Ghép gene như... ghép hình

Việc lắp ghép thành công các hệ gene ở mức giá vừa phải sẽ giúp giảm chi phí trong công tác phòng và điều trị các bệnh nguy hiểm.
Theo dõi Baoquocte.vn trên
TIN LIÊN QUAN
ghep gene nhu ghep hinh Phát hiện gene giúp con người ngủ ngon
ghep gene nhu ghep hinh Thực phẩm biến đổi gene - những điều nên biết
ghep gene nhu ghep hinh
Muỗi biến đổi gene.

Muỗi biến đổi gene

Các nhà khoa học Mỹ đã nuôi cấy thành công loại muỗi biến đổi gene có thể ngăn chặn và làm giảm sự gia tăng của loài muỗi lây lan virut Zika và những virut nguy hiểm khác tại Brazil.

Dự án hạn chế sự lây lan của loài muỗi Aedes aegypti (loài phát tán virut Zika, gây nên bệnh sốt xuất huyết và sốt vàng da) được Oxitec (chi nhánh tại Anh của công ty Sinh học tổng hợp Intrexon, Mỹ) phát triển. Những con muỗi đực bị thay đổi gene để lứa muỗi con của chúng chết trước khi đến tuổi trưởng thành, nhờ vậy khả năng chúng phát tán bệnh Zika giảm đi rất nhiều.Oxitec đang nhân giống loại muỗi biến đổi gen này ở Campinas (Brazil), và họ tuyên bố sẽ xây dựng cơ sở thứ hai ở bang Sao Paulo, sau những kết quả khả quan thu được từ việc kiểm soát sinh sản của muỗi Aedes aegypti.

Oxitec cho biết OX513A là loài muỗi độc quyền của công ty. Nó đã thành công trong việc làm giảm 82% số lượng ấu trùng hoang dã của muỗi Aedes trong một khu phố thử nghiệm ở Brazil. Giới chức cho biết các ca sốt xuất huyết trong khu vực đã giảm đi đáng kể.

“Loài muỗi trên có thể làm giảm đáng kể mức độ phá hoại của virut Zika. Đây cũng là hoạt động cốt lõi trong chiến lược phòng ngừa Zika của Brazil”, Glen Slade - Giám đốc phát triển kinh doanh của công ty Oxitec tại Brazil, phát biểu.

Hệ gene của muỗi Aedes aegypti đã được các nhà khoa học công bố những năm gần đây. Thay vì được tập hợp gọn gàng trong ba cặp nhiễm sắc thể như các loài khác, ADN của loài muỗi này bị phân tán rải rác thành 36.000 phân đoạn nhỏ, nhiều phân đoạn trong số đó thậm chí còn bị thủng lỗ chỗ và có nhiều sai lệch.

ghep gene nhu ghep hinh
Những đột phá mới trong ghép gene.

Đột phá mới trong ghép gene

Tuy nhiên, mới tuần trước, một nhóm các nhà khoa học thuộc trường Đại học Y Baylor (Mỹ) do ông Erez Lieberman Aiden làm trưởng nhóm tuyên bố họ đã dùng kỹ thuật tập hợp các phân đoạn đó thành một khối liên kết. Thành quả này chắc chắn mang lại nhiều tiện ích cho các nhà khoa học đang nghiên cứu muỗi Aedes và các mầm bệnh liên quan đến loài muỗi này.

Bước ngoặt nói trên không chỉ giúp các nhà khoa học can thiệp vào bộ gene loài muỗi, mà còn cho phép họ xử lý hệ gene trên cơ thể người một cách nhanh chóng, vừa tiết kiệm, vừa chính xác. Để chứng minh điều đó, nhóm các nhà khoa học trên đã liên kết thành công hệ gene trên cơ thể người chỉ với chi phí 10.000 USD, rẻ hơn nhiều so với khoản tiền 4 tỷ USD trước đây.

Ông Aiden và đồng nghiệp Job Dekker thoạt tiên nghiên cứu kỹ thuật này với mục đích hoàn toàn khác là nghiên cứu hình dạng của hệ gene người. Mỗi tế bào của cơ thể người chứa khoảng hai mét ADN được nén gọn vào trong một khoang chứa có chiều rộng chỉ khoảng sáu phần triệu mét. Để làm được như vậy, bản thân các ADN đơn chiều sẽ liên kết lại với nhau tạo thành khối hình cầu ba chiều.

Dựa trên thực tế đó, Aiden và Dekker đã phát triển kỹ thuật Hi-C để nghiên cứu về sự liên kết này: Trước hết, kỹ thuật Hi-C sẽ đóng băng toàn bộ hệ gene, sau đó tìm ra các đoạn ADN nào đang liên kết với nhau trong khối cầu ba chiều đó. Thông tin thu thập được sẽ giúp xác định khoảng cách giữa hai phần tử ADN có trong một dải ADN đơn chiều - và nhờ vậy rất hữu ích cho việc liên kết các hệ gene. Hãy hình dung nó như trò chơi xếp hình. Nếu bạn có hai mảnh ghép bầu trời giống nhau thì sẽ khó nhận biết mảnh nào cần đặt ở vị trí nào, nhưng kỹ thuật Hi-C giúp bạn nhận biết hai mảnh ghép đó cần được đặt vào đâu. Khi có đầy đủ thông tin, bạn sẽ lắp ghép thành công và chính xác toàn bộ hình ảnh bầu trời.

