Bất chấp lệnh trừng phạt từ Mỹ và sự bá quyền của đồng USD, đây là cách Nga-Trung Quốc, BRICS lựa chọn đối đầu

Hải An
Nhóm BRICS, trong đó Nga-Trung Quốc là thành viên, được thành lập nhằm thúc đẩy hội nhập kinh tế toàn cầu, chống lại sự bá quyền của Mỹ và phương Tây trong lĩnh vực tài chính.
Theo dõi Baoquocte.vn trên
BRICS-Mỹ. (Nguồn: Shutterstock)
Trong những năm gần đây, các quốc gia BRICS đang tìm cách thoát khỏi thế giới do đồng USD Mỹ thống trị. (Nguồn: Shutterstock)

Đồng USD là mô hình tham chiếu của thế giới, đóng vai trò là đồng tiền dự trữ quốc tế và là thước đo cho thị trường xuất khẩu toàn cầu. Tuy nhiên, vị thế độc quyền này đang dần bị đe dọa, đặc biệt là với sự trỗi dậy của Các nền kinh tế mới nổi (BRICS). Đồng thời, những thay đổi trong nền kinh tế toàn cầu có nghĩa là sự chuyển dịch từ hệ thống tài chính tập trung vào đồng bạc xanh sang hệ thống tài chính đa nguyên và đa cực hơn với sự xuất hiện của BRICS.

BRICS hiện nay bao gồm 9 thành viên: Trung Quốc, Ấn Độ, Nga, Brazil, Các tiểu vương quốc Arab thống nhất (UAE), Ai Cập, Nam Phi, Iran và Ethiopia. Đáng chú ý, khối này có 4 trong số 11 nền kinh tế lớn nhất thế giới, trong đó Trung Quốc và Nga nắm giữ ghế thường trực tại Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc.

Sức mạnh của BRICS thể hiện qua những con số ấn tượng. Với dân số hơn 3,5 tỷ người, chiếm 45% dân số thế giới, BRICS vượt xa G7 - chỉ đại diện cho 715 triệu người. Tổng GDP của BRICS đạt 27.000 tỷ USD, chiếm khoảng 1/4 GDP toàn cầu. Đặc biệt, BRICS quản lý 45% trữ lượng dầu mỏ toàn cầu, cùng với nguồn nước ngọt và đất nông nghiệp dồi dào.

Đặc quyền của Mỹ từ vị thế USD

Kể từ Hiệp định Bretton Woods năm 1944, USD đã trở thành đồng tiền quốc tế. Sau khi hệ thống Bretton Woods sụp đổ năm 1971, Mỹ từ bỏ “bản vị vàng”, đồng USD vẫn giữ thế thượng phong. Có nhiều lý do cho ưu thế này của Washington, gồm: sức mạnh hiện tại của nền kinh tế, USD là đồng tiền dự trữ của thế giới và vai trò của nó trong kinh doanh dầu mỏ, được gọi là hệ thống petrodollar.

Tin liên quan
Kinh tế thế giới nổi bật (8-14/11): Nga-Iran bắt tay đối phó trừng phạt, Mỹ gây khó châu Âu, Trung Quốc lần đầu phát hành nợ bằng USD Kinh tế thế giới nổi bật (8-14/11): Nga-Iran bắt tay đối phó trừng phạt, Mỹ gây khó châu Âu, Trung Quốc lần đầu phát hành nợ bằng USD

USD thống trị khiến Mỹ được hưởng một số đặc quyền quan trọng. Sự bá chủ của đồng bạc xanh đã mang lại cho Mỹ một lợi thế lớn. Nó cho phép quốc gia này vay với lãi suất rẻ hơn vì nhu cầu về tài sản bằng ngoại tệ, đặc biệt là trái phiếu kho bạc Mỹ, vẫn còn cao.

