Đại sứ Phạm Hùng Tâm: Chưa bao giờ Việt Nam và Australia lại 'gần' nhau đến thế

Nhận lời mời của Bộ trưởng Ngoại giao Australia Penny Wong, thực hiện thỏa thuận giữa Bộ Ngoại giao Việt Nam và Bộ Ngoại giao và Thương mại Australia, Phó Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn sẽ thăm Australia và đồng chủ trì Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao Việt Nam-Australia lần thứ 6 từ ngày 16-19/10.

Chia sẻ với Báo Thế giới và Việt Nam trước chuyến thăm, Đại sứ Việt Nam tại Australia Phạm Hùng Tâm đã nêu bật ý nghĩa và các nội dung trọng tâm sẽ được bàn thảo tại Hội nghị.

Xin Đại sứ cho biết ý nghĩa chuyến thăm Australia và đồng chủ trì Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao Việt Nam-Australia lần thứ 6 sắp tới của Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn, đặc biệt khi hai nước mới nâng cấp quan hệ lên Đối tác chiến lược toàn diện vào tháng Ba vừa qua?

Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao Việt Nam-Australia là một trong 5 cơ chế hợp tác cấp bộ trưởng giữa hai nước, có vai trò rất quan trọng góp phần thúc đẩy quan hệ hợp tác Việt Nam-Australia trong khuôn khổ song phương, nhất là hợp tác về chính trị, ngoại giao; cũng như tại các diễn đàn khu vực và quốc tế.

Chuyến thăm của Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn diễn ra trong bối cảnh quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện Việt Nam-Australia đang phát triển rất mạnh mẽ và tích cực trên cả 6 lĩnh vực then chốt Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã định hướng trong chuyến thăm Australia tháng 3/2024.

Đặc biệt, các chuyến thăm, trao đổi đoàn cấp cao và các cấp tiếp tục được duy trì thường xuyên; gần đây nhất là chuyến thăm chính thức Việt Nam của Chủ tịch Thượng viện Australia Sue Lines, các chuyến thăm Australia của Bộ trưởng Bộ Công an Lương Tam Quang và Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Thanh.

Thương mại hai chiều tăng trưởng tích cực trở lại và ngày càng cân bằng, đạt hơn 9,6 tỷ USD trong 8 tháng đầu năm 2024, trong đó xuất khẩu của ta sang thị trường Australia tăng 27,3%, vượt xa mức tăng trưởng xuất khẩu của cả nước (15,8%).

Giao lưu nhân dân ngày càng rộng mở, số lượng du khách Australia thăm Việt Nam đạt trên 300.000 lượt trong 8 tháng đầu năm 2024. Australia là nước đầu tiên gửi hàng cứu trợ và ủng hộ hơn 3 triệu USD giúp khắc phục hậu quả siêu bão Yagi.

Hợp tác an ninh quốc phòng cũng có những bước phát triển mới tích cực. Hai bên vừa tổ chức thành công cuộc Đối thoại an ninh cấp Bộ trưởng lần thứ nhất tại Canberra. Tàu 18 của lữ đoàn 171, Vùng 2 Hải quân Việt Nam vừa tham gia Diễn tập Kakadu 2024 do Hải quân Hoàng gia Australia tổ chức.

Trong bối cảnh đó, chuyến thăm của Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn có ý nghĩa rất quan trọng. Bên cạnh việc rà soát những tiến triển tích cực đạt được từ tháng 3/2024, hai bên sẽ tiếp tục trao đổi các biện pháp tăng cường niềm tin chiến lược, đồng thời củng cố và đưa quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện hai nước đi vào chiều sâu hơn nữa.

Một điểm đáng lưu ý là Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao lần này diễn ra tại bang Nam Australia, quê hương của Bộ trưởng Penny Wong, thể hiện sự quan tâm đặc biệt của phía Australia đối với việc xây dựng quan hệ gắn bó giữa người đứng đầu ngành ngoại giao hai nước. Cùng thời điểm diễn ra Hội nghị này, hai bên tổ chức họp Hội nghị Bộ trưởng Đối tác Kinh tế Việt Nam-Australia lần thứ 4.

