Số lượng công trình xanh của Việt Nam vẫn còn quá thấp

Tuần lễ Công trình xanh Việt Nam 2022 với chủ đề “Thúc đẩy công trình xanh: Hướng tới mục tiêu hiện thực hóa cam kết của Việt Nam tại COP 26” đã diễn ra từ 13-14/10 tại TP. Hồ Chí Minh.

Sự kiện do Bộ Xây dựng chủ trì, Chương trình Phát triển Liên hợp quốc (UNDP), Tổ chức Tài chính quốc tế (IFC), Hội đồng Công trình xanh Việt Nam (VGBC), IEC Consulting và các đơn vị liên quan phối hợp tổ chức.

Sau thành công của Tuần lễ Công trình xanh Việt Nam được tổ chức lần đầu tiên vào năm 2020, Tuần lễ Công trình xanh Việt Nam 2022 là diễn đàn mở uy tín, là nơi thúc đẩy đối thoại, kết nối hợp tác đa chiều với sự tham dự của hơn 1.200 đại biểu đến từ các bộ, ngành, địa phương; các tổ chức quốc tế; các cơ quan, tổ chức nghiên cứu, đào tạo, các đơn vị phát triển, quản lý dự án, các chủ đầu tư, đơn vị tư vấn – thiết kế, các kiến trúc sư và các chuyên gia trong và ngoài nước, cùng những doanh nghiệp sản xuất, phân phối vật liệu, thiết bị và công nghệ sử dụng trong các công trình xây dựng.

Hội nghị lần thứ 26 Các bên tham gia Công ước khung của Liên hợp quốc về Biến đổi khí hậu (COP26) đã đạt được các mục tiêu quan trọng và thể hiện quyết tâm ứng phó biến đổi khí hậu của thế giới. COP26 đã đưa ra 4 mục tiêu đó là: Đưa phát thải ròng toàn cầu về 0 vào giữa thế kỷ này, giữ cho nhiệt độ Trái đất tăng không quá 1,50C; thích ứng để bảo vệ cộng đồng và môi trường tự nhiên; huy động tài chính cho lời hứa 100 tỷ USD; đoàn kết vì mục tiêu khí hậu.

Tại COP26, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã đưa ra cam kết mạnh mẽ, đến năm 2050, Việt Nam - một trong những quốc gia chịu tác động nặng nề nhất do biến đổi khí hậu, sẽ là quốc gia đạt mức phát thải ròng bằng 0.

Thực tế, các cam kết đã và đang được hiện thực hóa trong nhiều chính sách như: Chiến lược và Kế hoach hành động quốc gia về Tăng trưởng xanh giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050; Chiến lược quốc gia về biến đổi khí hậu giai đoạn đến năm 2050, Chương trình quốc gia về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả giai đoạn 2019-2030; Nghị định số 06/NĐ-CP ngày 7/1/2022 quy định giảm nhẹ phát thải khí nhà kính và bảo vệ tầng ozone; danh mục lĩnh vực, cơ sở phát thải khí nhà kính phải thực hiện kiểm kê khí nhà kính; hệ thống giám sát và đánh giá hoạt động thích ứng với biến đổi khí hậu cấp quốc gia; xây dựng đề án phát triển thị trường carbon tại Việt Nam; Đề án đô thị ứng phó với biến đổi khí hậu.

Bộ Chính trị cũng đã ban hành Nghị quyết số 06/NQ-TW ngày 24/01/2022 về quy hoạch, xây dựng, quản lý và phát triển bền vững đô thị Việt Nam giai đoạn đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045, trong đó có các mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp quan trọng về phát triển đô thị theo hướng xanh, bền vững…

Các bộ, ngành, địa phương đã và đang rà soát, điều chỉnh các chiến lược, quy hoạch, kế hoạch có liên quan phù hợp với mục tiêu phát thải ròng bằng “0” vào năm 2050, cũng như tích cực, chủ động tăng cường hợp tác quốc tế về tài chính, công nghệ, nâng cao năng lực triển khai Thỏa thuận Paris và các cam kết tại COP26.

Bộ trưởng Bộ Xây dựng cũng đã ban hành Quyết định số 385/QĐ-BXD ngày 12/5/2022 phê duyệt Kế hoạch hành động của ngành Xây dựng ứng phó với biến đổi khí hậu giai đoạn 2022-2030, tầm nhìn đến năm 2050 thực hiện cam kết của Việt Nam tại COP26.