Hơn nữa, vị thế của USD cũng mang lại cho Mỹ đòn bẩy để kiểm soát cơ bản hầu hết các tổ chức như Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF) và Ngân hàng Thế giới (WB). Tuy nhiên, sự tồn tại của một cấu trúc đơn cực của thế giới tài chính đã không tránh khỏi bị chỉ trích.

Mục tiêu chính của BRICS

Các quốc gia thành lập nhóm BRICS vào đầu những năm 2000 với mục tiêu cơ bản là thúc đẩy hội nhập kinh tế và chống lại sự bá quyền của Mỹ và châu Âu trong lĩnh vực tài chính. Nhóm này phát triển qua nhiều năm, trở thành một khối thương mại và đầu tư lớn, xét về thị phần trong tổng thương mại và đầu tư thế giới.

Các nước BRICS sở hữu nhiều thế mạnh: Trung Quốc là một “gã khổng lồ” sản xuất, Brazil được ban tặng nhiều tài nguyên thiên nhiên, Nga là một quốc gia cung cấp năng lượng lớn và Nam Phi là một đất nước chủ chốt ở châu Phi.

Một lý do chính khác khiến BRICS thành lập liên minh là vì hầu hết các quốc gia này chủ yếu dựa vào đồng USD. Một số nước, chịu ảnh hưởng nhiều nhất là Trung Quốc và Nga, đã từng phải đối mặt với tác động của các lệnh trừng phạt kinh tế.

Do đó, khi được thành lập, BRICS tập trung vào việc tìm kiếm các phương pháp để hạn chế vai trò của đồng bạc xanh và đưa ra các chức năng có thể cho phép giao thương bằng các loại nội tệ của các nước thành viên khối.

Thái Lan nộp văn bản bày tỏ ý định gia nhập BRICS. (Nguồn: Reuters)
Các nước BRICS bắt đầu đa dạng hóa khỏi đồng bạc xanh, có nghĩa là quá trình này sẽ có tác động rất quan trọng đến thương mại và tài chính trên toàn cầu. (Nguồn: Reuters)

Những hành động cụ thể

Trong những năm gần đây, các quốc gia BRICS đang tìm cách thoát khỏi thế giới do đồng bạc xanh thống trị. Nhiều yếu tố đã thúc đẩy sự thay đổi này như: sự ganh đua chính trị, các lệnh trừng phạt kinh tế do Mỹ áp đặt và nỗ lực kiểm soát hoạt động nhiều hơn đối với lĩnh vực ngân hàng.

Điểm nổi bật của sự thay đổi này là việc thành lập Ngân hàng Phát triển Mới (NDB) vào năm 2014, đặt trụ sở tại Thượng Hải (Trung Quốc). Mục tiêu chính của ngân hàng này là cung cấp các giải pháp tài trợ phát triển bằng nội tệ cho các quốc gia thành viên thay vì các hệ thống do USD chi phối của các tổ chức đối tác phương Tây.

Hai nền kinh tế lớn là Trung Quốc và Nga đã rất tích cực trong việc thúc đẩy phi USD hóa, điều này thể hiện rõ qua sự gia tăng về khối lượng thương mại song phương hiện được thanh toán nhiều hơn bằng đồng Nhân dân tệ và Ruble. Ấn Độ cũng bày tỏ mong muốn ngày càng tăng trong việc sử dụng đồng Rupee để mua hàng ở nước ngoài, đặc biệt là mua dầu mỏ từ Nga.

Khi tham gia giao dịch với các thành viên của nhóm này, họ hy vọng đạt được mục tiêu sử dụng các loại nội tệ để tránh hệ thống dựa trên đồng bạc xanh, giảm chi phí kinh doanh cũng như nỗ lực loại bỏ sự biến động của thị trường ngoại hối.

