Dư luận đang đổ dồn sự chú ý vào phiên điều trần của cựu Giám đốc FBI James Comey trước Ủy ban Tình báo Thượng viện về các cuộc trao đổi của ông với Tổng thống Mỹ Donald Trump trong thời gian ông tại nhiệm cũng như khả năng Nga can thiệp vào cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ năm 2016.
Nhiều bằng chứng chống lại ông Trump
Reuters đưa tin, trong tuyên bố ngày 7/6 trước khi tham gia phiên điều trần, ông Comey cho biết Tổng thống Trump từng yêu cầu ông chấm dứt các cuộc điều tra nhằm vào cựu Cố vấn An ninh Quốc gia Michael Flynn. Ông Comey kể lại, trong một cuộc họp hồi tháng 2/2017 tại Nhà Trắng, Tổng thống Trump nói: “Tôi hy vọng ông có thể hiểu rõ rằng nên chấm dứt mọi chuyện ở đây, hãy để cho Flynn ra đi. Ông ấy là người tốt, hãy để mọi chuyện trôi qua”.
| Quyết định của Tổng thống Mỹ Donald Trump về việc sa thải ông James Comey (bên phải) đã khiến Bộ Tư pháp bắt tay vào điều tra các cáo buộc ông Trump có quan hệ với Nga. (Nguồn: Reuters) |
Trong tuyên bố được Ủy ban Tình báo Thượng viện Mỹ đăng tải trên trang điện tử, ông Comey cho biết Tổng thống Trump đã gọi điện cho ông vào ngày 30/3 để nói rằng ông không hề liên quan đến Nga và hỏi rằng liệu “chúng ta có thể làm gì để xóa tan những ồn ào” về cuộc điều tra của FBI.
Trong cuộc điện thoại này, cựu Giám đốc FBI khẳng định với người đứng đầu Nhà Trắng rằng Cục không điều tra cá nhân ông, và Tổng thống đã liên tục nhắc đi nhắc lại rằng: "Chúng ta cần phải công bố thông tin này’”. Ông Comey cũng cho biết, ông từng 3 lần nói với Tổng thống Trump rằng cá nhân Tổng thống không bị điều tra.
Phiên điều trần của ông Comey đang gây nhiều áp lực đối với Tổng thống Trump - người suốt thời gian qua bị bủa vây bởi hàng loạt cáo buộc về sự can dự của Nga trong chiến dịch tranh cử năm ngoái. Tuy nhiên, luật sư của ông Trump cho biết Tổng thống Mỹ cảm thấy mình “hoàn toàn vô can” trước các cáo buộc này.
Ông Trump cố tình cản trở điều tra?
Tuy nhiên, cũng theo Reuters, một số chuyên gia pháp lý cho rằng tuyên bố bằng văn bản của ông Comey có thể cho thấy Tổng thống Trump thực sự đã can thiệp và gây cản trở quá trình thực thi luật pháp. Cụ thể, Giáo sư Luật hình sự Andrew Wright (Trường Luật Savannah) cho rằng ông Trump đã "làm những gì có thể" để chấm dứt các cuộc điều tra nhằm vào ông Flynn. Dù vậy, Giáo sư Bruce Green (Trường Luật - Đại học Fordham) nhận định khó có thể chứng minh ông Trump đã cố tình cản trở quá trình điều tra hay không.
Không chỉ tuyên bố về cuộc nói chuyện với Tổng thống Trump về cựu Cố vấn An ninh Quốc gia Flynn, ông Comey còn tiết lộ trong bữa tối riêng giữa hai người vào ngày 27/1 - một tuần sau khi ông Trump nhậm chức, người đứng đầu Nhà Trắng đã nhấn mạnh rằng: “Tôi cần sự trung thành, và tôi kỳ vọng sẽ có được sự trung thành”.
Giáo sư Green dự đoán Tổng thống Trump có thể chỉ muốn xác nhận về tư cách đạo đức của ông Flynn và nêu lên quan ngại về tác động của cuộc điều tra lên hình ảnh cũng như công việc của Tổng thống. Tổng thống Mỹ đương nhiệm được miễn mọi nguy cơ truy tố hình sự, song việc cản trở luật pháp vẫn có thể khiến ông Trump bị luận tội và điều trần.
| Cựu Cố vấn An ninh Quốc gia Mỹ Michael Flynn. (Nguồn: NBC News) |
Tâm điểm của dư luận
Thực tế, không chỉ người dân Mỹ mà cả dư luận bên ngoài, nhất là Canada, đều đang chờ đón buổi điều trần của ông Comey. Nhiều cơ quan báo chí và truyền thông Canada đã thông báo sẽ tường thuật trực tiếp sự kiện này. Kênh truyền hình CBCTV của Canada dự kiến tạm dừng các chương trình thường nhật để phát sóng buổi điều trần này.
Một số ủy ban của Quốc hội và Bộ Tư pháp Mỹ đang tiếp tục điều tra về những cáo buộc Nga can thiệp vào cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ năm 2016 nhằm giúp ông Donald Trump giành chiến thắng. Ủy ban Tình báo Thượng viện chỉ là một trong số các ủy ban và cơ quan, bao gồm cả FBI, đang điều tra về vấn đề này.
Thượng nghị sĩ đảng Dân chủ Tim Kaine khẳng định: “Ủy ban Tình báo Thượng viện và các cố vấn đặc biệt đang điều tra những vấn đề rất nghiêm trọng… Vì vậy, những chứng cứ mà ông Comey đưa ra rất quan trọng. Đó có thể là sự cản trở công lý, có khả năng là gián điệp, là sự phản bội hay là xung đột lợi ích”.
"Sức nóng" của phiên điều trần được cho là sẽ vượt qua cả những lần cựu Giám đốc FBI John Dean trả lời về bê bối nghe lén Watergate nổi tiếng (1973) hay Oliver North liên quan đến việc quan chức cấp cao Mỹ bí mật bán vũ khí cho Iran bất chấp lệnh cấm vận (Iran-Contra 1987).
Dư luận cũng có những tranh cãi trái chiều về sự kiện này, nhưng đều thống nhất rằng nếu ông Comey trả lời hết những câu hỏi mà công luận Mỹ đặt ra, đây sẽ có thể sẽ trở thành một "cơn sóng thần” dội xuống chính trường Mỹ, làm lung lay, thậm chí phá tan sự nghiệp chính trị của Tổng thống Donald Trump.