Theo báo cáo của Bộ Xây dựng, tốc độ tăng trưởng ngành xây dựng trong những năm qua trung bình đạt khoảng 9%/năm và tỷ lệ đô thị hóa cuối năm 2021 đạt khoảng 40,5%, đã kéo theo những áp lực gia tăng nhu cầu năng lượng sử dụng trong lĩnh vực xây dựng.

Về phát triển công trình xanh, qua hơn 10 năm phát triển, số lượng công trình xanh của Việt Nam hiện mới đạt khoảng trên 200 công trình. Con số này quá thấp so với số lượng công trình được xây dựng, đưa vào hoạt động và so với tiềm năng cũng như yêu cầu về sử dụng năng lượng, tài nguyên tiết kiệm, hiệu quả và bảo vệ môi trường.

Thực tế đòi hỏi việc phát triển công trình hiệu quả năng lượng, tiết kiệm tài nguyên, công trình xanh đã và đang là một trong những ưu tiên của ngành xây dựng ở nhiều quốc gia trên thế giới.

Phát biểu tại Tuần lễ, Thứ trưởng Bộ Xây dựng Lê Quang Hùng cho biết, trong 10 năm qua, Việt Nam mới chỉ có 233 công trình với tổng diện tích khoảng trên dưới 6 triệu m2 sàn xây dựng đạt tiêu chí công trình xanh.

Con số này quá thấp so với số lượng công trình được xây dựng, đưa vào hoạt động và so với tiềm năng cũng như yêu cầu về sử dụng năng lượng, tài nguyên tiết kiệm, hiệu quả, bảo vệ môi trường.

Đáng chú ý, Việt Nam chưa có công trình nào được thiết kế, xây dựng, quản lý vận hành đạt tiêu chí công trình phát thải ròng bằng 0, đó là thách thức lớn khi cái đích năm 2050 chỉ còn hơn 27 năm.

“Vì vậy, Tuần lễ Công trình xanh Việt Nam được tổ chức thường niên nhằm tuyên truyền, quảng bá, nâng cao nhận thức của các bên liên quan và thúc đẩy mạnh mẽ việc phát triển công trình, đô thị xanh, tiến tới những công trình, dự án đô thị phát thải thấp, phát thải ròng bằng 0, thể hiện nỗ lực và đóng góp thiết thực của ngành xây dựng vào mục tiêu phát thải ròng bằng 0 của Việt Nam”, Thứ trưởng Lê Quang Hùng nhấn mạnh.

Để thúc đẩy việc sử dụng năng lượng tiết kiệm, hiệu quả, phát triển công trình xanh, trong những năm qua Bộ Xây dựng đã có nhiều hoạt động hơp tác với các đối tác, cơ quan, tổ chức quốc tế như chính phủ Đan Mạch, UNDP, IFC-WB, GIZ, Đại sứ quán Anh…

Từ năm 2012, Bộ Xây dựng đã hợp tác với IFC-WB để soát xét, ban hành QCVN 09:2013/BXD và từ năm 2015 đã hợp tác để phát triển công cụ đánh giá, chứng nhận công trình sử dụng năng lượng, tài nguyên tiết kiệm và năng lượng theo chứng chỉ EDGE.

Việc tổ chức Tuần lễ Công trình xanh Việt Nam thành sự kiện thường niên của ngành xây dựng sẽ góp phần nâng cao nhận thức của các bên liên quan trong việc thúc đẩy sự phát triển các công trình xanh, công trình hiệu quả năng lượng.

Trong khuôn khổ của Tuần lễ Công trình xanh Việt Nam 2022 đã diễn ra các sự kiện: Tham quan thực tế tại dự án công trình xanh; Lễ trao chứng nhận công trình xanh và vinh danh các đơn vị có đóng góp trong việc thúc đẩy phát triển công trình xanh tại Việt Nam; 1 phiên toàn thể và 3 phiên thảo luận chuyên đề.

Ngoài ra còn có một số sự kiện bên lề tổ chức tại các địa phương như các hội thảo, khóa đào tạo, các hoạt động truyền thông nâng cao nhận thức cho các đối tượng liên quan về phát triển công trình xanh...

Song song với các chương trình hội thảo, Triển lãm Tuần lễ Công trình xanh Việt Nam 2022 cũng quy tụ hơn 20 nhà cung cấp công nghệ tòa nhà, vật liệu xây dựng, đơn vị phát triển công trình đi đầu trong xu hướng tiết kiệm năng lượng, phát thải thấp trong nước và khu vực như Panasonic, Daikin, Phúc Khang, Fraser Property, Saint Gobain…