Ngoài ra, các nước cũng xem xét ý tưởng về đồng tiền chung BRICS. Mặc dù hiện vẫn đang trong giai đoạn đầu, nhưng khái niệm này bắt nguồn từ tư duy chiến lược của nhóm về việc tạo ra một kiến ​​trúc tài chính toàn cầu mới sau khủng hoảng. Việc bổ sung đồng tiền chung hoặc thậm chí là kiến ​​trúc tài chính chặt chẽ hơn ở các nước BRICS sẽ góp phần làm giảm vị thế của đồng USD.

Các nước BRICS bắt đầu đa dạng hóa khỏi đồng bạc xanh, có nghĩa là quá trình này sẽ có tác động rất quan trọng đến thương mại và tài chính trên toàn cầu. Khi nhiều quốc gia tìm kiếm các con đường đa dạng hóa dự trữ ngoại hối và xem xét lựa chọn không tích lũy USD, việc sử dụng đồng tiền này có khả năng sẽ giảm xuống.

Thời gian qua, trong quá trình Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) tăng lãi suất, các nền kinh tế mới nổi không gặp nhiều tác động do họ đã chuyển sang giao dịch thương mại bằng các loại nội tệ. Trong khi đó, hầu hết các nước đang phát triển đều phải chịu tình trạng tháo chạy vốn và lạm phát khi đồng bạc xanh tăng vì nợ của họ thường liên quan đến đồng nội tệ Mỹ.

Việc các nước BRICS nắm giữ USD khiến các tài khoản nước ngoài của các quốc gia này phải chịu sự biến động của đồng tiền này, do đó, họ cần đa dạng hóa hơn để cải thiện sự ổn định kinh tế của mình. Hơn nữa, việc đa dạng hóa tài chính toàn cầu có thể thúc đẩy sự phân phối quyền lực trên thế giới một cách tương đối công bằng. Trong quá khứ, Mỹ đã áp dụng sự kiểm soát thao túng của mình đối với hệ thống tài chính quốc tế dựa trên đồng USD như một cách để đàm phán với các quốc gia khác, hay áp dụng các biện pháp trừng phạt đối với những nước không chấp thuận.

Lệnh trừng phạt của Mỹ và phương Tây kém hiệu quả, Nga-Trung Quốc ngày càng quyền lực, BRICS chớp thời cơ ‘nổi dậy’, tương lai nằm ở vàng?

Lệnh trừng phạt của Mỹ và phương Tây kém hiệu quả, Nga-Trung Quốc ngày càng quyền lực, BRICS chớp thời cơ ‘nổi dậy’, tương lai nằm ở vàng?

Những nỗ lực của Nga đã củng cố vị thế của nước này, cùng với Trung Quốc, trở thành đối thủ địa chính trị chính ...

Giá tiêu hôm nay 20/11/2024: Hơn 82% hồ tiêu nhập vào Việt Nam tới từ quốc gia Đông Nam Á này, nhận định thị trường vụ 2025

Giá tiêu hôm nay 20/11/2024: Hơn 82% hồ tiêu nhập vào Việt Nam tới từ quốc gia Đông Nam Á này, nhận định thị trường vụ 2025

Giá tiêu hôm nay 20/11/2024 tại thị trường trong nước ổn định ở một số địa phương trọng điểm, giao dịch từ 138.500 – 140.000 ...

Giá tiêu hôm nay 21/11/2024: Thị trường kém sôi động, công nghệ chế biến hồ tiêu Việt Nam đã tiếp cận tiêu chuẩn của thế giới

Giá tiêu hôm nay 21/11/2024: Thị trường kém sôi động, công nghệ chế biến hồ tiêu Việt Nam đã tiếp cận tiêu chuẩn của thế giới

Giá tiêu hôm nay 21/11/2024 tại thị trường trong nước ổn định ở một số địa phương trọng điểm, giao dịch từ 138.500 – 140.000 ...

