| Cựu Đại sứ Indonesia tại Việt Nam Ibnu Hadi. (Nguồn: TTXVN) |
Thương mại-đầu tư là trọng tâm chính
Trao đổi với báo chí gần đây, cựu Đại sứ Indonesia tại Việt Nam Ibnu Hadi cho rằng mối quan hệ Đối tác chiến lược Việt Nam-Indonesia chủ yếu vì lợi ích và sự thịnh vượng của nhân dân hai nước. Vì vậy, kinh tế, cụ thể là thương mại và đầu tư, là trọng tâm chính của mối quan hệ này.
Về thương mại, Đại sứ Ibnu nhắc lại rằng, tổng kim ngạch thương mại hai chiều đã tăng từ mức khoảng 5 tỷ USD lên 9 tỷ USD trong nhiệm kỳ 5 năm của ông (2016-2020), và đạt hơn 14 tỷ USD vào năm 2022. Do vậy, có thể nói, trao đổi thương mại giữa hai nước đã và đang tiến triển rất tốt và ấn tượng.
Theo Đại sứ Ibnu, điều này xuất phát từ việc nền kinh tế Việt Nam đã và đang phát triển với tốc độ rất nhanh, trong khi Indonesia cũng tăng trưởng ổn định.
Về đầu tư, dòng vốn từ Indonesia vào Việt Nam và ngược lại đạt khá, với 670 triệu USD tính đến năm 2022, trong đó, vốn đầu tư của Indonesia chiếm 620 triệu USD. Tuy nhiên, lượng vốn đầu tư từ Indonesia vào Việt Nam còn khá khiêm tốn, trong khi chưa có nhiều dự án từ Việt Nam sang Indonesia.
Theo Đại sứ Ibnu, ở một mức độ nào đó, điều này là hợp lý bởi về cơ bản chính sách của Việt Nam là thu hút đầu tư trực tiếp từ nước ngoài. Song trong tương lai, Việt Nam và Indonesia có thể chứng kiến nhiều dự án đầu tư hơn từ cả hai phía.
Vấn đề kết nối – yếu tố rất quan trọng để thúc đẩy quan hệ hợp tác kinh tế, thương mại, đầu tư, du lịch và giao lưu nhân dân giữa hai nước - cho đến nay cũng đạt tiến triển khá. Hiện đã có một số đường bay thẳng giữa hai nước, ví dụ từ Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh tới Bali, cũng như giữa Jakarta và TP. Hồ Chí Minh.
Tuy nhiên, theo Đại sứ Ibnu, hai nước cần tăng cường kết nối nhiều hơn nữa nhằm tạo thuận lợi cho giao thương. Đại sứ Ibnu bày tỏ mong muốn rằng, bên cạnh việc mở các đường bay mới như giữa Đà Nẵng và Bali, đường bay thẳng kết nối thủ đô Jakarta của Indonesia và thủ đô Hà Nội của Việt Nam - “giấc mơ” mà ông từng ấp ủ và nỗ lực thúc đẩy nhiều năm nay, sẽ sớm trở thành hiện thực.
Làng chài Việt Nam-Indonesia, tại sao không?
Về phương hướng hợp tác trong thời gian tới, Đại sứ Ibnu cho rằng, hai nước có thể tập trung vào hợp tác nghề cá và nuôi trồng thủy sản vốn có những tiềm năng rất lớn, nhất là sau khi đã ký kết thỏa thuận phân định vùng đặc quyền kinh tế (EEZ) vào tháng 12 năm ngoái.
Nhà ngoại giao kỳ cựu cho rằng, hai nước có thể hợp tác đánh bắt một số loại cá. Điều này được đánh giá rất tiềm năng bởi chính ông đã nhận được rất nhiều yêu cầu từ các công ty Việt Nam. Trên thực tế, Việt Nam có sản lượng cá rất lớn song vẫn cần thêm nguyên liệu cho ngành chế biến trong nước. Do vậy, Indonesia là đối tác rất tốt để hợp tác, không chỉ ở khía cạnh thương mại nghề cá mà còn về các dự án nuôi trồng thủy sản.
