60 năm vun đắp cho tình hữu nghị hai dân tộc Việt - Nga

Những tháng năm không thể nào quên

Hội Hữu nghị Xô – Việt đã đứng ra tổ chức hoặc phối hợp tổ chức những hoạt động quần chúng quy mô rất lớn đoàn kết, ủng hộ, giúp đỡ Việt Nam như Tháng hoặc Mười ngày Hữu nghị, Đoàn kết với Việt Nam, Ngày Việt Nam ở Liên Xô,  Ngày các nước cộng hòa Xô-viết tại Việt Nam. Trong khuôn khổ những sự kiện đó, rất nhiều công dân Liên Xô đã có dịp đi thăm Việt Nam, hàng nghìn người Việt Nam được sang thăm đất nước Xô-viết anh em.

Trong những năm Việt Nam tiến hành cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, Hội Hữu nghị Xô - Việt cùng với nhiều đoàn thể xã hội của Liên Xô đã tổ chức phong trào ủng hộ, giúp đỡ Việt Nam sâu rộng, mạnh mẽ. Hàng nghìn cuộc mít-tinh tại các nhà máy, xí nghiệp, trường học, nông trang, nông trường có rất đông người tham gia đòi đế quốc Mỹ chấm dứt chiến tranh, rút quân khỏi Việt Nam. Hàng nghìn hoạt động văn hóa, tuyên truyền giới thiệu về Việt Nam, ca ngợi tinh thần lao động cần cù và ý chí kiên cường, bất khuất của nhân dân Việt Nam. Những năm tháng đó, trên các trang báo Liên Xô thường xuyên nổi bật tin, ảnh về những hoạt động đoàn kết với Việt Nam, những khẩu hiệu “Chúng tôi luôn sát cánh với các bạn, nhân dân Việt Nam anh hùng!”, “Việt Nam anh hùng, trái tim chúng tôi hòa nhịp với các bạn!”, “Liên Xô – Việt Nam: sức mạnh của tình đoàn kết”, “Việt Nam nhất định thắng!”, “Không được đụng đến Việt Nam”, “Hòa bình cho Việt Nam”, “Mỹ cút khỏi Việt Nam”…

Năm 1975, chiến tranh tại Việt Nam kết thúc. Bắt đầu thời kỳ khôi phục đất nước sau chiến tranh. Ai cũng biết rằng Liên Xô đóng góp vai trò lớn lao trong quá trình này. Hội hữu nghị Xô – Việt cũng đã tìm ra cách thể hiện vai trò của mình trong lĩnh vực này. Các thành viên của Hội đã tổ chức các sự kiện tại các cơ sở trợ giúp kỹ thuật tại Việt Nam, tại các xí nghiệp của Liên Xô, nơi có các thanh niên Việt Nam làm việc, trong các trường đại học Liên Xô có sinh viên Việt Nam học tập. Trong những năm 80 của thế kỷ XX, một trong những nhiệm vụ chủ yếu của Hội Hữu nghị Xô – Việt là thúc đẩy việc phát triển các mối quan hệ trực tiếp giữa các địa phương Liên Xô và Việt Nam. Đến giữa những năm 80, Hội Hữu nghị Xô – Việt đã là một trong những tổ chức xã hội đông đảo, mạnh nhất ở Liên Xô, có 7 phân Hội nước cộng hòa Xô-viết, 40 chi hội khu, tỉnh, thành phố, trên 3 nghìn chi hội cơ sở. Hội Hữu nghị Xô – Việt cũng đã mở Văn phòng đại diện của Hội tại Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh và Đà Nẵng. Hoạt động của Hội Hữu nghị Xô – Việt được đánh giá rất cao ở Liên Xô cũng như ở Việt Nam.