Bất động sản mới nhất: Chênh lệch giá chung cư giữa Đông và Tây Hà Nội, đề nghị dừng thanh tra 10 dự án, điều kiện bồi thường khi thu hồi đất

Bất động sản mới nhất: Chênh lệch giá chung cư giữa Đông và Tây Hà Nội, đề nghị dừng thanh tra 10 dự án, điều kiện bồi thường khi thu hồi đất

Khảo sát thị trường chung cư Hà Nội, Hải Dương đề nghị dừng thanh tra 10 dự án, điều kiện bồi thường khi Nhà nước ...

Hợp tác Hải quan Việt Nam-Lào: Tin tưởng, hỗ trợ, giúp đỡ cùng phát triển

Hợp tác Hải quan Việt Nam-Lào: Tin tưởng, hỗ trợ, giúp đỡ cùng phát triển

Hải quan Việt Nam-Lào đặc biệt quan tâm xây dựng, duy trì, gìn giữ, phát triển quan hệ hợp tác ngày càng hướng đến thực ...

(theo Stratheia)

Xem nhiều

Đọc thêm

Lịch thi đấu bóng đá hôm nay 22/11 và sáng 23/11: Lịch thi đấu Bundesliga - Munich vs Augsburg; La Liga - Getafe vs Valladolid

Lịch thi đấu bóng đá hôm nay 22/11 và sáng 23/11: Lịch thi đấu Bundesliga - Munich vs Augsburg; La Liga - Getafe vs Valladolid

Lịch thi đấu bóng đá hôm nay 22/11 và sáng 23/11: Lịch thi đấu Bundesliga - Munich vs Augsburg; Ligue 1 - Paris Saint-Germain vs Toulouse...
Tử vi 12 cung hoàng đạo Thứ Sáu ngày 22/11/2024: Kim Ngưu mâu thuẫn tình cảm

Tử vi 12 cung hoàng đạo Thứ Sáu ngày 22/11/2024: Kim Ngưu mâu thuẫn tình cảm

Tử vi hôm nay 22/11/2024 của 12 cung hoàng đạo - Ma Kết, Bảo Bình, Song Ngư, Bạch Dương, Kim Ngưu, Song Tử, Cự Giải, Sư Tử, Xử Nữ, Thiên ...
EU lùi 1 năm áp dụng quy định về nạn phá rừng

EU lùi 1 năm áp dụng quy định về nạn phá rừng

Nguyên nhân chính gây ra nạn phá rừng và suy thoái rừng toàn cầu là việc mở rộng đất nông nghiệp để sản xuất các hàng hóa như cà phê, ...
Vượt qua Trung Quốc, OECD đánh giá Hàn Quốc có hạ tầng 5G tốt nhất thế giới

Vượt qua Trung Quốc, OECD đánh giá Hàn Quốc có hạ tầng 5G tốt nhất thế giới

Theo OECD, Hàn Quốc vừa sở hữu hạ tầng 5G tốt nhất thế giới, vừa xếp thứ 2 về số lượng người dùng.
Giá cà phê hôm nay 21/11/2024: Giá cà phê bật tăng mạnh mẽ, xuất khẩu giảm sâu, hàng Việt sẽ vẫn tuân thủ EUDR

Giá cà phê hôm nay 21/11/2024: Giá cà phê bật tăng mạnh mẽ, xuất khẩu giảm sâu, hàng Việt sẽ vẫn tuân thủ EUDR

Giới phân tích dự báo sản lượng cà phê vụ 2024 - 2025 của Việt Nam có thể giảm 10-15% so với vụ 2023 - 2024. Việt Nam là quốc ...
Bài tarot hôm nay 22/11: Thất bại lớn nhất của cuộc đời bạn là gì?

Bài tarot hôm nay 22/11: Thất bại lớn nhất của cuộc đời bạn là gì?

