Apple, Google và Meta: Phá luật hay cạnh tranh công bằng?

Cả Google và Apple đều bảo vệ hoạt động của họ ở châu Âu đồng thời đồng ý hợp tác với các cuộc điều tra. (Nguồn: Reuters)

Đây là những trường hợp đầu tiên được thực hiện theo luật mới được ban hành nhằm kiềm chế sự độc quyền của các công ty công nghệ lớn trong thị trường kỹ thuật số.

Ủy ban châu Âu (EC), cơ quan điều hành của Liên minh châu Âu (EU) gồm 27 quốc gia, vừa thông báo mở cuộc điều tra đối với một số công ty vì nghi ngờ vi phạm Đạo luật Thị trường Kỹ thuật số (DMA).

Đạo luật Thị trường Kỹ thuật số có hiệu lực đầy đủ vào đầu tháng này, là một tập hợp các quy tắc toàn diện nhắm vào các công ty công nghệ lớn đóng vai trò "người gác cổng" cung cấp "các dịch vụ nền tảng cốt lõi".

Việc tuân thủ Đạo luật Thị trường Kỹ thuật số là bắt buộc. Các công ty vi phạm có thể phải đối mặt với những hậu quả nghiêm trọng, bao gồm: Phạt tài chính nặng nề, bắt buộc thay đổi hành vi, giải thể doanh nghiệp.

Mục tiêu đầy tham vọng của Đạo luật Thị trường Kỹ thuật số là biến thị trường kỹ thuật số trở nên "công bằng hơn" và "có tính cạnh tranh hơn". Để đạt được mục tiêu này, Đạo luật Thị trường Kỹ thuật số tập trung vào việc phá vỡ các hệ sinh thái công nghệ khép kín vốn giam hãm người tiêu dùng trong các sản phẩm hoặc dịch vụ của một công ty duy nhất.

Phó Chủ tịch Ủy ban châu Âu Margrethe Vestager, người phụ trách mảng cạnh tranh của EU, cho biết ủy ban đã nhận được nhiều khiếu nại về việc các công ty công nghệ vi phạm luật.

Bà Vestager tuyên bố: "Hôm nay, chúng tôi quyết định mở cuộc điều tra đối với một số hành vi nghi ngờ vi phạm luật. Khi phát hiện thêm vi phạm, chúng tôi sẽ tiếp tục xử lý".

Bà cũng cho biết các công ty đã được yêu cầu giữ lại một số tài liệu nhất định để Ủy ban có thể sử dụng trong các cuộc điều tra hiện tại và tương lai.

Tâm điểm của cuộc điều tra về ứng dụng

Cơ quan quản lý đang xem xét liệu Google và Apple có tuân thủ quy định của Đạo luật Thị trường Kỹ thuật hay không. Đạo luật này yêu cầu các công ty công nghệ cho phép nhà phát triển ứng dụng hướng người dùng đến các tùy chọn thanh toán rẻ hơn bên ngoài cửa hàng ứng dụng.

Ủy ban châu Âu lo ngại hai công ty này đang áp dụng nhiều hạn chế, bao gồm phí định kỳ, rào cản kỹ thuật, quyền kiểm soát dữ liệu.

Bà Margrethe Vestager, Ủy viên Châu Âu phụ trách Thời đại Kỹ thuật số, đã công bố các cuộc điều tra tại Brussels vào ngày 25/3. (Source: AP news)

Bà Margrethe Vestager, Ủy viên châu Âu phụ trách Thời đại Kỹ thuật số, đã công bố các cuộc điều tra tại Brussels vào ngày 25/3. (Nguồn: AP)

Google cũng đang bị "soi" vì vi phạm quy định Đạo luật Thị trường Kỹ thuật số cấm các "ông lớn" công nghệ ưu tiên dịch vụ của họ hơn đối thủ cạnh tranh. Ủy ban châu Âu lo ngại rằng các biện pháp của Google sẽ khiến các dịch vụ bên thứ ba bị phân biệt đối xử trên trang kết quả tìm kiếm.

Phản ứng của Google

Google khẳng định đã thực hiện những thay đổi đáng kể để tuân thủ Đạo luật Thị trường Kỹ thuật số. Tuy nhiên, Ủy ban châu Âu vẫn đang tiếp tục điều tra để đảm bảo rằng Google thực sự tuân thủ luật.

Giám đốc cạnh tranh Oliver Bethell khẳng định Google sẽ tiếp tục bảo vệ cách thức hoạt động của công ty trong những tháng tới.

Apple "tự tin" trước luật mới của EU

Ủy ban châu Âu đang xem xét liệu Apple có tạo điều kiện thuận lợi cho người dùng iPhone thay đổi trình duyệt web hay không. Apple cũng phải đối mặt với vụ kiện ở Mỹ vì cáo buộc độc quyền thị trường điện thoại thông minh.

Apple khẳng định kế hoạch của họ tuân thủ DMA và sẵn sàng hợp tác với Ủy ban châu Âu trong quá trình điều tra. Công ty cho biết đã tạo ra nhiều khả năng, tính năng và công cụ mới dành cho nhà phát triển để đáp ứng quy định.

Lựa chọn mới cho người dùng Facebook

Ủy ban châu Âu đang xem xét đề xuất của Meta cho phép người dùng châu Âu trả phí hàng tháng để sử dụng Facebook hoặc Instagram không có quảng cáo. Lựa chọn này sẽ giúp người dùng tránh bị sử dụng dữ liệu cá nhân để nhắm mục tiêu quảng cáo.

Ủy ban lo ngại rằng cách tiếp cận của Meta với mô hình "trả tiền hoặc đồng ý" có thể không cung cấp giải pháp thay thế thực sự cho việc ngăn chặn tích lũy dữ liệu cá nhân của những “người gác cổng”, đặc biệt là trong trường hợp người dùng không đồng ý.

Meta đã cam kết tham gia mang tính xây dựng với Ủy ban, nhưng đồng thời khẳng định rằng mô hình đăng ký thay thế cho quảng cáo đã được phát triển nhằm giải quyết một số vấn đề pháp lý, bao gồm cả luật Đạo luật Thị trường Kỹ thuật số. Ủy ban đặt mục tiêu kết thúc cuộc điều tra trong vòng 12 tháng.