Cuộc họp của những người đứng đầu nhà nước và chính phủ thành viên EU thiếu vắng Thủ tướng Anh David Cameron, đánh dấu sự thu hẹp mang tính tượng trưng và chính trị của liên minh.
Tuy nhiên, đây chỉ là cuộc họp không chính thức vì mặc dù kết quả trưng cầu ý dân khiến Anh sẽ phải rời bỏ liên minh, nhưng trên thực tế, Vương quốc này vẫn là thành viên đầy đủ cho đến khi họ chính thức hoàn tất các thủ tục ra đi.
Trong khi vẫn chưa chắc chắn được ai sẽ là người lãnh đạo đảng Bảo thủ và Chính phủ Anh vào tháng Chín tới cũng như thời điểm mà Anh chính thức đưa ra quyết định rời EU, 27 thành viên còn lại vẫn muốn gửi một thông điệp cứng rắn tới London rằng sẽ không có một “châu Âu theo ý muốn” của Anh khi họ thảo luận về mối quan hệ tương lai với EU.
| Cờ của EU và các nước thành viên, bên ngoài trụ sở Ủy ban châu Âu. (Nguồn: AFP) |
Anh không thể tiếp cập thị trường chung châu Âu nếu không đảm bảo đầy đủ bốn quyền tự do cơ bản của khối về đi lại, dịch vụ, vốn và hàng hóa. Thông điệp cứng rắn này nhằm cắt đứt mong muốn của đội ngũ lãnh đạo tương lai của Anh thảo luận về việc tiếp cận thị trường chung duy nhất, sau khi họ rời khỏi EU, mà không chấp nhận quyền tự do di chuyển của người lao động. Bình luận về quan điểm chung này, Chủ tịch Ủy ban châu Âu (EC) Jean-Claude Juncker nói trước báo giới rằng EU không chấp nhận bất kỳ sự ngoại lệ nào trong nguyên tắc này.
Tuyên bố của Chủ tịch EC khiến các quốc gia Trung Âu, đặc biệt Ba Lan - quốc gia hiện có khoảng 1 triệu công dân đang làm việc ở Anh, hài lòng. Bởi Ba Lan và các đối tác trong nhóm Visegrad bao gồm Czech, Slovakia, Hungary lo ngại sự dàn xếp mối quan hệ sau này giữa EU và Anh được thực hiện với cái giá là việc giảm quyền tự do đi lại.
Thay cho việc xác định chính xác thời gian khởi động cuộc đàm phán về việc ra đi và hình thức liên kết sau đó của Anh với EU, ngày 29/6, lãnh đạo 27 quốc gia EU đã tập trung bàn biện pháp thúc đẩy phát triển và sự hòa hợp của các công dân. Đáng chú ý, các nhà lãnh đạo quyết định sẽ tiến hành cuộc họp không chính thức – “EU 27” – vào ngày 16/9 tới tại thủ đô Bratislava (Slovakia) để bàn về mối quan hệ sắp tới với Anh do đây không phải là một công việc đơn giản. Cuộc họp này sẽ không được gọi là “Hội nghị Thượng đỉnh” do bất đồng về cách gọi giữa các thành viên.