Đóng cửa không phận với Armenia, Thổ Nhĩ Kỳ cảnh báo sẽ thêm các biện pháp trả đũa

Thổ Nhĩ Kỳ, ngày 4/5, đã đóng không phận với Armenia để phản đối Yerevan dựng tượng đài kỷ niệm vụ ám sát một số tướng lĩnh chế độ Ottoman - vốn gây ra vụ thảm sát người Armenia trong thời kỳ Thế chiến I.

Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ Mevlut Cavusoglu phát biểu trong cuộc họp báo với người đồng cấp Nga Sergei Lavrov (không có hình) ở Ankara, Thổ Nhĩ Kỳ ngày 7 tháng 4 năm 2023. REUTERS/Cagla Gurdogan/File Photo

Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ Mevlut Cavusoglu phát biểu ngày 7/4 trong cuộc họp báo với người đồng cấp Nga Sergei Lavrov (không có hình) ở Ankara, Thổ Nhĩ Kỳ. (Nguồn: Reuters)

Tuần trước, Armenia đã dựng tượng đài tưởng niệm tại thủ đô Yerevan để ghi công các thành viên trong nhóm thực hiện “Chiến dịch Nemesis” hồi những năm 1920 nhằm truy lùng và ám sát các tướng lĩnh Ottoman gây ra nạn diệt chủng đối với người Armenia khi đó.

Phát biểu trên sóng truyền hình NTV, Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ Mevlut Cavusoglu nêu rõ: “Hành động dựng tượng đài ở Yerevan để vinh danh Chiến dịch Nemesis là không thể chấp nhận được”, đồng thời cảnh báo sẽ triển khai thêm hành động trả đũa nếu Armenia không dỡ bỏ tượng đài vừa nêu.

"Lại một nỗ lực bóp méo lịch sử", Thổ Nhĩ Kỳ cũng chỉ trích những nhận xét của Mỹ về các sự kiện năm 1915.

Các vụ giết người hàng loạt khi đó bị chính phủ Armenia và nhiều quốc gia phương Tây coi là một cuộc diệt chủng, đã quét sạch khoảng 1,5 triệu người Armenia, trong khi chính phủ Thổ Nhĩ Kỳ và các nhà sử học khẳng định rằng đó là một chiến dịch khắc nghiệt chống lại lực lượng dân quân Armenia đã cầm vũ khí chống lại nhà nước và dân Ottoman trong Thế chiến I.

Những năm sau đó, Chiến dịch Nemesis do Liên đoàn Cách mạng Armenia theo chủ nghĩa dân tộc tiếp tục tiến hành, giết chết bảy nhân vật bao gồm Talat Pasha, một thành viên lãnh đạo nổi bật của Young Turks, đã kiểm soát Đế chế Ottoman trong suốt 16 năm tồn tại cũng như chiến tranh.

Người phát ngôn của Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ, Ibrahim Kalin, bình luận về vấn đề này, nói rằng quan hệ giữa Thổ Nhĩ Kỳ và Armenia có những thăng trầm là điều tự nhiên, đồng thời thừa nhận rằng đài tưởng niệm được khởi xướng bởi chính quyền địa phương của thành phố Yerevan chứ không phải chính phủ Armenia.

Ông Kalin nhấn mạnh rằng chính quyền Armenia "nói với chúng tôi rằng điều này không phải do chính quyền trung ương thực hiện mà được xây dựng dưới sự giám sát của chính quyền địa phương Yerevan. Nếu chính quyền trung ương không hài lòng với điều đó, thì chính quyền trung ương nên hành động tương ứng".

Thời gian vừa qua, Thổ Nhĩ Kỳ và Armenia đã có nhiều bước tiến nhằm cải thiện quan hệ song phương sau cuộc chiến tranh Nargony-Karabakh hồi năm 2020. Hai bên đã nối lại các chuyến bay thẳng và đang xúc tiến mở một hành lang xuyên biên giới giành cho các công dân của nước thứ ba.