Sau khi Liên Xô tan rã, ngay trong năm 1991, dựa trên truyền thống hoạt động và tổ chức của Hội Hữu nghị Xô – Việt, các thành viên cốt cán của Hội Hữu nghị Xô – Việt trước đây cùng những người hoạt động tích cực vì quan hệ hữu nghị, hợp tác Nga – Việt đã thành lập một tổ chức mới là Hội Hữu nghị với Việt Nam của Liên bang Nga. Chủ tịch Hội là ông Evgheni Glazunov, một nhà Việt Nam học; Chủ tịch danh dự của Hội là Anh hùng Liên Xô, Anh hùng Lao động Việt Nam, đại biểu Đuma Quốc gia Nga, nhà du hành vũ trụ German Titov.

Năng động và sáng tạo

Trong bối cảnh kinh tế và chính trị mới, Hội vẫn tiếp nối truyền thống của năm xưa. Tháng 4/2007, Đại hội lần thứ IV của Hội Hữu nghị với Việt Nam bầu Ban chấp hành Trung ương khóa mới và quyết định thành lập Hội Hữu nghị Nga – Việt (ORVD). Hội đăng ký hoạt động chính thức tại Bộ Tư pháp LB Nga, trở thành người kế thừa về mặt pháp lý và về truyền thống của Hội Hữu nghị Xô – Việt và Hội Hữu nghị với Việt Nam của LB Nga. Giáo sư, Tiến sĩ Vladimir Buyanov, Giám đốc Học viện Kinh tế và Luật pháp Moscow, cựu chuyên gia Liên Xô tại công trình nhà máy nhiệt điện Phả Lại, được bầu làm Chủ tịch Hội.

Những năm qua, Hội Hữu nghị Nga – Việt rất năng động, sáng tạo trong các hoạt động hữu nghị, hợp tác với Việt Nam. Hội hữu nghị Nga – Việt có nhiều hoạt động tích cực phổ biến thông tin tới người dân Nga về cuộc sống hiện đại của Việt Nam, nhằm củng cố hợp tác giữa hai nước Nga và Việt Nam trong các lĩnh vực kinh tế, khoa học, giáo dục và văn hóa. Ngoài những hoạt động truyền thống như gặp gỡ, giao lưu, thăm viếng lẫn nhau, Hội Hữu nghị Nga – Việt đã tổ chức các cuộc hội thảo, hội nghị khoa học – thực tiễn, triển lãm về quan hệ giữa hai nước; Hội đã xuất bản 12 đầu sách về Việt Nam và quan hệ Xô – Việt/Nga – Việt, trong đó có Tuyển tập Văn kiện Đại hội XI và XII Đảng Cộng sản Việt Nam bằng tiếng Nga, sách về Chủ tịch Hồ Chí Minh. Hội có sáng kiến trồng cây Hữu nghị tại khuôn viên Quảng trường Hồ Chí Minh ở Moscow (Nguyên Chủ tịch nước Trương Tấn Sang và Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã trồng hai cây tại đây); Hội Hữu nghị Nga – Việt đã vận động tài trợ và quyên góp kinh phí phối hợp Hội Hữu nghị Nga – Việt xây dựng Tượng đài German Titov tại đảo Titov ở Vịnh Hạ Long, cùng Hội Hữu nghị Việt Nga tổ chức thi vẽ tranh thiếu nhi “Em vẽ nước Nga, em vẽ Việt Nam” và nhiều hoạt động khác.

Hội Hữu nghị Nga – Việt đã thành lập Trung tâm Kinh doanh trực thuộc Hội để kết nối, thúc đẩy quan hệ hợp tác kinh tế - thương mại, du lịch giữa các doanh nghiệp và địa phương hai nước Việt – Nga… Hàng năm Hội Hữu nghị Nga – Việt tổ chức khoảng 50 hoạt động khác nhau nhằm giới thiệu, thông tin quảng bá về Việt Nam và quan hệ Nga – Việt, thúc đẩy tiếp xúc, hợp tác giữa nhân dân hai nước. Hội Hữu nghị Nga – Việt rất chú trọng triển khai hoạt động đối ngoại nhân dân trong giới trẻ. Về tổ chức, hiện nay Hội Hữu nghị Nga – Việt có gần 5.000 hội viên, với các chi hội ở Moscow, Saint Peterburg, Ekaterinburg, Vladivostok và 15 thành phố khác của LB Nga.

