Trong số 48 đảng chính trị tham gia tranh cử trên toàn quốc, cuộc cạnh tranh chủ yếu vẫn diễn ra giữa ba đảng Đại hội dân tộc Phi (ANC) và hai đảng đối lập Liên minh dân chủ (DA) cùng với Đảng Các chiến sỹ đấu tranh cho tự do kinh tế (EFF). Lãnh đạo các đảng đã tích cực tăng cường các chiến dịch vận động tại các địa phương trên cả nước.
Trong khi Đảng ANC tập trung kêu gọi người dân ủng hộ đảng, cam kết về một viễn cảnh đất nước xán lạn, thịnh vượng với những chính sách phát triển và công bằng thì Đảng DA và Đảng EFF còn sử dụng cả chiến lược bôi nhọ hình ảnh lãnh đạo, cho rằng đất nước dưới sự lãnh đạo của Đảng ANC nói chung và Tổng thống Cyril Ramaphosa nói riêng đã làm xói mòn giấc mơ có cuộc sống tốt đẹp của người dân.
| Tổng thống Cyril Ramaphosa kêu gọi toàn thể người dân Nam Phi, thuộc tất cả các giai tầng trong xã hội, tham gia bầu cử cho một kỷ nguyên phát triển, đổi mới và chuyển đổi. (Nguồn: RFI) |
Giới truyền thông đưa tin, trong bài phát biểu tại cuộc mít tinh quần chúng lớn với hàng vạn người ủng hộ vào ngày 5/5 vừa qua, tại sân vận động Ellis Park, Tổng thống Cyril Ramaphosa, Chủ tịch Đảng ANC, đã kêu gọi toàn thể người dân Nam Phi, thuộc tất cả các giai tầng trong xã hội, tham gia bầu cử cho một kỷ nguyên phát triển, đổi mới và chuyển đổi. Tổng thống nhấn mạnh, sẽ xây dựng kinh tế phát triển vì lợi ích của toàn thể nhân dân, đảm bảo nền giáo dục chất lượng tốt nhất cho trẻ em, bình đẳng cho phụ nữ; khẳng định đã và đang triển khai các bước đi mang tính quyết định trong cuộc chiến chống tham nhũng, cam kết đổi mới và tái cấu trúc đất nước; Và kêu gọi tất cả người dân bầu cho một đảng duy nhất là Đảng ANC.
Trong khi đó, trong các phát biểu của mình, lãnh đạo Đảng DA chỉ trích đảng cầm quyền về vấn nạn tham nhũng và chính sách nhập cư (người dân các nước lân cận cướp đi công ăn việc làm của người dân bản xứ). Ngày 2/5 vừa qua, Đảng DA đã đặt biển quảng cáo kỹ thuật số trước trụ sở của Đảng ANC với hình ảnh Chủ tịch Ramaphosa và Tổng Thư ký Ace Magashule cùng dòng chữ “Cùng nhau tăng cường tham nhũng” (Let's grow corruption together) như một thông điệp tấn công trực diện vào lãnh đạo đảng cầm quyền.
Còn đảng EFF cho rằng, đất nước không có nhiều sự chuyển đổi kể từ khi chế độ Apartheid chấm dứt năm 1994 và Đảng cầm quyền vẫn giữ nguyên hiện trạng xưa cũ. Chủ tịch Đảng Malema chỉ trích Chủ tịch ANC Ramaphosa và cựu Chủ tịch Zuma là những kẻ phạm tội cần phải bỏ tù. Đồng thời khẳng định, Chính phủ của Đảng EFF nếu thắng cử sẽ không tha thứ cho bất kỳ hành vi tham nhũng và tội phạm nào. Nhiều đảng nhỏ khác cũng kêu gọi loại bỏ ANC trong lần bầu cử này.
Bên cạnh áp lực lớn từ các đảng phái đối lập, giới truyền thông cho rằng, Đảng ANC còn phải đối mặt với thách thức rạn nứt trong nội bộ đảng. Trong cuộc họp vào thứ Hai vừa qua tại trụ sở đảng, nhóm “chóp bu” gồm 6 nhà lãnh đạo đứng đầu đã bàn bạc về cáo buộc bị nghe lén đối với Tổng Thư ký Magashule, Phó Tổng thống David Mabuza và Chủ tịch Gwede Mantashe. Việc ông Magashule tuyên bố rộng rãi việc các thể chế nhà nước đang được sử dụng để chống lại ông và các lãnh đạo khác được báo chí coi là đòn tấn công vào ông Ramaphosa.
Tuy nhiên, để tránh một cuộc chia rẽ trong nội bộ, nhóm cũng đưa ra giả thiết có sự can dự của các thế lực tình báo nước ngoài không hài lòng với quan điểm của đảng đối với vấn đề Venezuela hoặc Israel và việc thân Trung Quốc của nước này. Có quan điểm cho rằng, theo thuyết âm mưu, ông Magashule và những người thân cận đang nỗ lực đẩy ông Ramaphosa liên minh với các nhóm thân Zuma. Ông Magashule luôn ở bên cạnh ông Zuma trong các kỳ vận động tranh cử trước đây, mà chưa bao giờ được nhìn thấy ở bên cạnh ông Ramaphosa trong khi vận động cử tri cho đảng.
Hiện có cáo buộc cho rằng, Cựu Chủ tịch Zuma và Tổng thư ký Magashule đứng đằng sau việc thành lập Đảng Phong trào Chuyển đổi châu Phi (ATM - đảng này cũng tham gia tranh cử lần này) cạnh tranh phiếu với Đảng ANC. Tuy nhiên, truyền thông cho rằng, ông Zuma đã “cứu vãn” tình hình khi khẳng định các cử tri ủng hộ Đảng ANC ý thức được rằng, họ sẽ đi bầu cử và bầu cho đảng, không phải cho cá nhân để đảng vẫn giữ được vị trí đảng cầm quyền.
Trong tuần trước, một cuộc điều tra cho thấy, so với năm 2014, mức độ ủng hộ cho Đảng ANC đã sụt giảm xuống mức 56,92%, thậm chí khảo sát của Học viện Quan hệ Chủng tộc (IRR) cho thấy mức tín nhiệm với Đảng này chỉ còn 49,2%.
Không phủ nhận, đảng ANC đang đứng trước nhiều thách thức, khó khăn cả ở trong lẫn ngoài. Kết quả phiếu bầu ngày 8/5/2019 sẽ là câu trả lời rõ ràng cho sự ủng hộ và mức tín nhiệm của cử tri với đảng cầm quyền hiện nay.