Hiện các tỉnh có nhiều diện tích điều ở Tây Nguyên, Đông Nam Bộ đều mất từ 30-40% đến 70- 80% sản lượng. Đó là một lý do làm cho huyện Krông Pa (Gia Lai), vùng nguyên liệu điều lớn nhất Tây Nguyên, đang thu hẹp diện tích từng ngày. Giá điều thô đang giao dịch tại Krông Pa 8.000-8.500 đồng/kg, cao hơn vụ trước 20% nhưng theo bà con nông dân, giá 12.000-14.000 đồng/kg thì mới hòa vốn, lãi cao thì như năm 1989-91 ở mức 20.000-22.000 đồng/kg.
Giá điều vài năm trở lại đây cứ tụt dần, có lúc chỉ còn 4.000-4.500 đồng/kg. Hàng trăm hộ nông dân ở Krông Pa đành phải ngậm ngùi chia tay với cây điều để lấy đất trồng sắn, bắp lai, thuốc lá...
Còn ở Cư Jút (Đắk Nông), diện tích cây điều giảm nhanh vì quy hoạch trồng cao su. Các tỉnh Tây Nguyên đang thực hiện kế hoạch trồng 100.000 ha cao su từ nay đến 2015, trong đó Đắk Nông sẽ trồng 10.000 ha.
Trước đây, với diện tích trên 171.000 ha, sản lượng khoảng 154.000 tấn/năm (chiếm 47% sản lượng điều cả nước) cung cấp cho chế biến xuất khẩu, Bình Phước được mệnh danh là “thủ phủ” điều của cả nước. Nhưng tính đến tháng 7/2008, rất nhiều vườn điều bị “cơn lốc” cao su “đốn hạ”, diện tích điều bị giảm gần 1/3. Điển hình như Đồng Phú, năm 2007 còn 2.160 ha điều, đến tháng 7/2008 chỉ còn 1.440 ha.
Tình trạng phá điều trồng cao su ngày càng trở nên rầm rộ ở các tỉnh miền Đông Nam Bộ. Kể cả những địa phương như Hội Nghĩa, huyện Tân Uyên (Bình Dương), trước đây cả xã có trên 200 ha điều, dân sống nhờ cây điều. Bây giờ, cây điều gần như xoá sổ, nhường toàn bộ diện tích cho cây cao su.
Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Bình Phước cho biết: Tỉnh đã tổ chức nhiều hội thảo nhằm giới thiệu, nhân rộng mô hình trồng xen ca cao dưới tán điều, giúp người nông dân tăng thu nhập trên 1 đơn vị diện tích. Ngoài ra, tại Trại giống cây trồng & vật nuôi tỉnh đã khảo nghiệm thành công mô hình trồng một số loại rau dưới tán điều như rau muống, rau dền, rau cải, khổ qua, đậu cô ve... Hoặc trồng xen với cây họ đậu vừa tăng thêm thu nhập cho gia đình, vừa tăng thêm nguồn phân hữu cơ tự nhiên cho đất.
Cát Phương