Thời gian qua, quan hệ giữa các nước phương Tây và Ukraine tiếp tục được thắt chặt. Ngày 10/7, Tổng thống Ukraine Petro Poroshenko cho biết, nước này sẽ bắt đầu thương thảo với Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) về một kế hoạch gia nhập liên minh quân sự này. Theo đó, Ukraine cam kết sẽ tiến hành những cải cách để đáp ứng các tiêu chuẩn thành viên trước năm 2020.
Ngay trước thềm hội nghị, Hội đồng châu Âu (EC) ngày 11/7 đã thông qua Hiệp định liên kết EU-Ukraine, được ký kết năm 2014 nhằm thiết lập quan hệ liên kết chính trị và kinh tế giữa liên minh này với Ukraine. Đây là bước cuối cùng trong tiến trình thông qua hiệp định. Thông qua đó, EU và Ukraine cam kết thiết lập mối quan hệ chặt chẽ hơn trong tất cả lĩnh vực chính sách quan trọng. Việc thông qua này sẽ cho phép hai bên thực thi đầy đủ hiệp định từ ngày 1/9/2017.
| Từ trái qua phải: Chủ tịch Ủy ban châu Âu Jean-Claude Juncker, Tổng thống Ukraine Petro Poroshenko, Chủ tịch Hội đồng châu Âu Donald Tusk tại Hội nghị thượng đỉnh EU-Ukraine năm 2016. (Nguồn: Europa.eu) |
Trong khi đó, quan hệ giữa Ukraine và Nga tiếp tục căng thẳng. Mới đây nhất, Ukraine đã thông báo về kế hoạch siết chặt kiểm soát biên giới với công dân Nga bắt đầu từ ngày 1/1/2018. Thư ký Hội đồng An ninh Quốc gia và Quốc phòng Ukraine, ông Alexander Turchinov tuyên bố tất cả những người nước ngoài, trước hết là người Nga, khi đi qua biên giới Ukraine sẽ phải trải qua thủ tục kiểm soát sinh trắc học. Trước khi đến Ukraine, các công dân Nga được yêu cầu phải đăng ký sơ bộ. Ông Turchinov lý giải: "Điều này có nghĩa là một công dân Nga có kế hoạch đến Ukraine thì sẽ phải đăng ký sơ bộ và trình báo những thông tin mà Bộ Ngoại giao Ukraine yêu cầu". Cũng trong quy định này, tất cả người Nga đang sinh sống ở Ukraine cũng phải thông báo cho các chính quyền địa phương về nơi cư trú của mình. Rõ ràng, những quy định này của Ukraine nhằm vào công dân Nga cho thấy quan hệ giữa hai bên vẫn đang hết sức căng thẳng.
Trước các động thái mới này, phía Nga đã bày tỏ thái độ rõ ràng. Phản ứng trước nguy cơ Ukraine sẽ triển khai kế hoạch gia nhập NATO, Thư ký báo chí của Tổng thống Nga Dmitry Peskov cho biết, Ukraine gia nhập NATO đồng nghĩa với việc cơ sở hạ tầng quân sự của NATO đang tiến sát gần biên giới Nga, và điều đó sẽ không góp phần vào việc tăng cường sự ổn định ở châu Âu. Ngày 10/7, Nga cho biết đang cân nhắc khả năng giảm cấp độ đại diện ngoại giao tại NATO xuống đại biện lâm thời. Bộ Ngoại giao Nga cho biết quyết định trên được đưa ra do NATO không muốn tham gia các cuộc đối thoại mang tính xây dựng và luôn biến mọi cuộc thảo luận trở thành những cáo buộc chống lại Moscow.
| Ông Dmitry Peskov cho rằng việc Ukraine tăng cường quan hệ với NATO không đem lại sự ổn định cho châu Âu. (Nguồn: Sputnik) |
Còn trong quan hệ với EU, Nga nhấn mạnh quan hệ Nga-EU đang trải qua giai đoạn khó khăn mà một trong những nguyên nhân là do các lệnh trừng phạt EU áp đặt chống Nga. Vì vậy, nhiều lĩnh vực hợp tác giữa hai bên hiện vẫn đang bị đóng băng. Tuy nhiên, phía Nga sẽ không nhượng bộ, không chấp nhận thảo luận bất kỳ điều kiện nào về việc dỡ bỏ các lệnh trừng phạt và EU phải là bên có hành động đầu tiên vì đã áp đặt các lệnh trừng phạt trước.
Mới đây, bên lề Hội nghị G20, ngày 8/7, Tổng thống Nga Vladimir Putin cùng người đồng cấp Pháp Emmanuel Macron và Thủ tướng Đức Angela Merkel cũng đã có cuộc gặp thảo luận các giải pháp cho vấn đề Ukraine. Vì vậy, kết quả hội nghị thượng đỉnh EU-Ukraine tại Kiev vào ngày 13/7 không chỉ ảnh hưởng đến tương lai của Ukraine và quan hệ hợp tác với EU, mà còn tác động đến quan hệ của Nga với Ukraine và EU, đến ổn định và an ninh của châu Âu.