Đánh giá hoạt động của Hội Hữu nghị Nga – Việt trong giai đoạn hiện nay, Tổng thống Nga Vladimir Putin nói: Một điều hết sức quan trọng là Hội hoạt động tích cực trong việc thiết lập và mở rộng các mối quan hệ nhân đạo, thực hiện những dự án về văn hóa và giáo dục cần thiết, giúp cộng đồng hai nước hiểu biết về nhau tốt hơn. Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Nga Sergei Lavrov cũng cho rằng, "phần nhiều, nhờ nỗ lực của Hội hữu nghị Việt-Nga mà quan hệ hai nước bước lên một bậc mới, trở thành quan hệ đối tác chiến lược và đang tiếp tục phát triển thành công".

Trong buổi gặp mặt đại diện lãnh đạo Hội Hữu nghị Nga – Việt và một số tổ chức xã hội Nga có nhiều đóng góp củng cố và phát triển quan hệ Việt Nam – Liên bang Nga ngay sau khi mới nhận nhiệm vụ làm Đại sứ nước ta tại Liên bang Nga đầu năm 2018, Đại sứ Ngô Đức Mạnh đánh giá cao tình cảm thủy chung, sâu sắc và sự giúp đỡ, ủng hộ quý giá của Hội Hữu nghị Nga – Việt dành cho Việt Nam và coi đây là tài sản vô giá của hai nước Việt Nam và LB Nga, được các thế hệ đi trước đặt nền móng và truyền lại cho các thế hệ nối tiếp để cùng nhau tiếp tục vun đắp phát triển cho tình hữu nghị và đối tác toàn diện giữa hai nước trong thời gian tới.

Hội Hữu nghị Nga – Việt đã ba lần được tặng Huân chương Hữu nghị vì những đóng góp to lớn vào việc phát triển tình hữu nghị, sự hợp tác giữa nhân dân hai nước. Nhiều chi hội và cán bộ, hội viên của Hội Hữu nghị Nga – Việt cũng được tặng Huân chương Hữu nghị và những phần thưởng cao quý của Đảng và Nhà nước Việt Nam.

Hiện nay, Học viện Kinh tế và Luật pháp Moscow – một cơ sở đào tạo ngoài công lập, chỗ dựa chính của Hội, đang đối mặt với những khó khăn, thách thức trong kinh doanh theo cơ chế mới của Nga và sự hỗ trợ của các doanh nghiệp hai nước đối với Hội Hữu nghị Nga – Việt khá hạn hẹp, đã ảnh hưởng mạnh tới hoạt động thực tế của Hội. Nhưng với sự nỗ lực của các cán bộ, hội viên của Hội, cùng với sự giúp đỡ ủng hộ của các cơ quan chức năng và các tổ chức xã hội, nghề nghiệp của hai nước, Hội Hữu nghị Nga – Việt được kỳ vọng sẽ tiếp tục phát huy truyền thống tốt đẹp, tình cảm ngày càng nồng ấm giữa hai dân tộc, tiếp tục đóng góp phần mình vào việc củng cố và phát triển hơn nữa mối quan hệ đối tác chiến lược toàn diện Việt Nam – Liên bang Nga trong thời gian tới. Đúng như Chủ tịch Hội Hữu nghị Việt – Nga Trần Bình Minh đã khẳng định trong Hội nghị tổng kết sáu tháng hoạt động của Hội Hữu nghị Việt – Nga mới đây rằng, Hữu nghị Việt – Nga luôn luôn sát cánh với những người bạn Nga, cùng nỗ lực để vượt qua mọi khó khăn, ra sức gìn giữ và tăng cường quan hệ hữu nghị anh em, sự hợp tác hiệu quả trong mọi lĩnh vực.