Những nội dung trọng tâm sẽ được bàn thảo tại Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao Việt Nam-Australia lần thứ 6 là gì? Đại sứ có kỳ vọng thế nào về kết quả của chuyến công tác này đối với quan hệ song phương?

Chuyến công tác của Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn là bước triển khai cụ thể các kết quả hết sức quan trọng đạt được trong chuyến thăm chính thức Australia của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính tháng 3/2024, với việc hai nước nâng cấp quan hệ lên thành Đối tác chiến lược toàn diện.

Trong thời gian tại Adelaide, thủ phủ bang Nam Australia, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn sẽ có cuộc gặp riêng và sau đó cùng Bộ trưởng Ngoại giao Penny Wong đồng chủ trì Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao Việt Nam-Australia lần thứ 6, gặp Thống đốc bang Nam Australia Frances Adamson, tiếp Bộ trưởng Thương mại Australia Don Farrell, tham dự và phát biểu tại Hội nghị 2024 của Viện Chính sách Australia-Việt Nam, thăm trường Đại học Adelaide và gặp gỡ giảng viên, sinh viên Việt Nam tại trường.

Trong thời gian quá cảnh tại Sydney, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng sẽ đến thăm và nói chuyện với cán bộ nhân viên Tổng Lãnh sự quán ta tại Sydney và các cơ quan bên cạnh.

Trong khuôn khổ Hội nghị lần này, hai bên sẽ trao đổi các biện pháp thúc đẩy quan hệ hợp tác giữa hai nước, trong đó có hợp tác trong các lĩnh vực như chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, thích ứng với biến đổi khí hậu; thúc đẩy hoàn tất Chương trình hành động triển khai quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện trong giai đoạn mới với nội hàm bao trùm tất cả các lĩnh vực hợp tác trọng yếu.

Hai bên cũng sẽ trao đổi về các vấn đề khu vực và quốc tế cùng quan tâm, góp phần tăng cường phối hợp giữa hai nước tại các diễn đàn đa phương trong bối cảnh môi trường khu vực, quốc tế đang có nhiều biến động.

Đại sứ có thể nêu những lĩnh vực chủ chốt mà hai nước đang thúc đẩy triển khai trong thời gian tới?

Như tôi đã đề cập ở trên, bên cạnh những trụ cột hợp tác then chốt về chính trị, thương mại và an ninh-quốc phòng, các lĩnh vực chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, thích ứng biến đổi khí hậu sẽ tiếp tục là trọng tâm hợp tác; trong đó hai bên cam kết tạo điều kiện thuận lợi để doanh nghiệp hai nước tìm kiếm và triển khai các cơ hội đầu tư trong các lĩnh vực này.

Việc phía Australia tích cực triển khai Chương trình Tương lai sản xuất tại Australia, đặt Việt Nam trong trọng tâm của Chiến lược Kinh tế Đông Nam Á 2040 và các kế hoạch đầu tư-thương mại lớn của Australia tại khu vực, thành lập các Văn phòng Đầu tư và Trung tâm hỗ trợ công nghệ dành cho doanh nghiệp khởi nghiệp tại Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh là minh chứng rõ nét, thể hiện sự tin cậy và sâu sắc ngày càng gia tăng trong quan hệ hai nước. Đây cũng là những nội dung ưu tiên trong quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện hai nước và Chương trình hành động 2024-2027 sắp tới.

Hai bên cũng đang tích cực phối hợp nhằm sớm đưa vào triển khai Thoả thuận hợp tác lao động trong lĩnh vực nông nghiệp; trong đó dự kiến sẽ đón nhóm lao động Việt Nam đầu tiên sang Australia làm việc vào cuối năm 2024. Nếu mọi việc thuận lợi, sẽ có khoảng 1.000 lao động Việt Nam sang Australia làm việc mỗi năm. Số lượng lao động có thể gia tăng hơn nữa nhằm đáp ứng sự thiếu hụt lao động của Australia trong lĩnh vực này thời gian tới.

