Do lối sống hiện đại
Để hiểu rõ hơn về thực trạng thừa cân béo phì, tháng 1/2016, một nhóm các nhà khoa học của trường Đại học Ecole Polytechnique Fédérale de Lausanne (Thụy Sỹ) đã tiến hành nghiên cứu mối liên hệ giữa lối sống, môi trường sống hiện đại và bệnh béo phì. Trong vòng sáu năm, các nhà nghiên cứu đã tiến hành theo dõi trên 4.500 người cả về lối sống cũng như chế độ ăn uống. Ban đầu, họ nhận thấy những người sống tại những nơi có điều kiện phát triển trung bình hoặc thấp có tỷ lệ béo phì cao. Tuy nhiên, sau một thời gian dài, họ thấy xu hướng này hoàn toàn đảo ngược.
Các nhà khoa học khẳng định, lối sống thành thị chính là một trong những nguyên nhân gây nên tình trạng béo phì. Tiến sĩ Stéphane Joost – người đứng đầu nghiên cứu lý giải, những thành phố được cho là “đáng sống nhất” với cơ sở hạ tầng tốt, không gian xanh, đầy đủ tiện nghi trên thực tế lại khiến con người hạn chế vận động, dẫn đến tỷ lệ béo phì ngày càng gia tăng.
Sống lâu hơn
Nghe như một nghịch lý nhưng đó lại là kết quả của nghiên cứu mới đây của các chuyên gia đến từ Trung tâm kiểm soát và phòng tránh dịch bệnh Mỹ (CDC). Nghiên cứu chỉ ra, những người thừa cân, béo phì có tỉ lệ tử vong thấp nhất mặc dù cũng chính nhóm người này có nguy cơ đột quỵ và một số chứng bệnh khác đe dọa đến tính mạng với tỷ lệ cao hơn.
Một nghiên cứu của các nhà khoa học của Đại học Michigan (Mỹ) cũng cho kết quả, sự gia tăng về lượng chất béo trung tính tạo ra một cơ chế kéo dài thời gian tồn tại của tế bào ở cả tế bào nấm và tế bào con người.
Nghiên cứu chỉ ra rằng, những tế bào nấm men sau khi “tăng cân” có tuổi thọ cao hơn hẳn so với những “người anh em” của mình. Ngoài ra, những tế bào béo này không hề xuất hiện những khuyết tật về mặt sinh học và các thế hệ sau của chúng cũng tương đối khỏe mạnh. Thậm chí, chúng có khả năng kháng cự lại nhiều yếu tố môi trường khác nhau vốn có thể tiêu diệt chúng một cách dễ dàng giống như những tế bào gầy.
| Điều kiện sống tại thành thị tốt hơn khiến tỉ lệ béo phì ngày càng gia tăng. (Nguồn: Citylab) |
Dù vậy, các chuyên gia dinh dưỡng cũng khuyến cáo, nghiên cứu này không cổ vũ cho tình trạng thừa cân, béo phì. Để tránh tình trạng thừa cân, béo phì, cần có một lối sống lành mạnh cùng với một chế độ ăn uống, tập luyện hợp lý. Bên cạnh đó, cần có sự hỗ trợ của cộng đồng về lối sống và các vấn đề về môi trường để có thể ngăn ngừa tình trạng này.
Do ô nhiễm không khí
Theo các nhà khoa học thuộc Đại học Duke (Bắc Carolina, Mỹ), ô nhiễm không khí cũng là một thủ phạm không ngờ tới của chứng bệnh béo phì. Kết quả nghiên cứu này có thể là câu trả lời cho nghi vấn vì sao tỷ lệ mắc bệnh béo phì và tiểu đường tăng một cách chóng vánh trong vòng 50 năm qua.
Cụ thể, nhóm nghiên cứu đã theo dõi sự phát triển của những con chuột trong môi trường mô phỏng không khí ngoài trời của Thủ đô Bắc Kinh (Trung Quốc) - một trong những thành phố ô nhiễm nhất hiện nay và nhận thấy chúng có sự thay đổi khác thường về quá trình trao đổi chất, đi kèm với đó là sự tăng cân nhanh chóng so với những con chuột được nuôi trong môi trường không khí trong sạch.
Tác giả của nghiên cứu, Tiến sĩ Junfeng Zhang cho biết: “Trước đây, chúng ta chỉ nghĩ rằng ô nghiễm không khí có tác động xấu đối với hệ hô hấp hay gây ra các bệnh về tim mạch. Giờ đây, nó thậm chí còn ảnh hưởng đến quá trình trao đổi chất và cân nặng của mỗi người”.
Đây không phải lần đầu tiên vấn đề tác động của ô nhiễm đến béo phì được đề cập trong những nghiên cứu khoa học. Trước đó, một nghiên cứu được thực hiện tại miền Nam bang California (Mỹ) cho thấy những người sống tại khu vực giao thông đông đúc, không khí bị ô nhiễm có xu hướng có chỉ số cân nặng cao hơn những người sống tại khu vực khác. Một nghiên cứu khác tại New York cũng cho thấy mối liên quan nhất định giữa ô nhiễm không khí và vấn đề mang thai của phụ nữ, cùng với đó là bệnh béo phì ở trẻ em.