Thông qua một lá bài tarot, bạn sẽ khám phá thông điệp về thất bại lớn nhất trong cuộc đời mình. Hãy chọn ngay một lá bài để giải mã ...
Giá cà phê hôm nay 21/11/2024: Giá cà phê bật tăng mạnh mẽ, xuất khẩu giảm sâu, hàng Việt sẽ vẫn tuân thủ EUDR

Giá cà phê hôm nay 21/11/2024: Giá cà phê bật tăng mạnh mẽ, xuất khẩu giảm sâu, hàng Việt sẽ vẫn tuân thủ EUDR

Giới phân tích dự báo sản lượng cà phê vụ 2024 - 2025 của Việt Nam có thể giảm 10-15% so với vụ 2023 - 2024. Việt Nam là quốc gia xuất khẩu cà phê ...
Thu hút vốn FDI xanh: Lợi thế nhiều, thách thức lớn

Thu hút vốn FDI xanh: Lợi thế nhiều, thách thức lớn

Baoquocte.vn. Thu hút vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) xanh đang hòa mình cùng làn sóng phát triển kinh tế xanh của đất nước.
Tổng giám đốc PetroVietnam tiếp Đại sứ Angola Agostinho Fernandes, đề nghị thúc đẩy hợp tác với Tập đoàn dầu khí Sonangol

Tổng giám đốc PetroVietnam tiếp Đại sứ Angola Agostinho Fernandes, đề nghị thúc đẩy hợp tác với Tập đoàn dầu khí Sonangol

Tổng giám đốc PetroVietnam tiếp Đại sứ Angola Agostinho Fernandes, đề nghị thúc đẩy hợp tác với Tập đoàn dầu khí Sonangol...
Giá xăng dầu hôm nay 21/11: Thế giới biến động nhẹ; chiều nay, giá xăng sẽ được điều chỉnh tăng hay giảm?

Giá xăng dầu hôm nay 21/11: Thế giới biến động nhẹ; chiều nay, giá xăng sẽ được điều chỉnh tăng hay giảm?

Giá xăng dầu hôm nay 21/11, giảm khoảng 50 cent, chịu tác động bởi tồn kho dầu thô và xăng của Mỹ tăng. Trong nước chiều nay giá sẽ được điều chỉnh như thế nào?
Giá heo hơi hôm nay 21/11: Miền Bắc đã ổn định, cuộc đại di dời của ngành chăn nuôi

Giá heo hơi hôm nay 21/11: Miền Bắc đã ổn định, cuộc đại di dời của ngành chăn nuôi

Nhìn chung, thị trường heo hơi hôm nay điều chỉnh trái chiều tại miền Trung và miền Nam, còn miền Bắc khá ổn định. Khảo sát mới nhất cho thấy giá heo hơi ba miền ...
Giá tiêu hôm nay 21/11/2024: Thị trường kém sôi động, công nghệ chế biến hồ tiêu Việt Nam đã tiếp cận tiêu chuẩn của thế giới

Giá tiêu hôm nay 21/11/2024: Thị trường kém sôi động, công nghệ chế biến hồ tiêu Việt Nam đã tiếp cận tiêu chuẩn của thế giới

Giá tiêu hôm nay 21/11/2024 tại thị trường trong nước ổn định ở một số địa phương trọng điểm, giao dịch từ 138.500 – 140.000 đồng/kg.
Bất động sản mới nhất: Chênh lệch giá chung cư giữa Đông và Tây Hà Nội, đề nghị dừng thanh tra 10 dự án, điều kiện bồi thường khi thu hồi đất

Bất động sản mới nhất: Chênh lệch giá chung cư giữa Đông và Tây Hà Nội, đề nghị dừng thanh tra 10 dự án, điều kiện bồi thường khi thu hồi đất

Khảo sát thị trường chung cư Hà Nội, Hải Dương đề nghị dừng thanh tra 10 dự án… là những tin bất động sản (BĐS) mới nhất.
73% những người đã kết hôn nhưng chưa có con dự định mua nhà trong 1 năm tới

