Theo AP, ngày 24/5, Chính phủ Cuba đã công bố một văn bản 32 trang, trong đó nêu rõ các quy định mới sẽ áp dụng cho các hình thức kinh doanh tư nhân quy mô vừa và nhỏ, hợp thức hóa doanh nghiệp tư nhân. Văn bản này được coi là kết quả cụ thể đầu tiên hướng tới việc linh hoạt hóa nền kinh tế kể từ sau Đại hội Đảng VII vừa qua. Mặc dù về mặt thủ tục các quy định này còn phải được Quốc hội Cuba thông qua, dự kiến trong kỳ họp vào tháng Tám tới.
Cho tới nay, Cuba mới chỉ cho phép hình thức “tự doanh”, hay là người lao động tự cung cấp dịch vụ trong khoảng hơn 100 hạng mục được quy định như cửa hàng ăn uống hay tiệm cắt tóc,... và về danh nghĩa chỉ được sử dụng lao động là người trong nhà.
Trên thực tế, các doanh nghiệp trên đã trở thành doanh nghiệp vừa và nhỏ khi thuê mướn những người Cuba khác, song do vẫn chưa được công nhận về mặt pháp lý nên các đơn vị này còn gặp nhiều khó khăn trong hoạt động.
| Một người dân La Habana treo biển “Ở đây có bánh ngọt” trước cửa nhà. (Nguồn: AP) |
Chủ tịch Cuba Raul Castro cũng đã thừa nhận thực tế này và nhấn mạnh tới sự cần thiết về một khung pháp lý đảm bảo hoạt động cho các doanh nghiệp trên, với điều kiện luôn tuân thủ định hướng xã hội chủ nghĩa.
Vanessa Arocha, một kiến trúc sư 56 tuổi, chuyên sản xuất ví, túi xách bằng tay tại nhà theo giấy phép kiểu “tự doanh” cho biết, bà mơ ước từ lâu sẽ thành lập một doanh nghiệp nhỏ được công nhận về mặt pháp lý có thể nhập khẩu vật tư, máy móc thiết bị và thuê hàng xóm tìm kiếm thêm thu nhập.
"Vậy là tôi sắp có thể nhập khẩu phụ kiện, dây kéo, nhựa vinyl. Trở thành một doanh nghiệp nhỏ sẽ là một trải nghiệm mới mà rất ít người Cuba được biết trước đó, nhưng điều này thực sự rất tích cực" - bà chia sẻ.
Quy định mới thừa nhận sở hữu tư nhân một số tư liệu sản xuất nhất định đã góp phần tạo công ăn việc làm, cho thấy hiệu quả về mặt kinh tế và phúc lợi xã hội, trong bối cảnh các quan hệ sở hữu xã hội chủ nghĩa vẫn đóng vai trò chính.
Hãng tư vấn kinh tế Scenius tại La Habana nhận định, động thái nói trên của Cuba là "một bước đi vô cùng quan trọng” vì lần đầu tiên có sự bảo hộ về mặt pháp lý cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ tại Cuba.
Theo ước tính của hãng này, Cuba hiện có khoảng 6.000 doanh nghiệp vừa và nhỏ hoạt động dưới dạng giấy phép người lao động tự làm chủ, song do chưa được công nhận là doanh nghiệp nên các đơn vị này không được tiếp cận hệ thống bán sỉ các mặt hàng xuất nhập khẩu của nhà nước mà phải mua qua hệ thống cửa hàng bán lẻ khá khan hiếm hàng hóa, hoặc qua các hình thức bất hợp pháp.
Tình trạng trên làm tăng giá các mặt hàng bán lẻ, kích thích sự phát triển của thị trường chợ đen hay các hình thức thuê người ra nước ngoài mang hàng về theo hình thức xách tay và các tệ nạn hối lộ, tham nhũng, như đã được thừa nhận trong các cuộc thảo luận trước và trong Đại hội Đảng vừa qua.