Hoang mang về tương lai
Geraldine Hynes – một người phụ nữ 63 tuổi đang cố gắng mua một căn hộ kể từ khi bà buộc phải dọn khỏi căn nhà đã thuê trong suốt 32 năm và được các nhà đầu tư Trung Quốc mua lại cách đây hai năm.
"Tôi muốn đảm bảo an toàn trong trường hợp điều tương tự lại xảy ra. Khi chúng tôi bị đuổi, vẫn còn những căn hộ được bán gần đó với giá 100.000 Eur. Bây giờ tôi không thể tìm thấy bất cứ căn nào dưới 250.000 Eur. Đây là giá của Trung Quốc và Nga. Không phải Hy Lạp” - bà Hynes, người gốc Ireland, nói.
| Koukaki, Athens được mệnh danh là khu phố mới nổi cho dịch vụ thuê nhà AirBnB. (Nguồn: BBC) |
Bà kiếm được một mức lương khiêm tốn khi làm giáo viên tiếng Anh, trong khi lương hưu hàng tháng của chồng (một người Hy Lạp) đã giảm từ 1.500 Eur xuống còn 500 Eur trong cuộc khủng hoảng kinh tế Hy Lạp bắt đầu từ năm 2010.
Cuộc khủng hoảng tài chính của Hy Lạp một thập kỷ trước đã làm giảm hơn 25% quy mô nền kinh tế, nhưng cuối cùng cũng đã có dấu hiệu cải thiện. Thị trường bất động sản, có thời kỳ dường như đã đóng băng hoàn toàn, đang phát triển trở lại và giá nhà ở Athens đã tăng hơn 3,7% trong năm ngoái.
| Thông báo trên đường phố thể hiện sự tức giận của một số cư dân Athens đối với giá cho thuê nhà quá cao. (Nguồn: BBC) |
Sự bùng nổ này được thúc đẩy bởi một chương trình "thị thực vàng" gây tranh cãi, trong đó công dân ngoài EU được phép cư trú và di chuyển tự do trong khu vực Schengen nếu đầu tư vào bất động sản ở Hy Lạp. Điều đáng lo ngại là việc người hưởng lợi nhiều nhất là các nhà đầu tư nước ngoài chứ không phải người Hy Lạp.
“Thị thực vàng” là gì?
Nhiều quốc gia EU bao gồm Vương quốc Anh, Bồ Đào Nha và Tây Ban Nha, có các chương trình “thị thực vàng”, nhưng Hy Lạp có ngưỡng thấp nhất với quy định cho phép các nhà đầu tư cư trú 5 năm nếu mua tài sản chỉ từ 250.000 Eur trở lên. Điều này đã khiến Hy Lạp trở thành một "điểm nóng" mới cho các nhà đầu tư nước ngoài.
| Việc cải tạo các tòa nhà xuống cấp đã mang lại lợi ích cho một số nhà đầu tư địa phương. (Nguồn: BBC) |
Theo Cơ quan xúc tiến kinh doanh của Hy Lạp, 9.756 giấy phép cư trú cho các nhà đầu tư và gia đình của họ đã được cấp trong năm 2018 tính đến cuối tháng 11, tăng từ 6,205 trong năm 2017 và 3,695 trong năm 2016. Nhiều nhất là các nhà đầu tư người Trung Quốc, tiếp theo là người Nga và người Thổ Nhĩ Kỳ, với hàng trăm người đến sân bay Athens mỗi tuần để gặp các đại lý bất động sản.
"Có rất nhiều công ty mua bất động sản của người Hy Lạp và bán lại cho nhà đầu tư Trung Quốc", Lefteris Potamianos - Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản Athens nói. Ông cũng ước tính rằng, có ít nhất một phần ba doanh số bán bất động sản trong thành phố hiện thu từ các nhà đầu tư theo chương trình “visa vàng”.
