ngày 27/6/2015; ưu tiên việc kết nối hai nền kinh tế, nhất là kết nối về thể chế, hạ tầng giao thông, năng lượng và du lịch… Các thỏa thuận hợp tác này cùng với thỏa thuận dự án cao tốc Vietiane - Hà Nội có ý nghĩa hết sức quan trọng, mang lại lợi ích chính trị, kinh tế, xã hội, phát huy tối đa lợi thế về vị trí địa lý và điều kiện tự nhiên của hai nước, đặc biệt là tiềm năng về vị trí trung tâm trên đất liền của Lào và tiềm năng biển của Việt Nam.

Về quan hệ thương mại, kim ngạch xuất nhập khẩu song phương liên tục tăng trưởng, từ 422 triệu USD năm 2008 lên 1,12 tỷ USD năm 2015. Năm 2016, kim ngạch thương mại hai nước đạt 801 triệu USD. Hai nước đang phấn đấu nâng con số này tăng thêm 10% trong năm nay.

Trong lĩnh vực đầu tư, đến nay, Việt Nam là nhà đầu tư nước ngoài lớn thứ ba tại Lào với tổng vốn đăng ký khoảng 3,7 tỷ USD trên 408 dự án được cấp phép. Nhiều dự án đầu tư có hiệu quả, đóng góp tích cực vào công cuộc phát triển của hai nước, tạo nhiều công ăn việc làm, giúp nâng cao đời sống của người dân Lào và được phía Lào đánh giá cao.

Hợp tác giáo dục - đào tạo và phát triển nguồn nhân lực luôn là lĩnh vực ưu tiên trong quan hệ hợp tác hai nước. Hai bên đã xây dựng và triển khai “Đề án nâng cao chất lượng và hiệu quả hợp tác Việt Nam - Lào trong lĩnh vực giáo dục và phát triển nguồn nhân lực giai đoạn 2011-2020”, coi đây là cơ sở để phát triển nguồn nhân lực hai nước, góp phần thực hiện thắng lợi công cuộc phát triển kinh tế, xã hội của mỗi nước. Trong năm học 2015-2016, Việt Nam tiếp tục dành cho Lào 1.000 suất học bổng và Lào dành cho Việt Nam 60 suất học bổng. Hiện có hơn 14.000 cán bộ, sinh viên Lào học tập tại Việt Nam, trong khi Việt Nam cũng có gần 300 cán bộ, sinh viên đang theo học tại Lào…

Để tăng cường hợp tác toàn diện, đưa quan hệ đặc biệt Việt Nam - Lào lên tầm cao mới, Tổng Bí Thư Nguyễn Phú Trọng cho rằng, hai bên cần tiếp tục bổ sung, hoàn chỉnh các cơ chế, chính sách và tổ chức chỉ đạo thực hiện có hiệu quả những thỏa thuận, mục tiêu chiến lược đã đặt ra với tầm nhìn rộng hơn, toàn diện và lâu dài hơn nhằm không ngừng củng cố, tăng cường và phát triển hơn nữa quan hệ song phương.

“Dù khó khăn, gian khổ đến đâu chúng ta cũng nguyện giữ gìn và bảo vệ mối quan hệ Việt - Lào như giữ gìn con ngươi của mắt mình để mối quan hệ Việt - Lào "mãi mãi vững bền hơn núi, hơn sông" như khẳng định của Chủ tịch Kaysone Phomvihane”, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng nhấn mạnh.