Tham gia đoàn công tác của Phó Thủ tướng có lãnh đạo Bộ GTVT, các bộ, ngành Trung ương, UBND TP. Hà Nội, các đơn vị vận hành, khai thác cảng hàng không (CHK).
| Phó Thủ tướng kiểm tra các hoạt động tại sân bay Nội Bài. |
Trước khi làm việc với các bộ, ngành và đơn vị liên quan, Phó Thủ tướng đã đi kiểm tra hoạt động tại sân đỗ, đường lăn, đường cất hạ cánh và đài kiểm soát không lưu.
Báo cáo với Phó Thủ tướng và đoàn công tác, ông Đinh Việt Thắng, Cục trưởng Cục Hàng không Việt Nam cho biết trong những năm qua, cùng với quá trình phát triển kinh tế-xã hội, ngành hàng không có bước phát triển mạnh, tốc độ tăng trưởng cao.
Giai đoạn 2010-2017, thị trường vận tải hàng không Việt Nam tăng trung bình 16,64%/năm về hành khách, 14%/năm về hàng hoá. Tổng sản lượng thông qua các cảng hàng không đạt 16,91%/năm về hành khách, 13%/năm về hàng hóa. Sản lượng vận chuyển của các hãng hàng không Việt Nam đạt 17,3%/năm về hành khách, 8%/năm về hàng hóa. Sản lượng điều hành bay đạt 12%/năm.
Năm 2017, toàn ngành hàng không chuyên chở được trên 93 triệu hành khách (bằng 115% so với năm 2016) và trên 1 triệu tấn hàng hóa. Dự báo, đến năm 2020 đạt 120 triệu hành khách và 2,5 triệu tấn hàng hóa).
Hiện cả nước có 21 CHK (có 8 cảng quốc tế và 13 cảng nội địa) đang hoạt động khai thác. Trong đó, 3 cảng có thể đáp ứng khai thác loại máy bay B747, B777 (Nội Bài, Đà Nẵng, Tân Sơn Nhất); 11 cảng đáp ứng khai thác loại máy bay A321 (Cát Bi, Vinh, Đồng Hới, Phú Bài, Chu Lai, Phù Cát, Cam Ranh, Buôn Ma Thuột, Liên Khương, Cần Thơ, Tuy Hoà); 6 cảng đáp ứng khai thác loại máy bay ATR72 (Điện Biên, Pleiku, Côn Sơn, Cà Mau, Rạch Giá, Phú Quốc).
Công tác quản lý vận hành khai thác CHK, mở các đường bay tiếp tục được thực hiện hiệu quả. Bên cạnh đó, thời gian qua đã xuất hiện nhiều nhà đầu tư có tiềm năng tham gia hoạt động trong lĩnh vực hàng không (trong đầu tư khai thác hạ tầng hàng không, trong vận tải hàng không, trong khai thác và quản lý hạ tầng hàng không… như Sungroup, Vietjet, Bamboo…)
Bên cạnh những mặt tích cực nêu trên, tình trạng quá tải về kết cấu hạ tầng một số CHK, sân bay diễn ra ngày càng thường xuyên (đặc biệt tại các sân bay trọng điểm như Tân Sơn Nhất, Cam Ranh, Đà Nẵng,...) cho thấy những hạn chế trong công tác dự báo, đầu tư mở rộng, phát triển các sân bay. Công tác quản lý đầu tư xây dựng, vấn đề sử dụng đất tại các CHK còn có những vướng mắc.
Quy hoạch sân bay Nội Bài không còn phù hợp
Về đầu tư nâng cấp, mở rộng sân bay Nội Bài, Cục trưởng Cục Hàng không Việt Nam cho biết, với tốc độ tăng trưởng hàng không như hiện nay, CHK Nội Bài đã trở nên quá tải.
CHK Nội Bài có công suất hạ tầng hiện hữu khoảng 21 triệu hành khách (với 2 đường cất hạ cánh song song cách nhau 250 m) nhưng thực tế khai thác năm 2017 đã đạt gần 24 triệu hành khách, gây áp lực tại các nhà ga, khu đỗ, khu hậu cần, hạ tầng giao thông đối nội và đối ngoại.
“Một trong hai đường cất hạ cánh đang hư hỏng nặng, nếu không được sửa chữa khẩn cấp, sẽ có thể gây hư hỏng nặng trong thời gian tới”, ông Thắng nói.
Ông Thắng cũng đề nghị cần rà soát để điều chỉnh lại quy hoạch chi tiết Cảng hàng không quốc tế (HKQT) Nội Bài được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 590/QĐ-TTg ngày 20/5/2008.
| Phó Thủ tướng thăm khu vực kiểm soát điều hành bay. |
Theo Quy hoạch giao thông vận tải Hà Nội đến 2030, tầm nhìn đến năm 2050, Cảng HKQT Nội Bài được nâng cấp thành sân bay quốc tế lớn phía bắc. Đến năm 2020, Nội Bài đạt cấp độ sân bay 4E với lưu lượng đạt 20-25 triệu hành khách/năm. Đến năm 2030, Nội Bài có thể tiếp nhận 35 triệu hành khách/năm và sau năm 2030 là 50 triệu hành khách/năm.