Ngoài xoài, nhãn, vải thiều, thanh long thì chanh leo (chanh dây) mới đây đã được chính thức xuất khẩu sang Australia. Ta cũng đang tích cực vận động để Australia tiếp nhận thêm bưởi và các sản phẩm khác, góp phần gia tăng mạnh thương mại hàng nông sản giữa hai nước.

Yếu tố văn hoá và con người có ý nghĩa gì đối với quan hệ hữu nghị Việt Nam-Australia? Đại sứ quán đã và đang triển khai những hoạt động gì nhằm trao đổi văn hoá và giao lưu nhân dân ngày càng gắn bó, thưa Đại sứ?

Giao lưu nhân dân giữa hai nước diễn ra sôi động và là một trong những nội dung được đẩy mạnh trong quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện.

Australia là điểm đến yêu thích của hơn 33 nghìn sinh viên, học sinh Việt Nam, chiếm 4,6% sinh viên quốc tế. Việt Nam nằm trong top 5 các nước có đông sinh viên nhất tại Australia. Cho đến nay, ước tính có khoảng 80.000 cựu sinh viên Việt Nam từng theo học tại các cơ sở giáo dục của Australia và khoảng 15.000 sinh viên Australia đã đến Việt Nam theo các chương trình học bổng của chính phủ, trong đó có Kế hoạch Colombo Mới.

Hàng ngàn suất học bổng đã được trao cho các cán bộ, doanh nghiệp, chuyên gia Việt Nam trong những năm qua, đóng vai trò “cầu nối” quan trọng cho quan hệ Việt Nam-Australia.

Theo Cục Du lịch quốc gia Việt Nam, trong 9 tháng đầu năm 2024, khoảng 355 nghìn lượt khách Australia đã đến thăm Việt Nam, tăng 25,5% so với cùng kỳ năm ngoái, đưa Australia vào top 10 nguồn khách lớn nhất của thị trường Việt Nam.

Ở chiều ngược lại, khoảng 150 nghìn lượt khách từ Việt Nam sang Australia năm 2023, tăng 50% so với giai đoạn trước Covid-19. Việt Nam là thị trường khách du lịch tăng trưởng nhanh nhất của Australia. Mỗi tuần có khoảng 60 chuyến bay thẳng kết nối Việt Nam tới 5 thành phố của Australia.

Những nét văn hóa, ẩm thực đặc sắc của cả Việt Nam và Australia đã trở nên thân thuộc với người dân hai nước: Bánh mì, phở, thanh long, nón lá, áo dài… của Việt Nam; thịt bò, rượu vang, kanguru, phim “Cô gái đại dương”… của Australia. Có thể nói, chưa bao giờ Việt Nam và Australia lại “gần” nhau đến thế.

Để đóng góp hơn nữa vào các hoạt động giao lưu nhân dân và trao đổi văn hoá giữa hai bên, Đại sứ quán tích cực tham gia hỗ trợ các đoàn địa phương, bộ ngành sang Australia quảng bá du lịch, xúc tiến thương mại, đầu tư, đáp ứng các yêu cầu của người dân và tổ chức sở tại về sản phẩm lưu niệm và cờ Việt Nam, tham gia Lễ hội Đa văn hoá thường niên tại Canberra, xây dựng tủ sách tiếng Việt, song ngữ tại Đại sứ quán, tặng sách cho thư viện trường Đại học, thư viện cộng đồng…

Bên cạnh đó, Đại sứ quán cũng đang lên kế hoạch tăng cường sự hiện diện của Việt Nam tại các sự kiện văn hoá sở tại như tổ chức chiếu phim Việt Nam cho Ngoại giao đoàn, triển lãm ảnh “Khám phá Việt Nam”, Ngày văn hoá ẩm thực Việt Nam, mời đoàn nghệ thuật và nghệ sĩ trẻ, có tầm ảnh hưởng của Việt Nam sang Australia biểu diễn, tham gia chương trình radio của đài phát thanh sở tại để giới thiệu về Việt Nam, chương trình tham quan các Đại sứ quán Canberra (Windows to the world), thực tập tại Đại sứ quán (Girls run the world)…

Xin cảm ơn Đại sứ!