| Theo ước tính của IMF, GDP của Nga sẽ tăng lần lượt 3,2% và 1,8% vào năm 2024 và 2025. (Nguồn: Bloomberg) |
IMF đã đưa ra những dự đoán lạc quan về triển vọng phát triển kinh tế của Nga trong hai năm tới. Theo ước tính của IMF, tổng sản phẩm quốc nội (GDP) của Nga sẽ tăng lần lượt 3,2% và 1,8% vào năm 2024 và 2025, đều cao hơn mức dự kiến trước đó là 2,6% và 1,1%. Các chuyên gia IMF cho rằng hoạt động đầu tư mạnh mẽ ở Nga, chi tiêu chính phủ tăng, nhu cầu tiêu dùng tăng và xuất khẩu dầu ổn định đều là những diễn biến tích cực hỗ trợ tăng trưởng kinh tế.
Ba động năng chính
Theo BBC, báo cáo "Triển vọng kinh tế thế giới" mới nhất do IMF công bố ngày 16/4 dự đoán tốc độ tăng trưởng kinh tế của Nga trong năm nay sẽ vượt tốc độ tăng trưởng kinh tế của các nền kinh tế phát triển trên thế giới, trong đó có Mỹ. Điều đáng chú ý là IMF đã nâng dự báo tăng trưởng kinh tế của Nga trong hai quý liên tiếp. Dự báo tốc độ tăng trưởng mới nhất đã tăng 2,1 điểm phần trăm so với dự báo đưa ra vào tháng 10/2023.
Nga dù trải qua nhiều đợt trừng phạt của phương Tây nhưng vẫn duy trì được tốc độ tăng trưởng kinh tế tương đối cao. Thực tế này đã làm dấy lên mối lo ngại rộng rãi trong dư luận quốc tế. France 24 Hours TV nhận định nền kinh tế Nga vẫn duy trì tốc độ tăng trưởng cao sau thời gian ngắn sụt giảm vào năm 2022, tốc độ tăng trưởng vượt dự đoán của nhiều chuyên gia, thậm chí vượt kỳ vọng của các tổ chức trong nước Nga. Số liệu thống kê chính thức của Nga cho thấy nền kinh tế nước này tăng trưởng 3,6% trong năm ngoái.
Zhang Hong, nhà nghiên cứu tại Viện Nghiên cứu Nga, Đông Âu và Trung Á thuộc Viện Khoa học Xã hội Trung Quốc, nói với phóng viên của Global Times vào ngày 17/4 rằng tăng trưởng kinh tế hiện nay của Nga có ba động lực: Năng lượng, tiêu dùng và đầu tư. Trước đây, chủ yếu dựa vào năng lượng và tiêu dùng. Sau khi xung đột Nga-Ukraine nổ ra vào năm 2022, Nga bắt đầu một đợt bùng nổ đầu tư mới, làn sóng nội địa hóa và làn sóng thay thế nhập khẩu dưới các lệnh trừng phạt của phương Tây. Vì vậy, sức sống tăng trưởng kinh tế rất mạnh mẽ.
Zhang Hong cho rằng nguyên nhân chính khiến đà tăng trưởng kinh tế của Nga tốt hơn dự kiến trong năm nay là do giá năng lượng tăng. Vòng xung đột mới giữa Palestine và Israel đã khiến giá năng lượng quốc tế tăng cao. Giá trung bình của một thùng dầu ban đầu là khoảng 70 USD nhưng hiện nay đã tăng lên 90 USD. Giá có thể ổn định trên 90 USD trong tương lai. Dưới áp lực của cuộc khủng hoảng địa chính trị, việc giá năng lượng tăng bất ngờ có thể khiến diễn biến chung của nền kinh tế Nga trong năm nay trở nên lạc quan.
Một báo cáo trên tuần báo "Lý lẽ và sự thật" của Nga ngày 16/4 dẫn lời Inna Litvinenko, tiến sĩ kinh tế người Nga, cho biết: "Tăng trưởng kinh tế của Nga chủ yếu được hưởng lợi từ việc sử dụng các nguồn lực trong nước. Nga là nhà xuất khẩu năng lượng lớn cho hai nền kinh tế lớn nhất thế giới là Trung Quốc và Ấn Độ, chính các chính sách của các nhà lãnh đạo Mỹ và châu Âu đã thúc đẩy nguồn cung cấp dầu và khí đốt tự nhiên khổng lồ của Nga cho Trung Quốc và Ấn Độ”.
Tăng trưởng ít nhất 2% mỗi năm trong 6 năm tới
Russia Today TV dẫn lời Lev Denisov, Vụ trưởng Vụ Dự báo và Phân tích Kinh tế Vĩ mô thuộc Bộ Phát triển Kinh tế Nga, cho biết hiện tại có những diễn biến tích cực ở hầu hết các lĩnh vực then chốt ở Nga. Sản xuất, xây dựng và bán lẻ là động lực chính của tăng trưởng kinh tế. Trong ngắn hạn, quỹ đạo phát triển kinh tế của Nga sẽ bị ảnh hưởng bởi 3 yếu tố chính: Chính sách tiền tệ, động lực đầu tư và tốc độ tăng trưởng năng suất lao động.
