📞

Đền Thái Vi, Ninh Bình: ‘Nét chấm phá’ giữa vùng quê Bắc Bộ

15:00 | 06/01/2025
Nằm trong quần thể khu du lịch Tam Cốc - Bích Động ở Ninh Bình, đền Thái Vi mang đến cho du khách cảm giác thư thái và yên bình.

Đền Thái Vi thuộc thôn Văn Lâm, xã Ninh Hải, huyện Hoa Lư tỉnh Ninh Bình được xây dựng vào khoảng thế kỷ thứ XIII. Đây là nơi thờ các vị vua nhà Trần, các tướng lĩnh và Hoàng hậu Thuận Thiên. Ngôi đền được xây trên chính nền của hành cung Vũ Lâm, một căn cứ địa trong cuộc kháng chiến chống Nguyên Mông lần thứ hai của nhà Trần. (Nguồn: Tripadvisor)

Nằm trong quần thể Khu du lịch Tam Cốc - Bích Động, đền Thái Vi là ngôi đền linh thiêng tọa lạc giữa không gian xanh tươi đẹp, bên phải là dòng Ngô Giang, bên trái là núi Cối Lĩnh, trước cửa đền có giếng ngọc được xây bằng đá xanh, tựa sau đền là dãy núi đá Cấm Sơn. (Ảnh: Hương Mít)

Đi hết con đường mòn nằm giữa những ruộng lúa xanh non và quần thể núi đồi trùng điệp, du khách đặt chân đến trước cổng đền Thái Vi. Ngay bên ngoài cổng đền là cây đa um tùm tỏa bóng mát và hàng nước nhỏ là nơi du khách thường dừng chân nghỉ ngơi chuyện trò. (Nguồn: Ninh Bình)

Là một trong những công trình kiến trúc nghệ thuật cổ mang đậm bản sắc văn hóa Việt Nam, đền Thái Vi thiết kế theo lối kiến trúc "Nội công ngoại quốc”. (Nguồn: Tripadvisor)

Tất cả cột trụ bên trong và ngoài đền đều làm bằng đá xanh nguyên khối, phía ngoài chạm khắc tỉ mỉ, công phu bằng các đường nét hoa văn tao nhã và uyển chuyển không thua kém nét chạm khắc trên gỗ. (Nguồn: Vietgiaitri.com)

Tại đền Thái Vi còn có một am nhỏ là nơi vua Trần Thái Tông cho lập lên và ở đó tu hành trong những ngày tháng cuối đời. Hàng năm, cứ đến ngày 14/3 âm lịch, Lễ hội Thái Vi lại tưng bừng diễn ra nhằm tưởng nhớ công lao của các đời vua Trần, thu hút đông đảo nhân dân và du khách thập phương. (Nguồn: Vietnam Discovery)

Bước vào đền, du khách sẽ thấy một sân rồng lớn, rộng khoảng 40 m2 và được lát đá xanh. Hai bên sân rồng là hai dãy nhà Vọng - nơi xưa kia các cụ bàn việc tế lễ. (Nguồn: Tripadvisor)

Từ sân rồng bước theo các bậc đá có độ cao 1,2m là đến Ngũ đại môn (5 cửa lớn) có 6 hàng cột đá tròn song song đều được chạm khắc nổi long vương chầu vào chính diện. Mặt ngoài các cột đá đều chạm khắc các câu đối bằng chữ Hán. Các xà hiên cũng làm bằng đá, chạm khắc lưỡng long chầu nguyệt. (Nguồn: Tripadvisor)

Thiết kế của đền chính gồm: Gian giữa của Bái đường, trên cao treo bức hoành phi sơn son thiếp vàng có bốn chữ Hán lớn “Long đức chính trung”, bái đường thờ công đồng trên bệ đá. Tiếp theo là ba gian Trung đường với hai hàng cột đá tròn, mỗi hàng bốn cột, đều được chạm khắc nổi long vân. Ở đây đặt nhang án đá. Hai bên có đôi hạc gỗ cao 2 mét và hai bộ chấp kích thờ sơn son thếp vàng.

Qua Trung đường vào 5 gian chính tẩm có 8 cột đá tròn được chạm khắc nổi: cầm, kỳ, thi, hoạ. Điều độc đáo ở đền Thái Vi là tất cả các cột đều làm bằng các tảng đá xanh nguyên khối cao to, được chạm khắc rất công phu, tỉ mỉ, đường nét uyển chuyển, tao nhã như chạm gỗ.

Đến nơi đây, du khách thập phương sẽ được cụ từ đền Thái Vi kể cho nghe những câu chuyện về lịch sử ngôi đền, về thời đại nhà Trần huy hoàng, về ba lần đánh thắng quân Nguyên Mông… Sau khi thành tâm thắp nhang và cầu nguyện những điều tốt lành, du khách có thể vào chính điện để xem nghi lễ hầu đồng, một hình thức diễn xướng dân gian chủ yếu của tín ngưỡng thờ Mẫu. Trong ảnh: Lễ hội đền Thái Vi. (Nguồn: Du lịch Ninh Bình)

Có thể thấy rõ những yếu tố văn hóa truyền thống độc đáo được thể hiện trong buổi lễ hầu đồng, với trang phục, lời ca, điệu múa, diễn xướng dân gian mang đậm bản sắc văn hóa Việt được sáng tạo và lưu truyền cho đến ngày nay. Những buổi lễ hầu đồng thường khiến cho không gian tâm linh chốn cửa đền càng trở nên linh thiêng, huyền bí… (Nguồn: Tripadvisor)

Trước khi tạm biệt đền Thái Vi, du khách có thể dành chút thời gian vãn cảnh, ngắm nhìn những chùm mít đang trổ quả trong khuôn viên, ngả lưng trên chiếc võng đung đưa hay đơn giản là bước ra khỏi cổng đền ngắm nhìn cảnh sắc núi non, đồng ruộng xanh ngát để thấy lòng mình lắng lại một nhịp… (Nguồn: Sở Thông tin Truyền thông Ninh Bình)

(tổng hợp)