73% những người đã kết hôn nhưng chưa có con dự định mua nhà trong 1 năm tới

Theo Báo cáo của Batdongsan.com.vn nửa cuối năm 2024, 73% những người đã kết hôn nhưng chưa có con dự định mua nhà trong 1 năm tới.
Bất động sản mới nhất: Giá chung cư chỉ tăng không giảm, giá thuê lại ‘bất động’, điều kiện để cưỡng chế thu hồi đất

Bất động sản mới nhất: Giá chung cư chỉ tăng không giảm, giá thuê lại ‘bất động’, điều kiện để cưỡng chế thu hồi đất

Căn hộ chung cư vẫn là 'điểm nóng' của thị trường, gần 4.000 căn hộ cũ tại TP.HCM sắp được sửa chữa… là những tin bất động sản (BĐS) mới nhất.
Bất động sản mới nhất: Danh sách dự án chung cư giá cao ngất tại Hà Nội và TPHCM, làm gì khi mua phải đất ‘dính’ quy hoạch?

Bất động sản mới nhất: Danh sách dự án chung cư giá cao ngất tại Hà Nội và TPHCM, làm gì khi mua phải đất ‘dính’ quy hoạch?

Loạt dự án chung cư giá tăng vọt tại Hà Nội và TPHCM, Cần Thơ kiểm kê đất đai chuyên đề về sân golf… là những tin bất động sản (BĐS) mới nhất.
Nỗ lực thúc đẩy thị trường bất động sản phát triển bền vững

Nỗ lực thúc đẩy thị trường bất động sản phát triển bền vững

Giải thưởng Nhà môi giới bất động sản Việt Nam nhằm tôn vinh các cá nhân có đóng góp tích cực, nỗ lực thúc đẩy thị trường bất động sản phát triển bền vững.
Bất động sản mới nhất: Mặc kệ tồn kho ngày càng lớn, giá vẫn tăng vù vù, thị trường vào mùa cuối năm, bảng giá 14 chung cư vừa mở bán

Bất động sản mới nhất: Mặc kệ tồn kho ngày càng lớn, giá vẫn tăng vù vù, thị trường vào mùa cuối năm, bảng giá 14 chung cư vừa mở bán

Tồn kho ngày càng lớn, giá chung cư tại TPHCM chạm 80 triệu đồng/m2, Hà Nội thu hồi hơn 7.100 m2 đất… là những tin bất động sản (BĐS) mới nhất.
Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 21/11: Loạt đồng tiền trú ẩn an toàn tăng giá

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 21/11: Loạt đồng tiền trú ẩn an toàn tăng giá

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 21/11 ghi nhận Yen Nhật, đồng Franc Thụy Sỹ và đồng bạc xanh đã tăng giá.
Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 20/11: USD hạ nhiệt, Yen Nhật thêm 'báo động'

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 20/11: USD hạ nhiệt, Yen Nhật thêm 'báo động'

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 20/11 tiếp tục hạ nhiệt, vẫn neo trên mức 106.
Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 19/11: USD đảo chiều, thị trường tự do tiếp đà 'bay cao'

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 19/11: USD đảo chiều, thị trường tự do tiếp đà 'bay cao'

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 19/11 ghi nhận đồng USD giảm trong khi đồng EUR tăng 0,54%, đạt mức 1,0598 USD.
Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 18/11: Thị trường tự do tiến xa

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 18/11: Thị trường tự do tiến xa

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 18/11 ghi nhận USD mua vào tại các thị trường tự do đang cao hơn 465 đồng so với kênh ngân hàng.
Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 15/11: USD vươn tới mức đỉnh một năm

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 15/11: USD vươn tới mức đỉnh một năm

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 15/11 ghi nhận đồng USD tăng giá so với các đồng tiền chính, neo ở mức đỉnh trong một năm.
Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 14/11: USD neo đỉnh một năm, EUR, Yen Nhật giảm mạnh

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 14/11: USD neo đỉnh một năm, EUR, Yen Nhật giảm mạnh

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 14/11 ghi nhận USD tăng lên mức cao nhất trong một năm so với các loại tiền tệ chính.
Phiên bản di động