Theo kế hoạch của chính phủ Nga, nền kinh tế Nga sẽ tăng trưởng với tốc độ hàng năm ít nhất là 2% trong sáu năm tới. Đến năm 2030, chính phủ Nga có kế hoạch tăng GDP khoảng 20%.
Truyền thông Nga đưa tin các nước phương Tây hiện đang áp đặt các biện pháp trừng phạt kinh tế chưa từng có đối với Nga. Theo thống kê, có hơn 20.000 lệnh trừng phạt, ảnh hưởng đến nhiều lĩnh vực kinh tế của Nga, đặc biệt là lĩnh vực năng lượng, hàng không, thương mại, ngân hàng và tài chính. Đồng thời, gần một nửa dự trữ vàng và ngoại hối của Nga (khoảng 300 tỷ USD) đã bị đóng băng, nhiều công ty quốc tế đã tuyên bố rút khỏi Nga. Nhưng nền kinh tế Nga không chỉ tăng trưởng trở lại mà còn bù đắp được những tổn thất do các lệnh trừng phạt gây ra.
| Khách du lịch tham quan Quảng trường Đỏ. (Nguồn: EPA) |
Zhang Hong cho rằng phản ứng của Nga trước các lệnh trừng phạt của phương Tây là tương đối hiệu quả.
Đầu tiên, Nga đã thực hiện một số biện pháp kiểm soát ngoại hối nhất định và các lệnh thanh toán bằng đồng Ruble trong lĩnh vực tài chính. Hệ thống thanh toán mới cũng đã được xây dựng và sáng kiến xây dựng hệ thống thanh toán quốc tế giữa các nước BRICS cũng được thúc đẩy tích cực.
Thứ hai, Nga sẽ chuyển hướng hoặc đối tác hoạt động kinh tế, thương mại đối ngoại từ Mỹ và châu Âu ban đầu sang phương Đông như Thổ Nhĩ Kỳ, Ấn Độ, Trung Quốc và ASEAN.
Thứ ba, Nga đang mở rộng nhu cầu trong nước, thực hiện thay thế nhập khẩu và thiết lập chuỗi công nghiệp tách rời khỏi phương Tây. Nga cũng đang tái cơ cấu ngành sản xuất của nước này và hồi sinh ngành công nghiệp quân sự. Điều này sẽ kích thích nhu cầu trong nước và đầu tư vào nền kinh tế.
Tốc độ tăng trưởng G7 thấp hơn mức bình quân toàn cầu
"Trái ngược với tốc độ tăng trưởng kinh tế mạnh mẽ của Nga, tốc độ tăng trưởng kinh tế trung bình chung của các nền kinh tế phát triển trong năm nay dự kiến chỉ ở mức 1,7%", BBC cho biết, theo dự báo của IMF, tốc độ tăng trưởng kinh tế của Nhóm G7 sẽ thấp hơn của Nga, cũng thấp hơn mức trung bình toàn cầu.
Trong số đó, tốc độ tăng trưởng GDP của Mỹ dự kiến là 2,7%, Canada là 1,2%, Nhật Bản là 0,9%, Ý và Pháp là 0,7%, Anh là 0,5% và Đức là 0,2%. Nga được xếp vào nhóm thị trường mới nổi và nền kinh tế đang phát triển trong thống kê của IMF, tốc độ tăng trưởng bình quân của các nền kinh tế thuộc nhóm này được dự báo là 4,2% trong năm nay.
Đồng thời, tình hình ở khu vực đồng Euro đang trở nên tồi tệ hơn, chủ yếu là do kinh tế Đức không như kỳ vọng, Sergei Suverov, phó giáo sư tại Đại học Tài chính Chính phủ Nga, cho biết. Đức và một số nước châu Âu khác tiếp tục gánh chịu giá năng lượng tăng cao do lệnh trừng phạt chống Nga và việc từ chối mua nguyên liệu thô từ Moscow. Một số ngành công nghiệp ở EU đang tiến hành phi công nghiệp hóa.
IMF cũng bày tỏ lo ngại về tình trạng bội chi ngân sách của chính phủ Mỹ, đồng thời cảnh báo rằng chính phủ Mỹ "phải có một số nhượng bộ". IMF cho biết nợ quốc gia của Mỹ đã vượt quá 34 nghìn tỷ USD vào tháng 12 năm ngoái và tiếp tục tăng. Thâm hụt tài chính của Mỹ có thể làm trầm trọng thêm tình trạng lạm phát vốn đã cao và gây ra rủi ro lâu dài cho nền kinh tế toàn cầu.
Trong báo cáo “Triển vọng kinh tế thế giới” lần này, IMF đã nâng dự báo tốc độ tăng trưởng kinh tế toàn cầu năm 2024 từ 3,1% lên 3,2%, nhưng vẫn giữ nguyên mức tăng trưởng dự báo năm 2025 ở mức 3,2%. IMF ước tính các nền kinh tế lớn tăng trưởng nhanh nhất thế giới trong năm nay sẽ là Ấn Độ và Trung Quốc. Nhà kinh tế trưởng của IMF Pierre-Olivier Goulincha cho biết, bất chấp hàng loạt bất ổn gần đây, nền kinh tế toàn cầu vẫn rất mạnh mẽ. Thế giới đã tránh được suy thoái thành công và hệ thống ngân hàng nhìn chung ổn định.
(theo Global Times)