Năm 2013 có hai nhóm nhà khoa học thuộc trường Đại học Washington (Mỹ) đã lắp ghép thử nghiệm hệ gene của người, ruồi và chuột. Một năm sau đó, nhóm nhà khoa học Trung Quốc đã thử nghiệm lắp ghép bộ gene của cây cải xoong. Đến năm 2016, một nhóm nhà khoa học Mỹ khác đã lắp ghép thành công hệ gene của chú dê có tên là Papadum. Khác hẳn với sự hỗn độn của hệ gene muỗi Aedes, hệ gen của dê Papadum thực sự là một “tác phẩm nghệ thuật” gọn gàng, sạch sẽ.

Việc lắp ghép thành công các hệ gene là điều hết sức cần thiết, bởi như thế sẽ giúp giảm được đáng kể số chi phí phải bỏ ra trong việc phát hiện những bệnh liên quan đến gene cũng như công tác phòng và điều trị các bệnh nguy hiểm. Cũng nhờ có phương pháp nghiên cứu của nhóm ông Aiden, các nhà khoa học có thể lắp ghép được nhiều hệ gene chỉ với một khoản chi phí phải chăng. Đây quả là tin tốt lành đối với các dự án xác lập chuỗi ADN cho các loài động vật có xương sống, chim và động vật có chân đốt (như nhện, châu chấu…) đang được nghiên cứu.  

ghep gene nhu ghep hinh Tình hình Syria: Không có tiến bộ sau 8 ngày hòa đàm tại Geneva

Phe đối lập tuyên bố có sự cải thiện “tương đối” trong đàm phán, song chính phủ Damas vẫn cho rằng vấn đề Syria đang ...

ghep gene nhu ghep hinh Người biến đổi gene sẽ sớm xuất hiện

Những em bé ra đời theo “mẫu thiết kế”, điều này có thể thành hiện thực hay không?

ghep gene nhu ghep hinh Liệu pháp gene mới mở ra hy vọng cho người khiếm thính

Một nhóm nhà khoa học quốc tế ngày 6/2 cho biết, liệu pháp gene sử dụng một loại virus lành tính đã giúp những con ...

Trung Hiếu (theo The Atlantic)

Đọc thêm

Vietlott 28/4, kết quả xổ số Vietlott Mega Chủ nhật 28/4/2024. xổ số Mega 645 hôm nay

Vietlott 28/4, kết quả xổ số Vietlott Mega Chủ nhật 28/4/2024. xổ số Mega 645 hôm nay

​​​​​​​Vietlott 28/4 - Vietlott Mega 6/45 28/4. Trực tiếp nhanh nhất kết quả xổ số Vietlott Mega hôm nay 28/4/2024. XS Vietlott 655 hom nay.
XSDL 28/4, trực tiếp kết quả xổ số Đà Lạt hôm nay 28/4/2024 - KQXSDL chủ nhật

XSDL 28/4, trực tiếp kết quả xổ số Đà Lạt hôm nay 28/4/2024 - KQXSDL chủ nhật

XSDL 28/4 - Trực tiếp kết quả xổ số Đà Lạt hôm nay - XSDL 28/4/2024. Ket qua xo so Da Lat. KQXSDL Chủ nhật. kết quả xổ số Đà ...
XSKG 28/4, trực tiếp kết quả xổ số Kiên Giang hôm nay 28/4/2024. KQXSKG chủ nhật

XSKG 28/4, trực tiếp kết quả xổ số Kiên Giang hôm nay 28/4/2024. KQXSKG chủ nhật

XSKG 28/4 - Trực tiếp kết quả xổ số Kiên Giang hôm nay - XSKG 28/4/2024. ket qua xo so Kien Giang. kết quả xổ số Kiên Giang ngày 28 ...
XSTG 28/4, Trực tiếp kết quả xổ số Tiền Giang hôm nay 28/4/2024 - KQXSTG chủ nhật

XSTG 28/4, Trực tiếp kết quả xổ số Tiền Giang hôm nay 28/4/2024 - KQXSTG chủ nhật

XSTG 28/4 - Trực tiếp kết quả xổ số Tiền Giang hôm nay - XSTG 28/4/2024. ket qua xo so Tien Giang. kết quả xổ số Tiền Giang ngày 28 ...
Giá vàng hôm nay 28/4/2024, Giá vàng SJC lại nhảy vọt, bỏ xa thế giới, quý kim phản ứng với ‘sự bình yên trước cơn bão’

Giá vàng hôm nay 28/4/2024, Giá vàng SJC lại nhảy vọt, bỏ xa thế giới, quý kim phản ứng với ‘sự bình yên trước cơn bão’

Giá vàng hôm nay 28/4/2024, giá vàng SJC lại tăng vọt. Thế giới giao dịch trong biên độ hẹp. Quan điểm trái chiều giữa các nhà phân tích.
Giá tiêu hôm nay 28/4/2024, bật tăng nhẹ, người trồng không ồ ạt bán ra, dự báo một năm khó khăn

