Dấu ấn của Quỹ từ thiện mang tên vợ chồng tỷ phú Bill Gates tại Trung Quốc

Ly hôn nhưng vẫn cùng nhau điều hành Quỹ

Hôm thứ Hai (3/5), thông tin vợ chồng tỷ phú Bill và Melinda Gates, một trong những cặp đôi giàu có và quyền lực nhất thế giới, tuyên bố "đường ai nấy đi" sau 27 năm chung sống đã khiến dư luận thế giới chấn động.

Ngoài việc phân chia khối tài sản khổng lồ, điều được nhiều người quan tâm nhiều nhất là Quỹ từ thiện Bill & Melinda Gates mà họ cùng thành lập năm 2000 sẽ tiếp tục hoạt động ra sao.

Là một trong những tổ chức phi lợi nhuận giàu có và có sức ảnh hưởng nhất thế giới, Quỹ Bill & Melinda Gates có trụ sở ở Seattle (Mỹ), hiện có 1.600 nhân viên trên toàn cầu. Quỹ được biết đến với nhiều hoạt động tích cực trong lĩnh vực y tế cộng đồng, giáo dục và biến đổi khí hậu. Trong tuyên bố hiện tại của Quỹ, sẽ không có kế hoạch thay đổi nào và cặp đôi sẽ vẫn là đồng Chủ tịch của Quỹ.

“Chúng tôi tiếp tục chia sẻ niềm tin vào sứ mệnh mà chúng tôi đã thực hiện và sẽ tiếp tục công việc cùng nhau tại tổ chức, nhưng chúng tôi không tin rằng mình có thể bên nhau như một cặp vợ chồng trong giai đoạn tiếp theo của cuộc đời”, cặp đôi cho biết trong một tuyên bố chung được đăng trên mạng xã hội Twitter.

Theo Bloomberg, thỏa thuận ly hôn dự kiến sẽ là một trong những vụ ly hôn đắt giá nhất trong lịch sử khi bà Melinda có thể nhận về số tài sản trị giá lên tới 38 tỷ USD, tương đương với số tiền mà bà MacKenzie Scott đã nhận được trong vụ ly hôn với người sáng lập Tập đoàn Amazon Jeff Bezos. Tỷ phú Bill Gates, người đồng sáng lập "gã khổng lồ công nghệ" Microsoft hiện đang là người giàu thứ 4 thế giới với khối tài sản ròng 145 tỷ USD.

Cặp đôi bắt đầu thành lập quỹ từ thiện vào năm 1994 và đặt tên ban đầu là Quỹ William H. Gates. Năm 2000, Quỹ được sáp nhập với Quỹ học tập Gates (Gates Learning Foundation) và được đổi tên thành Quỹ Bill & Melinda Gates.

Theo bà Audrey Chia, Phó giáo sư về Kinh doanh và Y học tại Đại học Quốc gia Singapore, các nỗ lực của Quỹ ở Trung Quốc và nhiều nơi khác hiện nay vẫn được đảm bảo.

Bà Chia cho rằng, cuộc ly hôn diễn ra khá văn minh và thân thiện nên các vấn đề cá nhân sẽ không ảnh hưởng đến công việc chung của cặp đôi. “Tôi nghĩ rằng họ có thể ly hôn và vẫn làm việc cùng nhau tại Quỹ”, bà nói.

“Hiện tại, tôi không mong đợi bất kỳ thay đổi lớn nào trong hoạt động của Quỹ. Quỹ được vận hành một cách chuyên nghiệp và đã cam kết thực hiện các chương trình dài hạn như sức khỏe toàn cầu, bình đẳng giới và xóa đói giảm nghèo, những chương trình khó có thể thay đổi trong một sớm một chiều”, ông Brian Mittendorf, Giáo sư Đại học bang Ohio (Mỹ), một chuyên gia chuyên nghiên cứu về các tổ chức phi lợi nhuận cho biết.

Ông Mittendorf cũng cho hay, ông không mong đợi bất kỳ thay đổi tức thời nào, nhưng ông dự đoán tùy thuộc vào việc cặp đôi Bill và Melinda Gates có giữ các ưu tiên và cách tiếp cận giống nhau hay không thì còn phải xem xét vì mỗi người sẽ có thể theo đuổi các mục tiêu khác nhau trong tương lai.

Ông Mittendorf đồng thời lưu ý rằng, người bạn thân của tỷ phú Bill Gates là “ông trùm đầu tư” Warrent Buffett cũng sẽ đóng vai trò quan trọng trong hoạt động của Quỹ.

Trung Quốc - điểm đến hàng đầu

Được biết, trong vài thập kỷ qua, Quỹ này đã "rót" hàng trăm triệu USD vào Trung Quốc. Năm 2002, Quỹ đã triển khai hoạt động tài trợ đầu tiên tại Trung Quốc với 100.000 USD cho Học viện Chính sách Y tế Trung Quốc ở Bắc Kinh, theo dữ liệu được công bố trên webiste của Học viện.

