📞

Chưa có hồi kết cho Aleppo

10:15 | 14/12/2016
Ngày 13/12, Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ Huseyin Muftuoglu lên tiếng xác nhận thỏa thuận ngừng giao tranh đạt được giữa Chính phủ Syria và các tay súng phiến quân.
Người dân thành phố Aleppo ăn mừng sau chiến thắng của quân chính phủ Syria. (Nguồn: CNN)

Giao tranh đã dứt

Quân Chính phủ Syria được sự hậu thuẫn của các cuộc không kích của Nga và sự hỗ trợ của các lực lượng đồng minh đã mở chiến dịch tấn công quy mô lớn ở Aleppo từ tháng trước. Truyền hình nhà nước Syria đêm 12/12 đưa tin các lực lượng chính phủ và đồng minh hiện đã kiểm soát 99% các khu vực do các tay súng khủng bố và phiến quân chiếm giữ ở Aleppo. Quân đội Syria cho biết chiến dịch tấn công sẽ tiếp diễn cho tới khi Aleppo hoàn toàn được giải phóng. Việc đánh đuổi lực lượng khủng bố và phiến quân ra khỏi thành phố này sẽ là thắng lợi lớn nhất của chính quyền Tổng thống Bashar al-Assad trong cuộc nội chiến kéo dài hơn 5 năm qua.

Theo ông Muftuoglu, thỏa thuận có hiệu lực từ 18 giờ ngày 13/12 theo giờ địa phương (tức 15 giờ theo giờ GMT). Theo thỏa thuận, cả dân thường và các tay súng có thể rời khỏi thành phố Aleppo và nhiều khả năng sẽ tới tỉnh miền Bắc Idlib. Trước đó, đại diện các lực lượng đối lập tại Aleppo cũng khẳng định thông tin về thỏa thuận ngừng giao tranh này, đồng thời cho biết thỏa thuận đạt được dưới sự bảo trợ của Nga và Thổ Nhĩ Kỳ.

Thỏa thuận ngừng giao tranh tại Aleppo đạt được trong bối cảnh quân đội Syria, dưới sự yểm trợ của không quân Nga, đã liên tiếp giành chiến thắng và đã gần như kiểm soát được hoàn toàn thành phố vốn rơi vào tay lực lượng đối lập từ năm 2012 này.

Trong một phát biểu với báo giới sau cuộc họp khẩn cấp của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc (HĐBA LHQ) cùng ngày, Đại sứ Nga tại Liên hợp quốc (LHQ) Vitaly Churkin xác nhận thỏa thuận ngừng bắn tại Aleppo và nhấn mạnh: "Theo tiến trình, các hoạt động quân sự đã ngừng. Các hoạt động quân sự là không cần thiết nữa vì họ đã rời khỏi đó. Và cuối cùng là - nếu mọi thứ ổn thỏa - giao tranh tại phía Đông Aleppo đã chấm dứt".

Người dân Syria tới các điểm kiểm tra của chính phủ sau khi rời khỏi khu vực miền Đông Aleppo. (Nguồn: Getty)

Thảm kịch nhân đạo vẫn còn

Cũng trong cuộc họp khẩn cấp ngày 13/12 của HĐBA LHQ thảo luận về tình hình cuộc giao tranh tại thành phố Aleppo, Tổng Thư ký Liên hợp quốc (TTK LHQ) Ban Ki-moon kêu gọi các bên hữu quan nên "để Aleppo là nơi chấm dứt chiến dịch theo đuổi một chiến thắng quân sự, thay vì là nơi khởi đầu của một chiến dịch quân sự rộng lớn hơn tại một quốc gia đã bị chiến tranh tàn phá suốt 5 năm qua". 

Ông Ban Ki-moon đã kêu gọi cơ quan 15 nước thành viên HĐBA hãy "làm tất cả những gì có thể để chấm dứt cảnh thảm sát" và đảm bảo tất cả các bên tham gia xung đột tìm kiếm một giải pháp chính trị toàn diện. Ông đồng thời kêu gọi chính phủ Syria, Nga và Iran "nhanh chóng cho phép những dân thường còn ở lại rời khỏi" Aleppo cũng như tạo điều kiện thuận lợi cho tiếp cận viện trợ nhân đạo.

Trong những ngày qua, LHQ liên tục phải nhận những thông tin về dân thường bị thương vong tại những địa điểm chiến sự ác liệt. Cao ủy nhân quyền của LHQ đã ra tuyên bố kêu gọi cộng đồng quốc tế "lưu tâm tới tiếng kêu khóc" của những người phụ nữ, đàn ông và trẻ em đang bị tàn sát tại Aleppo và có những biện pháp khẩn cấp để đảm bảo rằng hàng chục người nghìn người bỏ chạy, đầu hàng hay bị bắt giữ đều được đối xử theo đúng luật pháp quốc tế. 

Hôm 9/12, Đại hội đồng LHQ gồm 193 quốc gia thành viên đã bày tỏ "sự phẫn nộ" trước tình trạng leo thang bạo lực tại Aleppo và yêu cầu ngừng ngay lập tức toàn bộ những cuộc tấn công nhằm vào dân thường đồng thời chấm dứt các cuộc bao vây tại quốc gia đang bị chiến tranh tàn phá này.

Tuy nhiên, phiên họp khẩn của HĐBA LHQ không đưa ra được biện pháp cụ thể nào cho thảm kịch Aleppo nói riêng cũng như toàn bộ cuộc nội chiến Syria nói chung do Nga và Mỹ chưa thống nhất được nguyên nhân khiến bạo lực leo thang tại Aleppo. Phát biểu với báo giới sau cuộc thảo luận, Đại sứ Mỹ tại LHQ Samantha Power kêu gọi cử các quan sát viên quốc tế tới giám sát việc sơ tán dân thường khỏi Aleppo.

Người dân đi bộ gần những tòa nhà đã bị phá hủy ở khu phố cổ của Aleppo, tháng 5/2016. (Ảnh: Abdalrhman Ismail)

Trước những diễn biến nhanh chóng trong cuộc chiến tại thành phố Aleppo, Tổng thư ký Liên đoàn Arab (AL) Ahmed Abul Gheit kêu gọi các bên lập tức ngừng bắn tại thành phố này. Trong một tuyên bố ngày 13/12, ông Abul Gheit bày tỏ lo ngại về các điều kiện nhân đạo đang xuống cấp tại Aleppo và các hành động bạo lực nhằm vào dân thường trong vài ngày qua. Ông kêu gọi tất cả các bên tôn trọng luật nhân đạo quốc tế và ngừng các hành động bạo lực, hành quyết và tội ác. Ông cho biết thêm rằng AL không có thẩm quyền hành động liên quan đến cuộc khủng hoảng tại Syria, nhưng sẽ không ngừng chỉ trích các tội ác dã man tại đây và sẽ tiếp tục phối hợp với các bên liên quan để chấm dứt đổ máu.

Trước đó, TTK LHQ Ban Ki-moon lên tiếng cảnh báo về tình trạng bạo lực tại Aleppo nhằm vào dân thường. Các tổ chức tình nguyện và viện trợ kêu gọi mở hành lang an toàn cho 100.000 người dân đang mắc kẹt trong các khu vực do phiến quân kiểm soát di chuyển đến các khu vực đã được quân chính phủ giải phóng. Theo thống kê, kể từ khi bùng phát hồi tháng 3/2011, cuộc khủng hoảng ở Syria đã làm khoảng 500.000 người thiệt mạng và hơn 10 triệu người phải bỏ nhà cửa đi sơ tán.

(tổng hợp)