"Nó ảnh hưởng đến người dân địa phương, những người đang cố gắng thuê tài sản và chỉ biết nhìn giá cả tăng lên. Rất nhiều tài sản đang chuyển từ tay người Hy Lạp sang tay người nước ngoài. Chúng tôi không thể kiểm soát điều này", ông Potamianos nói.
Liên quan gì đến AirBnB?
"Vì giá ở trung tâm Athens đã giảm rất nhiều trong cuộc khủng hoảng kinh tế, xuống còn 1.000 Eur/m2 hoặc ít hơn, nên các nhà đầu tư thường sẽ mua ba hoặc bốn căn hộ tại các điểm du lịch nổi tiếng và cho thuê chúng trên AirBnB”, ông Potamianos giải thích. Điều này đã khiến giá thuê tăng 17% vào năm ngoái, theo trang web cho thuê Spitogatos của Hy Lạp.
| Graffiti ở Athens viết: "Quá nhiều Airbnb tương đương với giá thuê cao". (Nguồn: BBC) |
Spyros Bellas - người sở hữu một quán cà phê ở Koukaki - khu phố được AirBnB đặt là một trong những khu vực tăng trưởng hàng đầu trên toàn cầu vào năm 2016, nói: "Mỗi năm tôi đều có lượng khách tăng lên. Nhưng bây giờ tôi nghĩ rằng, nó đã đi quá xa. Giá thuê đã tăng gấp đôi lên 600 Eur, thậm chí lên tới 1.000 Eur. Tôi không nghĩ điều này phản ánh thực tế Hy Lạp".
George Lafe - một người bạn của Spyros cũng nói rằng, chủ nhà của mình gần đây đã tăng tiền thuê căn hộ studio từ 220 Eur lên 400 Eur một tháng. Nhưng "Nếu bạn làm việc trong một quán bar hoặc nhà hàng ở đây, mức lương của bạn chỉ là 600-700 Eur", Lafe cho biết.
Điều gì sẽ xảy ra tiếp theo?
Tuy nhiên, một số cư dân Athens như Iro Christodoulaki, đã làm cho tình hình có lợi hơn. Người phụ nữ 31 tuổi này cùng chồng của mình đã mua và cải tạo ba căn hộ để cho thuê trên AirBnB. Một căn gần đây được bán cho một nhà đầu tư Trung Quốc với giá 58.000 Eur, gấp tám lần số tiền họ đã trả để có được nó cách đây hai năm.
Cặp vợ chồng nhắm đến người mua là những người nước ngoài, "vì họ trả nhiều tiền hơn người Hy Lạp" và bán thông qua một công ty quản lý của Trung Quốc cho một người mà không cần xem qua căn hộ.
| “Lương không theo kịp với giá thuê tăng như tên lửa”, Spyros Bellas phàn nàn. (Nguồn: BBC) |
"Trong cuộc khủng hoảng, có rất nhiều căn hộ bị bỏ hoang đến nỗi mọi người không có tiền để cải tạo. Chúng tôi không có khả năng sống trong các căn hộ mà chúng tôi đã mua. Chúng tôi chưa đưa chúng ra khỏi thị trường cho thuê, chúng tôi chỉ đơn giản làm điều gì đó mới mẻ hơn thôi", Christodoulaki nói.
Không chỉ có người Hy Lạp quan tâm đến số lượng “thị thực vàng” được cấp. Ủy ban EU đã cảnh báo rằng, chương trình này có thể tạo điều kiện cho tội phạm có tổ chức và rửa tiền. Chính phủ Hy Lạp đã đưa ra các biện pháp kiểm soát chặt chẽ hơn, nhưng vẫn có kế hoạch mở rộng chương trình bao gồm việc bán trái phiếu và cổ phiếu.
Trên đường phố Athens, nhiều người đang yêu cầu các quy định chặt chẽ hơn. "Bây giờ có quá nhiều tự do. Chúng tôi cần ai đó đưa các quy tắc, nếu không mọi thứ sẽ thay đổi",ông Bellas nói.