Bà mẹ Mỹ chăm lo “Cây Hòa bình” Việt Nam

Ý tưởng về Cây Hòa bình

Với bà Rae, nỗi đau tột cùng vì mất cậu con trai 21 tuổi đã được xoa dịu phần nào khi cô con gái chia sẻ với bà một ý tưởng tích cực. Jerilyn Brusseau cũng rất đau khổ vì mất em trai nhưng thay vì hận thù, con gái bà lại mong muốn dựng lên những chiếc cầu hòa bình giữa nhân dân Mỹ và Việt Nam để có thể giúp hàn gắn những vết thương tinh thần và hậu quả mà chiến tranh để lại.

Tuy nhiên, phải chờ đến tận 26 năm sau, vào tháng 7/1995 khi Tổng thống Bill Clinton tuyên bố bình thường hóa quan hệ ngoại giao giữa hai nước, ý tưởng Cây Hòa bình mới được thực hiện. Jerilyn Brusseau nhớ lại buổi sáng mùa Thu năm ấy, khi nhóm bạn của họ cùng chia sẻ quan điểm về xây dựng hòa bình và hữu nghị với nhân dân Việt Nam: "Chúng tôi muốn đưa tinh thần ngoại giao nhân dân đã được củng cố qua 18 chương trình Cây Hòa Bình lên một mức sâu sắc hơn bằng cách làm việc với nhân dân Việt Nam cùng tháo gỡ bom mìn và trồng cây". Chỉ vài giờ sau cuộc họp đó, chồng bà Jerilyn đã bay đến Washington DC, kịp có mặt tại buổi tiếp tân của Phái đoàn Việt Nam và đã được Trưởng phái đoàn Việt Nam - Đại sứ Lê Văn Bàng sẵn sàng hỗ trợ ý tưởng Cây Hòa bình.

Tháng 1/1996, vợ chồng bà Jerilyn đến Việt Nam và gặp các đại diện của Liên hiệp các tổ chức hữu nghị Việt Nam và Ban Đối ngoại tỉnh Quảng Trị để bàn về kế hoạch tài trợ tháo gỡ bom mìn và vật liệu nổ từ mảnh đất 6,5 ha gần Đông Hà. Tháng 9/1996, ba cựu chuyên gia rà phá bom mìn từ Mỹ đã sang Quảng Trị để đóng góp thời gian và chuyên môn của mình cho nỗ lực rà phá bom mìn. Vào tháng 11/1996, 43 tình nguyện viên quốc tế sẵn sàng đến Quảng Trị để cùng trồng 2000 cây trên mảnh đất vừa sạch bom mìn dù trước đó không lâu, chồng bà Jerilyn đã bị một cơn đau tim đột ngột và qua đời.

Cho đến nay, rất nhiều các dự án được PTVN triển khai thành công tại Quảng Trị như: Rà phá bom mìn, Giáo dục phòng tránh bom mìn, Hỗ trợ nạn nhân bom mìn (LSA), Phát triển cộng đồng, Vốn vay tín dụng, Trồng cây cải tạo môi trường và viếng thăm hữu nghị, Xây dựng thư viện cộng đồng và Xây nhà Mẫu giáo.

Chặng đường sau 15 năm

Trong chuyến thăm Việt Nam (5-17/9) lần này, bà Rae sẽ cùng bà Jerilyn và 25 thành viên khác của tổ chức, các nhà tài trợ tham dự lễ khánh thành thư viện và nhà trẻ cho một số xã ở tỉnh Quảng Trị mà PTVN hỗ trợ xây dựng. Đó là nhà trẻ mang tên con trai bà "Daniel Cheney" và một trong hai thư viện mang tên "Thư viện Hoà bình của mẹ". Bà Rae cũng sẽ có cuộc giao lưu, gặp gỡ với một bà mẹ Việt Nam cũng có con trai hy sinh trong chiến tranh và bày tỏ mong muốn trở thành bạn của các bà mẹ Việt Nam có chung nỗi đau, để cùng chia sẻ.

Dù đã 90 tuổi nhưng Rae Cheney luôn được xem như "trái tim" của PTVN, là nguồn cảm hứng cho tất cả những người đã và đang sát cánh cùng tổ chức. Suốt 15 năm, Rae Cheney đã dành toàn bộ cuộc sống của một cán bộ ngân hàng về hưu cho các công việc nhân đạo. Bà chính là người thay mặt PTVN, kết nối với hàng ngàn các nhà tài trợ lớn nhỏ trên toàn nước Mỹ cũng như thế giới, cảm ơn sự ủng hộ của họ, đồng thời tiếp tục kêu gọi các nhà tài trợ ủng hộ tổ chức trên con đường hỗ trợ nhân dân Việt Nam khắc phục hậu quả chiến tranh.

PHẠM THUẬN