Trong suốt 19 năm, tổ chức từ thiện này đã trao hơn 377,8 triệu USD thông qua 271 khoản tài trợ tại Trung Quốc, chiếm 0,5% trong số 67,8 tỷ USD mà Quỹ đã tài trợ cho các chương trình của mình trên toàn cầu kể từ khi chính thức được thành lập.

Năm 2007, Quỹ chính thức mở văn phòng tại thủ đô Bắc Kinh, nhằm giúp Trung Quốc giải quyết những thách thức lớn trong nước như ngăn ngừa bệnh truyền nhiễm hay đói nghèo. Các khoản đóng góp của Quỹ tại Trung Quốc chủ yếu là trong lĩnh vực y tế cộng đồng nhằm đối phó với dịch bệnh như HIV, bại liệt, sốt rét và gần đây nhất là viêm đường hô hấp cấp Covid-19.

Trong thời gian đại dịch bùng phát và hoành hành tại Trung Quốc, Quỹ Bill & Melinda Gates đã cam kết hỗ trợ 5 triệu USD để hỗ trợ quốc gia này ứng phó với Covid-19; hợp tác cùng các cơ quan chính phủ Trung Quốc, các công ty tư nhân kiểm soát sự lây lan của dịch bệnh trong nước. Quỹ còn cung cấp hỗ trợ kỹ thuật để đẩy nhanh việc phát triển các phương pháp chẩn đoán, nghiên cứu vaccine và tìm ra các phương pháp điều trị thích hợp.

Các quỹ nhỏ thuộc Quỹ Bill & Melinda Gates cũng tham gia hỗ trợ mở rộng Chương trình Tiêm chủng Quốc gia của Trung Quốc, được khởi động vào năm 1978 với mục tiêu kiểm soát các căn bệnh có thể phòng ngừa bằng vaccine, tăng cường chăm sóc sức khỏe ban đầu, cải thiện dinh dưỡng cho trẻ em và thúc đẩy các hoạt động từ thiện tại quốc gia đông dân nhất thế giới.

Các lĩnh vực hoạt động khác của Quỹ bao gồm hỗ trợ đưa các công cụ và phương pháp điều trị chất lượng cao, chi phí thấp do Trung Quốc sản xuất ra thị trường; chuyển giao các cải tiến nông nghiệp đến nhiều nơi trên thế giới; sản xuất thuốc và các sản phẩm phục vụ sức khỏe giá cả phải chăng đến các nước đang phát triển; giúp cải thiện điều kiện vệ sinh.

Khoản viện trợ lớn nhất của Quỹ ở Trung Quốc là khoản viện trợ có trị giá lên tới 35 triệu USD cho Viện Nghiên cứu Thuốc và Sức khỏe Huayi Bắc Kinh nhằm chuyển các nghiên cứu cơ bản thành các ứng dụng thực tế.

Phần lớn số tiền hoạt động của Quỹ Bill & Melinda Gates do hai vợ chồng tỷ phú Bill Gates đóng góp. Trong khoảng thời gian từ năm 1994 đến năm 2018, cặp vợ chồng đã đầu tư 36 tỷ USD. Tính đến cuối năm 2019, Quỹ có tài sản ròng lên tới 43,3 tỷ USD và đã dùng hơn 5 tỷ USD cho các hoạt động từ thiện của mình, theo số liệu báo cáo mới nhất trên website chính thức của Quỹ.

Phần lớn các khoản đầu tư của Quỹ chủ yếu tập trung ở Mỹ, nơi Quỹ đã triển khai 109 dự án đầu tư. Bên ngoài nước Mỹ thì Trung Quốc là quốc gia được Quỹ "ưu ái" đầu tư nhiều hơn cả. Từ năm 2007 đến năm 2012, Quỹ Bill & Melinda Gates đã đầu tư 8 dự án tại Trung Quốc đại lục và 2 dự án tại đặc khu hành chính Hong Kong, trải rộng khắp các ngành bán lẻ, công nghệ sinh học, phần mềm, sản xuất ô tô, thép, container, bán buôn.

Khoản đầu tư gần nhất của Quỹ vào thị trường tỷ dân là "rót tiền" vào hệ thống Burger King Trung Quốc, liên doanh với công ty cùng tên có trụ sở tại Mỹ và Turkey’s Tab Food Investments vào năm 2012.

Dù không tiếp tục đầu tư vào các công ty Trung Quốc trong suốt 9 năm qua nhưng Quỹ vẫn tiếp tục các hoạt động từ thiện. Năm 2020, Quỹ đã triển khai 57 dự án tài trợ tại Trung Quốc với số tiền tài trợ lớn nhất trong các năm, lên tới 26,8 triệu USD. Năm 2021, Quỹ tiếp tục "rót" thêm 1,5 triệu USD thông qua 4 dự án tài trợ.