Giá tiêu hôm nay 28/4/2024, bật tăng nhẹ, người trồng không ồ ạt bán ra, dự báo một năm khó khăn

Giá tiêu hôm nay 28/4/2024 tại thị trường trong nước tăng nhẹ ở một số địa phương trọng điểm, giao dịch từ 96.000 – 97.000 đồng/kg.
Iran-Pakistan: Tình thân láng giềng

Iran-Pakistan: Tình thân láng giềng

Sau những sóng gió, tình thân láng giềng giữa Iran và Pakistan đang nồng ấm trở lại.
Bầu cử Hạ viện Ấn Độ: Khẳng định ‘con đường Modi’

Bầu cử Hạ viện Ấn Độ: Khẳng định ‘con đường Modi’

Dù cuộc bầu cử Hạ viện Ấn Độ phải đến 4/6 mới công bố kết quả, nhưng đương kim Thủ tướng Narendra Modi được dự báo nắm chắc chiến thắng...
Xung đột Iran-Israel trước nguy cơ leo thang, toan tính và những kịch bản nguy hiểm

Xung đột Iran-Israel trước nguy cơ leo thang, toan tính và những kịch bản nguy hiểm

Đằng sau cuộc tấn công của Iran, khả năng Israel trả đũa và ngày càng nhiều lời kêu gọi kiềm chế từ cộng đồng quốc tế...
Thủ tướng New Zealand công du Đông Nam Á: Đánh thức quan hệ tiềm năng

Thủ tướng New Zealand công du Đông Nam Á: Đánh thức quan hệ tiềm năng

Để đánh thức tiềm năng của ASEAN, Thủ tướng New Zealand sẽ tìm cách khai thác những ưu thế trong quan hệ với từng nước mà ông sẽ đến thăm.
Trung Quốc-Pháp: Đối tác chứ không phải đối thủ

Trung Quốc-Pháp: Đối tác chứ không phải đối thủ

Chuyến thăm Bắc Kinh của Ngoại trưởng Pháp Stephane Sejourne đã mở ra những cơ hội mới trong quan hệ giữa hai nước.
Thế giới giữa hai cuộc siêu bầu cử (Kỳ cuối)

Thế giới giữa hai cuộc siêu bầu cử (Kỳ cuối)

2024 là năm đặc biệt, siêu bầu cử, hơn 2 tỷ cử tri bỏ phiếu, ở khoảng 50 quốc gia, trong đó có Nga và Mỹ.
Đại diện cấp cao EU: Thừa nhận cái giá phũ phàng từ ‘chảo lửa’ Trung Đông, EU chìm trong ‘ảo tưởng’ quá lâu, đặt an ninh vào tay Mỹ quá lâu

Đại diện cấp cao EU: Thừa nhận cái giá phũ phàng từ ‘chảo lửa’ Trung Đông, EU chìm trong ‘ảo tưởng’ quá lâu, đặt an ninh vào tay Mỹ quá lâu

Liên minh châu Âu (EU) cần thay đổi mô hình về sự hội nhập và mối quan hệ với phần còn lại của thế giới.
Liên minh Mỹ-Nhật: Tăng cường an ninh và mở rộng hợp tác

Liên minh Mỹ-Nhật: Tăng cường an ninh và mở rộng hợp tác

Nhật Bản và Mỹ nhất trí tăng cường liên minh an ninh ở khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương, đồng thời cam kết trở thành đối tác toàn cầu.
Những điểm nhấn trong chuyến thăm Trung Quốc của Ngoại trưởng Nga

Những điểm nhấn trong chuyến thăm Trung Quốc của Ngoại trưởng Nga

Trong chuyến thăm Trung Quốc từ ngày 8-9/4, Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov đã thảo luận nhằm tăng cường hợp tác an ninh trước nhiều thách thức.
Sẽ thế nào nếu NATO vắng bóng Mỹ?

Sẽ thế nào nếu NATO vắng bóng Mỹ?

Liệu NATO có thể củng cố quốc phòng và an ninh tập thể để thích ứng với chiến thắng có thể xảy ra của ông Donald Trump tại bầu cử Mỹ 2024 không?
Tác động của việc Triều Tiên thử thành công vũ khí siêu thanh chiến lược

Tác động của việc Triều Tiên thử thành công vũ khí siêu thanh chiến lược

Việc Triều Tiên thử nghiệm tên lửa siêu thanh mới cho thấy bước tiến về khả năng răn đe hạt nhân, đồng thời gia tăng cẳng thẳng khu vực.
Vụ tấn công khủng bố ở Moscow sẽ thay đổi cục diện xung đột Nga-Ukraine như thế nào?

Vụ tấn công khủng bố ở Moscow sẽ thay đổi cục diện xung đột Nga-Ukraine như thế nào?

Vụ khủng bố đẫm máu ở Moscow hôm 22/3 có thể tác động lớn đến chính sách đối ngoại của Nga, tạo ra bước ngoặt của xung đột Nga-Ukraine.
Phiên bản di động