Cụ thể, theo ông Ibnu, doanh nghiệp hai nước có thể hợp tác xây dựng một số làng chài, cùng nhau đánh bắt cá và nuôi trồng thủy sản ở các khu vực gần đường biên giới trên biển, như tại các hòn đảo Natuna, Anambas với những điều kiện rất thuận lợi và vị trí rất chiến lược vì nằm không quá xa Việt Nam và các khu vực khác của Indonesia.
Bên cạnh đó, theo Đại sứ Ibnu, chuyển đổi kỹ thuật số cũng là lĩnh vực hợp tác rất tiềm năng giữa Indonesia và Việt Nam. Hai nước còn có thể thúc đẩy hợp tác về cơ sở hạ tầng vật lý như xây dựng cảng biển, đường bộ, đường sắt… Riêng về đường sắt, Đại sứ Ibu cho rằng, Indonesia “có thể làm được nhiều hơn” với Việt Nam, đồng thời tiết lộ rằng, trong nhiệm kỳ của mình, ông từng đã thúc đẩy một số cuộc thảo luận về vấn đề này.
Cây cầu đoàn kết
Đánh giá về vai trò của Việt Nam trong ASEAN, Đại sứ Ibnu cho rằng, Việt Nam đã là quốc gia phát triển hơn rất nhiều so với trước, với nhiều tiềm năng về kinh tế, thương mại, đầu tư và công nghiệp. Vì vậy, vai trò của Việt Nam trong ASEAN cũng tăng lên nhiều và được kỳ vọng đóng vai trò quan trọng hơn trong việc xây dựng ASEAN.
Đại sứ Ibnu cho rằng, Việt Nam nhận thức được vai trò ngày càng tăng của mình, có thể “làm cây cầu để ASEAN đoàn kết hơn và gắn kết hơn” nhờ mối quan hệ tốt đẹp với các nước Lào, Campuchia, Myanmar.
Theo Đại sứ Ibnu, trên thực tế, Việt Nam đã đóng vai trò rất tích cực không chỉ trong mà còn ngoài khu vực ASEAN. Vai trò này đã được Việt Nam thể hiện, nhất là khi giữ chức Chủ tịch ASEAN vào năm 2020 – một năm rất nhiều thử thách do ảnh hưởng của đại dịch Covid-19. Vào năm đó, hầu như tất cả các cuộc họp của ASEAN đều diễn ra trực tuyến. Song, Việt Nam đã thành công, đóng vai trò rất tích cực và mang tính xây dựng để đưa ASEAN tiến về phía trước.
Với tư cách là các thành viên tích cực của ASEAN, Đại sứ nhấn mạnh, hợp tác giữa Việt Nam – quốc gia đông dân thứ ba khu vực và Indonesia – quốc gia đông dân nhất khu vực rất quan trọng đối với hòa bình và thịnh vượng của khối, cả trực tiếp lẫn gián tiếp.
Theo ông Ibnu, trong vấn đề Biển Đông, việc hai nước kết thúc thành công quá trình đàm phán phân định đường biên giới trên biển đóng góp rất nhiều cho khu vực. Thỏa thuận này tác động tích cực đến các cuộc đàm phán đang diễn ra giữa các nước khác trong khu vực.
Cuối cùng, Đại sứ Ibnu cho biết, trong nhiệm kỳ 5 năm của mình, ông đã chứng kiến những bước phát triển vượt bậc của Việt Nam. “Trong giai đoạn đó, tôi có thể thấy tất cả thế giới chú ý đến Việt Nam nhiều hơn, bởi sức hấp dẫn về kinh tế, đầu tư, thương mại cũng như ảnh hưởng chính trị với vai trò rất chiến lược”, ông nhớ lại.
Điều khiến ông rất ấn tượng ở Việt Nam là sự tiến bộ với tốc độ phát triển nhanh, và người dân trên mảnh đất hình chữ “S”. Ở một mức độ nào đó, những tiến bộ mà Việt Nam đã đạt được có sự đóng góp rất lớn của những người dân chăm chỉ, siêng năng, thông minh, có học thức và cũng là các đối tác hợp tác tốt. Tất cả những đặc điểm và đức tính này kết hợp lại khiến Việt Nam trở nên ngày càng hấp dẫn đối với quốc tế.