Thứ trưởng Bộ GTVT Lê Đình Thọ cho rằng nhiều nội dung của Quy hoạch đã không còn phù hợp. Do vậy, ông Thọ cho rằng phải khẩn trương nghiên cứu điều chỉnh quy hoạch, xem còn phù hợp thực tế hay không, tránh để đến lúc quá tải như Tân Sơn Nhất mới điều chỉnh. Quan điểm của Bộ GTVT cho rằng, cần sớm nghiên cứu, rà soát lại quy hoạch mở rộng sân bay Nội Bài về hướng Nam, đạt công suất 100 triệu hành khách/năm vào năm 2050.
Chủ động đầu tư nâng cấp; sớm rà soát, điều chỉnh quy hoạch
Kết luận cuộc làm việc, Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng ghi nhận những kết quả tích cực trong hoạt động quản lý, khai thác có hiệu quả hệ thống CHK thời gian qua.
Tuy nhiên, do áp lực từ tăng trưởng, đã dẫn đến tình trạng quá tải tại nhiều CHK trên cả nước, đặc biệt tại các trung tâm lớn như Hà Nội, TPHCM hay tại các địa phương ven biển. Công tác dự báo, quy hoạch còn nhiều bất cập, nhiều nội dung không phù hợp so với thực tế phát triển, dẫn đến đầu tư chắp vá, vừa đầu tư xong đã phải sửa chữa.
| Phó Thủ tướng phát biểu kết luận cuộc làm việc. |
“Đầu tư phát triển các sân bay thời gian qua còn tình trạng thiếu bài bản, chưa khoa học, không đồng bộ. Mỗi sân bay một kiểu, không được tính toán tổng thể, chưa có dấu ấn, sân bay không phải là một công trình kiến trúc đẹp, tạo điểm nhấn của cả nước hay của một địa phương”, Phó Thủ tướng nói.
Đối với Cảng HKQT Nội Bài, theo Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng, tình trạng quá tải, xuống cấp, hỏng hóc đã xảy ra và dự báo sẽ tăng nhanh trong thời gian tới. “Nếu không chủ động sửa chữa, nâng cấp kịp thời, sẽ có thể ảnh hưởng rất nặng nề về lâu dài, ảnh hưởng tiêu cực đến phát triển của Hà Nội và cả nước”, Phó Thủ tướng nói.
“Yêu cầu chung là phải đầu tư nâng cấp, mở rộng sân bay quốc tế Nội Bài hiện đại, đủ năng lực vận tải, đáp ứng yêu cầu phát triển của Thủ đô Hà Nội, vùng kinh tế trọng điểm Bắc Bộ, là cửa ngõ quốc tế quan trọng nhất của Việt Nam; bảo đảm không chỉ quy mô, chất lượng dịch vụ mà còn cả yêu cầu kiến trúc, cảnh quan, văn hoá…”, Phó Thủ tướng nhấn mạnh.
Việc xây dựng nhiệm vụ điều chỉnh quy hoạch Cảng HKQT Nội Bài phải đảm bảo tốt các yêu cầu về dự báo lưu lượng hành khách và hàng hóa; xây dựng các khu bay và nhà ga T3; kế hoạch sử dụng đất, đặc biệt là khu vực đất quốc phòng do Sư đoàn Không quân 371 quản lý; các tuyến giao thông đối ngoại về nội đô và các tỉnh lân cận như Vĩnh Phúc, Thái Nguyên…
Về quy mô cụ thể, Phó Thủ tướng yêu cầu Bộ GTVT phải chủ động mời các nhà khoa học sớm nghiên cứu, tính toán quy hoạch mở rộng sân bay Nội Bài tầm nhìn 2050 để đưa ra quy mô phù hợp của Cảng HKQT Nội Bài, đạt từ 80-100 triệu hành khách/năm.
Phó Thủ tướng cũng đồng ý với đề xuất sử dụng nguồn ODA của Pháp để rà soát quy hoạch cũ, đề xuất phương án mở rộng và lập quy hoạch chi tiết sân bay Nội Bài.
“Yêu cầu phải triển khai thật nhanh, khoa học, bài bản, khách quan, thực hiện xong công tác chuẩn bị trong tháng 6/2019 để báo cáo Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ trình Quốc hội phê duyệt, trên cơ sở đó sẽ huy động nguồn lực để có thể triển khai thực hiện trong giai đoạn 2021-2030.
Đối với những công trình bị xuống cấp, hỏng hóc hiện nay, Phó Thủ tướng yêu cầu Bộ GTVT chủ động yêu cầu Tổng Công ty Cảng hàng không Việt Nam (ACV) khắc phục ngay, tránh xảy ra thiệt hại lớn hơn.
Đồng thời, Bộ GTVT, Cục Hàng không, ACV, và các đơn vị liên quan triển khai các giải pháp đồng bộ nhằm tăng cường quản lý, nâng cao chất lượng phục vụ, chống ùn tắc, bảo đảm an ninh, an toàn.
Về cơ chế quản lý các khu bay, đề nghị Bộ GTVT chỉ đạo các đơn vị liên quan sớm hoàn chỉnh Đề án Quản lý, sử dụng và khai thác tài sản kết cấu hạ tầng hàng không, trình Thủ tướng Chính phủ xem xét, quyết định. Trước mắt, trong thời gian hoàn thiện và phê duyệt Đề án Quản lý, sử dụng và khai thác tài sản kết cấu hạ tầng hàng không, giao Bộ GTVT báo cáo, đề xuất phương án sử dụng vốn để bảo trì, sửa chữa đảm bảo an toàn khai thác.