“Cuộc chiến tiền tệ” sẽ tạm ngưng trong bao lâu?

Lâu nay, "cuộc chiến tiền tệ" quy mô toàn cầu vẫn âm thầm diễn ra. Song, tại thời điểm này, cuộc chiến đó dường như đã tạm ngưng. Mặc dù vậy, giới phân tích vẫn đặt câu hỏi: Liệu các ngân hàng trung ương đã thực sự từ bỏ việc thao túng tỷ giá hối đoái để chống đỡ cho nền kinh tế hay chưa?

Sự thao túng

Nhà phân tích của trang mạng kinh doanh ngoại hối FXCM (Mỹ) Sylvain Loganadin nói: “'Đây là cuộc chiến thực sự giữa các ngân hàng trung ương, vốn đang cạnh tranh để hỗ trợ lãi suất của chính họ và dự đoán xem các đối thủ đang làm gì”. Trong khi đó, các nhà phân tích của Ngân hàng HSBC cho biết, họ tin rằng “'cuộc chiến tiền tệ" toàn cầu này đã tạm ngưng. Do quá mệt mỏi, có vẻ như Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) đã từ bỏ cuộc chiến. Ngân hàng Trung ương Nhật Bản (BoJ) cũng nhận ra những hạn chế của 'cuộc chiến tiền tệ' sau thất bại của việc áp dụng lãi suất âm để giảm giá đồng Yên”.

Trong bối cảnh các thị trường tài chính toàn cầu chao đảo trong hai tháng đầu năm nay, ECB dường như từ bỏ mục tiêu giảm giá đồng Euro, thay vào đó tuyên bố các biện pháp mới để nới lỏng tiếp cận tín dụng nhằm hỗ trợ sự phục hồi của nền kinh tế khu vực đồng Euro. Các chuyên gia kinh tế tại Ngân hàng Barclays (Anh) nói: “Các ngân hàng trung ương đang đổi mới và điều chỉnh xu thế”.

ECB đã "thay đổi trọng tâm của họ sang nới lỏng tín dụng và thay đổi nhu cầu trong khu vực" khỏi chiến lược ngầm nhằm hạ giá đồng Euro, trong khi Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) Janet Yellen trong bài phát biểu tuần qua “cũng khiến các thị trường ngạc nhiên, dù theo một cách khác”. Thay vì nhấn mạnh sức mạnh của công cuộc phục hồi nền kinh tế Mỹ, bà Yellen nêu bật các nguy cơ kinh tế và tài chính toàn cầu, với đồng USD giảm giá trong khi lãi suất có khả năng không tăng nhiều trong năm nay.

Cuộc chiến đi về đâu?

Các chuyên gia kinh tế của Barclays thậm chí còn cho rằng, các động thái của ECB và FED, sau sự khởi đầu không thuận lợi của năm 2016, có thể cho thấy khả năng đạt được một "thỏa thuận ngầm" giữa các nhà hoạch định chính sách. Theo HSBC, việc đồng Euro biến động trong phạm vi hẹp so với đồng USD đồng nghĩa rằng một số chủ thể tham gia thị trường hiện nhận thấy sự phối hợp lớn hơn trong chính sách của ngân hàng trung ương.

Tuy nhiên, chuyên gia kinh tế Julian Jessop của Capital Economics (Anh) cho rằng, nếu có một thỏa thuận được đưa ra, “tại sao nó lại phải bí mật”. Ông nói: “Nếu các nhà hoạch định chính sách thực sự nghĩ rằng, tỷ giá hối đoái đã đi quá giới hạn các quy tắc kinh tế cơ bản và rằng một đồng USD mạnh đang trở thành vấn đề lớn, tại sao họ không nói ra?”. Ông nhấn mạnh, các nhà hoạch định chính sách đã công khai các nguy cơ khác của nền kinh tế toàn cầu và sự can thiệp bằng lời đã là quá đủ để khiến đồng USD hạ giá.

Hơn nữa, sự phối hợp chính sách là khá phức tạp bởi hiện có nhiều dấu hiệu cho thấy, lãi suất của các ngân hàng trung ương không tương đồng bởi BoJ, ECB và FED đều muốn đồng nội tệ của họ có giá trị thấp hơn phía còn lại. Nhà phân tích thị trường Jasper Lawler (Công ty tài chính CMC Markets) nhận định: “Mục đích của việc hạ giá đồng nội tệ là để thúc đẩy xuất khẩu nhằm bù đắp cho tăng trưởng giảm sút và gia tăng lạm phát thông qua tăng giá xuất khẩu”.

Bởi việc tác động ảnh hưởng đến tỷ giá hối đoái là cách dễ dàng để các ngân hàng trung ương đạt được các mục tiêu chính sách của họ, nên sẽ rất khó khăn cho các nhà hoạch định chính sách từ chối sử dụng biện pháp này. Nhà phân tích Loganadin nhấn mạnh, “nếu tiền tệ không được các ngân hàng trung ương kiểm soát nữa, chúng ta sẽ chứng kiến sự thay đổi thị trường tương tự như những gì thay đổi trong sàn giao dịch tiền ảo Bitcoin, với các thời kỳ đầu cơ sau khi bong bóng vỡ, điều sẽ có tác động tiêu cực với nền kinh tế thực sự với các thời kỳ siêu lạm phát và giảm phát nối tiếp nhau”.

Tuy nhiên, khả năng “sự tạm ngưng”  (nếu có) trong "cuộc chiến tiền tệ" sẽ phụ thuộc vào Trung Quốc, quốc gia gia vẫn đang kiểm soát đồng nội tệ của họ. Chuyên gia Loganadin cho rằng, Ngân hàng Trung ương Trung Quốc “có xu hướng tự đi theo con đường riêng và áp dụng các biện pháp bất ngờ” mà sẽ có tác động đến Mỹ và châu Âu. Sự khó đoán của nền kinh tế lớn thứ hai thế giới này là nguyên nhân gây lo ngại cho các nhà kinh doanh tiền tệ.